متغیرهای اثرگذار بر آینده برجام
تاریخ انتشار: ۸ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۸۲۶۲۱
روزنامه دنیای اقتصاد هشتم دی یادداشتی به قلم احسان ابطحی منتشر کرد و نوشت: رژیم اسرائیل، امارات عربی متحده و عربستان سعودی از جمله کشورهایی هستند که در هرگونه تحولی در رابطه تهران و واشنگتن ذی‌نفعند و هر یک تلاش خواهند کرد تا به نفع خود بر آن اثرگذاری داشته باشند. آنها به‌طور فعالانه‌ای تلاش خواهند کرد تا تصمیم بایدن برای بازگشت به برجام و تغییر استراتژی بزرگ آمریکا برابر ایران را به چالش بکشند یا دست‌کم با اثرگذاری بر آن، شرایط را به نفع خود تغییر دهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عربستان به‌طور آشکار اعلام کرده است که اصلی‌ترین خواسته‌اش از مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا، مشارکت در این مذاکرات است. ریاض خواستار آن است که به‌طور کامل مورد مشورت قرار بگیرد.رژیم صهیونیستی اما استراتژی مبهمی در این باره پیش گرفته است. این رژیم همواره مخالف بازگشت آمریکا به برجام است و این موضوع را نیز به صراحت اعلام کرده است. این رژیم البته با پیش گرفتن اقدامات ایذایی و تحریک‌کننده از جمله اعزام زیردریایی به خلیج‌فارس و اعمال تروریستی، تلاش می‌کند هرگونه مذاکره تهران-واشنگتن در عصر بایدن و احتمال بازگشت او به برجام را تحت تاثیر قرار دهد.موضع امارات در این میان بیشتر به عربستان نزدیک است؛ اما این کشور به‌دلیل مجاورت با ایران و نگرانی از هرگونه تنش در منطقه و تاثیر منفی آن بر اقتصادش، تلاش کرده تا موضع نرم‌تری اتخاذ کند. اما خلاصه حرف ابوظبی هم این است: «به‌دلیل نزدیکی جغرافیایی به ایران، امارات هم باید در مذاکرات احتمالی آینده نقش داشته باشد.»
عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی همزمان در حال لابی‌های سنگین با کشورهای اروپایی هستند تا از موضع آنان حمایت کنند و در هر گونه مذاکره احتمالی منافعشان را در نظر بگیرند. این سه، چنین استدلال می‌کنند که دولت بایدن به همراه سه قدرت اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا باید از اهرم «فشار حداکثری» که در دولت دونالد ترامپ ایجاد شد، با هدف دستیابی به توافقی گسترده‌تر با ایران که شامل طولانی‌تر شدن زمان بند غروب آفتاب در برجام، برنامه موشکی ایران و همچنین نقش منطقه‌ای تهران است، بهره بجویند.ریاض، ابوظبی و تل‌آویو همچنین به شدت نگران آن هستند که اولویت‌های دولت بایدن به‌دلیل شیوع کرونا و بحران اقتصادی ناشی از آن، همچنین تمرکز بر مهار چین تغییر کرده و کاخ سفید علاقه کمتری به درگیر شدن در مسائل خاورمیانه داشته باشد و همین موضوع باعث - به زعم آنان- تکرار اشتباه باراک اوباما و کاهش فشارها بر تهران و در نهایت تقویت موضع ایران در منطقه شود.عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی قاطعانه خواستار استفاده از ابزار تحریم برای اعمال فشار بر ایران هستند. اگرچه، اولویت رژیم صهیونیستی مهار برنامه هسته‌ای ایران و به ادعای آنان ممانعت از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای است، اما تل‌آویو بازگشت سریع به برجام - بدون ایجاد تغییرات در آن- را به منزله مشروعیت بخشی به اهداف بلندمدت هسته‌ای ایران می‌داند.تل‌آویو، ریاض و ابوظبی همچنین از این موضوع نگرانند که بازگشت بی‌قید و شرط به برجام و به‌دنبال آن لغو تحریم‌ها، فروش دوباره نفت و آزادشدن منابع مالی ایران، به سرعت به تقویت نیروهای نزدیک به تهران در منطقه منجر شود.برای این سه، مرحله‌بندی در مذاکره با ایران موضوعی کلیدی است. آنها به‌دنبال مذاکراتی طولانی هستند که بعد از بیشتر کردن زمان بند غروب آفتاب، موضوع موشکی و سپس نقش منطقه‌ای ایران را شامل شود.
اگرچه مذاکرات احتمالی بر سر مسائل منطقه‌ای بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد، اما رژیم صهیونیستی، عربستان و امارات بر این باورند که پیمان موسوم به «ابراهیم» که به عادی‌سازی روابط اسرائیل با امارات و بحرین منجر شد، بتواند موضع آنان را در این مذاکرات تقویت کند.در این میان، عراق اگرچه در مورد موضوع مذاکره احتمالی میان تهران و واشنگتن سکوت اختیار کرده است، اما موضع بغداد هم می‌تواند بر تیم امنیت ملی و سیاست‌خارجی بایدن تاثیری جدی داشته باشد.تحریم‌های آمریکا علیه ایران به‌دلیل روابط تجاری گسترده تهران و بغداد بر عراق نیز اثرگذار بوده است. همچنین روابط نزدیک مقامات بغداد با سران تهران می‌تواند به ابزاری مفید برای واشنگتن تبدیل شود.مقامات بغداد معتقدند که سیاست خاورمیانه‌ای واشنگتن نباید صرفا بر مبنای موضوع ایران پی‌ریزی شود. آنان باور دارند که سیاست دولت بایدن در قبال عراق باید شامل یک سیاست همه‌جانبه باشد که تنها بر مسائل نظامی و امنیتی و مهار ایران متمرکز نباشد و به جای آن واشنگتن باید به بغداد کمک کند تا اصلاحاتی بنیادی در این کشور در زمینه ریشه‌کنی فساد، ایجاد تنوع در اقتصاد و سرمایه‌گذاری‌های گسترده در این کشور اعمال شود. به بیان دیگر، اولویت عراق در میانه تنش ایران و آمریکا فاصله گرفتن از این تنش و بهبود وضعیت اقتصادی است.
در این میان سه قدرت اروپایی هم می‌توانند نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. این سه قدرت به ویژه بریتانیا، به‌دلیل داشتن روابط دیرینه با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس می‌توانند نقشی منحصر به فرد برای فراهم کردن زمینه مذاکرات جامع با ایران فراهم کنند. به‌عبارت دیگر اروپایی‌ها می‌توانند با رایزنی همزمان با کشورهای منطقه، ایالات‌متحده و ایران شرایط را برای انجام مذاکرات و دستیابی به یک توافق احتمالی فراهم کنند.
اروپایی‌ها در این میان تلاش خواهند کرد تا دغدغه‌های کشورهای منطقه را برطرف کنند و به آنان اطمینان دهند که تحولات سال ۲۰۲۱ متفاوت با تحولات سال ۲۰۱۵ خواهد بود. سه قدرت اروپایی به خوبی آگاهند که کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بر سر یک دوراهی قرار گرفته‌اند؛ ارتقای سطح امنیتی خود با استفاده از «بازدارندگی» یا تقویت و پشتیبانی کانال‌های دیپلماتیک این کشورها با ایران. بی‌تردید منافع اروپا تقویت دیپلماسی میان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس با ایران است.حضور جو بایدن در کاخ سفید و احتمال فاصله گرفتن او از خاورمیانه می‌تواند انگیزه اروپایی‌ها را در چارچوب دستیابی به این هدف افزایش دهد و آنان را به تحرک بیشتر وادارد. آنها در نقطه اول مذاکرات به‌دنبال بازگشت همزمان تهران و واشنگتن به تعهدات کامل خود در برجام هستند و در مراحل بعدی تلاش خواهند کرد تا زمینه را برای برقراری یک دیالوگ معنادار بین ایران و کشورهای خلیج‌فارس فراهم کنند.
