پشت پرده آشتی قطر و عربستان

خبرگزاری ایسنا: حسن عابدینی در خصوص تحولات اخیر در منطقه و آشتی قطر و عربستان اظهار کرد: آشتی میان کشور‌های حاشیه خلیج فارس با قطر به نظر می‌رسد بیشتر از اینکه یک برد باشد یک تاکتیک است و بنا به ضرورت اتفاق افتاده و ناشی از تحولات بین المللی است.

وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد شرایط هیچ یک از چالش‌هایی که بین قطر و رژیم سعودی بوده حل نشده که انتظار داشته باشیم ریشه این مشکل برطرف شده باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رژیم سعودی۱۱ پیش شرط برای قطر تعیین کرده بود که در این صورت آماده برقراری ارتباط با آن است که مهمترین این‌ها قطع ارتباط با جمهوری اسلامی ایران، قطع شبکه الجزیره، قطع ارتباط با اخوان المسلمین و همچنین تعطیل کردن پایگاه‌های نیرو‌های ترکیه در قطر بوده است، اما این اتفاق نیفتاده است.

این کارشناس مسائل منطقه همچنین بیان کرد: از سوی دیگر رژیم سعودی و شخص بن سلمان ولیعهد ماجراجو و بلندپرواز سعودی براساس برخی از اطلاعاتی که بعدا در رسانه‌ها درز کرد تا مرز اشغال قطر پیش رفت و وعده داد که از طریق جنگ نظامی آن را اشغال کرده است و کشوری مانند بحرین هم با آن همسو شد، اما اتفاقی که الان رخ داده می‌بینیم که بن سلمان، امیر قطر را دعوت کرده و از او استقبال می‌کند در حالی که به نظر می‌رسد هیچ یک از شرایط محقق نشده است.

عابدینی خاطر نشان کرد: همچنین چیزی به نام شورای همکاری خلیج فارس وجود خارجی ندارد. این شورا متشکل از شش کشور در دوران دفاع مقدس تشکیل شد آن هم برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران تا از رژیم صدام هم حمایت کند، اما دیدیم که رژیم صدام کویت را اشغال کرد و پس از آن با سعودی‌ها سر ناسازگاری گذاشت و به سایر کشور‌های خلیج فارس هم ناسزا گفت لذا عملا هیچ گونه قدردانی صورت نگرفت.

وی افزود: در حالی که قرار بود این شورا پیگیر ارتش واحد و یا زمینه برای پول واحد فراهم کند، اما به نظر می‌رسد که اکنون در متشنج‌ترین شرایط موجود قرار دارند. به گونه‌ای که در این اجلاس نرفتن حاکمان برخی از کشور‌های خلیج فارس مانند کویت، بحرین و عمان نشان می‌دهد که از اتفاق رخ داده دلخوش نیستند.

این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه اظهار کرد: بنابراین شاهد بودیم قطر با موافقتی که کرد و حمایتی که ایران از او انجام داد آن هم در زمانی که همه کشور‌های خلیج فارس او را تحریم زمینی، هوایی و دریایی کردند، جمهوری اسلامی ایران مرز‌های هوایی خود را به روی قطر باز کرد و قطر توانست نفس بکشد لذا به نظر می‌رسد اقدامات قطری‌ها بعد از سه سال و نیم جواب داده است.

عابدینی خاطر نشان کرد: فراموش نکنیم شرایط بن سلمان در بدترین زمان ممکن است و ناکامی در جنگ ظالمانه علیه یمن سبب شد تا ائتلاف ریاض از بین برود. همچنین نقض حقوق بشر و مسئله قتل خاشقجی ضربه‌ای بود که به حیثیت سعودی‌ها لطمه وارد کرد و علنی شد گرچه سعودی‌ها اقدامات ضد بشری بسیاری هم انجام دادند.

وی در پایان گفت: در حال حاضر سعودی‌ها از نظر اقتصادی دچار مشکلات جدی شدند. فروش نفت آن‌ها کاهش داشته و متوقف شدن سفر حجاج به دلیل کرونا هم آن‌ها را با کسری بودجه شدید مواجه کرده و اکنون مجبور به در پیش گرفتن این تاکتیک شده اند. به دلیل اینکه هیچ یک از موضوعات مورد اختلاف آن‌ها با قطر حل نشده و ممکن است بعد از مدتی مجددا سر باز کند.

انتهای پیام

منبع: فردا

کلیدواژه: قطر عربستان آشتی قطر و عربستان نظر می رسد خلیج فارس سعودی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۶۲۸۹۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معامله ریاض – واشنگتن به مویی بند است/ عربستان نمی تواند از شرط تشکیل کشور مستقل فلسطین بگذرد/ غنی سازی بومی اورانیوم در عربستان؛ خط قرمز قانونگذاران آمریکایی

به گزارش جماران، سایت خبری – تحلیلی المانیتور در تازه ترین گزارش درباره  معامله بزرگ جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده بین عربستان سعودی و اسرائیل نوشت:

پس از جلوگیری از درگیری منطقه ای با جمهوری اسلامی ایران، دولت بایدن اکنون خود را وابسته به توافق آتش بس بین حماس و اسرائیل برای نجات استراتژی خود در خاورمیانه می بیند.

اجزای لازم برای یک پیمان دفاعی تاریخی ایالات متحده با عربستان سعودی تقریبا فراهم شده است؛ توافقی که به عادی سازی روابط ریاض با دولت یهود کمک می کند و بنابراین، امکان جریان متقابل سرمایه و همکاری نظامی را فراهم می کند که می تواند ایران را بیشتر منزوی کند.

فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز دوشنبه در نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض گفت: «در مورد توافقات دوجانبه بین پادشاهی سعودی و ایالات متحده، ما بسیار بسیار به پایان نزدیک هستیم و بیشتر کارها قبلا انجام شده است.» آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز آن را تکرار کرد.

جزییات پیمان مورد نظر آمریکا و عربستان سعودی علنی نشده است. آنچه که از طریق منابع دیپلماتیک به رسانه ها درز داده شده نشان می دهد که این توافق  چیزی شبیه ماده 5 معاهده 1960 ایالات متحده با ژاپن که ایالات متحده را متعهد می کند در صورت حمله به ژاپن از این کشور دفاع کند را در دل خود ندارد . اما احتمالاً فراتر از متن توافق های موجود میان واشنگتن و کشورهای عربی خلیج فارس است که برخی از آنها متحد اصلی غیرناتو واشنگتن محسوب می شوند است. در توافق های فعلی صرفا بندی درباره ضرورت مشورت در مورد گام های دفاعی به چشم می خورد.

با این حال، سنگ بنای مورد نیاز برای دستیابی به موافقت کنگره برای توافق پیشنهادی، عادی سازی عربستان با اسرائیل است که همچنان مبهم باقی مانده است. یکی از خواسته های کلیدی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی،  تعهد رهبران اسرائیل به برداشتن گام های برگشت ناپذیر به سوی تشکیل کشور فلسطین – است که هنوز برآورده نشده است. مقامات آمریکایی می گویند رسیدن به این هدف، مستلزم پایان جنگ در غزه است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، که با فشار داخلی شدید مواجه است، بیش از آنکه به فلسطینی ها امتیاز بزرگی بدهد، به دنبال پایان دادن به حیات حماس است. نتانیاهو این هفته وعده خود را برای اعزام  ارتش اسرائیل به رفح "با یا بدون" توافق آتش بس تکرار کرد.

دولت بایدن همه راه‌ها را برای جلوگیری از آن انجام می‌دهد، در حالی که فشار بر حماس برای پذیرش فوری آخرین پیشنهاد آتش‌بس را مضاعف می‌کند.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز سه شنبه در پاسخ به این سوال که آیا دولت برنامه B دارد یا خیر، به خبرنگاران گفت: «فقط باید یک توافق وجود داشته باشد. اگر بتوانیم آتش‌بس به دست آوریم، می‌توانیم چیزی پایدارتر به دست آوریم، سپس شاید به درگیری پایان دهیم و با پروژه عادی‌سازی پیش برویم. اما همه این پروسه باید با یک معامله شروع شود.»

به نظر می رسد که دولت بایدن برای به نتیجه رساندن مذاکرات جاری و رسیدن به سنگ بنای معامله مدنظر، از هر گونه اقدام تنش آفرین و تحریک کننده اسرائیل خودداری می کند.  اوایل این هفته، وزارت امور خارجه از تحریم چهار واحد امنیتی اسرائیل که به نظر می‌رسید قوانین بشردوستانه بین‌المللی را به شدت نقض کرده‌اند، خودداری کرد، چیزی که برخی آن را آخرین ژست آشتی‌جویانه در قبال دولت نتانیاهو تعبیر کردند.

بلینکن روز سه‌شنبه برای نزدیک به سه ساعت با نتانیاهو دیدار کرد تا برای  ارسال کمک‌های بشردوستانه بیشتر به غزه و پرهیز از تهاجم ره رفح که رئیس پنتاگون می گوید اسرائیل به اندازه کافی برای آن آماده نیست به او هشدار داده باشد.  یک منبع مطلع در مورد این دیدار گفت که این دیدار برای طرف آمریکایی خوب پیش نرفت، اما جزئیاتی ارائه نکرد.

اکنون همه چیز به دستیابی حماس و اسراییل به یک توافق آتش بس بستگی دارد تا فشار بر دولت اسرائیل را به امید سازش در آینده کاهش دهند.

مقامات پیشین امنیت ملی آمریکا به المانیتور گفتند که به نظر می رسد پیشنهاد بلینکن در اوایل این هفته مبنی بر اینکه ایالات متحده و عربستان سعودی در حال آماده کردن توافقنامه دفاعی دوجانبه خود هستند، با هدف جلب نظر رهبران اسرائیلی بوده است، نه نشان‌دهنده هرگونه پیروزی قریب‌الوقوع برای واشنگتن.

عربستان سعودی مدتهاست که به دنبال دسترسی بیشتر به تسلیحات پیشرفته ایالات متحده، از جمله دفاع هوایی و موشکی، و کاهش کنترل صادرات ایالات متحده بر روی تراشه های پیشرفته مورد استفاده برای توسعه سیستم های هوش مصنوعی بوده است. ممکن است یک توافق دوجانبه موقت به عنوان یکی از راه‌های محدود کردن نفوذ استراتژیک چین بر ریاض تا زمانی که دولت آینده اسرائیل آماده ارائه امتیازاتی به فلسطینیان باشد، تلقی شود.

یکی از مقامات ارشد سابق آمریکایی می گوید که راه‌هایی وجود دارد که می‌توان چنین توافقی را بدون نیاز به تصویب سنا پیش برد.  دولت بایدن در سال 2021 به قطر موقعیت متحد اصلی غیر ناتو اعطا کرد و سال گذشته یک توافق راهبردی گسترده با بحرین امضا کرد که به منامه اجازه دسترسی ممتاز به اشتراک اطلاعات، دفاع موشکی و همکاری در زمینه هوش مصنوعی را داد. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در آن زمان از توافق اخیر به عنوان «الگو»یی برای منطقه یاد کرد.

اما دیگر مقامات سابق امنیت ملی در مورد این گزینه تردید دارند. هر پیمانی که متضمن تضمین‌های دفاعی ایالات متحده و انتقال تسلیحات عمده برای عربستان سعودی باشد، مستلزم کسب مجوز از جانب کنگره است. از سوی دیگر تحقق درخواست محمد بن سلمان برای برخورداری عربستان از پروسه غنی‌سازی کامل هسته‌ای، نگرانی های آمریکا در مورد اشاعه تسلیحات هسته ای را به همره دارد. در غیاب عادی سازی رابطه عربستان با اسرائیل، جمهوری خواهان سنا احتمالاً این توافق را برای ایالات متحده ناکافی می دانند.

جاناتان لرد، مدیر برنامه امنیتی خاورمیانه در مرکز امنیت جدید آمریکا در واشنگتن می گوید: بخش بزرگی از این توافق میان عربستان و آمریکا از  لحاظ سیاسی و استراتژیک مربوط به عادی سازی رابطه ریاض با اسرائیل بود. بدون آن، دولت بایدن احتمالاً باید عربستان سعودی را متقاعد کند که با واگذاری امتیازات اضافی موافقت کند تا شاید بایدن بتواند با دست پرتر اعضای کنگره را با خود همراه سازد. یکی از این امتیازها می تواند  محدودیت های گسترده تر بر همکاری امنیتی عربستان و چین و تعهد عمیق مقامات سعودی برای ادغام نظامی با دیگر شرکای آمریکایی در منطقه باشد.

مقامات سعودی حداقل به طور علنی هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه ولیعهد مایل است به چیزی کمتر از تضمین های کامل دفاعی ایالات متحده و راهی برای تشکیل کشور مستقل برای فلسطینیان رضایت دهد، بروز نداده اند. یک مقام منطقه ای آشنا به مذاکرات به المانیتور گفت که پذیرش هر چیزی جز این «برای ریاض بسیار دشوار خواهد بود».