آینده کرونا ، سیر همه گیری و سناریوهای احتمالی
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۳۴۲۲۴
ساعت 24- پیش بینی رفتار احتمالی ویروس ارس - کرونای -2 ،عامل بیماری همه گیر و نوظهور کووید 19- منوط به دقت داده های گوناگونی ست که عمدتا در ماه ها و گاه سال های اول همه گیری به دست می آیند . با این حال با توجه به برخی شواهد حاضر و الگوی همه گیری های ویروسی کم و بیش مشابه پیشین ، چند سناریو امکان پذیر است .
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
عوامل پایداری بیماریهای واگیر نوظهور
بیماریهای واگیر نوظهور را اغلب میکروب و ویروسهای حیوانی ایجاد میکنند که مثل ویروس سارس کرونای-۲ چرخه زیستیشان به انسان منتقل میشود و قابلیت انتقال و بیماریزایی در انسان را پیدا میکنند؛ به دلیل تغییر شرایط زیستی-اقلیمی، جهش ژنتیکی یا تماسهای اتفاقی.اگر چرخه زیستی چنین عوامل بیماریزایی در انسان پایدار شود، یعنی سرایت انسان به انسان، حیوان به انسان و انسان به حیوان مستمر گردد، ویروس یا میکروب در شرایطی قابلیت شیوع گهگاهی پیدا میکند مثل آنفلوآنزای خوکی، آنفلوآنزای پرندگان و مرس یا موجب شیوع دورهای-فصلی، مثل آنفلوآنزا و سرماخوردگی کرونای فصلی میشود.
در ۲۰ سال اخیر حداقل سه ویروس کرونای نوظهور، ویروسهای عامل سارس (سندرم حاد تنفسی)، مرس (سندرم تنفسی خاورمیانه) و بیماری ویروس کرونای ۲۰۱۹ (کووید-۱۹)، از خفاش و احتمالا از طریق میزبانهای واسط به انسان (مثلا در مورد مرس از خفاش به شتر و سپس از شتر به انسان) سرایت کرده و موجب همهگیریهای محدود، منطقهای و جهانی شدهاند.گستردگی و طول مدت شیوع، شکل همهگیری و ادامه یا برگشت آن (امواج همهگیری)به عواملی متعددی بستگی دارند مرتبط با ویروس و میزبانانش (انسان، حیوانات اهلی و وحشی) و محیط زیستشان. مهمترین آنها عبارتند از:
۱) قابلیتهای ویروس نوظهور (سهولت و شکل سرایت، مدت و قدرت بیماریزایی)
بیماریزایی ویروس کرونای عامل مرس از ویروس کرونای عامل کووید-۱۹بیشتر است یعنی درصد به مراتب بالاتری از مبتلایان به مرس دچار بیماری وخیم و مرگبار میشوند اما به نظر میرسد ویروس کرونا به مراتب توان سرایت تنفسی-مخاطی بیشتری دارد و حتی قادر است از ناقلان بدون علامت به دیگران منقل شود. ویروس عامل کرونای مرس به نظر میرسد سرایت کمتری دارد که بیشتر از طریق بیماران علامتدار است و آنها هم اغلب به سرعت بستری و از چرخه انتقال خارج میشوند. در نتیجه عجیب نیست که مرس از زمان اولین گزارشش در سال ۲۰۱۲ بیماریای منطقهای با شیوع محدود باقی مانده اما کووید-۱۹ در عرض چند ماه به شیوع جهانی رسید.
ویژگی تعیینکننده دیگر در بروز و ادامه همهگیری، میزان جهش ژنتیکی ویروس است. برخی از ویروسها مانند ویروس آنفلوآنزا و هپاتیت سی با جهش و درآمیختگی مدام ژنتیکی قادرند شکل پروتئینهای خود را تغییر دهند و به این ترتیب از رادار سیستم ایمنی بگریزند و بیماریزایی خود را حفظ کنند. به همین دلیل است که باید هر ساله واکسن جدیدی بر حسب نوع آنفلوآنزای شایع در آن فصل تولید و عرضه شود.ویروس کرونای مولد کووید-۱۹ نیز به دلیل ساختار ژنتیکی و تکثیر بالا و انتشار وسیع در جمعیتهای گوناگون، امکان یافته جهشهای بسیاری را در کد ژنتیکی خود جمع کند. این جهشها اگر سبب خفیف یا بیعلامتشدن شدن بیماری، افزایش تکثیر و انتشار ویروس یا باعث فرار ویروس از سیستم ایمنی شوند، سرایت بیماری آسانتر میشود.در حال حاضر شواهدی در دست است از جهشهایی که ممکن است سرایت کرونا را آسانتر کرده باشد اما جز گزارشهایی محدود هنوز از تغییری ژنتیکی که موجب فرار ویروس از دفاع ایمنی بهبودیافتگان شود هنوز نشانهای در دست نیست. البته احتمال بروز و انتشار چنین ویروسهای تکاملیافته و مقاومی در آینده ممکن است.
۲) بیماریپذیری جمعیت انسانی (عوامل متعدد ژنتیکی-ایمنی، بهداشتی، رفتاری و جمعیتی)
اینکه چه درصدی از افراد جامعه قابلیت ابتلا به ویروس نوظهور و انتقال آن را دارند (ایمنی جمعیتی) تاثیر مهمی در چگونگی بروز همهگیری دارد؛ در برخی موارد ممکن است به دلیل شباهت کافی ویروس جدید با ویروسهای انسانی، جمعیت مصونیت نسبی داشته باشد. مثلا ابتلا به آنفلوانزآی فصلی یا زدن واکسن آن ممکن است تا حدی از بروز و شیوع یک ویروس آنفلوانزآی نوظهور حیوانی جلوگیری کند، البته اگر شباهتهای ژنتیکی کلیدی وجود داشته باشند.
چنین ایمنی وسیع جمعیتی در مورد کرونا نامحتمل است اگرچه شواهد بسیار محدودی هست از اینکه برخی افراد بخصوص کودکان که پیشتر به کرونای سرماخوردگی فصلی مبتلا شدهاند ممکن است ایمنی نسبی به کووید-۱۹ داشته باشند. سرعت سرایت و ابتلا به کووید-۱۹ در کشورهای گوناگون دال بر این است که چنین ایمنی وسیعی در بزرگسالان موجود نیست.کیفیت و ماندگاری ایمنی اکتسابی پس از ابتلا به ویروس کرونای جدید است که تعیین میکند دوام بیماری و همهگیریهای احتمالی بعدی چگونه باشند؛ اینکه مصونیت چند ماه یا چند سال پس از ابتلا دوام دارد، اینکه فقط قادر به جلوگیری از بروز علائم یا نوع وخیم بیماری است یا ابتلا و انتقال را نیز کاهش میدهد.ایمنی وسیع و ماندگار در جمعیت که با واکسیناسیون یا ابتلای طبیعی بوجود آمده باشد به ایمنی جمعی یا گلهای معروف است و قادر است بیماری نوظهور را ریشهکن سازد یا از تکرار همهگیری جلوگیری و بروز بیماری را منطقهای و محدود کند.به دلیل نوظهور بودن و عمر نسبتا کوتاه این همهگیری، دانستههای ما در باره مصونیت به کووید-۱۹ محدود است. بر اساس مطالعات پیشین به نظر میرسد ابتلا به کروناهای قبلی مثل سارس و مرس باعث مصونیت نسبی به عامل بیماریزا با پایایی یک تا دو سال میشود.
با اینکه گزارشهای متعددی از ایجاد ایمنی سلولی و تولید پادتنهای محافظ موثر در مبتلایان به کووید-۱۹ منتشر شده و پادتنهای ضد کرونا تا چند ماه پس از ابتلا در خون بهبودیافتگان ردیابی شدهاند، موثر بودن و ماندگاری این ایمنی در درازمدت معلوم نیست و منوط به مطالعات آتی است.
این سوالها شامل حال واکسنهای آزمایشی هم میشوند. در حالیکه این واکسنها در مطالعات اولیه ایمنی قابلقبولی ایجادکردهاند اما هنوز معلوم نیست این ایمنی فقط بیماریزایی و مرگ را کم میکند یا از ابتلا و انتقال ویروس در گروههای سنی آسیبپذیر هم جلوگیری میکند و آیا ایمنی در سالمندان و گروههای آسیبپذیر هم ایجاد میشود و پایدار میماند. اینها تا حدی در پایان مرحله سوم کارآزماییهای بالینی جاری (تا ماههای آینده) روشن میشوند. اطمینان از تاثیر و بیضرر بودن نسبی واکسنها اغلب پس از مطالعات طولانی و گسترده حاصل میشود که گاه بعد از شروع استفاده واکسن میسر میشوند.راه سرایت ویروس نوظهور نیز نقش عمدهای در شکل همهگیری و ماندگاری آن دارد. ویروس کرونای عامل کووید-۱۹ بسیار مسری است، به دلیل تکثیر زیاد ویروس در دستگاه تنفسی فوقانی (حلق و بینی) و سهولت رسیدن آن به دستگاه تنفسی تحتانی (ریه). این ویروس در انتقال از افراد بیعلامت به دیگران هم قابلیت چشمگیری دارد.ترکیب جمعیت، فرهنگ اجتماعی، گستردگی فعالیتهای گروهی و اجتماعات، وسعت ارتباطات و مسافرت نیز در رشد، پخش و دامنه همهگیری موثرند.
۳) عوامل محیطی و فصلی موثر بر ویروس و میزبان
بروز و تکرار بسیاری از بیماریهای ویروسی تنفسی همهگیر مانند آنفلوآنزای فصلی و سرماخوردگیهای ویروسی از جمله سرماخوردگیهای کرونایی، از تناوب فصلی تبعیت میکند. این عفونتها اغلب در پاییز همهگیر میشوند و در زمستان به اوج میرسند و در تابستان فروکش میکنند.فصلی بودن را معلول عوامل گوناگونی از قبیل دما و رطویت هوا و آفتاب (بخصوص پرتو فرابنفش) میدانند. بازشدن مدرسهها، ویتامین دی بدن و مدت ماندن در محیطهای سربسته هم از عوامل موثر تلقی میشوند.
از بررسی شش ماه اول این همهگیری بنظر نمیرسد که انتقال و شیوع کرونا، حداقل تاکنون، چندان تحت تاثیر عوامل فوق بوده است. اگرچه به نظر میآید که این اپیدمی نیز در فصل پاییز و زمستان شروع شد اما شیوع آن نه تنها از اقلیمهای آب و هوایی گوناگون گذشت بلکه در فصل گرما هم بسط و ادامه یافت. با این حال این به آن معنا نیست که این همهگیری به سمت فصلی شدن نرود و پس از پایداری نسبی در جمعیتهای انسانی از تناوب فصلی تبعیت نکند.
سیر همهگیری کرونای جدید تا امروز
آنچه تاکنون مشاهده شده این است که ویروس کرونای جدید قادر است بسهولت از جمعیتی به جمعیت دیگر سرایت کند و بدون توجه به موقعیت جغرافیایی و آبوهوایی همهگیر شود. بنظر میرسد نرخ سرایت این ویروس، یا ضریب آر، حدود ۲/۵ تا ۳/۵ است، یعنی بطور متوسط هر فرد آلوده سه نفر دیگر را بیمار میکند.آهنگ رشد همهگیری در مناطق پر ازدحام اینگونه بوده که چند هفته پس از ورود ویروس، موارد بیماری سیر تصاعدی پیدا میکند و بسرعت اوج میگیرد و پس از مراعاتهای بهداشتی (قرنطینه، ماسک، فاصلهگذاری اجتمایی) در عرض چند هفته فروکش میکند.
پژوهشهایی که با استفاده از پادتنهای اختصاصی کووید-۱۹ و مدلسازی انجام شده نشان داده که پس از همهگیریهای وسیع ماههای مارس تا مه (فروردین تا خرداد) در کشورهای اروپایی، تنها حدود ده تا پانزده درصد جمعیت در مراکز اصلی همهگیری مانند لندن، مادرید و ژنو و حتی درصد پایینتری در کل کشورها (حدود پنج درصد) با یا بیعلامت این بیماری را گرفتهاند.این یعنی اوایل تابستان (در نیمکره شمالی)، پس از فروکش کردن موج اول بیماری به دنبال اعمال محدودیت و تعطیلیهای وسیع، هنوز اکثر جمعیت با ویروس مواجه نشده بودند.حتی با فرض اینکه اغلب افراد پس از ابتلا مصونیت موثر و پایدار پیدا میکنند، به نظر میرسد دستیابی به ایمنی جمعی (در حداقل ۶۵ درصد جمعیت) و ریشهکن شدن همهگیری، فقط پس از امواج وسیع و پیاپی این همهگیری ممکن شود.این روند در صورت نبود واکسن مناسب ممکن است مانند همهگیری جهانی آنفلوآنزاهای اسپانیایی و خوکی حداقل دو سال طول بکشد. اگر مصونیت پس از ابتلا یا واکسیناسیون ماندگار نباشد، این کرونای نوظهور هم مانند انواع دیگر سرماخوردگی کرونایی باقی میماند و فصلی میشود.
سناریوهای محتمل همهگیری کووید-۱۹
سناریوهای زیر بر اساس پیشفرضهای محتمل، روند همهگیری کرونا در۱۰ ماه اخیر و مدلسازیهای موجود برای پیشبینی احتمالات آتی طرح شدهاند.
سناریوی اول
همهگیری جهانی پس از چند موج متوالی در ظرف ۱۸ ماه آینده فروکش میکند و پس از آن ممکن است گهگاه در مقیاسی کوچک و منطقهای بروز کند.
پیشفرضها:
کنترل همهگیری به شکلی که فعلا در اغلب کشورهای جهان دیده میشود، نسبی و متناوب ادامه یابد.
ایمنی پس از ابتلا کاملا موثر، پایا و گسترده باشد و حداقل تا دو سال از ابتلای مجدد جلوگیری کند.
ویروس کرونا دچار جهش ژنتیکی مهمی نشود که آن را به ایمنی اکتسابی مقاوم کند.
واکسیناسیون موثر و با پوشش وسیع به زودی میسر نشود.
سناریوی دوم
همهگیری جهانی پس از موجهای متوالی در یک تا دو سال آینده فروکش نسبی میکند و مثل آنفلوآنزای فصلی و سرماخوردگی به صورت یک بیماری فصلی با شیوع متناوب در جوامع انسانی پایدار میماند. همهگیریهای وسیع بعدی به کیفیت ایمنی اکتسابی، جهشهای ژنتیکی ویروس و وسعت استفاده و تاثیر واکسنهای احتمالی بستگی دارد.
پیشفرضها:
کنترل همهگیری به شکلی که فعلا در اغلب کشورهای جهان دیده میشود، نسبی و متناوب ادامه یابد.
ایمنی پس از ابتلا، کوتاه مدت و نسبی بوده و تنها حداکثر تا نه ماه دوام داشته و پس از آن احتمال ابتلای مجدد افزایش یابد.
جهشهای ژنتیکی که ویروس را قادر به فرار نسبی از ایمنی موجود کند محتمل باشند.
واکسیناسیون موثر و گسترده بزودی میسر نشود و ریشهکنی جهانی با واکسیناسیون تحقق نیابد.
سناریوی سوم
همهگیری جهانی پس از چند موج وسیع با ازدیاد افراد ایمن و برنامههای واکسیناسیون گسترده تا ۱۸ ماه آینده فروکش میکند و پس از آن تنها ممکن است گهگاه در مقیاسی کوچک و محلی بروز کند.
پیشفرضها:
کنترل همهگیری با اقدامات ناکافی و مقطعی ادامه داشته باشد و از شش تا هشت ماه دیگر به سرعت با واکسیناسیون وسیع و پلهای دنبال شود.
ایمنی پس از ابتلا و بخصوص واکسیناسیون حداقل یک تا دو سال پایا باشد و از پخش ویروس توسط افراد بیعلامت جلوگیری کند.
جهشهای ژنتیکی مهم که ویروس را قادر به فرار از ایمنی موجود و بیماریزاتر کند در جمعیت پخش نشوند.
واکسنهای موثر از شش ماه دیگر در دسترس باشد و واکسیناسیون جهانی منسجم و گسترده انجام شود.
دانستههای فعلی ما برای انتخاب از بین این سه سناریوی کلی کافی نیست.
منبع: ساعت24
کلیدواژه: همه گیری جهانی ویروس کرونای نظر می رسد همه گیری همه گیری ویروس کرونا بیماری زایی کووید ۱۹ پس از ابتلا همه گیری پیش فرض ها تا دو سال واکسن ها بی علامت منطقه ای ویروس ها شده اند جهش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.saat24.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ساعت24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۳۴۲۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کمبود این ویتامین باعث سرطان پروستات و سرطان سینه میشود
آفتابنیوز :
ویتامین D یا همان ویتامین آفتاب که نبود آن تقریبا تمام ارگانهای حیاتی بدن را به هم میریزد. اصولاً ویتامینها یکی از ضروریات بدن هستند که به هم خوردن میزان تعادل آنها سلامتی بدن را به خطر میاندازد و دقیقا همین موقع است که بیماریها به بدن شما حمله میکنند.
درواقع، ویتامین D برای سلامت استخوان و تعداد دیگری از اندامهای حیاتی بدن مانند ماهیچهها، دندانها و حتی تقویت سیستم ایمنی اهمیت بسیار زیادی دارد؛ درنتیجه کمبود این ویتامین میتواند شما را نابود کند.
شما میتوانید شروع صبح یا عصر دلانگیز پاییزی را متفاوتتر از قبل بسازید؛ مثلا میتوانید در حالی که یک استکان چای دبش مینوشید یا در حال آفتاب گرفتن هستید با یک تیر دو نشان بزنید و البته امیدواریم که هوا ابری نشود!
آفتاب و نور خورشید؛ منبع ویتامین دی طبیعی
آفتابگیری و استفاده از نور خورشید فقط مخصوص روزهای سفر نیست! شما میتوانید همین الان هم پنجره اتاقتان را باز کنید و رایگان آفتاب بخورید؛ چه نعمتی بالاتر از این!
عدهای از افراد کمبود ویتامین D را با خوردن قرصها و مکملهای شیمیایی جبران میکنند، ولی برای عده دیگر بهترین راه همان استفاده از نور خورشید است.
ارتباط پوست صورت و ویتامین D
جالب است بدانید که میزان دریافت انرژی خورشید با پوست افراد هم در ارتباط است؛ مثلا افراد با پوست روشن میزان نور و ویتامین بیشتری نسبت به افراد با پوست تیرهتر دریافت میکنند. علت آن رنگدانه ملانین است که رنگ پوست را تعیین میکند؛ در نتیجه انرژیهای فرابنفش نور خورشید را جذب میکنند و نمیگذارند این انرژی صرف ساخت ویتامین D شود. البته افراد چاق و سالمند هم نسبت به بقیه این ویتامین را کمتر جذب میکنند.
علائم اصلی کمبود ویتامین D
کمبود این ویتامین بیماریها و مشکلات زیادی را برای بدن ایجاد میکند، بسیاری از بیماریها نیز خبر از کمبود این ویتامین در بدن میدهند.
درد و ضعف ماهیچهها
ماهیچهها برای داشتن عملکرد درست، به مقادیر معینی از ویتامین D نیاز دارند. کمبود این ویتامین میتواند باعث دردناک و ضعیف شدن ماهیچهها شود. این همان حسی است که اغلب، زمانی آن را تجربه میکنید که به عفونتی ویروسی مانند آنفولانزا دچار شدهاید.
سردرد و سرگیجه
این نشانه رایج به عنوان یکی از علائم فشار خون بالاست و معمولا کسانی که کمبود ویتامین D دارند، از فشار خون بالا هم شکایت میکنند. فشار خون بالا، یکی از قاتلان خاموش بدن نامیده میشود؛ زیرا با وجود اینکه عامل خطری برای سکته قلبی و مغزی است، ولی در برخی افراد هیچ علائم هشدار دهندهای ندارد و آنها متوجه بالا بودن فشار خون خود نمیشوند. اگر سردرد و سرگیجه دارید و گمان میکنید که شاید فشار خونتان بالا باشد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
ضعف سیستم ایمنی
اگر متوجه شدهاید که به طور مکرر به عفونت ادراری یا مشکلات تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا دچار میشوید، این احتمال وجود دارد که سیستم ایمنی بدن شما به اندازه کافی قوی نباشد.
یکی از دلایل ضعف سیستم ایمنی بدن، کمبود ویتامین D است که در سلولهای ایمنی، در غلظت بالا یافت میشود و برای عملکرد مناسب آنها ضروری است. در مطالعهای مشخص شد که احتمال مبتلا شدن به سرماخوردگی یا آنفولانزا در کودکانی که ویتامین D به میزان زیاد در سیستم ایمنی بدنشان وجود دارد، کمتر است.
مشکلات گوارشی و معده
اگر وضعیت پزشکی خاصی مانند بیماری سلیاک یا بیماری التهاب روده (IBD) در مورد شما تشخیص داده شده است یا اگر مشکلاتی مانند سوزش معده یا یبوست دارید، ویتامین D میتواند موجب کاهش سرعت عبور مواد غذایی در بدن شما شود؛ بنابراین برای رفع این مشکل به پزشک مراجعه کنید.
تعرق زیاد
یکی از علائم کمبود ویتامین D عرق کردن زیاد است. اگر متوجه شدهاید که بیش از حد عرق میکنید و هیچ دلیل واضحی مانند تب، هوای گرم یا تمرین ورزشی شدید برای آن وجود ندارد، این مسئله را نیز باید با پزشک خود در میان بگذارید. هنوز مشخص نشده است که چرا کمبود ویتامین D منجر به این مشکلات میشود، ولی با این حال، این مسئله در تحقیقات پزشکی، در حال بررسی است.
افسردگی
یکی دیگر از علائم کمبود ویتامین D افسردگی است. از علائم افسردگی میتوان به وجود احساس ناراحتی و بیارزش بودن اشاره کرد. اما خبر خوب این است که با جبران کمبود ویتامین D در بیشتر موارد این مشکلات و بیماریها از بین میروند.
ریزش مو
بین کمبود ویتامین D و ریزش مو هم ارتباطی قوی وجود دارد. اگر سطوح ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن شما برای مدت زیادی کمتر از حد معمول باشد، مواد غذایی حیاتی مورد نیاز برای طی شدن یک چرخه طبیعی رشد به فولیکولهای مو نمیرسند. کمبود این مواد غذایی باعث میشود موهای شما شکننده و حساس شوند یا دچار ریزش مو شوید؛ زیرا بدن شما توانایی کامل کردن چرخه رشد موها را نخواهد داشت.
درواقع، ویتامین D یکی از مواد مغذی است که روی رشد مو تأثیر میگذارد. اما در کنار آن ویتامین C و بیوتین هم نقش مهمی در تغذیه مو دارند و باعث میشوند مو درخشندگی خود را حفظ کند و ریزش آن هم کاهش یابد.
سرطان سینه
نتایج تحقیقات اخیر نشان میدهند که کمبود ویتامین D میتواند خطر بروز سرطان پستان را تشدید کند. بر اساس بررسیهای انجامشده در این مطالعه اپیومیولوژیک، میزان بروز سرطان همخوانی معنیداری با کمبود ویتامین D در بیماران مبتلا دارد؛ پس خانمهای عزیز باید حتما ماموگرافی انجام دهند.
سرطان پروستات
محققان آمریکایی به تازگی دریافتهاند که ریسک ابتلا به سرطان پانکراس در افرادی که قرصهای ویتامین D مصرف میکنند، نصف افرادی است که از این قرصها استفاده نمیکنند. آنها هم اکنون در پی تحقیق بر روی مواد غذایی حاوی این ویتامین و تأثیر آنها بر کاهش ریسک ابتلا به این سرطان هستند.
این تحقیقات مشخص کرده است که ویتامین D همچنین قدرت بالایی در جلوگیری یا بهبود سرطان پروستات دارد؛ بنابراین کمبود این ویتامین در بدن میتواند سرطانزا باشد.
حیرتانگیز نیست که هدیه الهی آفتاب بتواند استخوانهای شما را مستحکمتر کرده و در مقابل دیابت، ام اس، سرطان، بیماری قلبی و افسردگی و … از بدن ما محافظت کند؟
منبع: خبرگزاری ایسنا