پاکستان نیز در این میان احتمالا به نفع توافق میان تهران و واشنگتن عمل می‌کند؛ زیرا هرگونه تنش در منطقه را به ضرر خود می‌داند. عمران‌خان، نخست‌وزیر این کشور پیش‌تر هرگونه جنگ در منطقه را فاجعه‌ای برای منطقه و کشورش توصیف کرده بود. اما اسلام‌آباد هم قطعا به دلایل امنیتی علاقه‌ای به دستیابی تهران به توانایی ساخت سلاح اتمی نخواهد داشت.چین و ژاپن اما منافع مستقیم نظامی-امنیتی در منطقه ندارند و برنامه هسته‌ای و موشکی تهران نیز تهدیدی برای امنیت ملی آنان محسوب نمی‌شود. اما پکن و توکیو همواره بر کاهش تنش در منطقه تاکید داشته‌اند تا امنیت انرژی‌شان آسیب نبیند. اما یک لابی قدرتمند نیز علیه مذاکره احتمالی تهران و واشنگتن به شدت فعال است؛ جمهوری‌خواهان رادیکالی از جمله سناتور تدکروز و سناتور لیندسی گراهام که از وفاداران ترامپ و پمپئو و به شدت نزدیک به رژیم صهیونیستی هستند تلاش می‌کنند تا با اقدامات حقوقی از جمله ارائه برجام از سوی رئیس‌جمهوری کنونی آمریکا به سنا و عدم تصویب آن، راه را برای بازگشت بایدن به برجام سد کنند.به این ترتیب به‌نظر می‌رسد دستگاه دیپلماسی ایران ماموریت دشواری پیش رو دارد و باید با استفاده گسترده و فعالانه از ظرفیت‌های دیپلماتیک خود، منافع تهران را در فرآیند احتمالی به حداکثر و اثرگذاری عناصر و کشورهای دیگر را به حداقل برساند.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد برچسب‌ها برجام اسرائیل جو بایدن برنامه هسته ای ایرانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: برجام اسرائیل جو بایدن برنامه هسته ای ایران برجام اسرائیل جو بایدن برنامه هسته ای ایران اخبار کنکور تهران و واشنگتن رژیم صهیونیستی خلیج فارس منطقه ای سه قدرت تل آویو هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۸۲۶۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اندیشکده غربی مطرح کرد: نیاز شورای همکاری خلیج فارس به تهران برای تحقق چشم‌انداز جدید خود
به گزارش خبرآنلاین اندیشکده«استیمسون» در گزارشی نوشت: جاسم البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج(فارس) ۲۸ مارس ۲۰۲۴ چشم‌انداز این شورا را اعلام کرد و این سند و چشم‌انداز برای اولین بار در طول عمر ۴۳ ساله شورای همکاری به صراحت درمورد امنیت جمعی و همگانی صحبت کرد.
در این گزارش آمده است: چشم‌انداز شورای همکاری خلیج فارس شباهت‌هایی با پیشنهادهای قبلی ایران، روسیه و چین دارد؛ پیشنهادهایی که بر تقویت گفت‌وگو و همکاری در منطقه خلیج(فارس) تاکید دارند. علیرغم اینکه در این چشم انداز به صورت مستقیم گفته نشده است اما همزیستی مسالمت‌آمیز و همکاری با تهران برای تحقق اهداف این چشم‌انداز ضروری و لازم است و اعضای شورای همکاری می‌دانند که هر یک پروژه‌های عظیم که تصور آن را دارند در سایه مواجهه نظامی با ایران قابل تحقق نیستند.
به نقل از ایسنا این اندیشکده با اشاره به نیاز شورای همکاری خلیج فارس به ایران برای تحقق امنیت منطقه‌ای آورده است: حملات مستقیم اخیر میان ایران و اسرائیل اهمیت مشارکت ایران به صورت سازنده را چند برابر کرد و منزوی کردن ایران مانع هرگونه توسعه و صلح خواهد شد.
در ادامه این گزارش آمده است: اگر ایران و عربستان در سال ۲۰۲۳ صلح نمی‌کردند اوضاع امروز منطقه بسیار بدتر بود، علاوه بر این ارتباطات دیپلماتیک و اقتصادی میان این دو کشور مورد حمایت بازیگران اروپایی و آسیایی به‌ویژه چین قرار گرفت. مانع اصلی گسترش روابط منطقه‌ای همچنان تحریم‌های آمریکا و تلاش‌های این کشور برای عادی سازی روابط میان کشورهای عربی خلیج(فارس) و اسرائیل و منزوی کردن تهران است. درحالی که برخی‌ها در ابتدا از سیاست‌های واشنگتن دفاع کردند اما بازیگران منطقه‌ای امروز دیگر برای آن اهداف تلاش نمی‌کنند.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: درحالی که کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا روابط دیپلماتیک با تهران و تمام بازیگران منطقه‌ای دارند، آمریکا همچنان تلاش می‌کند که ائتلاف‌های منطقه‌ای برای مقابله با ایران و مهار آن تشکیل دهند. ابتکار عمل‌هایی مانند ائتلاف راهبردی خاورمیانه، ائتلاف ورشو و تعدادی از رزمایش‌های هوایی و دریایی مشترک به دلیل ماهیت استثنائی آنها و تمرکز بر روی مسائل دشوار امنیتی با مشکلاتی مواجه شدند و منطقه امورز به گفت‌وگو و همکاری بیشتر از مواضع نظامی نیاز دارد. این رویکردهای امنیتی متنوع در اصول منشور سازمان ملل، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج(فارس) و اصول قوانین بین‌المللی مشترک است و تمام آن ها بر لزوم احترام به حاکمیت کشورها، استقلال سیاسی، عدم دخالت در امور دیگران و حل اختلافات از طریق راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز تاکید دارند و اکنون آمادگی‌هایی برای اتخاذ گام‌های اساسی در این راستا وجود دارد.
این اندیشکده در ادامه گزارش خود می‌نویسد: یکی از مسائل مهم در چشم‌انداز شورای همکاری خلیج(فارس) برای امنیت منطقه، دعوت به تقویت همکاری بین کشورهای منطقه به روشی که در راستای گفت‌وگو، ارتباط و ایجاد پل‌های ارتباطی باشد. این چشم‌انداز بر لزوم حل چالش‌های آب و امنیت غذایی از طریق تقویت همکاری با شرکای منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید دارد، انتظار می‌رود که اجرایی کردن این خط‌مشی فراگیر منجر به کاهش مشکلات امنیتی دشوار مانند چالش امنیت دریایی و تهدیدات نظامی شود. چشم‌انداز شورای همکاری به مثابه یک «گام مهم رو به جلو» است که برخی چالش‌های بزرگ در منطقه را حل می‌کند. شورای همکاری با تمرکز بر همکاری و حل مسالمت‌آمیز درگیری ها و توسعه پایدار، تنها به فکر تقویت امنیت اعضای این شورا و شکوفایی آنها نیست بلکه به دنبال مشارکت در یک نظام بین‌المللی باثبات و پر امنیت است و مشارکت ایران در این گفت‌وگو امری محوری و اساسی برای تضمین موفقیت چشم‌انداز است.
در پایان این گزارش آماده است: روابط دیپلماتیک احتمالی در سال ۲۰۲۴ این چشم‌انداز را قوی‌تر خواهند کرد و ممکن است این امر در چارچوب کنفرانس بغداد سه، نشست سران منطقه در پکن و یا دعوت ایران به نشست سران شورای همکاری باشد. انتخابات پیش روی آمریکا منبع آشفتگی های احتمالی خواهد بود اما آنها نیز تمرکزشان بر روی تقویت روابط دوجانبه و یا چندجانبه در خلیج(فارس) خواهد بود، از سوی دیگر هیچ یکی از بازیگران منطقه ای در خلیج فارس خواهان بازگشت به مرحله قبل از سال ۲۰۲۱ نیستند.
311311
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901360
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت