اساس جنبش ۱۶ آذر اعتراض به سیاستهای امپریالیستی آمریکا و انگلیس بود /دانشجویان روحیه ضد استکباری را حفظ و تقویت کردند
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۲۳۵۸۲۴
غضنفری نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: اصل حرکت و جنبش ۱۶ آذر اعتراض به سیاستهای امپریالیستی آمریکا و انگلیس بود که در مرداد ۱۳۳۲ به صورت مشترک کودتایی را در ایران انجام داده بودند، حتی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم جنبش دانشجویی ماهیت ضد سلطه و ضد اسکتباری خود را همچنان حفظ کرد که یکی از نمودهای حرکتهای اعتراضی دانشجویان در سال ۱۳۵۸ و در ماجرای ۱۳ آبان رخ داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛کامران غضنفری نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر در گفتگو با دیارآفتاب؛ با اشاره به ابعاد تاریخی حادثه ۱۶ آذر گفت: ریشه و اساس شکلگیری روز دانشجو از سال ۱۳۳۲ شروع شد، زمانی که دانشجویان در اعتراض به سفر نیکسون معاون رئیسجمهور آمریکا و همینطور سفیر انگلیس اعتراض کردند و در دانشگاه تهران دست به تظاهراتی زدند که منجر به درگیری با قوای نظامی حکومت شاه و تیراندازی در دانشکده فنی دانشگاه تهران و شهادت سه دانشجو و مجروح شدن تعدادی دیگر شد.
نویسنده کتاب مداخلات ادامه داد: اصل حرکت و جنبش ۱۶ آذر اعتراض به سیاستهای امپریالیستی آمریکا و انگلیس بود که در مرداد ۱۳۳۲ به صورت مشترک کودتایی را در ایران انجام داده بودند و در این سفر هم قصد داشتند موقعیت و وضعیت حکومت کودتایی را ارزیابی کنند.
وی افزود: از سال ۳۲ به بعد بود که دانشجویان همواره این سالگرد را در ۱۶ آذر گرامی داشتند و هرساله اعتراضاتی را ترتیب دادند البته چند سال بعد و در دهه ۵۰ این سالگرد تبدیل شد به هفته بزرگداشت ۱۶ آذر و دانشگاهها حدود یک هفته پیرامون این اتفاق و مخالفت با سیاستهای حکومت پهلوی برنامههای اعتراضی داشتند.
غضنفری با بیان اینکه این حرکتهای دانشجویی تا مقطع انقلاب همچنان ادامه پیدا کرد افزود: حتی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم جنبش دانشجویی ماهیت ضد سلطه و ضد امپریالیستی خود را همچنان حفظ کرد که یکی از نمودهای حرکتهای اعتراضی دانشجویان در سال ۱۳۵۸ در ماجرای ۱۳ آبان در اعتراض به اقدامات رژیم آمریکا در پذیریش شاه و بهواقع و پناهندگی دادن به نام معالجه بیماری شاه صورت گرفت، تحلیل دانشجویان این بود که حکومت آمریکا احتمال برنامهای دارد که قضیهای مانند ماجرای سال ۳۲ و سلطهی ۲۵ ساله دیکتاتوری شاه بعد از کودتا را بازهم تکرار کند.
وی با اشاره به اینکه نگرانی دانشجویان از این بود که آمریکا قصد انجام چنینی کاری دارد اظهار کرد: البته این مسئله در حد تحلیل بود ولی بعدها با انتشار اسنادی مشخص شد که این تحلیل صحت داشته و آمریکا به دنبال برگرداندن حکومت سلطه شاه بوده است، علیرغم اینکه جمهوری اسلامی مستقر شده بود و آمریکا هم بهظاهر حکومت جدید را به رسمیت شناخته بود اما در پشت پرده چنین نقشهای را میکشیدند.
این پژوهشگر تاریخ معاصر ادامه داد: در اعتراض به این اقدام آمریکاییهابود که دانشجویان سفارت آمریکا را تصرف کردند و حضرت امام (ره) هم از این حرکت دانشجویان بهعنوان انقلاب دوم و انقلابی بزرگتر از انقلاب اول یادکردند.
غضنفری با بیان اینکه نقش دانشجویان را در مقاطع بعدی انقلاب اسلامی نیز بهوضوح میبینیم تصریح کرد: در جریان حمله نظامی حکومت بعثی صدام که با تحریک و تشویق مقامات آمریکایی صورت گرفت و در ۸ سال دفاع مقدس دانشجویان در نوک پیکان دفاع کشور بودند و مسئولیتهای کلیدی جنگ را عمدتاً دانشجویان در دست داشتند و بیشتر فرماندهان نظامی ما از این قشر بودند.
وی افزود: بعد از جنگ نیز حضور دانشجویان در عرصه فعالیتهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ضد استکباری در قالب فعالیتهای علمی برای خودکفایی و استقلال اقتصادی، فرهنگی، علمی و پژوهشی کشور ادامه پیدا کرد.
این نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر با بیان اینکه در برهههای اخیر هم دانشجویان نقش خود را در مقاطع مختلف نشان دادند اظهار کرد: اعتراض به بازگشت سفیر انگلیس و نقش وی در آشوبهای داخلی در تهران و همینطور نقش آفرینی در برهههای مختلف نشان می دهد خوشبختانه دانشجویان ما این روحیه ضد استکباری را حفظ و تقویت کردند.
غضنفری خاطرنشان کرد: در ماجرای مدافعان حرم و دفاع از حرم اهلبیت (ع) هم باز میبینیم دانشجویان نقش پر رنگی را ایفا میکنند و تعداد قابلتوجهی از این شهدا از میان دانشجویان هستند لذا مشخص است که اینها روحیه انقلابی را حفظ کرده اند.
انتهای پیام/
منبع: دانا
کلیدواژه: پژوهشگر تاریخ معاصر ۱۶ آذر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۲۳۵۸۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازگشت سنت اعتراض به دانشگاههای آمریکا | دانشجویان: تعامل با رژیم اشغالگر متوقف شود / سرکوب میکنید؟ مقاومت میکنیم
از آغاز درگیری مستقیم و نظامی بین رژیم صهیونیستی و نیروهای حماس تا امروز بیش از ۳۵ هزار نفر از مردم غزه شهید شدهاند که از این تعداد بیش از ۷۰ درصد زن و کودک هستند. جنایت رژیم اسرائیل در نوار غزه که هر روز ابعاد جدیدی هم از آن رسانهای میشد و از حمله به بیمارستان تا تعرض به زنان و جنایات جنگی را هم در برمیگرفت، همه جانهای آگاه در سراسر جهان را دلمرده و افسرده کرد و به واکنش واداشت و از آن زمان تاکنون خیابان های بسیاری از شهرهای کشورهای مختلف صحنه تظاهرات و اعتراض به دولتها برای مقابله با اقدامات غیرانسانی این رژیم و راهپیماییهای حمایتی از مردم غزه و مقاومت آنان بوده است.
دانشجویان به عنوان قشر فرهیخته و نخبه هر جامعهای نیز از این امر مستثنی نبودهاند و تقریبا همزمان با آغاز درگیریها با بقیه اقشار مردم در مخالفت با جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و همچنین درخواست برای تحریم کالاهای تولید این کشور یا کسبوکارهای طرف قرارداد و توافق با این رژیم داخل یا خارج دانشگاه راهپیماییهای اعتراضی و تحصن برگزار میکردند.
دانشجویان آمریکایی طی دهههای گذشته و در بازههای مختلفی مانند اعتراض نسبت به جنگ ویتنام (دهه ۶۰ قرن بیستم میلادی) یا نظام آپارتاید آفریقای جنوبی (دهه ۸۰ میلادی) فعالانه در موضوعات حوزه عمومی جامعه مشارکت و به این شکل توجه بیشتری از افکار عمومی را به خود و خواستهها و نظریاتشان، جلب میکردند، بنابراین اعتراض های آنها به حملات رژیم اسرائیل به غزه و اقدامات آنها در قالب راهپیمایی، تظاهرات و تحصن داخل دانشگاه باعث تعجب نیست و تقریبا از روزهای اول این جنایات شروع شد و هنوز ادامه دارد.
رابرت کوهن صاحب کرسی جامعهشناسی و تاریخ در دانشگاه نیویورک آمریکا در این زمینه به پایگاه اطلاعرسانی ووکس گفت: اعتراض های اخیر دانشجویی هنوز از جهت گستردگی به اعتراض های دهه ۶۰ و ۸۰ میلادی در آمریکا نمیرسد، اما از جهت اعتراض های داخل محوطه دانشگاهی به احتمال زیاد بزرگترین اعتراضات دانشجویی قرن بیست و یکم داخل دانشگاهی است.
وی به عنوان رصدگر فعالیت کنشگران دانشجویی تاکید کرد: اعتراض های گستردهای در سالها و دهههای اخیر در مخالفت با جنگ عراق، همراهی با جنبش اشغال والاستریت (۲۰۱۱) و پس از قتل جرج فلوید (۲۰۲۰) رقم خورد ولی این اعتراضات بیشتر خارج از محوطه دانشگاه بوده است.
یادآوری اصل اول منشور حقوق برای اعضای مجلس نمایندگان
اعتراضاتی که از اوایل آبان گذشته و با شدتگرفتن حملات رژیم صهیونیستی در غزه آغاز شد، کمی بعد دستکم سه رییس دانشگاه آمریکا را آذر گذشته به جلسه استماع کمیسیون آموزش و نیروی کار مجلس نمایندگان آمریکا کشاند تا درباره رویکردهای خود نسبت به این اعتراضات به اعضای مجلس نمایندگان توضیح دهند.
کلودین گی رییس پیشین دانشگاه هاروارد، لیز مگیل رییس پیشین دانشگاه پنسیلوانیا و سالی کورنبلاث رییس موسسه فناوری ماساچوست (ام، آی، تی) در برابر اعضای جمهوریخواه مجلس نمایندگان در این کمیسیون حاضر شدند و به پرسش ها و بیشتر انتقادها آنها پاسخ دادند
یکی از نمایندگان جمهوریخواه در گفتوگویی داغ و بیانی شدید لحن از رییس دانشگاه هارورد به دلیل شنیده شدن کلمه «انتفاضه» در میان شعارهای دانشجویان به شدت انتقاد کرد و گی نیز به این کلام پاسخ داد و گفت: حرف و شعار تنفرآمیز از نظر شخص من زشت و منزجرکننده است و با ارزشهای هاروارد نیز تناقض دارد، اما توجه اعضای کمیسیون آموزش و نیروی کار مجلس نمایندگان آمریکا را به آزادی بیان جلب میکنم و از آنها میخواهم به آن اجازه ظهور و بروز دهند، حتی به نظرها و بیانهای انتقادی، توهینآمیز یا موجب عصبانیت.
اعضای مجلس نمایندگان با هر نوع اعتراضی به رژیم اسرائیل نسبت به وقایع غزه مخالف بودند و این امر را تحمل نمیکردند؛ هر چند با قانون اساسی آمریکا مخالف است.
رییس دانشگاه هاروارد در واقع در پاسخ خود به متمم اول قانون اساسی آمریکا موسوم به منشور حقوق اشاره کرد. اصلی که حکومت (کنگره) را از وضع قوانین برای تثبیت یک دین به عنوان دین رسمی، ممنوع کردن اعتقاد آزاد به دین، یا محدود کردن آزادی بیان، حق تجمع صلح آمیز، یا حق شکایت به منظور جبران خسارتها از سوی دولت بازمیدارد. بر اساس این اصل هر فردی از جمله دانشجویان آزاد هستند تا انتقادهای خود را بیان کنند و حق تجمع صلحآمیز را نیز دارند.
با وجود این مقاومتها دانشجویان آمریکایی و به خصوص گروههای فعال دانشجویی در حمایت از مقاومت مردم غزه بعد از این ماهها فعال بودند و یکی از نشانههای آن اینکه حوالی آذر ماه حمایتهای مالی دانشگاه از دو تشکل دانشجویی این دانشگاه موسوم به عدالت برای فلسطین / Columbia chapters of Students for Justice in Palestine و صدای صلح یهودیان/ Jewish Voice for Peace به دلیل فعالیتها در اعتراض به جنایات رژیم اسرائیل قطع شد و دیگر اجازه فعالیت در قالب برگزاری مراسم داخل دانشگاه را تا پایان نیمسال پاییز نداشتند. یکی از درخواستهای گروه دانشجویی عدالت برای فلسطین برگزاری جلسهای با یک شاعر فلسطینی به نام محمد الکورد/Mohammed El-Kurd در دانشگاه در دوم نوامبر ۲۰۲۳ (۱۱ آبان ۱۴۰۲) بود که توسط مقامات دانشگاه لغو شد.
سرکوب میکنید؟ مقاومت میکنیم
اما این بگیر و ببندها و موانع برای برگزاری مراسم، اعتراض و راهپیماییها هم مفید نبود و دانشگاهها شاهد فعالیت دانشجویان بودند تا اینکه دور جدیدی از اعتراض های جدی دانشجویان آغاز شد و آنها تصمیم گرفتند داخل دانشگاههای خود تحصن کنند و به این شکل نظام حاکم و به خصوص صاحبان کسبوکارها را به توقف همکاری تجاری با رژیم صهیونیستی وادار کنند. این درخواست اصلی دانشجویان معترض همان درخواستی بود که گروههای آزادیخواه در زمان مقابله با اقدامات رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی نیز مطرح میکردند ولی دانشگاه در آمریکا حتی طرح این درخواست را طاقت نیاورد.
دانشجویان دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک پرچمدار این حرکت برجسته اعتراضی بودند. دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک، به سال ۱۷۵۴ تاسیس شد، بیش از چهار هزار و ۶۰۰ کارمند و عضو هیاتعملی و ۳۶ هزار و ۶۴۹ دانشجو دارد که ۲۶ هزار و ۸۸۸ نفر در مقاطع تحصیلات تکمیلی تحصیل میکنند و در مساحت بیش از ۱۲۱ هکتاری واقع است. ریاست این دانشگاه در حال حاضر با خانم مینوش شفیق (مصریالاصل و آمریکاییتبار) است.
دانشجویان این دانشگاه از روز ۱۷ آوریل (۲۹ فروردین) در همراهی با مردم غزه چادرهایی را داخل محوطه دانشگاه برپا کردند تا مخالفت خود را با شیوه و رویکرد روسای دانشگاه در برابر اقدامات رژیم اسرائیل در غزه نشان دهند. فردای این روز بود که مجلس نمایندگان از رییس این دانشگاه خواست تا در جلسه استماع کمیسیون آموزش و نیروی کار حاضر شود و در مورد اقدامات ضدیهودی رخ داده در این دانشگاه توضیح دهد.
جالب آنکه به روایت شبکه خبری پیبی اس یکی از سوال ها از شفیق این بود؛ چرا جوزیف مسعد/ Joseph Massad استاد اردنیالاصل رشته علوم سیاسی جدید عرب و مطالعات خاورمیانه این دانشگاه حمله هفتم اکتبر حماس به اراضی اشغالی را قابل توجه و شگفتانگیز خوانده و با این استاد برخوردی نشده است، البته شفیق هم پاسخ داد: مسعد توبیخ و از سمت ریاست یک کمیسیون بازنگری داخلی دانشگاه برکنار شده است.
ماجرا به اینجا ختم نشد و رییس دانشگاه کلمبیا در بازگشت از این جلسه استماع (۱۸ آوریل، ۳۰ فروردین) از پلیس کلان شهر نیویورک در نامهای رسمی خواست تا در برچیدن بساط اعتراض دانشجویان کمک کنند و از اینجا بود که پای پلیس به داخل محوطه دانشگاه باز شد و این روند ادامه یافت؛ با وجود اینکه در آمریکا بیشتر دانشگاهها نیروی داخلی پلیس دارند و به طور معمول برای حفظ نظم و امنیت از این نیروهای داخلی کمک میگیرند.
از این پس دانشجویان دانشگاههای دیگر هم به معترضان پیوستند و دانشگاه تگزاس در شهر آستین، دانشجوی کالیفرنیا، دانشگاههای یوتا، ویرجینیا، آریزونا، کارولینای شمالی و فلوریدا نیز شاهد این اعتراضات و بازداشت صدها دانشجوی معترض بودند.
بر اساس بررسیهای شبکه خبری سی ان ان، بیش از ۴۰۰ دانشجوی معترض تنها در یک روز دستگیر شدند. از این تعداد، حدود ۳۰۰ نفر در دانشگاه کلمبیا و دانشکده سیتی کالج نیویورک دستگیر شدند. سی. ان. ان همچنین برآورد کرد که به طور گستردهتر، بیش از ۱۶۰۰ نفر از ۱۸ آوریل در داخل ۳۰ دانشگاه آمریکا بازداشت شدهاند.
روند سرکوب اعتراض های دانشجویی به اندازهای شدید بوده است که رییس سازمان ملل متحد و برخی دیگر از مقامات این سازمان نیز نسبت به آن واکنش نشان داده و خواستار احترام و رعایت حق دانشجویان برای اعتراض های مسالمتآمیز شده اند، اما هنوز باید منتظر ماند و دید ابعاد این اعتراضات به چه حدی گسترده میشود و تاثیر آن بر عرصه بین الملل تاچه حد خواهد بود.
منبع: خبرگزاری ایرنا