به نقل از «ایرنا»

دیدار نتانیاهو و بن سلمان چه پیامی برای بایدن داشت؟

تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۱۰۳۸۶۹

به گزارش ایرنا، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز یکشنبه همزمان با حضور «مایک پمپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا در عربستان مخفیانه به این کشور رفت و بر اساس گزارش محافل رسانه ای با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی دیدار و گفت و گو کرد.

دیدار رئیس رژیم صهیونیستی با ولیعهد سعودی در حضور وزیر امور خارجه آمریکا انجام شد، اگرچه مقام های عربستانی از جمله «فیصل بن فرحان»، وزیر امور خارجه این کشور با وجود گزارش‌های متعدد رسانه‌ ای این دیدار را تکذیب کردند در مقابل نتانیاهو از ارائه توضیح در این زمینه خودداری کرد که به باور تحلیلگران این سکوت به نوعی بیانگر تایید سفر وی به عربستان و ملاقات با بن سلمان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در گیرودار انکار سعودی ها و تایید صهیونیست ها، شماری از تحلیلگران اسرائیلی معتقدند که با وجود اهمیت اصل دیدار، چراغ سبز دادن به افشای خبر آن پیامی آشکار به دولت بایدن و ایران است.

پایگاه خبری میدل ایست نیوز در این باره به نقل از تحلیلگران صهیونیست نوشت که این دیدار در چارچوب اقدام هایی جای می‌گیرد که «مایک پمپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا، در آستانه پایان دولت «ترامپ» در خاورمیانه انجام می‌دهد تا هم در مسیر اقدام احتمالی «جو بایدن» برای کاهش تحریم‌ها علیه ایران مانع ایجاد کند و هم دست اسرائیل را برای رویارویی با ایران باز کند.

به نوشته این رسانه،‌ "تحلیلگران اتفاق نظر دارند که موضوع اصلی این دیدار علاوه  بر عادی سازی روابط، ترسیم نقشه راهی است که آمریکا و متحدانش می‌خواهند در منطقه پیش گیرند تا مانع از آن شوند که ایران تهدیدها درباره گسترش فعالیت‌های هسته ای خود را عملی کند."

«اتمار آیخنر»، تحلیلگر سیاسی «یدیعوت اخرونوت»، در این باره معتقد است که این دیدار حادثه‌ای نامعمول است اما موافقت دستگاه‌های نظارتی نظامی با انتشار آن امری استثنایی است.

به نظر وی، این دیدار پیامی از جانب اسرائیل و عربستان به چند طرف است، ازجمله پیامی است به ایران و خاورمیانه با این مضمون که وقتی پای ایران درمیان باشد، عربستان و اسرائیل در یک محور هستند.

او می‌افزاید که این دیدار پیامی هم به بایدن و دولت او دارد با این مضمون که عربستان آماده عادی‌سازی روابط با اسرائیل است و نیز این مضمون مهم‌تر که اگر بایدن بخواهد سیاست‌های امریکا در قبال ایران را تغییر دهد، عربستان و اسرائیل در برابر آن خواهند ایستاد.

این روزنامه‌نگار اسرائیلی می‌افزاید که این سفر پرابهام از فرودگاه بن گوریون به نیوم عربستان در پی سلسله‌ای از حوادث بی سابقه ازجمله عادی‌سازی روابط میان اسرائیل با امارات و بحرین و سودان رخ می‌دهد.

از سوی دیگر، پیش‌تر گزارش‌هایی مطرح شده بود که «دونالد ترامپ» موضوع حمله به ایران را مطرح کرده است، اما بایدن تاکنون چند بار تأکید کرده که به توافق هسته‌ای بازخواهد گشت، اقدامی که بی‌شک موجب نارضایتی عربستان و اسرائیل و متحدان منطقه‌ای آنها خواهد شد.

«رون بن یشای» هم در مقاله‌ای با عنوان «دوران اقدامات لحظه‌ای» تأکید می‌کند که دولت ترامپ می‌خواهد در دل بحران‌های داخلی اسرائیل امتیازات بیشتری به نتانیاهو بدهد و با توجه به عزم ترامپ برای نامزد شدن در انتخابات ۲۰۲۴، در این لحظه آخر نیز همدلی مسیحیان انجیلی را حفظ کند.

