به نقل از «ایسنا»

معلمان برنامه های ترمیمی را در اولویت قرار دهند/ارزشیابی مجازی برای همه دروس مناسب نیست

تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۲۸۹۳۶

کارگروه مطالعات فوری پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، توصیه نامه سیاستی خود با عنوان «ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در دوران همه­ گیری بیماری کووید ۱۹» را منتشر کرد.

به گزارش ایسنا، در این توصیه نامه سیاستی آمده است که حفظ پیشرفت تحصیلی و کسب مهارتهای جدید، چالشی بزرگ برای دانش ­آموزان در بحران همه­ گیری بیماری کرونا است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همانطور که یادگیری از راه دور نمی­ تواند جایگزین مناسبی برای آموزش حضوری باشد، سنجش مجازی و از راه دور نیز جایگزین مناسبی برای سنجش حضوری نیست. با این حال، استفاده از آن در دورۀ همه ­گیری بیماری کرونا، اجتناب‌ناپذیر است.

از دست رفتن یادگیری ­های پیشین در دوران همه ­گیری بیماری کرونا و تعطیلی مدارس مهمترین چالش نظام های آموزشی در سراسر جهان است. اما اتخاذ سیاست هایی می­ تواند از دست رفتن یادگیری دانش ­آموزان در این بحران را کاهش دهد. به طور قطع ملاحظات مربوط به ارزشیابی مناسب از دانش­ آموزان از جمله این سیاست های مؤثر هستند.

از طرف دیگر، فقدان شکل­ گیری مهارت های خودمختاری در دانش ­آموزان دوره ابتدایی برای بهره ­مندی بیشتر از برنامه ­های آموزش مجازی و از راه دور و همینطور عدم برخورداری این نوع آموزش ها از ساز و کارهای بازخورد دهی و ارزشیابی تکوینی قابل اعتناء، بر دشواری­ های موجود افزوده­ اند. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در ارزشیابی مجازی و از راه دور، اعتبار شاخص‌های عملکرد تحصیلی است.

یعنی ممکن است بنا به روش های معیوب سنجش و یا اقدامات خواسته و ناخواستۀ معلمان شاهد تورم نمرۀ دانش ­آموزان باشیم. این پدیده­ وقتی روی می­دهد که افزایش نمرات دانش ­آموزان در آزمون ها یا سنجش های مختلف، بازتاب پیشرفت واقعی آنها در یادگیری نیست. اگر نظام آموزشی از قبل با این مشکل مواجه بوده باشد، بحران موجود به سبب ضعف های نظام ارزشیابی مجازی و از راه دور بر شدت آن خواهد افزود. 

برای فائق آمدن بر چنین مسائلی در وهله نخست باید توجه داشت که سیستم‌های مدیریت یادگیری مورد استفاده برای آموزش مجازی و از راه دور، تا چه اندازه از پیکربندی مناسب برای انجام انواع ارزشیابی‌های قابل اعتماد برخوردار هستند. از طرف دیگر، باید افزایش دانش و مهارت معلمان برای اجرای ارزشیابی­ معتبر از راه دور مورد توجه واقع شود. اتخاذ سیاستهایی می­تواند از میزان از دست رفت یادگیری و همینطور تورم نمره ­های پیشرفت تحصیلی دانش ­آموزان در این بحران بکاهد،. ملاحظات ویژه در ارزشیابی و سنجش پیشرفت تحصیلی دانش ­آموزان در بحران بیماری کرونا برخی از این سیاستها هستند.

با توجه به این مسائل و ملاحظات، توصیه می‌شود:

همه­ گیری بیماری کوید ۱۹ در سال تحصیلی گذشته، منجر به بزرگترین اختلال در فعالیت عادی مدارس شده است و از میزان تحقق اهداف برنامه‌درسی و پیشرفت تحصیلی دانش ­آموزان در سال تحصیلی گذشته اطمینان کافی وجود ندارد. به همین دلیل ارزشیابی آغازین یا تشخیصی و کسب اطمینان از حصول پیش‌نیارهای اصلی برنامه‌درسی و میزان پیشرفت تحصیلی دانش ­آموزان ضرورت دارد.

شایسته است معلمان در ابتدای سال تحصیلی جاری، ارزشیابی آغازین و تشخیص کاستی‌ها در یادگیری­ های پیشین دانش‌آموزان و تدارک برنامه­ های ترمیمی را در اولویت قرار دهند.

باید توجه داشت که ارزشیابی مجازی و از راه دور به تنهایی برای همه دروس مناسب و سودمند نیست. بنابراین، اگر معلم ناگزیر نباشد، نباید به  ارزشیابی از راه دور بسنده کند. با ملاحظه شرایط کنونی در مدارس کشور، برای ارزشیابی پایانیِ برخی از دروس مانند دروس علوم پایه، زبان و ادبیات نباید به ارزشیابی مجازی و از راه دور بسنده کرد.

برای ارزشیابی این دروس بهتر است با رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی و در شرایط مناسب از نظر میزان انتشار اجتماعی ویروس کرونا، آزمون‌های حضوری معدودی در طول سال تحصیلی برگزارشود. مدارس لازم است متناسب با شرایط (تعداد دانش‌آموز، فضای برگزاری آزمون و امکان توزیع زمان‌های آزمون) امکان اجرای این آزمون ها (دست کم۲ بار در طول سال) را فراهم سازند. از این حیث، اهتمام ستاد و صف وزارت آموزش و پرورش برای فراهم ساختن شرایط برگزاری آزمون حضوری مورد تأکید است.

در شرایط کنونی، اهمیت ارزشیابی همه مواد درسی یکسان نیست. هر درسی ویژگیهای ارزشیابی خاص خود را دارد. از طرف دیگر، تضمین کیفیتِ سنجش و ارزشیابی برای همه دروس عملاً ممکن نیست. ضمناً باید توجه داشت ارزشیابی غیرحضوری برای همه دروس مناسب و سودمند نیست.

برای مثال، ارزشیابی مجازی و از راه دور در برخی موضوعات درسی (مانند تفکر و پژوهش، کار و فناوری، علوم اجتماعی، تفکر و سواد رسانه‌ای، مطالعات اجتماعی، هدیه‌های آسمانی، هنر و مواردی از این قبیل) با توجه به  نوع یادگیری مورد انتظار، می‌تواند از طریق روش‌هایی نظیر بحث و گفتگوی برخط با دانش‌آموزان، ارائه شفاهی برخط، ضبط فیلم­ توسط دانش آموز و به اشتراک‌گذاری آن در شبکه آموزشی (شاد)، انتخاب فیلم‌های کوتاه آموزشی توسط معلم و درخواست از دانش‌آموز برای تفسیر آن یا پاسخ دادن به سوالاتی در خصوص آن، به کارگیری چک ‌لیست خودسنجی توسط دانش‌آموز و گزارش آن به معلم، مشارکت دانش‌آموزان در طراحی تکالیف ارزشیابی، بازی‌های آموزشی،  آزمونک (کوئیز) و غیره در فضای مجازی صورت پذیرد.

در بحران فعلی، باید از انتظارات تحصیلی جاری در شرایط عادی کاسته شود. ارزشیابی باید با دوره‌های تحصیلی تناسب داشته باشد. در دورۀ همه­ گیری بیماری کرونا، اولویت‌بندی در سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی بسیار مهم است. ارزشیابی­ های تکوینی در دورۀ ابتدایی اهمیت بیشتری پیدا می­ کنند و ارائۀ بازخوردهای روشن به تکالیف بیش از پیش اهمیت می­ یابند.

در دوره متوسطه، تأکید بر ارزشیابی­ های تکوینی و پایانی، هردو ضروری هستند. در ارزشیابی تکوینی، معلمان از طریق تکالیف یادگیری تشخیص می­دهند که دانش‌آموزان چه چیزهایی را می‌دانند و چه توانایی­ های بدست آورده­ اند و در کدام بخش از فرایند یادگیری مشکل دارند. به این منظور، معلمان می‌توانند از طریق فراهم سازی بازخورد در چرخه یادگیری، فعالیت‌هایی خلق کنند و پرسش هایی کلیدی مطرح نمایند تا دانش‌آموزان را به تفکر برانگیزند.

در ارزشیابی تکوینی، معلمان بهتر است نظرهای خود را طوری بیان کنند که هم توصیفی  باشند و هم تجویزی. چرا که یک اظهارنظر توصیفی یا تجویزی به دانش‌آموز کمک می‌کند از چگونگی بهبود عملکرد خود آگاهی یابد.

شرایط کنونی در کشور اقتضا می‌کند که وزارت آموزش و پرورش در اجرای سیاست‌های آموزشی خود مقتدرانه عمل کند. حفظ اقتدار وزارت آموزش و پرورش در شرایط کنونی می‌تواند از پراکندگی سیاستی و همینطور سهل ­انگاری در فرایند آموزش و ارزشیابی پیشگیری نماید.

در حال حاضر توصیه می‌شود که سامانه شاد به عنوان سامانه اصلی و ملی نظام آموزش و پرورش در سطح کشور تقویت شود. در عین حال، چشم پوشی از کاستی‌های سامانه شاد و سلب اختیار مدارس و معلمان برای بهره‌گیری از امکانات سایر سامانه‌های یادگیری  یا کار­افزارهای  مجازی سودمند روا نیست.

معلمان باید به صورت مداوم در معرض تحولات نوین و مهم از قبیل طراحی آموزشی و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در فضای مجازی قرار گیرند. توصیه می‌شود، مرکز آموزش نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش ارائه برنامه‌های ضمن خدمت در سال جاری را به اقتضاء شرایط موجود تغییر دهد و ارزشیابی مجازی از یادگیری را به عنوان بخشی از دوره‌های آموزشی معلمان در نظر بگیرد.

پیشرفت تحصیلی اصلی ترین هدف آموزش و پرورش در جهان از گذشته تا امروز بوده است. با توجه به شرایط بحران کنونی، ضرورت تأسیس مرکز ملی پیشرفت تحصیلی بیش از پیش احساس می­شود. وجود این مرکز می­تواند ضمن مطالعۀ علمی پیشرفت تحصیلی و چگونگی ارتقاء آن در نظام آموزشی کشور، به طور مستقل بر سنجش و ارزشیابی آن به عنوان مهمترین شاخص ارزشیابی نظام آموزشی نظارت داشته باشد. سنجش های پایانی دقیق و استاندارد یکی از شیوه­های مهم تضمین کیفیت پیشرفت تحصیلی هستند.

بنابراین در شرایط موجود انجام سنجش های پایانی حضوری از پیش موجود در دوره­ های ابتدایی و متوسطه تحت پروتکل های بهداشتی  و سایر شرایط لازم مورد تأکید هستند.

از طرف دیگر مرکز ملی پیشرفت تحصیلی باید آماده ­سازی و اجرای ملی آزمون های مستقل استاندارد و معتبر پیشرفت تحصیلی را به منظور پایش پیوستۀ آن در دستور کار قرار دهد.

یکی از مهمترین مشکلات برنامه درسی در کشور که در برنامه­ های ارزشیابی در بحران کرونا نیز خودنمایی می­ کند، کتابهای درسی هستند، زیرا ارزشیابی­ ها، محتوای دروس را اندازه­ گیری می کنند و شایستگی­ ها یا استانداردهای محتوایی موضوعی را مورد سنجش قرار نمی­ دهند.

با توجه به اینکه قریب به سه دهه از چیرگی شایستگی­ ها و استانداردهای محتوایی بر برنامه­ های درسی می­ گذرد، این نوع شایستگی­ ها هنوز وارد برنامۀ درسی نشده­ اند و بنابراین پایش پیشرفت تحصیلی دانش­ آموزان و سنجش آن را با مشکل جدی روبرو می­ سازند. وجود شایستگی­ ها و استانداردهای محتوایی مدون به تفکیک موضوعات درسی، راهنمای روشن نظام آموزشی و معلمان برای آموزش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش­ آموزان هستند.

یکی از مهمترین تغییر رویکردها در زمان حاضر می­ تواند زمینه­ سازی برای ورود شایستگی­ ها و استانداردهای محتوایی به مواد درسی باشند، چرا که هم پایش پیشرفت تحصیلی و هم ارزشیابی دقیق تر آن را به نحو چشمگیری تسهیل خواهند کرد. 

دانش ­آموزان با نیازهای ویژه از مهمترین گروه های دانش ­آموزی هستند که به سبب تعطیلی آموزش حضوری، آسیب می­بینند. این دسته از دانش ­آموزان قطعا از آموزش حضوری بهره بیشتری خواهند برد، مگر آنکه مواردی از بیماری­های زمینه ­ای وجود داشته باشند. با توجه به تراکم کم جمعیتی در مدارس و کلاس‌های این گروه از دانش‌آموزان، آموزش و ارزشیابی حضوری بهتر است اولویت نخست باشد.

چنانچه شرایط آموزش حضوری برقرار نباشد، معلمان و والدین از طریق راهبردهایی می­توانند پیشرفت این گروه از دانش ­آموزان را مورد پایش قرار دهند. از آن جمله: تدوین برنامۀ آموزش انفرادی برای دانش ­آموز و ارزشیابی آغازین حضوری تحت پروتکل های دقیق بهداشتی و سایر شرایط لازم، پایش پیشرفت دانش­ آموز با استفاده از روشهایی مانند ارزشیابی عملکرد غیر رسمی، ارسال مواد ارزشیابی به منزل، ارسال تکالیف و نمونه ­های فعالیت در منزل از طریق پست الکترونیک یا بصورت برخط، اختصاص زمان مناسب و ثبت فعالیتهای یادگیری در کارپوشه هستند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: بازگشایی مدارس در شرایط کرونا شبکه شاد سال تحصیلی 1399 ـ 1400 آموزش و پرورش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی وزارت آموزش و پرورش پیشرفت تحصیلی دانش گیری بیماری کرونا آموزش و پرورش برای همه دروس شرایط کنونی دانش آموزان نظام آموزشی آموزش حضوری طرف دیگر سال تحصیلی نظام آموزش دانش آموز آزمون ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۲۸۹۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نهمین دوره جشنواره خوارزمی در کاشان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز اصفهان ؛ معاون پرورشی و تربیت بدنی اموزش و پرورش کاشان ، رشد و پرورش خلاقيت دانش آموزان و ايجاد زمينه مناسب در مدارس با همكاري دبيران براي نشان دادن ظرفيت ها بیان کرد و گفت: ايجاد ارتباط بين مدرسه و بازار اشتغال، آشنايي دانش آموزان با مراحل مختلف صنعت از توليد يك محصول تا بازاريابي و فروش آن و كمك به مهارت آموزي و حرفه آموزي از اهداف برگزاري جشنواره است.

محمد قنبری افزود: برگزاري اين جشنواره و برپايي بازارچه در تمام مدارس دور اول دخترانه و پسرانه مقطع متوسطه در شهرستان برگزار مي شود.

وی با بیان اینکه 45 غرفه در این مدرسه بر پا شده گفت: برگزاري اين بازارچه بستري مناسب است تا دانش آموزان آثار، محصولات و دست سازه هاي خود را به صورت مستقيم در معرض فروش قرار دهند.

دانش آموزان در این غرفه‌ها برای آشنایی با مشاغل آینده از وسایل دست ساز ،نقاشی اسباب بازی، پرورش گل، صنایع دستی، فسیل و سنگواره، فرش و گلیم، مواد شوینده، لوازم جانبی موبایل محصولات فرهنگی ،کتابفروشی ،بازی‌های رایانه، ساندویچ، اسنک، شیرینی و کیک در معرض فروش همکلاسان و اولیا خود قرار دادند.