به نقل از «خبرآنلاین»

چالش مدیریت پساپ در اصفهان/از شیوع سالک تا ورود آلاینده‌ها به زنجیره مواد غذایی!

تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۶۳۶۸۰۰

عاطفه علیان: پیرمرد بر روی پل تاریخی اژیه ایستاده است؛ برج‌های کبوتر بر  فراز زمین‌هایی که اگر آبی در مسیرشان جریان داشته باشد سبز می شوند، به زمین خیره مانده اند؛ پساب از زیر پل کف می کند و بر روی سبزی آب می‌غلتد؛ پیرمرد دست نوه اش را می گیرد و به پارک بادی آن طرف پل هدایتش می کند تا در کنار پساب‌های زیر پل بازی کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جای زخم سالک را می توان بر روی پای پسرک از دور هم تشخیص داد؛ «محمد دهقان» که چند سالی می شود عضو شورای شهرستان اژیه است، نیم نگاهی به نوه اش انداخت و اظهار داشت: متاسفانه مدیریت پساب فاضلاب های خانگی، صنعتی و کشاورزی از روند شفاف و مسئولانه ای برخوردار نیست و علاوه بر اشاعه انواع آلودگی های آلی، معدنی، فلزات سنگین، شیوع سالک را دراین سالها افزایش داده است.

وی از برخورد منفعلانه دستگاه های اجرایی با موضوع مدیریت پساب ابراز نگرانی کرد و افزود: شیوع انواع بیماری‌ها در جوامع شهری و روستایی و مشکلات مترتب بر آن ناشی از عدم برنامه ریزی و مدیریت واحد درخصوص پساب های به ظاهر تصفیه شده در استان است.

در حال حاضر حدود ۶ هزار لیتر در ثانیه کل پساب تولید شده در استان اصفهان است که از این میزان حدود پنج هزار لیتر در ثانیه توسط شرکت‌های آب و فاضلاب استان اصفهان تصفیه مقدماتی می شود؛ این تصفیه مقدماتی عمدتا فرایندهای فیزیکی را شامل می‌شود و کمتر وارد فرایندهای شیمیایی می شود.

خروجی تصفیه خانه قدیمی اصفهان مستقیما وارد رودخانه زاینده رود می شود

در این ارتباط یکی از فعالان محیط زیست اصفهان با اشاره به اینکه طبق آمارهای موجود، تصفیه خانه شمال در استان با حدود دو هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه بزرگترین تصفیه خانه پساب استان اصفهان محسوب می شود، تصریح می کند: تصفیه خانه بهارستان بهترین کیفیت خروجی را دارد و خروجی تصفیه خانه قدیمی اصفهان در شرق نیز مستقیما وارد رودخانه زاینده رود می شود و اولین مصرف مستقیم آن، بهره برداری برای مصارف کشاورزی توسط کشاورزان پایین دست است.

امیرحسین شعبانی با بیان اینکه این پساب به تالاب گاوخونی می رسد، گفت: اگرچه همین اندک پساب رسیده به تالاب گاوخونی از هیچ بهتر است اما دسترسی به اطلاعات آنالیز پساب تصفیه خانه ها به ویژه با عنایت به حساسیت های اجتماعی اخیر کاری ناممکن است ولی آثار و نتایج آن برهمگان مشهود است!

انتقال پساب و شیرابه‌های سمی به تالاب گاوخونی!

رودخانه زاینده رود از سراب تا پایاب، انواع پساب های تصفیه شده یا تصفیه نشده خانگی اعم از شهری و روستایی، صنعتی، معدنی و کشاورزی را در مسیر خود زه کشی می کند و لاجرم باتوجه به ویژگی های طبیعی خود در این مسیر حدود ۴۰۰ کیلومتری، تمامی رسوبات و مخازن آب های زیرزمینی و سطحی اطراف خود را آلوده کرده و در انتها نیز باقی مانده غلیظ شده این شیرابه سمی را به تالابی منتقل می کند که در سالیان اخیر تمام پتانسیل های لازم برای تبدیل به یک کانون ریزگرد را کسب کرده و آمادگی دارد تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری خود را باانواع ریز گردهای کانیهای رسی  و سوزنی شکل آغشته به فلزات سمی سنگین کادمیوم، آرسنیک و جیوه پذیرایی کند!

به گفته «محمد کوشافر» بخشی از اراضی شرق اصفهان به دلیل ویژگی های مختلف مستعد کشاورزی است که در سالهای اخیر به دلیل خشکی زاینده رود و کمبود آب، افرادی با استفاده از پساب به کشت و کار ادامه می دهند.

در حوضه زاینده رود نیز آبهای نامتعارف تولیدی مثل پساب و زهاب سرنوشتهای متفاوتی دارند که می توان به استفاده در صنعت، آبیاری فضای سبز و کشاورزی، پیوستن به آبهای زیرزمینی و تقویت کمی سفره ها، ورود دوباره به زاینده رود و یا تالاب بین المللی گاوخونی اشاره کرد

کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه با بیان اینکه نتیجه استفاده از پساب می تواند احتمال افزایش آلودگی محصولات تولیدی و ورود آلاینده ها به زنجیره غذایی را افزایش دهد، تصریح کرد: امیدواریم مسئولان استانی و کشوری بتوانند راهکار مناسبی را یافته و اجراء کنند.

وی ادامه داد: در حوضه زاینده رود نیز آبهای نامتعارف تولیدی مثل پساب و زهاب سرنوشتهای متفاوتی دارند که می توان به استفاده در صنعت، آبیاری فضای سبز و کشاورزی، پیوستن به آبهای زیرزمینی و تقویت کمی سفره ها، ورود دوباره به زاینده رود و یا تالاب بین المللی گاوخونی اشاره کرد.

کوشافر بیان داشت: اگرچه در این حوضه عمدتا استفاده از پساب در صورت رعایت جنبه های قانونی و احتیاطی آن مثبت ارزیابی می شود ولی باید توجه داشت در حوضه بسته زاینده رود این پسابها در بیلان آبی حوضه محاسبه شده‌اند و اگر بگوییم پساب یک منطقه را به یک کاربری خاص اختصاص داده ایم در حقیقت عمدتا پساب را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال داده ایم بدون اینکه آب جدیدی تولید کرده باشیم.

انتقال پساب از یک کاربری به کاربری دیگر برای زاینده رود سرنوشت ساز نیست

او افزود: در نهایت گرچه در حال حاضر استفاده از پساب در صورت مدیریت صحیح و رعایت استانداردها  اقدامی مناسب ارزیابی می شود ولی جابجایی پساب از یک کاربری به کاربری دیگر، از نظر کمی برای زاینده رود چندان سرنوشت ساز نیست.

فلزات سنگین رها شده در منابع آبی سطحی و زیرزمینی عمدتا در ۲۰ سانتی متر اول خاک رسوب کرده و مورد استفاده ریشه گیاهان قرار می گیرد.

 حال ریشه گیاهانی که در این عمق برای تولید مواد غذایی کاشته می شوند، مانند برنج، انواع سبزیجات، صیفی جات و گیاهانی که دارای ریشه های خوراکی هستند، این فلزات سنگین را در خود جمع و تغلیظ می کنند! بنابراین استفاده مستقیم یک فرد به طورمستقیم از آب رودخانه ضرر کمتری دارد تا ازین گیاهان خوراکی تغلیظ شده با فلزات سنگین استفاده کند!

در همین ارتباط «شهرام نخعی» در گفت و گو با خبرنگار خبرآنلاین با اشاره به اینکه در قانون توزیع عادلانه آب مباحث مربوط به آلایندگی آب و منابع آبی به طور پراکنده آورده شده و متولیان متعددی را برای آن گمارده است، اظهار داشت: مقررات بعدی هیئت دولت یا آیین نامه‌های اجرایی تکمیلی هم نتوانسته خلا چندپاره بودن مدیریت کیفی منابع آبی را جبران کند.

ریشه گیاهانی مانند برنج، انواع سبزیجات، صیفی جات و گیاهانی که دارای ریشه های خوراکی هستند،  فلزات سنگین را در خود جمع و تغلیظ می کنند؛ بنابراین استفاده مستقیم یک فرد به طورمستقیم از آب رودخانه ضرر کمتری دارد تا ازین گیاهان خوراکی تغلیظ شده با فلزات سنگین استفاده کند!

وی افزود:به طور مثال در ماده ۶ قانون توزیع عادلانه آب، صاحبان و استفاده کنندگان از چاه یا قنات را مسئول جلوگیری از آلودگی آب آنها دانسته وآنها را موظف به عمل طبق مقررات بهداشتی نموده است. مقرراتی که هیچ گاه ابلاغ اجرایی نداشته وناظر آن نیز مشخص نمی باشد!

نخعی  تاکید کرد: در وضعیتی که به طور کلی کشاورزان طبق سیاست های وزارت جهاد کشاورزی و نظارت این نهاد نسبت به استفاده از انواع آفت کش ها، سموم و کود های شیمیایی و غیره اقدام می کنند و طبق آمار های متعدد مراجع نظارتی، این استفاده بسیار بیشتر از حداستاندارد های مصوب است.

ورود مازاد آلاینده‌ها در منابع آبی و خاکی

وی با بیان اینکه طبیعی است که مازاد این آلاینده ها در مقیاس وسیع وارد محیط زیست ومنابع آبی و خاکی شود، تصریح کرد: صرف نظر از قصور و تقصیر معنی دار نهاد های متولی مانند شرکت های آب منطقه ای،سازمان محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی، جهاد کشاورزی و غیره، کشور در یک پروسه افراطی جهش تولید در محصولات کشاورزی، در حال حرکت در یک مسیر بی بازگشت ۴۰ ساله است.

این کارشناس دادگستری اضافه کرد: از طرفی معیشت خانواده های ضعیف کشاورزان به این افزایش تولید گره خورده، و بدیهی است با توجه به تحریم های چندین ساله بین المللی و اولویت های تعریف شده کشور، امکان اصلاح روند های آلوده ساز محیط زیست به حداقل می رسد!

وی با اشاره به ماده ۴۶ قانون توزیع عادلانه آب گفت: آلوده ساختن آب ممنوع است و مسئولیت پیشگیری وممانعت و جلوگیری از آلودگی منابع آب به سازمان حفاظت محیط زیست محول می شود.

پساب تولید شده با این حجم از آلودگی مورد استفاده غیر مجاز تعداد زیادی از کشاورزان برای مصارف مختلف در سطح وسیعی از استان قرار می گیرد، کشاورزی در شهرستانهای برخوار، شاهین شهر، اصفهان، داران و هر جایی که نظارت های دولتی نتوانسته مانع این برداشت های غیر مجاز و کشنده شود، خطرآفرین است

نخعی با اشاره به ماده ۴۷ قانون توزیع عادلانه آب تصریح کرد: موسساتی که آب را به مصارف شهری، صنعتی، معدنی، دامداری و نظایر آن می رسانند موظفند، طرح تصفیه آب و دفع فاضلاب را با تصویب مقامات مسئول ذی‌ربط تهیه و اجرا کنند.

وی اضافه کرد: متاسفانه در این مواد قانونی و آیین نامه های اجرایی به وضوح ارتباط متولی اصلی آب که شرکتهای آب منطقه‌ای به نمایندگی از وزارت نیرو با سازمان حفاظت محیط زیست را تعریف نکرده و در بسیاری موارد شاهد موازی کاری دستگاه های مسئول یا عدم اقدام به موقع آنها هستیم.

پساب های تصفیه شده شرکتهای آب و فاضلاب دارای کیفیتی مناسب نیستند

نخعی افزود: پسابهای تصفیه شده اولیه توسط شرکت های آب و فاضلاب در کشور هیچ کدام دارای کیفیتی مناسب برای بهره برداری اولیه نیستند و در بهترین شرایط، سازمان حفاظت محیط زیست صرفا اجازه بهره برداری از آنها برای مصارف فضای سبز غیر مثمر در فضای خارج از شهرها را می دهد که اخیرا پساب خروجی تصفیه شده برخی تصفیه خانه های استان را نیز فاقد حداقل شاخص های کیفی برای این مورد دانسته و اصولا استفاده از آن را غیر مجاز اعلام کرده است.

وی با اشاره به اینکه پساب تولید شده با این حجم از آلودگی مورد استفاده غیر مجاز تعداد زیادی از کشاورزان برای مصارف مختلف در سطح وسیعی از استان قرار می گیرد، گفت: کشاورزی در شهرستانهای برخوار، شاهین شهر، اصفهان، داران و هر جایی که نظارت های دولتی نتوانسته مانع این برداشت های غیر مجاز و کشنده شود، خطرآفرین است.

اگرچه بیش از سه دهه است که حوضه زاینده رود با مسائل عدیده ای دست به گریبان شده است و در طی سالهای اخیر پساب و زهاب حاصل از فعالیت های صنعتی، کشاورزی به یاری کمبود آب در این حوضه برآمده‌اند اما باید امیدوار بود در شرایطی که وزارت نیرو در حال جمع بندی نهایی قانون جامع آب، برای اصلاح و ترمیم قوانین قبلی و ارائه آن به مجلس محترم شورای اسلامی است، اطلاع رسانی جامع و کامل به نمایندگان مردم در مجلس انجام تا راهکارهای قوی برای رفع این مشکل و سایر مشکلات مرتبط با آب را ضمن مشورت با متخصصین بی طرف در زمینه آب، چاره اندیشی کنند.

در حالی که لایحه ایجاد وزارت خانه منابع طبیعی و محیط زیست به مجلس شورای اسلامی ارائه شده، خوب است ادغام شرکت های های آب منطقه ای و آب و فاضلاب وهمچنین جدا شدن نهاد آب از وزارت نیرو و الحاق به وزارتخانه جدید با عنوان «وزارت آب، منابع طبیعی و محیط زیست» مد نظر تصمیم گیرندگان کشور باشد.

48

کد خبر 1471439

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: زاینده رود استان اصفهان قانون توزیع عادلانه آب استفاده از پساب فلزات سنگین آب و فاضلاب آلاینده ها برای مصارف زاینده رود تصفیه خانه منابع آبی محیط زیست تصفیه شده غیر مجاز منابع آب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۶۳۶۸۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زنجیره افتتاح پروژه‌ها در شهر اصفهان آغاز می‌شود/ تشکیل شوراها موجب جهش در مدیریت شهری شد

شهردار اصفهان گفت: زنجیره افتتاح پروژه‌ها با بهره‌برداری از مجموعه تفریحی کوه نور و ۱۵ پروژه خدماتی گردشگری و ورزشی در مجتمع گردشگری صفه از دوشنبه هفته جاری در شهر اصفهان آغاز می‌شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، علی قاسم‌زاده امروز _شنبه هشتم اردیبهشت_ در برنامه رادیویی «سلام اصفهان اظهار کرد: در هفته فرهنگی اصفهان برنامه‌های متنوعی برای گروه‌های سنین مختلف از بعدازظهر تا پاسی از شب در اماکن عمومی از جمله کوه صفه، میدان امام (ره)، محور چهارباغ و در دل محلات، فرهنگسراها، میادین و میدان‌چه‌های شهر در حال برگزاری است و گردشگرانی از کشور و مهمانانی از خارج کشور برای حضور در برنامه‌های مورد علاقه خود به اصفهان آمده‌اند که امیدواریم همه بتوانند از این برنامه‌های متنوع و جذاب بهره‌مند شوند.

وی با گرامیداشت فرارسیدن روز شوراها و تبریک این روز به اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: تشکیل شوراها اتفاق خوبی در کشور بود که موجب جهش در مدیریت شهری شد و از نعمت واگذاری کارها به مردم از طریق شوراها، شهرها رشد فزاینده ای پیدا کرد.

شهردار اصفهان تصریح کرد: در اصفهان نیز در این دوره مدیریت شهری شهرداری و شورا در تعامل سازنده توانستند منشأ خیر و برکت شوند

وی با اشاره به اینکه سال گذشته هر دو هفته یکبار در هر منطقه پروژه‌های آماده بهره‌برداری را افتتاح و تحت عنوان «به احترام مردم اصفهان» تقدیم شهروندان می‌کردیم، خاطرنشان کرد: از دوشنبه هفته جاری زنجیره افتتاح پروژه‌ها در شهر اصفهان با بهره‌برداری از مجموعه تفریحی کوه نور و ۱۵ پروژه خدماتی گردشگری و ورزشی در مجتمع گردشگری صفه آغاز می‌شود که امیدوارم شهروندان در این برنامه حضور به هم رسانند و از این فضای زیبا لذت ببرند.

کد خبر 748216