به نظر بن یشای، این دیدار به احتمال قوی به عادی سازی روابط میان عربستان و اسرائیل نمی‌انجامد، هرچند ولیعهد عربستان به این عادی سازی متمایل است و برگزاری این جلسه در نیوم و نه در ریاض هم در همین راستا قابل تحلیل است.

به نظر این تحلیلگر سیاسی، در این دیدار احتمالا اقدامات امریکا در برابر ایران ازجمله اعزام جنگنده B-۵۲ مورد بحث قرار گرفته است.

او می‌افزاید که احتمالا برنامه‌های بعدی ترامپ برای ایجاد مانع در مسیر بازگشت دولت بایدن به توافق هسته‌ای و کاهش تحریم‌ها از دیگر موضوعات مورد بحث در این جلسه بوده است.

بن یشای ادامه می‌دهد که اینکه نتانیاهو وزیر دفاع و رئیس ستاد مشترک و رئیس دستگاه اطلاعات ارتش را به این جلسه نبرده و تنها همراه وی رئیس موساد بوده، نشان می‌دهد که محور اصلی جلسه مسائل سیاسی و نه نظامی علیه ایران بوده است.

«دانا فایس»، خبرنگار سیاسی کانال ۱۲ اسرائیل، نیز بر آن است که وضعیت برگزاری این نشست نشان می‌دهد که عربستان آماده عادی‌سازی روابط با اسرائیل نیست و نتانیاهو در متقاعد کردن وی به اعلام رسمی روابط شکست خورده است.

به نظر فایس، این دیدار نشان‌دهنده افزایش منافع مشترک میان اسرائیل و عربستان و گامی دیگر در مسیر ائتلاف راهبردی منطقه‌ای علیه ایران است حتی اگر با توجه به شرایط عربستان به عادی‌سازی روابط نینجامد.

از سوی دیگر، عربستان هم با چنین دیداری درپی نزدیک شدن به دولت جدید امریکا و سهیم شدن در تفاهمات احتمالی آینده درباره برنامه هسته‌ای ایران و تجدید نظر در توافق هسته‌ای (برجام) است.

برچسب‌ها محمد بن ‌سلمان جو بایدن بنیامین نتانیاهو

منبع: ایرنا

کلیدواژه: محمد بن سلمان جو بایدن بنیامین نتانیاهو محمد بن سلمان جو بایدن بنیامین نتانیاهو اخبار کنکور عربستان و اسرائیل عادی سازی روابط وزیر امور خارجه هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۱۰۳۸۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توافق امنیتی جدید عربستان و آمریکا در انتظار چراغ سبز اسرائیل!

به گفته مقامات آمریکایی، عربستان سعودی و ایالات متحده در حال نهایی کردن جزئیات یک توافق مهم برای تقویت تجارت و دفاع دوجانبه هستند، اما اگر عربستان و اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار نکنند، توافقی حاصل نخواهد شد.

به گزارش جماران، سی ان ان در تحلیلی در این باره می‌نویسد:

یک معاهده دفاعی، ائتلاف امنیتی هفت دهه‌ای بین عربستان سعودی و ایالات متحده را مستحکم و آن‌ها را هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک می‌کند، زیرا دشمنان ایالات متحده مانند ایران، روسیه و چین به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه هستند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدت‌هاست که به دنبال روابط با عربستان سعودی است، زیرا این اقدام می‌تواند در سراسر جهان اسلام تاثیر خود را بگذارد.

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت که ایالات متحده در حال مذاکره برای یک قرارداد بزرگ شامل سه جزء است.

مولفه اول شامل بسته‌ای از توافقات بین آمریکا و عربستان سعودی، مولفه دیگر عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل و مولفه سوم تشکیل کشور فلسطین است.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این سه با هم مرتبط هستند و هیچ کدام بدون دیگران جلو نمی‌روند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک میزگرد در کنفرانس اقتصادی این هفته در ریاض گفت: برای اینکه عادی سازی بین عربستان سعودی و اسرائیل محقق شود، باید مسیری برای تشکیل کشور فلسطین و «آرامش در غزه» وجود داشته باشد. به نظر من کاری که عربستان سعودی و ایالات متحده با هم در زمینه توافقات خود انجام داده اند، به طور بالقوه به اتمام نزدیک است، اما برای پیشبرد عادی سازی دو چیز لازم است: آرامش در غزه و مسیری معتبر به سوی یک کشور فلسطینی.

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، در حاشیه این مجمع، بلینکن با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی (MBS) دیدار کرد تا در مورد این توافق گفتگو کند. کارشناسان، پیمان عربستان و آمریکا را «مجموعه‌ای جامع از تفاهمات» توصیف می‌کنند که شامل تضمین‌های امنیتی، اقتصادی و فناوری برای سعودی و همچنین حمایت از برنامه هسته‌ای غیرنظامی این کشور می‌شود.

انتظار می‌رود این توافق عادی‌سازی از توافق‌نامه ابراهیم، مجموعه‌ای از معاهده‌هایی که چهار کشور عربی اسرائیل را در سال ۲۰۲۰ به رسمیت شناختند و تقاضای دیرینه اعراب برای تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی به عنوان پیش‌شرط به رسمیت شناختن اسرائیل را نادیده گرفتند الگوبرداری شود.

محمد بن سلمان پیشتر گفته بود که توافق با اسرائیل «بزرگترین توافق تاریخی از زمان جنگ سرد» خواهد بود. در سال ۲۰۲۱، نتانیاهو این توافق را اینگونه توصیف کرد که اسرائیل را قادر می‌سازد «دکترین قدیمی و خطرناک سرزمین در ازای صلح را جایگزین کند و صلح را در ازای صلح به ارمغان آورد، بدون اینکه اسرائیل حتی یک سانتی‌متر از دست بدهد».

از آن زمان، دولت بایدن عادی سازی اسرائیل و عربستان را در مرکز سیاست خاورمیانه‌ای خود قرار داده است. ایالات متحده و عربستان سعودی در سال ۲۰۲۳ به گفتگو‌ها درباره این پیمان ادامه دادند و انتظار می‌رفت که بلینکن در ۱۰ اکتبر سال گذشته به ریاض برود تا درباره جزئیات آن صحبت کند، این تاریخ درست سه روز قبل از حمله حماس به اسرائیل بود که عملا این توافق را به تاخیر انداخت.

تحلیلگران می‌گویند که حمله بعدی اسرائیل به غزه که این منطقه را ویران کرده و بیش از ۳۴۰۰۰ فلسطینی را کشته، ممکن است پارامتر‌های توافق را برای عربستان سعودی تغییر داده باشد. اکنون پذیرش بخشی که خواستار مسیری «غیرقابل بازگشت» به سوی تشکیل یک کشور فلسطینی است، کلید اصلی بخش عادی سازی توافق گسترده‌تر خواهد بود.

نتانیاهو بار‌ها چشم انداز تشکیل کشور مستقل فلسطینی را رد کرده و استدلال می‌کند که این امر به امنیت اسرائیل آسیب می‌زند و بر ادامه جنگ غزه تا زمانی که حماس از بین برود، مصمم است.

تحلیلگران می‌گویند که این موانع ممکن است منجر به تلاش عربستان برای بستن توافق دوجانبه بدون جزء عادی سازی توافق شود. اما چنین رویکردی با موانع بزرگی روبرو خواهد شد. سناتور جمهوری خواه لیندسی گراهام در این باره می‌گوید: توافقی که تعهد نظامی قاطعانه ایالات متحده به امنیت عربستان سعودی را بدون مولفه عادی سازی ایجاد می‌کند، بعید است از کنگره آمریکا عبور کند.

اگر توافقنامه دفاعی متقابل در قالب یک معاهده مورد مذاکره قرار گیرد، برای الزام آور شدن نیاز به ۶۷ رأی در سنا دارد. گراهام در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر تصمیم عربستان سعودی گفت: بدون عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان و اطمینان از تامین نیاز‌های امنیتی اسرائیل در مورد پرونده فلسطین، رای بسیار کمی برای توافق دفاعی متقابل بین ایالات متحده و عربستان سعودی وجود خواهد داشت.

کارشناسان می‌گویند که شاید بایدن بتواند با الگوبرداری از توافقنامه امنیتی دیگری که سال گذشته با بحرین امضا کرد، کنگره را برای رسیدن به توافق دور بزند. به گفته فراس مکساد، کارشناس ارشد و مدیر توسعه استراتژیک در موسسه خاورمیانه در واشنگتن دی سی، مسیر دیگری وجود دارد که حول توافقنامه یکپارچگی و رفاه امنیت جامع که دولت بایدن در سپتامبر ۲۰۲۳ با بحرین امضاء کرد، الگوبرداری شده است. متن این پیمان صراحتاً بیان می‌کند که ممکن است از طرف‌های دیگر برای پیوستن دعوت شود.

با این حال، هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه دولت بایدن برای تصویب توافق دوجانبه با عربستان سعودی، کنگره را دور بزند، وجود ندارد. برای عربستان سعودی، توافق دوجانبه با ایالات متحده یک پیروزی بزرگ خواهد بود، که نشان دهنده پایان دورانی است که بایدن به دنبال تضعیف محمد بن سلمان به اتهام دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در کنسولگری سعودی در استانبول بود.

برخی کارشناسان معتقدند که این توافق همچنین «سلطه آمریکا را در خاورمیانه برای نسل‌ها تثبیت می‌کند و چالش رو به رشد چین و روسیه را کمرنگ می‌کند.» محمد بن سلمان مشتاق تقویت سیستم دفاعی عربستان و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان به دور از هیدروکربن است، زیرا او یک سیاست اقتصادی بلندپروازانه به نام چشم انداز ۲۰۳۰ را دنبال می‌کند. پادشاهی سعودی دارای یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی نوپا است که ولیعهد مایل به توسعه آن با حمایت ایالات متحده است.

به گفته کارن یانگ، محقق ارشد پژوهشی در مرکز دانشگاه کلمبیا، عربستان سعودی مایل است با ایالات متحده معامله کند و این احتمالاً بهترین زمان در دوران دولت بایدن برای کمک به برخی از مسائل مهم در کنگره نظیر سیاست جهانی انرژی است.

یکی دیگر از نقاط سخت در حمایت ایالات متحده از چنین برنامه ای، مخالفت آمریکا با غنی سازی محلی اورانیوم در داخل خاک کشور‌ها است، غنی سازی یک جزء کلیدی برای تولید انرژی هسته‌ای است که می‌تواند برای تولید سلاح‌های هسته‌ای نیز استفاده شود. عربستان سعودی از نظر ذخایر اورانیوم غنی است و اصرار دارد که بتواند آن را در داخل غنی سازی کند. در صورت تحقق چنین مسئله‌ای این برای یک کشور عربی برای اولین بار خواهد بود. برای مثال، امارات متحده عربی همسایه، اورانیوم غنی شده را برای نیروگاه‌های هسته‌ای خود وارد می‌کند.

روز چهارشنبه، سناتور دموکرات، اد مارکی، رئیس مشترک گروه کاری تسلیحات هسته‌ای و کنترل تسلیحات، از دولت بایدن خواست اطمینان حاصل کند که ریاض از غنی‌سازی و بازفرآوری مواد هسته‌ای خودداری می‌کند. او در بخش‌هایی از سخنان خود به اظهارات قبلی محمد بن سلمان استناد کرد که گفته بود عربستان سعودی در صورت حرکت تهران به سمت سلاح هسته‌ای در این مسیر گام خواهد گذاشت. وی گفت: مسیر صلح خاورمیانه نباید شامل چشم انداز عربستان سعودی مجهز به سلاح هسته‌ای باشد که منافع آمریکا، متحدان و شرکای خود را در سراسر منطقه تضعیف کند.

پیمان عربستان سعودی و آمریکا دو کشور را موظف می‌کند که برای بازدارندگی و مقابله با هرگونه تجاوز خارجی با یکدیگر همکاری کنند، اما به این تعهد جنبه معاهده رسمی نمی‌دهد.

زمانی که شرایط سیاسی اجازه دهد، هنوز جایی برای یک توافق امنیتی چندجانبه که در نهایت شامل اسرائیل، بحرین، ایالات متحده و دیگران باشد، وجود خواهد داشت. انتخاب با اسرائیل خواهد بود که چه زمانی آماده پاس دادن توپ به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطین باشد.