هنر حوله بافی چیست؟
تاریخ انتشار: ۲ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۵۶۵۱۳
سابقه دستبافي در ايران به هزاره‌هاي قبل از ميلاد مي‌رسد و نخستين نشانه‌اي که از وجود پارچه منسوج در ايران موجود است، متعلق به 4000 سال قبل از ميلاد است، که طي حفريات انجام شده در شوش به دست آمده است. ناطقان: سابقه دستبافي در ايران به هزاره‌هاي قبل از ميلاد مي‌رسد و نخستين نشانه‌اي که از وجود پارچه منسوج در ايران موجود است، متعلق به 4000 سال قبل از ميلاد است، که طي حفريات انجام شده در شوش به دست آمده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در گذشته صنايع دستي؛ بدون آنکه کسي اطلاعات و آگاهي درباره آنها به جامعه بدهد، به عنوان بخشي از زندگي روزمره استفاده و از نسلي به نسل بعد منتقل مي‌شد. در روند تکاملي صنايع دستي غالبا مشاهده مي‌شود که اين صنايع در تقابل با صنايع جديد، از مباني و ريشه سنتي خود فاصله گرفته و دستخوش تغييرات دنياي مدرن شده‌اند. رشته حوله بافي شهر کيلان دماوند نيز همچون رشته‌هاي ديگر صنايع‌دستي از اين قاعده مستثني نبوده و از نظر حجم توليد و مصرف بسيار محدود، کم تعداد و منحصر به فرد شده‌است. در اين نوع بافته مواد اوليه مورد استفاده نخ مي‌باشد که به عنوان پود لابه‌لای چله تنيده مي‌شود و توسط دفتين زده شده و در واقع طي سه مرحله، فرآيند بافت آن انجام مي‌شود.
حوله‌بافي نوعي فرآورده نساجي سنتي است که به کمک دستگاه بافندگي چهار وردي توليد مي‌شود. ازجمله خصوصيات اين رشته از صنايع دستي اين است، که اولا کليه‌ي مراحل سه‌گانه بافندگي (ايجاد دهنه‌کار، پودگذاري و دفتين زدن) با حرکات دست و پا انجام مي‌شود. ثانيا امکان استفاده از پودهاي رنگي به ميزان نامحدود و همچنين تنوع طرح بافت با در اختيار داشتن و کنترل حرکات وردها ميسر مي‌شود.
حوله‌بافي تنها در اين شهر بافته مي‌شد و در گذشته در هر طايفه‌اي، يک نفر به اين کار مشغول بود که نه تنها در اين زمينه مايحتاج خود و خانواده خويش را تامين مي‌کردند، بلکه در اقتصاد خانواده هم نقش قابل ملاحظه‌اي داشتند. اين رشته را به اشتباه حوله‌بافي ناميدند، چون علاوه بر مصرف حوله حمام که جاذب رطوبتي خوبي است، در موارد ديگري از جمله سفره، لباس، چادر شب و شال،… نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
شيوه بافت به اين صورت مي‌باشد که: ابتدا نخ‌هاي پنبه‌اي را به وسيله چرخ ريسندگي و چرخ ماسوره تهيه‌کرده و سپس در يک فضاي باز به وسيله تعدادي چوب نازک و هم اندازه به اصطلاح محلي "چله‌ها را دوانيد”. بعد نخ‌هاي پيچيده شده به دور چوب‌ها (فاصله هر کدام از چوب‌ها يک متر مي‌باشد) را به دور يک چوب بزرگ و ثابت شده به نام "نوورد” مي‌پيچيند.
جهت بافت مي‌بايست نخ‌ها را با ماکو ردکرده و بعد از هر بار نخ ردشده دنده يا "دفتين” که به سمت جلو و عقب آورده مي‌شود، نخ‌ها کوبيده و پارچه بافته مي‌شود. وقتي ماکو از سمت راست رد مي‌شود پاتلک سمت چپ با پا به حرکت در‌آمده (و بالعکس) و وردها را جابه‌جا مي‌کند.
به هراندازه که پارچه بافته مي‌شود متي و دستکش به وسيله هنرمند به حرکت درمي‌آيد تا پارچه بافته‌شده جمع و به دور چوب قطوري به نام "بالين "پيچيده شود. هنر حوله‌بافي با ترکيب رنگ‌ها در کل پارچه و حاشيه کار با خلاقيت خود هنرمند توليد مي‌شود. البته ممکن است براي طراحي يک بافته از نمونه‌هايي استفاده شود که در زمان گذشته کاربرد داشته‌است.
در حال حاضر اين محصول و دست بافته ارزشمند تنها توسط خانم قصابي به عنوان يک ميراث معنوي از گذشته به يادگار مانده و همچنان يکي از نشانه‌هاي سنتي-فرهنگي اين شهر به حساب مي‌آيد.
ابزار و تجهيزات دستگاه حوله‌بافي به شرح ذيل مي‌باشد:
چرخ ماسوره: جهت ريسيدن و تهيه نخ کاربرد دارد.
چرخ ريسندگي( هرزه گر): نخ‌هاي ريسيده‌شده به صورت کلاف دور چرخ پيچيده مي‌شود.
گواسته(Gevaste): به هر يک از چوب‌ها اطلاق مي‌شود که در زمين ثابت و نخ‌هاي چله به دور آن پيچيده مي‌شود.
وجارک(Vejarak): به دو عدد چوب نسبتا ضخيم گفته مي‌شود که در اصطلاح، ميانه کار را دارند که نخ‌ها در حين بافت به هم نريزند.
ميان چوب: چوبي که کمي بالاتر از نوورد به کار مي‌رود و به بهتر نگداشتن نخ‌هاي چله کمک مي‌کند.
هراستون ( (herastow: به مجموع وردها (چهار ورد) در دستگاه بافندگي گفته مي شود.
سلام عليک: دو تکه چوب است که به وسيله نخ به هراستون وصل است و باعث بالا و پايين آمدن وردها مي‌شود.
هوا کار: به نخ‌هايي که هراستون و سلام عليک را به يک ميله فلزي نزديک سقف وصل کرده تا باعث بالا نگهداشتن آنها شود.
متي(matti): دو عدد چوب يک اندازه که بر روي پارچه‌هاي بافته شده قرار مي‌گيرد تا مانع جمع شدن احتمالي پارچه شود.
ماکو: دستگاهي که نخ درون آن قرار مي‌گيرد و به کمک آن نخ‌ها از تار رد مي‌شوند.
دنده، دفتين: نخ‌ها بعد از اين که به وسيله ماکو رد شد، دفتين يا دنده مي‌شود.
دستکش: جنس آن از شاخ گوزن است و براي ثابت کردن بالين از آن استفاده مي‌شود.
بالين: چوبي است که پارچه‌هاي بافته شده به دور آن پيچيده مي‌شود.
ماسوره: وسيله‌اي است که نخ مورد نياز کار به دور آن پيچيده مي‌شود.
پاتلک(patelak): تکه‌هاي چوبي هستندکه فقط از يک سر طولي سوراخ شده و با نخ نگهدارنده هراستون از زير دستگاه آويزان شده و با پاهاي بافنده به حرکت در مي‌آيد.
حمايل: چوبي که در گوشه سمت چپ جهت ثابت نگهداشتن چوب‌هاي چله به کارمي رود.
نوورد ( (Nouvard: چوبي است که چله بر روي آن پيچيده مي‌شود.
مواد مورد استفاده:
نخ پنبه‌اي، نخ ابريشم، نخ پشمي، نخ مصنوعي = اکروليک (صرفا براي پودگذاري از آن استفاده مي‌شود)، نخ کاموا (صرفا براي پودگذاري کاربرد دارد).
برچسب ها: هنر ، حوله بافی ، ناطقان ، میلاد
منبع: ناطقان
کلیدواژه: هنر حوله بافی ناطقان میلاد آن پیچیده می شود قبل از میلاد صنایع دستی حوله بافی چوب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۵۶۵۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مارک‌های پرفروش چرخ خیاطی خانگی در ایران را بشناسید
هنگام خرید بهتر است چرخی را تهیه کنید که کیفیت دوخت بالایی داشته باشد و به لحاظ فناوری حرفی برای گفتن داشته باشد اما کدام شرکت چرخ خیاطی خانگی بهتری تولید می کند؟
محبوب ترین چرخ خیاطی های خانگیبا توجه به فروش خوب محصولاتی چون چرخ های خانگی برند کاچیران، ژانومه، جگوار، سینگر، مامی لوک و برادر می توان این محصولات را در بین محبوب ترین ها دسته بندی کرد. چرخ خیاطی خانگی اگرچه قدرت چرخ صنعتی را ندارد. اما، می تواند برای پیشبرد دوخت و دوز در تعداد کمتر به خیاطان کمک کند. مجموعه این چرخ های خانگی که از برندهای مختلف معرفی شده است، نیاز خیاطان را در خانه برطرف می کند و در حد چرخ صنعتی با کیفیت و با دوام است که توانسته رضایت خریداران را به خود جلب کند.
کاچیرانکاچیران برندی ایرانی و با سابقه است که چرخ های متنوع با کاربردهای متفاوتی را به بازار عرضه کرده است. طبق اطلاعات تولیدی محصولات کاچیران، باید گفت که چرخ خیاطی کاچیران دوخت پارچه های مختلف مانند استرچ را نیز پشتیبانی می کند و مجهز به الگوهای خیاطی متنوعی است.
تمام محصولات کاچیران سبک بوده و معمولا از جنس آلومینیوم یا فایبر گلاس تهیه می‌شود که در محصولات مختلف جنس آن متفاوت است. این چرخ به دلیل قابلیت هایی که دارد محبوب شده است و این قابلیت ها شامل دور موتور بالا و تنوع در مدل های دوخت متنوع در تعداد بالا است. این چرخ ها مجهز به سیستم فشار پایه برای تنظیم ضخامت پارچه های مختلف بوده و دارای قابلیت دوخت معکوس جادکمه است که با پدال برقی کار می کند.
سینگربا کمی جستجو در خانه مادربزرگتان حتما برند سینگر را در لابلای وسایل قدیمی آن ها پیدا خواهید کرد که نشانی از قدمت این برند در ایران است. قدمت و ماندگاری این محصول نشانی از محبوبیت و رضایت مشتری است که باعث شده تهیه چرخ خیاطی سینگر به عنوان یکی از چرخ های محبوب در کشور تبدیل شود. مدل های جدید این چرخ خیاطی خانگی برای انجام کارهای هنری و گلدوزی بسیار مناسب است و می توانید موقعیت سوزن را همانطور که علاقه دارید متناسب با طول و عرض پارچه تغییر دهید.
ژانومهبرند ژاپنی ژانومه یکی دیگر از برندهای نام آشنا و با سابقه در ایران است که هم به لحاظ کیفیت و هم به لحاظ زیبایی در بازار ایران حرفی برای گفتن دارد. چرخ خیاطی ژانومه یکی از بهترین برندهای چرخ خانگی است که قطعات داخلی آن بسیار محکم و مقاوم است و دوام بسیار بالایی دارد.
یکی از مزیت های چرخ های ژانومه این است که صدای بسیار کمی تولید می کند و فضای کاری و ذهنی را آرام نگه می دارد. از مزایای چرخ خیاطی ژانومه می توان گفت که توانایی دوخت پارچه های ضخیم، پارچه های نازک را داشته و بر اساس بروشور ارائه شده توسط خود شرکت ژانومه توانایی پس دوزی، تکه دوزی، دکمه و جادکمه، زیپ، زیگزاگ، ساده دوزی و گلدوزی را دارد.
جگوارچرخ خیاطی خانگی جگوار که برندی ویتنامی است و تحت لیسانس ژاپن تولید می شود، یکی دیگر از چرخ های خانگی است که به بازار معرفی شده است و با توجه به فروش بالا می توان میزان محبوبیت این محصول را تخمین زد. چرخ خیاطی خانگی جگوار خیلی نرم کار می کند که طبق نظر کاربران نرم بودن این محصول سرعت دوخت را بالا می برد. چرخ های جگوار سر و صدای بسیار کمی داشته و می تواند مدل های دوخت بسیار متنوعی همچون راسته دوزی، زیگزاگ دوزی، جادکمه دوزی و سردوز را پشتیبانی کند.
مامی لوکمامی لوک یکی دیگر از برندهای بسیار خاص در تولید چرخ خیاطی بوده که محصولی از کشور ژاپن است. مامی لوک علاوه بر چرخ خانگی، چرخ های سردوز و صنعتی نیز تولید می کند. از امکانات چرخ مامی لوک می توان به ظریف دوزی این محصول اشاره کرد که کمک می کند بتوانید حتی پارچه های ظریف که با سایر چرخ ها نمی توان دوخت را بدوزید. چرخ های مامی لوک مجهز به بیش از 30 مدل دوخت بوده و با پدال برقی کار می کند.
برادریکی دیگر از محبوب ترین چرخ های بازار چرخ خیاطی برادر است که با یک دکمه می توانید سرعت دوخت این چرخ را تنظیم کنید. چرخ خیاطی برادر مدل دوخت های تزیینی مختلفی دارد و به آسانی می توانید ماسوره را عوض کنید و به خیاطی کردن ادامه دهید. در صورتی که خطایی در دستگاه رخ دهد با اعلام آن به شما کمک می کند تا هر چه سریعتر خطا را برطرف کنید. چرخ خیاطی برادر گزینه مناسبی برای دوخت آستین و سرآستین است؛ چرا که مجهز به بازوی آزاد است که درست مثل بازو در قسمت جلویی چرخ خیاطی قرار می گیرد.
کد خبر 848910
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان