اتفاقاتی مثل آبان ۹۸ از تبعات حاشیه‌نشینی است/ اول اقتصاد بعد فرهنگ!
تاریخ انتشار: ۳ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۳۰۱۴۸
به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، چهل سال از عمر انقلاب اسلامی ایران گذشته اما به گفته رهبر انقلاب عدالت آنطور که باید و شاید در این دوران بروز و ظهور نداشته است، یعنی با تمام کارهای خوبی که در عرصه عدالت انجام شده اما کم و کاستی‌های مهمی در این موضوع وجود دارد. عدالت در بحث فرهنگ نیز خود حکایت دیگری دارد که باید مورد موشکافی قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
*تحرک جمعیتی پیامد منفی دارد
ایسکانیوز: از جاکندگی فرهنگی که بر اثر حاشیه نشینی به وجود می‌آید چه تاثیرات فردی و اجتماعی دارد؟
پدیده مهاجرت بر اساس الگوی پیرامون مرکز شکل می‌گیرد. به این معنی که معمولا مرکز شهرهای بزرگ، جذابیت اقتصادی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی دارند که باعث می شود جمعیت زیادی به پیرامون این شهرهای بزرک سراریز شود. یعنی شهرستانی‌ها به مناطق حول شهرهای کوچک می‌وند، همچنین افرادی هم از شهرهای کوچک به حاشیه شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کنند. این فرآیند ادامه دارد. فرآیندی است که باعث تحرک جمعیتی می‌شود. پیامدهای مثبتی دارد اما جوانب منفی آن بسیار بیشتر است. تاثیرات اقتصادی یکی از پیامدهای منفی چنین اتفاقی است. به این معنی، افرادی که جذب نیمه پیرامون و جذب مرکز می‌شوند به دلیل نداشتن تخصص و توان مالی امکان زندگی در متن مرکز را ندارند، جذب حاشیه‌ها می‌شوند و به حاشیه‌نشینی روی می‌آورند.
*از بین رفتن نظارت اجتماعی اولین نکته منفی حاشیه‌نشینی است
ایسکانیوز: حاشیه‌نشینی برآمده از تغییر فرهنگ بوم زندگی چه پیامدهایی دارد؟
حاشیه‌نشینی چند نکته منفی دارد. اولین نکته آن این است، نظارت اجتماعی در محیط اجتماعی کوچکتر بر روی رفتار انسان‌ها قرار دارد و به دلیل رودربایستی و ارتباط خونی، قوم و خویشی، زبانی، مذهبی که افراد با یکدیگر دارند در محیط کوچکتر خیلی از کارها را به دلیل شناخت از یکدیگر انجام نمی‌دهند. متاسفانه وقتی افراد جذب حاشیه می‌شوند این نظارت اجتماعی و رفتار دیگران حذف می‌شود که در نتیجه افراد به کارهای خلاف کشانده می‌شوند.
نکته دوم مسائل اقتصادی است. به هر حال وقتی فرد وارد حاشیه می‌شود به دلیل همین از جاکندگی هزینه‌های زندگی افزایش پیدا کند. فرد چون شغل خاصی ندارد و تخصص‌های قبلی مثل کشاورزی و دامپروری در جای جدید پاسخگو نیست و امکانات و فرصتی برای آن وجود ندارد مجبور می‌شوند به کارهای خدماتی دون‌پایه روی آورند. مثلا دست‌فروشی می‌کنند رو به جابه‌جایی کالا می‌آورند یا کارگر فصلی می‌شوند. بخش بزرگی از این‌ها جذب کارهای خلاف می‌شوند. بخشی از آسیب های اجتماعی که در مرکز شهر انجام می‌شود محل سکونت خلاف کارهایش حاشیه شهر است. مثلا برای فهم سکونت محل خلافکارهای تهران باید به سراغ شهرک‌های اطراف آن برویم.
بحث فرهنگی نیز در اینجا مطرح است. یعنی وقتی ما در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم آداب و سنن فرهنگی آناج نیز بر ما حاکم است. وقتی به سمت حاشیه‌نشینی می‌رویم متاسفانه این هنجارها دیگر کار نمی‌کنند. یعنی خلاء فرهنگی در منطقه ایجاد می شود. در اینجا خود افراد و فرزندانشان که نسل دوم مهاجرین هستند دچار خلاء فرهنگی می‌شوند. این عامل باعث می شود ارزش‌های منفی فرهنگی در بین آن‌ها رسوخ کند و آسیب‌ها برای آن‌ها بیشتر باشد. معمولا حاشیه‌نشین‌ها وقتی با از جا کندگی فرهنگی در منطقه‌ای روبه‌رو می‌شوند، باعث می‌شوند ناهنجاری‌های اجتماعی مثل سرقت، تن فروشی، جذب باندهای خلاف شدن در بین نسل دوم مهاجرین بیشتر از مردم معمولی شود.
*اتفاقاتی مثل آبان ۹۸ از تبعات حاشیه‌نشینی است
آخرین نکته نیز مورد امنیتی این موضوع است. رخدادهای سال ۹۸ اگر بررسی شود این نکته به دست می‌آید که بیشترین اعتراضات در حاشیه شهرهای بزرگ از جمله تهران انجام شد است. بیشترین خرابی‌ها برای شهریار و مناطقی شبیه به آن بوده است. چرا اینگونه بوده است؟ زیرا افراد حاضر در این مناطق پایگاه اقتصادی پایین دارند و با مشکلات اقتصادی مواجه هستند. همچنین نظارت اجتماعی بر روی آن نیست از این رو انبوه سنگین حاشیه‌نشین در شهری مثل تهران به حرکت درمی‌آید و رخدادهایی مثل حوادث سال ۹۸ بروز می‌دهد. بنابراین حاشیه‌نشینی به جز تبعات منفی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی پیامدهای امنیتی هم برای کشور دارد.
*برگردیم از روستاها شروع کنیم
ایسکانیوز: نبود عدالت فرهنگی و انجام مهاجرت چگونه منجر به از بین رفتن فرهنگ موجود می‌شود؟
وقتی مدل «مرکز پیرامون» را مطرح می‌کنیم به همین موضوع اشاره داریم. راه حل نیز در همین امر مطرح است، تا زمانی که تمرکزگرایی داریم و از عدم تمرکزگرایی دوری می‌کنیم به لحاظ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی حوادث زیادی روی می‌دهد. مشکل تمرکزگرایی باید حل شود. به جای تمرکز کردن روی تهران و کلان شهرها باید برگردیم و از مناطق روستایی شروع کنیم. با این حال بحث اقدامات فرهنگی در مرتبه دوم قرار می‌گیرد. بحث اول اقتصاد است. یعنی باید جذابیت اقتصادی در روستاها درست کنیم تا فرد در منطقه زندگی خود بماند و نیاز به مهاجرت پیدا نکند تا مشکلات بعدی پیش نیاید.
*اختلاف طبقاتی تبدیل به نفرت می‌شود
ایسکانیوز: تخاصم اجتماعی برآمده از نبود عدالت فرهنگی چه تاثیراتی بر جامعه دارد؟
اختلاف طبقاتی و اختلاف فرهنگی تضاد و تناقض اجتماعی ایجاد می‌کند. یعنی نگاه تخاصم‌آمیز فرودست به میان دست و میان دست به بالا دست به وجود می‌آید که با توجه به شرایط موجود همیشه این تناقض وجود دارد و در بین حاشیه‌نشین‌ها برقرار است که گاهی تبدیل به نفرت می‌شود. اگر زمینه‌های اجتماعی آن فراهم شود و به صورت زنجیر دربیاید تبدیل به شورش‌های کور می‌شود. چنین وضعیتی همیشه در همه جا این گونه بوده است. برای حل این مسئله باید عدالت اقتصادی را در دوردست‌ترین نقاط ایجاد کنیم تا به مناطق میانی و مرکزی برسیم.
*اول اقتصاد بعد فرهنگ!
ایسکانیوز: چه جایی در این عرصه نیاز به کار دارد؟
مهمترین کار را فعالیت روی مسائل اقتصادی می‌دانم. یعنی با کار بر روی مسائل اقتصادی، حداقل‌ها را برای مردم فراهم کنیم و بعد از آن روی مسائل فرهنگی کار کنیم. کار فرهنگی پاسخ‌دهی بلند مدت دارد. برای مسائل فرهنگی با یک سال یا ۵ سال به جایی نمی‌توان رسید. برای اینکه بستر فرهنگ نامناسب خشکیده شود باید آهنگ رشد مهاجرت از روستا به شهر و از شهر به کلان شهر کند شود و این نیاز به فعالیت اقتصادی دارد. در حوزه فرهنگی، صرف صحبت کردن و نصیحت کردن به نظر خودم تا الان جلوی مهاجرت را نگرفته است و بیش از این هم فکر نکنم بتوان گرفت.
*عدالت تک‌بعدی نیست
ایسکانیوز: تحقق عدالت فرهنگی نیاز به چه اقداماتی دارد؟
اولین کار مربوط به وزارت آموزش و پرورش می‌شود. یعنی آموزش و پرورش باید عدالت آموزشی را به مناطق محروم‌تر ببرد. این کار را نیز باید هرچه بیشتر با خدمات و کلاس‌های بهتر انجام دهد. بستر آموزشی مناسبی را در اختیار دانش آموزان قرار دهد. نکته بعدی پوشش رسانه‌ای مناسب برای برخی مناطق است. هنوز برخی از مناطق زیر پوشش تلوزیون کشور نیستند.گام سوم که اهمیت بیشتری دارد توجه به مراکز فرهنگی برحسب نیازهای فرهنگی منطقه است نه بر حسب فرضیاتی که در ذهن داریم. به طور مثال افرادی می‌آیند و کتابخانه سیار می‌زنند و کتاب‌های بزرگان دینی را در آن نشر می‌دهند. کتاب افرادی که بسیار ارزش دارند مثل آیت‌الله جوادی آملی یا شهید مطهری که ارزشمند هستند اما ممکن است برای نسلی جذابیت نداشته باشد.
باید بتوانیم مراکزی را فراهم کنیم که فرهنگی مناسب برای افراد مناطق را تامین کند و آن‌ها را در مناطق کوچ قرار دهیم. امکانات ورزشی را هم باید به مناطق محروم منتقل کنیم که چنین چیزی برای تحقق عدالت فرهنگی در جامعه مهم است. این را باید گفت که عدالت تک بعدی نیست. برای عدالت فرهنگی نیاز به عدالت اقتصادی، عدالت اجتماعی، عدالت آموزشی و عدالت امنیتی داریم. همه این‌ها را باید داشته باشیم تا عدالت در مناطق کوچک و بزرگ محقق شود.
انتهای پیام/
منبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: عدالت فرهنگی کودکان کار خیابانی حاشیه نشینی اختلاف طبقاتی نظارت اجتماعی عدالت فرهنگی حاشیه نشینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۳۰۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دولت بسترساز جهش تولید است
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: دولت به عنوان کارگزار نظام باید کوشش کند تا بستر جهش را با مشارکت مردم فراهم کند و یکی از اقدامات مهم در این بین مانع‌زدایی، جلوگیری از مداخلات بی‌معنای ادارات در حوزه تولید و باز کردن قفل و زنجیرها است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سید صولت مرتضوی امروز _یکشنبه نهم اردیبهشت_ همزمان با آغاز هفته گرامیداشت کار و کارگر، در مراسم «اعطای نشان اقتصاد مقاومتی به واحدهای تولیدی نمونه کشور و اظهار کرد: هنر نزد مردان و زنانی است که شیره جان‌شان را مصروف اعتلای عزت انسانی می‌کنند.
وی بیان‌داشت: کار و تولید برای انسان شرف، عزت، اقتدار و ثبات است و بستر بالندگی وی را فراهم می‌کند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه دستان توانمند بانوان ایرانی قابل ستایش، تقدیر و تشکر است، ادامه‌داد: دنیا بداند که زن در فرهنگ و تمدن اسلامی و در احکام و آموزه‌های دینی ما از منزلت بالایی برخوردار است و بر اساس آنچه که از قرآن آموخته‌ایم در آیه ۱۳ سوره حجرات تفاوتی بین زن و مرد وجود ندارد.
مرتضوی تصریح‌کرد: یکی از جلوه‌های پرهیزکاری، تلاش، توسعه اشتغال، دستگیری از نیازمندان و کوشش است.
وی با بیان اینکه حضور بانوان در عرصه‌های مختلف اهمیت بسیار دارد، تاکید کرد: از مجموع ۱۶ میلیون و ۱۹۱ هزار نفر بیمه شده تأمین اجتماعی در بخش کارگری، حدود سه میلیون و ۷۹۵ هزار نفر کارگر زن داریم و در حوزه‌های آموزش و پرورش، پرستاران و اساتید دانشگاه نیز زنان جز سرآمدان جامعه هستند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اضافه‌کرد: در حوزه اقتصاد اسلامی و بر اساس اصول ۴۳ و ۴۴ قانون اساسی، اقتصاد ما به سه دسته تقسیم می‌شود؛ اقتصاد دولتی که دایره شمول آن بخش از اقتصادی است که به اقتدار و امنیت ملی ما برمی‌گردد. بخش‌های دیگر نیز اقتصاد خصوصی و تعاونی است. تقریباً می‌توان گفت از منظر قانون اساسی باید بیش از ۸۰ درصد اقتصاد کشور در دست توانمند بخش خصوصی باشد.
مرتضوی با یادآوری اینکه رهبر معظم انقلاب امسال را به «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند، اظهار داشت: رهبری فرمودند که جهش با رشد متفاوت است. یعنی یک حرکت بزرگ و خارق‌العاده که نشان از جهش و پرش داشته باشد و این کار نیاز به کوشش دارد.
وی بیان‌داشت: دولت به عنوان کارگزار نظام باید کوشش کند تا بستر جهش را با مشارکت مردم فراهم کند. یکی از اقدامات مهم که در این بین باید انجام شود مانع زدایی و رفع موانع تولید است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح‌کرد: جلوگیری از مداخلات بی معنای ادارات در حوزه تولید، باز کردن قفل و زنجیرها نیز جز کارهایی است که دولت باید انجام دهد تا فرمایش رهبر معظم انقلاب به بهترین شکل انجام شود.
مرتضوی خاطرنشان‌کرد: ما به عنوان کارگزار دولت این آمادگی را داریم که دستان پرتوان کارآفرینان و کارگران را به گرمی در این حوزه بفشاریم.
وی افزود: موضوع دیگر مشارکت مردم است. جهش تولید بدون مشارکت مردم عملی نخواهد شد و اگر ما جهش تولید را به مردم بسپاریم، مفاسد و مشکلات اقتصادی پاک می‌شود، زیرا بخش خصوصی دلسوز سرمایه خود است و آستین همت بالا می‌زند و کار می‌کند.
در این مراسم از ۱۴ بانوی نمونه در واحدهای تولیدی با حضور وزیر تعاون تجلیل شد.
کد خبر 748730
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است