به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

راه‌آهن خواف-هرات، نگاهی راهبردی

تاریخ انتشار: ۱۹ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۲۶۴۷۸۷

طرح موضوع خط آهن ایران به هرات در غرب افغانستان به دهه ۱۹۷۰ میلادی برمی‌گردد، اما موانع متعدد مانع از اجرای آن شد. به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، پس از ۱۴ سال از امضای توافقنامه اجرایی سازی خط راه آهن خواف- هرات، روز پنج شنبه ۱۴۸ کیلومتر از این خط ۲۱۸ کیلومتری در قالب ۳ قطعه افتتاح خواهد شد. طرح موضوع خط آهن ایران به هرات در غرب افغانستان به دهه ۱۹۷۰ میلادی برمی‌گردد، اما موانع متعدد مانع از اجرای آن شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در اوایل دهه هشتاد در چارچوب مذاکرات و امضای برخی اسناد مبادله شده، نظیر قانون موافقت‌نامه مسیر‌های حمل‌ونقل بین‌المللی ایران، افغانستان، ازبکستان در سال۱۳۸۲، و همچنین برنامه کمک‌های جمهوری اسلامی ایران به بازسازی افغانستان در آن مقطع زمانی، این پروژه دوباره مطرح و در نهایت عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۶ آغاز گردید. به مناسبت این افتتاح نکاتی راهبردی برای تقویت و آینده توسعه شبکه ریلی ارایه می‌گردد:
۱- اهمیت کشور افغانستان برای ایران بر کسی پوشیده نیست. زمینه‌های مشترک دینی، فرهنگی و اجتماعی و مرز‌های طولانی و ویژگی‌های ژیواستراتژیک افغانستان، همواره ایران را برآن داشته است که با این کشور همسایه شرقی خود تعاملات گسترده‌ای را در دستور کار داشته باشد، شاید تلاش‌های دیرهنگام برای دستیابی به توافقنامه جامع همکاری‌های مشترک، می‌بایست در سال‌های بسیار قبل، عمق راهبردی این پیوند را نمایان می‌ساخت.
۲- توسعه فعالیت‌های اقتصادی مشترک من جمله خطوط مواصلاتی و ترانزیتی، دستیابی به جابجایی ۵ میلیون تن بار و ۱ میلیون نفر مسافر را تا ۱۴۲۰ در نظر گرفته است. این مهم با توجه به برآورد حداقلی ۱۰۰۰ میلیارد دلاری ذخایر معدنی افغانستان و ضرورت بهره مندی از گاز ایران برای استحصال، طراحی و برنامه ریزی شده است. این آمار در کنار ظرفیت فعلی ۳ میلیون تنی کنونی صادرات سیمان و فرآورده‌های نفتی به افغانستان، معنا پیدا می‌کند.
۳- هرگونه فعالیت مشترک زمینه ساز بستری امن برای ادامه پروژه‌های اقتصادی است. با توجه به شرایط امنیتی افغانستان و تحولات مرتبط با دولت مرکزی و طالبان، پیشنهاد توسعه فعالیت‌های مشترک در قالب تاسیس شرکت‌های سهامی دولتی و انتشار اوراق در بازار سرمایه، کاهش مخاطرات سرمایه گذاری، تامین نقدینگی و امیدآفرینی را در پی خواهد داشت.
۴- با توجه به نیازمندی کشور افغانستان، از زمینه‌های گسترش مشترکات فیمابین که با درآمد‌های ارزی نیز همراه خواهد بود، صادرات خدمات فنی مهندسی به افغانستان است. خط ریلی خواف-هرات با اتکا به توان داخلی بعنوان یک پروژه ملی و بین المللی می‌تواند پیشگام صادرات خدمات فنی مهندسی در مواجه با رقبای منطقه‌ای و بین المللی باشد.
۵- طراحی کریدور جامع و شبکه ترکیبی ضرورتی است که ایران باید برای تداوم حضور در افغانستان و تکمیل شبکه ریلی تا مزارشریف در دستور کار قرار دهد. پرواضح است کشوری محصور در خشکی مانند افغانستان، نیازمند اتصال به شبکه ترانزیتی منطقه‌ای و بین المللی است. توسعه شبکه ریلی داخلی ایران خصوصا خط چابهار- زاهدان و اتصال این کریدور تا بندر چابهار، در کنار حضور در بازار مستعد افغانستان، نوید ارتقای جایگاه ترانزیتی ایران را با لحاظ کاهش زمان و هزینه حداقل به میزان ۲۰ درصد را خواهد داد.
۶- برای ایجاد انگیزه میان صادرکنندگان به منظور رونق این خط، توجه به دیپلماسی اقتصادی امری اجتناب ناپذیر است. تجربه خط ریلی سرخس، همکاری وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و امورخارجه را برای کاهش تعرفه‌های ارزی اعلامی و مساعدت‌های ترانزیتی طلب می‌کند.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: راه آهن خواف هرات افغانستان خطوط مواصلاتی بین المللی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۲۶۴۷۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دلیل توقف قطار افغانستان _ترکیه / تکذیبیه مسئولین راه آهن از سر بی اطلاعی بود+فیلم

مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره خبر توقف قطار عبوری افغانستان_ترکیه که از خاک ایران قرار است عبور کند، گفت: اظهار نظر راه آهن جمهوری اسلامی ایران ناشی از بی اطلاعی بود در صورتی که اطلاع رسانی‌ها از ۹ فروردین انجام شده بود.

به گزارش خبرنگار گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، مصطفی رضایی مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره خبر ورود اولین قطار ترانزیتی افغانستان _ ترکیه به ایران و تکذیبیه راه آهن جمهوری اسلامی ایران گفت: در مورد اولین قطار ترانزیتی که از مبداء افغانستان به مقصد ترکیه وارد مرز‌های شرقی کشور شد، تصاویری که روز ورود قطار مشخص است در مرز‌های شرقی کشور نشان می‌دهد که قطار چه موقعیتی دارد، وارد شده و در ایستگاه مرزی ایران متوقف شده است.

وی افزود: چیزی که مشخص است آنست که این قطار اول اردیبهشت ماه سال جاری از مرز شمتیق وارد کشور شد و در ایستگاه شمتیق متوقف شد و هنوز هم بعد از چند روز در این ایستگاه قرار دارد. اما این که چرا راه‌آهن کشور این خبر را تکذیب کرد، ما هم متعجب شدیم و این تکذیب یک دلیل بیشتر نمی‌تواند داشته باشد، آن هم عدم اطلاع مدیرانی بوده که اظهار نظر کردند و بدون بررسی و بدون اطلاع مطلبی را در این مورد بیان داشتند.

وی ادامه داد: این اظهار نظر تبعات منفی برای کشور دارد و آنچه که باعث شد رسانه‌های معاند هم بهره برداری خودشان را داشته باشند که قطعا تعاملات و ارتباطات حسنه بین دو کشور را هدف قرار داده‌اند.

رضایی گفت: مقداری قضیه عجیب شد، از آنجایی که در راه‌آهن افغانستان خروج این قطار با بدرقه و مراسم با شکوهی انجام شد و همه دیدند که قطار از مرز افغانستان خارج شده و وارد ایران شده است. از طرف دیگر وقتی که راه‌آهن تکذیب کرد، نگرانی‌ها در راه‌آهن افغانستان و تجار افغانستانی شکل گرفت که این قطار پرواز که نکرده و از مسیر دیگری هم که راه ندارد و این باعث شد که یک برداشت‌های منفی و حتی تمسخر آمیزی هم نسبت به این موضوع شکل بگیرد که قطار وارد ایران شده و غیب شد.

مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره دلیل این موضع گیری ضد و نقیض راه‌آهن کشور اظهار کرد: رسانه‌ها خبر زدند که قطار وارد شد و متوقف شد و بعد راه‌آهن ورود قطار را تکذیب کرد، و اتفاقات بعدی آن انجام شد. در یک جمله می‌توان گفت این اظهار نظر هم ناشی از عدم اطلاع بود، کنسرسیوم توسعه ریلی با هماهنگی وزارت راه و نمایندگی رئیس جمهور در امور افغانستان کار خودش را با سرمایه گذاری بزرگترین شرکت‌های ریلی کشور در افغانستان آغاز کرد، دو مسئولیت دارد.

وی افزود: در یک سال گذشته اصل مسئولیت کنسرسیوم در افغانستان رفع نواقص و توسعه خطوط ریلی و ایستگاه‌های راه‌آهن در افغانستان بود که از سال ۱۴۰۱ آغاز شد و ایستگاه‌های متروکه با اقدام مشترک کنسرسیوم و راه‌آهن افغانستان بازسازی شد و تجهیز شد و پرسنل در آنجا مستقر شد و این توسعه خطوط ریلی در دستور کار قرارگرفت و قطار‌های متعددی هم بابت تکمیل این خط ریلی به افغانستان انتقال دادیم.

وی ادامه داد:، اما مسئولیت دومی که از جانب وزارت راه و دستور مستقیم وزارت راه و شهرسازی بر عهده این کنسرسیوم است و شرکت‌های تابع اون کذاشته شد، این بود که بهره‌برداری و توسعه خطوط ریلی افغانستان را برای انتقال بار‌های تجاری به ایران به صورت ترانزیت، چه واردات و چه صادرات انجام دهد.

مصطفی رضایی مطرح کرد: برای این منظور با حضور مسئولین عالی رتبه کشور در مورخ ۱۶ دی ماه ۱۴۰۲ قرارداد بسیار جامعی بین کنسرسیوم توسعه ریلی و مسئولین هیئت حاکمه افغانستان شکل گرفت با تایید رئیس اداره راه آهن افغانستان و رئیس هیئت وزرا افغانستان این قرارداد شکل گرفت و بهره برداری از خط ریلی که در افغانستان احداث شده بود به این کنسرسیوم واگذار شد.

وی اضافه کرد: ما هم بر اساس وظیفه‌ای که برای ما مشخص شده بود باید هط را برای انتقال اموال تجاری و وسیله‌های تجاری از مسیر خطوط ریلی ایران شروع به کار می‌کردیم.

وی تصریح کرد: یعنی هیچ کشوری معتل ما نمی‌ماند. ما زمانی که می‌گوییم کریدور ریلی در رقابت با یک تعداد کریدور دیگر است یعنی هر کشوری دوست دارد مسیر انتقال را از کشور خودش عبور دهد تا درآمد کسب کند و توسعه منطقه‌ای داشته باشد.

وی ادامه داد: این کنسرسیوم در رقابت با کریدور لاجوردی که از مسیر ترکمنستان دریای خزر را رد می‌کند و می‌رود به سمت آذربایجان و ترکیه و اروپا وارد این حوزه شد؛ و رقبای جدی بین المللی در این حوزه داشتیم و مواد معدنی افغانستان خیلی وقت‌ها از این مسیر به اروپا منتقل می‌شد.

مدیرعامل کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان درباره یکی دیگر از رقبا در کریدور تجاری ریلی برای تجارت گفت: همچنین در رقابت با کریدور ریلی و جاده‌ای که افغانستان با پاکستان دارد و متصل می‌شود به بنادر و افغانستان غز این طریق به آب‌های آزاد راه پیدا کرده است.

وی افزود: ما زمانی وارد این عرصه شدیم که این دو کریدور فعال بود و بعد از رفع نواقص اولویت‌داری که توسط کنسرسیوم صورت گرفت حالا نوبت این بود که بهره‌برداری از این خط آغاز شود که به دستور مسئولین بالادستی وزارت راه و کشور، این اولین قطار تجاری و ترانزیت از افغانستان به سمت ترکیه می‌خواست برود و وارد کشور شد.

وی ادامه داد: علت این اظهار نظر ضد و نقیض در مجموعه راه آهن عدم اطلاع از این مسئولیت کنسرسیوم بود و انتظار داشتن که کنسرسیوم فقط مصالح خط و ادوات ریلی حمل کند.

رضایی مطرح کرد: ببینید زمانی که می‌گوییم کریدور و هزاران میلیارد تومان جمهوری اسلامی ایران در افغانستان هزینه کرده تا این کریدور به بهره‌برداری برسد، اینکه راه آهن این خط را منوط به حمل مصالح کند، خب این خارج از منافع ملی است و هیچ عقل سلیمی چنین برداشتی از این خط ریلی نخواهد داشت و این می‌شود یک مسیر محلی که فقط جابجایی مصالح خواهد داشت.

وی اضافه کرد: البته به دلیل محدودیت‌های راه آهن در نیرو و خدمات اگر این بهره برداری تجاری در ماه‌های آینده اتفاق می‌افتاد شاید بهتر بود. اما منافع جمهوری اسلامی به ما این اجازه را نمی‌داد و ما متعهد بودیم که زودتر وارد این بهره برداری تجاری شویم.

وی درباره نامه نگاری‌های رسمی در این خصوص گفت: ۲۲ روز قبل در تاریخ ۹ فروردین نامه نگاری خطاب به راه آهن و سایر دستگاه‌ها انجام شد که این عملیات با هماهنگی معاونین وزارت راه و شهرسازی و نماینده رئیس جمهور انجام شده بود.

وی افزود: حتی هماهنگی‌ها با مرزبانی و نیروی انتظامی هم انجام شد و استانداری خراسان رضوی نامه‌ای را خطاب به همه ارسال کرده بود که زین پس علاوه بر جابجایی ادوات ریلی از این خط، بار تجاری هم به مقصد ترکیه از طریق سیستم ریلی جابجا می‌شود.

وی ادامه داد: این اطلاع رسانی در تاریخ ۲۰ فروردین انجام شد و وزارت کشور نیز اجازه ورود را در این خصوص داده است.

رضایی مطرح کرد: قطار وارد مرز شمتیق شد و هماهنگی گمرکی آن انجام شد و هم گمرک و هم مرزبانی در این خصوص هماهنگ بودند. قطار در انتظار تشریفات ریلی بود و دو دستگاه دیگر هم پس از این قرار بود که به سمت ایران بیایند، اما با دستور توقفی که راه آهن داد، پروژه رفع نواقص نیز متوقف شد، زیرا واگن‌های ادوات در ایستگاه‌های شاهرود و خواف که منتظر لوکوموتیو بودن هم به مشکل خوردند.

وی در پایان گفت: از طرفی این یک عملیات استراتژیک برای جمهوری اسلامی ایران بود تا از سرعت ۳۰ و ۴۰ به سرعت ۱۴۰ کیلومتر برسد.

 

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی