پایانِ برداشت زعفران در تربتحیدریه و دغدغههای بیپایان زعفرانکاران
تاریخ انتشار: ۱۹ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۹۰۹۱۹۱
ایسنا/خراسان رضوی بنا بر گفته فرماندار تربتحیدریه، این منطقه شامل تربتحیدریه، زاوه، مهولات و رشتخوار بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیا است؛ اگر چه نسبت به سال گذشته تولید زعفران در تربت حیدریه ۳۰ درصد کاهش داشته و میتوان قیمت پایین زعفران و گرانی نهادهها را از علل آن برشمرد؛ کار برداشت زعفران در زعفرانیترین منطقه استان خراسان رضوی رو به پایان است اما مشکلات و دغدغههای زعفران کاران پایانی ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این روزها در بحبوحه همه گیری کرونا، کشاورزان و کارگران جنوب خراسان رضوی بنفشترین روزهای پاییز را سپری میکنند، زعفران یکی از مهمترین محصولات کشاورزی این منطقه به شمار میرود. علاوه بر آن که امسال برداشت زعفران با همهگیری ویروس کرونا همزمان شده و دغدغههایی را برای کشاورزان به همراه داشته، نوسانات بازار فروش و افت قیمت این محصول ارزشمند که از ماهها قبل آغاز شده است نیز باعث نارضایتی و اعتراض بسیاری از زعفران کاران شده است و شاید یکی از مهمترین دلایل کاهش میزان تولید این محصول نسبت به سال گذشته، دلسردی زعفران کاران باشد.
پیش از این مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان رضوی از خرید حمایتی زعفران در ۶ مرکز تربت جام، تربت حیدریه، مشهد، سبزوار، کاشمر و گناباد خبر داده بود.
البته این گیاه زیبا از زمان برداشت تا فروش کارگران زیادی را مشغول به کار میکند؛ شغلی فصلی که بسیاری از مردم منطقه برای مدتی از آن ارتزاق میکنند.
فرماندار تربت حیدریه در همین زمینه در گفتوگو با ایسنا گفت: سطح زیر کشت زعفران در تربت حیدریه ۸ تا ۹ هزار هکتار است و چیزی حدود ۳۵ تا ۴۰ تن زعفران خشک در سال تولید میکنیم که این میزان نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کاهش داشته است.
علی رستمی اظهار کرد: تغییر روشهای کشت زعفران در سالهای اخیر، افزایش سطح زیر کشت و کمآبی، همچنین گرمی هوا از جمله عوامل کاهش محصول زعفران است علاوه بر آن، قیمت پایین زعفران و گرانی نهادهها از جمله کود شیمیایی که حدود ۱۲ برابر نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشته است، باعث دلسردی کشاورزان شده و انگیزه آنها برای رسیدگی به مزارع زعفران را کم کرده که همین عامل نیز نقش مهمی در کاهش میزان محصول داشته است.
۸۵ درصد محصول زعفران صادر میشود
رستمی با اشاره به اینکه حدود ۸۵ درصد محصول زعفران صادر میشود و فقط ۱۵ درصد آن در داخل کشور مصرف میشود در رابطه با تاثیر میزان صادرات بر بازار این محصول، گفت: هر گونه اختلال در زنجیره صادرات چه ناشی از کرونا باشد و چه ناشی از تحریمها، به هر حال در زنجیره فروش این محصول و بازار آن تاثیر گذار خواهد بود.
وی همچنین در رابطه با تأثیر شیوع بیماری کرونا بر میزان صادرات زعفران توضیح داد: بیشتر صادرات زعفران در نیمه دوم سال انجام میشود و برای قضاوت در مورد میزان صادرات این محصول باید تا پایان سال صبر کرد.
رستمی ادامه داد: سال گذشته حدود ۲۸۶ تن صادرات داشتیم اما امسال و با توجه به شیوع ویروس کرونا میزان صادرات در شش ماهه اول سال حدود ۸۶ تا ۹۰ تن بوده است و کرونا بر میزان مصرف زعفران در خارج از کشور تاثیر منفی زیادی نداشته اما با توجه به اینکه ترابری دچار مشکل شده و پروازها به روال عادی نیست قطعا بر میزان صادرات این محصول تاثیر منفی گذاشته است.
وی یادآور شد: دوره برداشت این محصول، پاک کردن و خشک کردن آن یک بازه زمانی بسیار کوتاه است و نیروی کار سنگینی را میطلبد و از آنجا که نیروی کار لازم در این مدت محدود فراهم نمیشود طبیعتا کشاورزان به خام فروشی و فروش گل زعفران روی میآورند و قیمت گل زعفران پایین میآید و برای کسی که بخواهد این گل را در تیراژ بالا پر(پاک) کند و برای پر کردن آن دستمزد بالایی بدهد حاضر است محصول زعفران را در بازار و به هر قیمتی بفروشد اما اگر این افراد گل زعفران را گران بخرند قطعا حاضر نخواهند شد محصولشان را در بازار به هر قیمتی عرضه کنند و متاسفانه این نابسامانیها، معضلی است که در بازار این محصول با آن روبهرو هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا برای نابسامانیهای بازار زعفران تدابیری اندیشیده شده است، عنوان کرد: یکی از راههای ثبات بازار زعفران، خرید حمایتی زعفران از کشاورزان است اما این یک راهحل نهایی نیست و با توجه به میزان بالای تولید زعفران در منطقه، در میزان خرید حمایتی زعفران محدودیت داریم.
هدف از خرید حمایتی زعفران حمایت از کشاورزان خرده مالک است
رستمی اظهار کرد: هدف از خرید حمایتی زعفران حمایت از کشاورزان خرده مالک است تا نسبت به نوسانات بازار کمتر متضرر شوند.
وی گفت: در این طرح قیمت هر کیلو زعفران خشک به صورت پوشال مرغوب ۱۱ میلیون تومان و قیمت زعفران خشک به صورت نگین، ۱۳ میلیون تومان مشخص شده است.
فرماندار تربت حیدریه ادامه داد: سقف خرید زعفران از کشاورز در طرح حمایتی ۱۰ کیلو زعفران خشک است و هر کشاورز متناسب با میزان متوسط تولید در هکتار میتواند زعفران خود را ارائه کند مثلا اگر میزان متوسط تولید یک کشاورز ۳ کیلو زعفران خشک در هکتار است، میتواند ۳ کیلو ارائه دهد.
وی تصریح کرد: ۳۰ درصد بها را تا دو ماه به کشاورز پرداخت میکنیم و در این دو ماه زعفران را برایش نگه میداریم اگر در این مدت زعفران گرانتر شد میتواند زعفران را ازما بخرد و ببرد و اگر ما برایش فروختیم هم پولش را به کشاورز پرداخت میکنیم.
فرماندار تربت حیدریه نبود تکنولوژی و مکانیزاسیونی مربوط به برداشت و پاک کردن زعفران در داخل کشور را از جمله مشکلات دیگر در حوزه زعفران دانست و تاکید کرد: در حال حاضر، برداشت و پاک کردن زعفران پروسهای است که کاملا با دست انجام میشود بنابراین با توجه به شیوع ویروس کرونا، رعایت پروتکلهای بهداشتی در مراحل برداشت این محصول کاملا ضروری است.
وی عنوان کرد: به منظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در سال جاری برای برداشت این محصول شیوهنامهای تدوین شده است و لازم است که کشاورزان و کارگران بر مبنای این شیوهنامه و رعایت کامل دستورالعملهای بهداشتی آن عمل کنند تا زنجیره انتقال ویروس کرونا در فصل برداشت گل زعفران گستردهتر نشود.
کار برداشت زعفران در زعفرانیترین منطقه خراسان رضوی رو به پایان است اما مشکلات و دغدغههای زعفران کاران پایانی ندارد و چه بسا با ادامه این روند و عدم مدیریت صحیح بازار زعفران، میزان تولید در سال آینده کاهش قابل توجهی نسبت به سال جاری داشته باشد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی شهرستانها زعفران صادرات زعفران برداشت زعفران زعفران کاران تربت حیدریه فرماندار تربت حیدریه خرید حمایتی زعفران نسبت به سال گذشته برداشت زعفران میزان صادرات زعفران کاران محصول زعفران ویروس کرونا خراسان رضوی زعفران خشک گل زعفران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۹۰۹۱۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف میشود
علی حسینی عضو شورای ملی زعفران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، به موضوع قیمت زعفران در بازار، وضعیت صادرات و تولید زعفران و علل قاچاق پرداخت.
وضعیت قیمت زعفران در بازار چگونه است؟
حسینی: هم اکنون زعفران در دست کشاورزان و صادرکنندگان نیست و تنها عوامل بازارگردان با احتکار زعفران در انبارها اقدام به گران فروشی می کنند.
صادرکنندگان و تولیدکنندگان نقشی در بازار زعفران ندارند و از آنجاکه هیچ نهاد نظارتی در بازار نیست، سودجویان و عوامل واسطه زعفران های مانده در انبارها را با قیمت های نجومی دد بازار عرضه می کنند که اختلاف معناداری با قیمت خرید محصول از کشاورزان دارد. آمارها حاکی از آن است که کشاورزان حداقل هرکیلو زعفران را با نرخ ۳۰ میلیون و حداکثر ۴۳ میلیون تومان فروختند.
با توجه به آنکه گردانندگان بازار دلالان هستند که با خرید و نگهداری زعفران در انبارها بدنبال سودهای نجومی هستند، از این رو نمی توان پیش بینی راجع به بازار داشت.
تقاضا از سوی تجار خارجی برای خرید طلای سرخ ایرانی چگونه است؟
حسینی: با توجه به نوسان قیمت زعفران در بازار، قاچاقچیان در کنار دلالان اقدام به سودجویی می کنند به طوریکه زعفران تاریخ گذشته و مانده در انبارها را به آن سوی مرزها قاچاق می کنند که این امر اعتبار بزرگترین تولیدکننده زعفران را دچار خدشه می کند.
صادرکنندگان با ریسک بالا اقدام به صادرات می کنند چراکه بازگشت ارز به سامانه نیما با مشکلاتی روبروست که همین امر بر رونق قاچاق دامن زده است.
بنابر آمار سالانه افغانستان ۶۷ تن زعفران صادر می کند، درحالیکه تولید زعفران این کشور کمتر از ۲۰ تن است که این امر بدان معناست که بخشی از زعفران های قاچاق شده به این کشور به اسم زعفران افغانستان صادر می شود. براین اساس مشکلات قاچاق زعفران باید عارضه یابی و رفع شود.
سالانه چه میزان زعفران کشور به بازارهای هدف قاچاق می شود؟
حسینی: آمارها حاکی از آن است که سالانه ۱۰ تن زعفران به آن سوی مرزها قاچاق می شود و از آنجا که حداکثر تاریخ انقضا زعفران ۳ سال از زمان برداشت است، قاچاقچیان زعفران های تاریخ گذشته مانده در انبارها را به آن سوی مرزها قاچاق می کنند که این امر آسیب جدس به آینده زعفران می زند چراکه با از دست دادن بازارها زیان قابل جبران نیست.
اکثر زعفران های قاچاق، زعفران هایی هستند که تاریخ مصرف آنها گذشته است که در شرایط کنونی با ورود دلالان به بازار خطر هشدار تشدید قاچاق زعفران را می دهیم.
پتانسیل تولید چه میزان زعفران در کشور وجود دارد؟
حسینی: بنابر آمارهای اعلامی سطح زیرکشت زعفران در استان های خراسان بیش از ۱۲۰ هزارهکتار است که براین اساس پتانسیل تولید بیش از هزارتن محصول در کشور وجود دارد، درحالیکه تولیدفعلی زعفران در کشور ما یک چهارم تا یک پنجم این میزان است که براین اساس منابع و انرژی کشور برای تولید کمتر از ۳۰۰ تن زعفران صرف می شود.
آمارها حاکی از آن است که سالانه ۲۰ تا ۲۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف و مابقی صادر می شود. در شرایط کنونی که کمتر از ۳۰۰ تن زعفران تولید می شود، این احتمال وجود دارد که ۱۰ تا ۱۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف شود.
بنابر آمار طلای سرخ ایران به ۶۰ تا ۶۸ کشور دنیا صادر می شود، اما اگر مشکلات عارضه یابی شود، می توان سهم بیشتری داشت. به عنوان مثال سالانه ۶۰ تن زعفران به امارات صادر می کنیم، درحالیکه حداکثرمصرف ۵ تن است و ۵۵ تن دیگر را مجدد به اسم خود صادر می کنند. درحالیکه ما باید آن کشورها را شناسایی کنیم و مستقیما خود صادرات داشته باشیم، اما متاسفانه سالهاست غفلت کرده ایم.
اگر استراتژی دقیقی برای تولید و صادرات زعفران را در نظر بگیریم به مرور هم می توان از خام فروشی جلوگیری کرد.
عملکرد تولید زعفران در هکتار چقدر است؟
حسینی: بنابر آمار تا دهه ۶۰ در هرمتر مربع ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلی گرم یعنی بیش از نیم گرم و معادل ۶ تا ۷ کیلو در هکتار تولید داشتیم، درحالیکه تولید فعلی کمتر از ۲ کیلو در هکتار است که علت این امر باید بررسی و رفع شود چراکه آیندگان از ما طلب می کنند.
با توجه به آنکه قدمت تولید زعفران در کشور ما به ۳ هزار سال پیش بازمی گردد،آیا کافی نیست که در این خصوص تمهیداتی داشته باشیم چرا که فرصت های زیادی را از دست دادیم و برای کشوری که بیش از ۹۰ درصد تولید زعفران دنیا را در اختیار دارد، این موضوع زیبنده نیست.
با توجه به افزایش قیمت زعفران و ورود دلالان در سطح بازار و تشدید قاچاق به آن سوی مرزها بعید است که میزان صادرات به ۲۸۶ تن سال گذشته برسد.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی