کتابخانه‌ای ناشناخته با نامی بزرگ
تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۹۷۶۴۳۵
همشهری آنلاین _بهاره خسروی، فاطمه عرفی‌نژاد: کوچه‌ای در خیابان مطهری به نام یکی از مردانی است که عمرش را صرف ادبیات و هنر این کشور کرده است. کوچه «مجتبی مینوی» چند سالی است این نام را بر پیشانی دارد. در این کوچه اگر کسی پیدا شود که دنبال تحقیق و کتاب و مطالعه باشد، که کمتر هست، می‌تواند کتابخانه و مرکز اسناد مجتبی مینوی را ببیند و از آن استفاده کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کتابخانه پیش از این، خانه این ادیب بوده است که از سوی دکتر یحیی مهدوی و دکتراصغر مهدوی در اختیار او گذاشته شده بود و مهندس محسن فروغی آن را اصولا برای ایجاد یک کتابخانه مدرن ساخت. مینوی اسناد و کتاب‌هایی شامل کتابهای نایاب ارزنده، نسخ خطی و چاپی به زبان‌های مختلف در باره تاریخ و فرهنگ ایران همین طور فیش‌های علمی و میکروفیلم را از کشورهای مختلف دنیا جمع‌آوری کرده بوده و در خانه برای استفاده نگهداری می‌کرده است. بعدها در سال ۱۳۵۵، همان سال رفتنش از این دنیا، برای اینکه این منابع کمیاب و ارزشمند برای همه اهل تحقیق و مطالعه قابل دسترس باشد، استاد تصمیم گرفت نامه‌ای به وزارت فرهنگ و هنر بنویسد و این منابع را به بنیاد شاهنامه اهدا کند. این اتفاق هم می‌افتد، اما با ۲ شرط مهم: یک: تمامی‌کتاب‌ها و اسناد باید الزاما در همان خانه حفظ شود؛ دو: استاد دکتر یحیی مهدوی، استاد اصغر مهدوی، استاد ایرج افشار و علیرضا حیدری از سوی وزارت فرهنگ و هنر به عنوان اعضای هیئت امنا انتخاب شوند.
بنیاد شاهنامهسال ۵۵ استاد مینوی از دنیا می‌رود. در این شرایط دکتر «محمد امین ریاحی»، رئیس وقت بنیاد شاهنامه، بسیار علاقه‌مند است که این خانه و کتابهای باارزش آن را زودتر خریداری کند تا از آسیب و گزند دور بمانند. اما بودجه چنین کاری را ندارد. «علی اصغر سعیدی» که در آن زمان دبیرکل هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور و مجری طرح ساخت و تعمیر و تکمیل کتابخانه‌ها در سراسر کشور بوده است، در مجله ایرانشناسی، شماره چهار، زمستان ۹۲، می‌نویسد: «دکتر ریاحی این موضوع را با من در میان گذاشتند. در آن سال‌ها طبق مقررات، مجری طرح می‌توانست با نظر کارشناسان دفتر فنی، میلیون‌ها تومان برای احداث و تکمیل کتابخانه‌ها خرج کند، اما مجاز به خرید خانه آماده یا زمین برای احداث کتابخانه نبود. زمین مورد نیاز را معمولا شهرداری‌ها یا اشخاص خیّر در اختیار این اداره کل می‌گذاشتند.
چون سال به پایان می‌رسید و ما فرصت احداث ساختمان کتابخانه را نداشتیم از اعتبارات مصوب ما برای خرید چنین خانه‌ای مبلغ کافی باقی مانده بود، اما استفاده از آن در چنین موردی بر خلاف مقررات تلقی می‌شد. با وجود این، دل به دریا زدم و گزارشی به عنوان مقام وزارت و با قید فوریت تقدیم کردم.»
سعیدی در نامه‌ای که به آن اشاره می‌کند، برای خرید خانه رقمی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان برآورد می‌کند و اجازه می‌خواهد خانه این دانشمند با این گنجینه عظیم از کتاب خریداری شود. با این درخواست موافقت می‌شود و دستورهای آن داده می‌شود. او در مجله یادشده ادامه می‌دهد: «برای خرید املاک از سوی دولت در آن سال‌ها مقررات چنین ایجاب می‌کرد که ابتدا کارشناسان اداره کل ثبت از محل بازدید و با در نظر گرفتن معیارهای موجود، بهای قطعی آن را تعیین کنند. این کارشناسان با توجه به ارزش معاملاتی آن روز، قیمت خانه را مبلغ ۲ میلیون و ۴۱۰ هزار و ۳۰۰ تومان تعیین کردند که بلافاصله از محل اعتبارات احداث کتابخانه‌ها تأمین گردید. اما همسر آن مرحوم... حاضر نشد خانه‌اش را کمتر از ۳۵ میلیون ریال بفروشد. در هر حال، چون فرصت از دست می‌رفت، وزارت فرهنگ و هنر توانست به هر ترتیبی بود، از محل دیگر اعتباری در حدود ۱۰ میلیون ریال تأمین و با پرداخت آن، رضایت خانم را جلب کند.»
سرآخر معامله که انجام می‌شود، در تاریخ ۲۹ اسفند سال ۵۵ در دفترخانه شماره ۲۵ تهران سند خانه به وزارت فرهنگ و هنر انتقال پیدا می‌کند و خانه تبدیل به کتابخانه عمومی می‌شود.
کتابخانه بعد از انقلاب زیر نظر پژوهشگاه علوم انسانی مطالعات فرهنگی، وابسته به وزارت علوم درآمد و از سال ۶۲ بازگشایی شد. این کتابخانه شامل کتاب‌هایی به زبان‌های فارسی، عربی، اردو، انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی و...است. اعضای کتابخانه و هرکسی که به استفاده از کتاب‌ها نیاز داشته باشد، می‌تواند از آنها استفاده کند، ولی همان طور که گفته شد، طبق خواست خود استاد مینوی برای اینکه آسیبی به کتاب‌ها نرسد، کسی نمی‌تواند کتابی از این کتابخانه بیرون ببرد و فقط می‌تواند داخل کتابخانه از آن استفاده کند. اما تعداد این افراد زیاد نیست. اصولاً خود کتابخانه با تمام ارزش و عظمتش شناخته شده نیست. مدیر کتابخانه می‌گوید: «ناشناخته بودن کتابخانه ناشی از بی‌انگیزگی خود افراد است. چون اگر واقعا علاقه‌مند باشند، به کتابخانه می‌آیند. ما حتی با مکاتبات با شهرداری منطقه ۷ توانستیم اسم کوچه را هم به اسم استاد مینوی تغییر دهیم.» ظاهرا کرونا تنها دلیل مهجوری این کتابخانه نیست و آن طور که «المیرا خانلرخانی» می‌گوید، حتی دانشجویان رشته‌های ادبیات و تاریخ هم چندان به این کتابخانه رفت‌وآمد ندارند.
درباره مجتبی مینویمجتبی مینوی در ۱۲۸۱ در تهران به دنیا آمد و بهمن ۱۳۵۵ در همین شهر درگذشت. او پژوهشگر، ایران‌شناس، شاهنامه‌پژوه، مصحح و نسخه‌شناس و شاگرد محمد قزوینی بود. او در دارالفنون درس خوانده بود و در همین مدرسه بود که با «صادق‌هدایت» آشنا شد و بعدها در کنار هدایت، «مسعودفرزاد» و «بزرگ‌علوی» گروه ربعه را در مقابل گروه سبعه که از ادبای کلاسیک بودند، پایه گذاشت. در سال ۱۳۰۳ به دلیل اشتغال پدرش در مجلس شورای ملی در این محل به عنوان تندنویس ۲ سال کار کرد. در همین دوره آموزش زبان پهلوی را آغاز کرد. او سال‌های بعد با «محمدعلی‌فروغی» و «سیدحسن‌تقی‌زاده» آشنا شد. در سال ۱۳۰۷ به عنوان معاون دفتر سرپرستی محصلین در سفارت ایران در لندن به انگلستان رفت و سال ۱۳۱۲ به ایران برگشت و در تهیه دوره شاهنامه توسط کتابفروشی بروخیم شرکت کرد. در ضمن با فروغی هم در تهیه خلاصه شاهنامه همکاری داشت.
در سال ۱۳۱۳ در کنگره بین‌الملی هزاره فردوسی شرکت کرد. او در واقع همراه فروغی از مبتکران این جشن بود و با عده‌ای از جمله عبدالحسین نوشین، فکری و گرمسیری قطعه‌هایی از شاهنامه را برای اجرا آماده کردند. جالب اینکه او در یکی از نمایش‌ها نقش پادشاه سمنگان را هم ایفا کرد. مینوی در طول عمر پربارش کوشش‌های زیادی برای ادبیات و هنر کرد و با این همه نوشته است: «اگر به اندازه بال پشه‌ای به تمدن و فرهنگ ایران خدمت کرده باشم، زندگانی من بیهوده نبوده است.»
کد خبر 564927 برچسب‌ها منطقه ۷ کتاب - نویسندگان و پدید آورندگانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: منطقه ۷ وزارت فرهنگ و هنر استاد مینوی کتابخانه ها مجتبی مینوی خانه ای کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۹۷۶۴۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«رنگین‌کمان تمدن‌ها» رونمایی می‌شود
مراسم دیدار با عبدالحسین آذرنگ همراه با رونمایی «رنگین‌کمان تمدن‌ها» برگزار می‌شود.
به گزارش ایسنا، دوازدهمین نشست کارگروه تاریخ انجمن ایرانشناسی، با همکاری مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، به رونمایی از کتاب «رنگین‌کمان تمدن‌ها»، تازه‌ترین اثر عبدالحسین آذرنگ، مدیر بخش تاریخ معاصر و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اختصاص یافته است که روز دوشنبه، هفدهم اردیبهشت، ساعت ١١ صبح در تالار امیرالمؤمنینِ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به نشانی میدان شهید باهنر (نیاوران)، خیابان شهید پورابتهاج (کاشانک)، نرسیده به سه‌راه آجودانیه، شمارۀ ٢١٠ برپا می‌شود.
در این مجلس، کاظم موسوی بجنوردی، غلام‌رضا امیرخانی، کامیار عابدی، علی میرزایی و محمود جعفری دهقی سخنرانی می‌کنند.
در معرفی «رنگین‌کمان تمدن‌ها» که در انتشارات «مروارید» عرضه شده است، می‌خوانیم: «در این کتاب از دریچه نگاه و تحقیق و قلم پژوهشگر خبره و سرشناس، عبدالحسین آذرنگ، با مهم‌ترین تمدن‌های جهان از آغاز تا کنون و نیز با خرده تمدن‌هایی درخور توجه آشنا می‌شویم. مؤلف در پی نشان دادن این نکته است که همه تمدن‌ها، چه آنها که نابود شده‌اند و به ظاهر اثری از دستاوردهایشان دیده نمی‌شود، و چه تمدن‌هایی که هنوز هم می‌توان بازمانده‌هایی از دستاوردهایشان را دید، در تکوین تمدن حاکم بر جهان روزگار ما کم و بیش سهم و تأثیر داشته‌اند. در واقع، ما با رنگین‌کمانی روبه‌رو هستیم که اگر طیف رنگ‌های متنوع آن به درستی شناخته شود، از تلاش‌های انسان‌هایی نقاب برگرفته می‌شود که در عصر خود و با امکانات روزگار خود برای اعتلای سطح، نوع و کیفیت زندگی نقش‌آفرینی کرده‌اند و گاه به کاستی‌ها و قساوت‌ها و سقوط‌ها دامن زده‌اند.
کتاب «رنگین‌کمان تمدن‌ها» تألیفی است بسیار روش‌مند و سنجیده که با زبانی روان و بیانی رسا چکیده‌ای از سیر زندگی بشر در طول قرن‌ها را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.»
انتهای پیام
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان