به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

مزایا و معایب برگزاری مجازی نمایشگاه کتاب تهران

تاریخ انتشار: ۱ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۴۶۵۴۵

عاقبت و بعد از کش و قوس‌های فراوانی که از اردیبهشت امسال برسر برگزاری یا عدم برگزاری نمایشگاه کتاب تهران مطرح بود، تصمیم بر این شد که نمایشگاه کتاب در سال کرونا به صورت مجازی برگزار شود.  به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، در حدود یک سال اخیر متأثر از این شرایط، صنعت نشر آسیب‌های بسیاری دیده که هنوز ادامه دارد، گرچه برآورد دقیقی از میزان خسارات وجود ندارد، اما طبق نظرسنجی‌های پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از جامعه آماری ناشران که قابل تعمیم به کل است، حدود ۶۹ درصد ناشران معتقدند که صنعت نشر حداقل ۴۰ درصد در یک سال اخیر خسارت دیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این خسارات از جوانب مختلف، آسیب‌هایی است که کرونا بر فضای نشر ایجاد کرده که از آن جمله می‌توان به تعطیلی نمایشگاه کتاب تهران، تعطیلی نمایشگاه‌های استانی، تعطیلی‌هایی که در یک سال اخیر در فضای خدمات‌رسانی و... بوده است، اشاره کرد.» در چنین شرایطی که تعدادی از ناشران مطرح و شناخته‌شده کشور نیز حتی در شرف ورشکستگی قرار گرفته‌اند، آخرین تمهیدی که وزارت ارشاد توانست برای کمک به ناشران اتخاذ کند، نمایشگاه مجازی کتاب بود. اما همین نمایشگاه نیز با، اما و اگر‌های بسیاری از طرف ناشران و مؤلفان روبه‌روست. البته گفته‌های مسؤولان حاکی از این است که «این نمایشگاه را با نمایشگاه‌های حضوری کتاب مقایسه نکنید!»، اما باید دانست که وقتی این نمایشگاه عملا جایگزین نمایشگاه سالانه کتاب می‌شود، مقایسه این دو اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. مضاف بر این‌که ارزیابی میزان فروش در نمایشگاه مجازی، بیش و پیش از هرچیز در مقایسه با فروش کتاب در نمایشگاه‌های سال‌های قبل خواهد بود. در این گزارش مزایا و معایب اولین نمایشگاه مجازی کتاب تهران را بررسی خواهیم کرد.
مزایا
رایگان دریافت کنید
بنابر آخرین اطلاعیه‌ای که در تاریخ ۲۴ دی توسط خانه کتاب و ادبیات ایران منتشر شد، مقرر شد که طبق ضوابط و شرایط حضور در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، تعداد کتاب‌های اعلامی ناشران در پنل کاربری نمایشگاه مجازی، دقیقا منطبق با موجودی واقعی ناشر باشد و همچنین طبق توافق صورت گرفته، در ایام نمایشگاه ماموران شرکت پست جمهوری اسلامی ایران برای تحویل گرفتن کتاب‌ها به ناشران مراجعه کنند و ناشران موظف شدند که کتاب‌های خود را به ماموران پست تحویل دهند. همچنین اعلام شده عدم توجه ناشران به این موضوع تخلف محرز محسوب می‌شود. بر این اساس، یکی از ویژگی‌های مثبت نمایشگاه مجازی را باید این دانست که مخاطبان و علاقه‌مندان کتاب می‌توانند کتاب‌هایی را که تهیه می‌کنند، با ارسال رایگان دریافت نمایند. از این منظر، این یکی از امکانات نمایشگاه مجازی نسبت به سایت‌های اینترنتی است که در قبال ارسال کتاب برای مخاطب نیز مبلغی را دریافت می‌کنند.
زیاد سخت نیست!
یکی از مهم‌ترین نکات درخصوص درگاه‌های خرید اینترنتی و به طور کلی بهره‌مندی از منابع مجازی، در میزان دشواری و آسانی استفاده از این منابع است. سایت book.icfi.ir که درگاه اصلی نمایشگاه مجازی کتاب تهران خواهد بود، محیط بسیار ساده‌ای دارد و همین مساله سبب می‌شود که برای مخاطبی که آشنایی کمتری با سایت‌های اینترنتی خرید کالا دارد، سردرگمی کمتری ایجاد کند. به محض ورود به سایت و در صفحه اصلی آن یک کادر جست‌وجو (مشابه سایت‌های موتورجست‌وجو نظیر گوگل) مقابل کاربر ظاهر می‌شود که می‌تواند در آن عنوان کتاب را تایپ کند و از وجود آن مطلع شود. همچنین صفحه اصلی سایت بسیار کم‌حجم و اصطلاحا سبک است. از این منظر در مناطقی که احتمالا اینترنت ضعیف‌تر یا کندتری دارند نیز به‌راحتی قابل دسترسی است. این از اساسی‌ترین نکات نمایشگاه کتاب امسال است، نکته‌ای که در سال‌های گذشته به هیچ‌وجه مطرح نبوده و چالش بزرگی برای برگزارکنندگان امسال می‌توانست باشد که علی‌الظاهر به‌خوبی از پس آن برآمده‌اند.
هر موضوعی که فکرش را بکنید
یکی از امتیازات نمایشگاه کتاب امسال نسبت به سال‌های دیگر مربوط به امکانی در سایت اصلی نمایشگاه مجازی است. در سال‌های گذشته تفکیکی که در نمایشگاه کتاب لحاظ می‌شد، براساس ناشر بود و البته کتاب‌های عمومی، دانشگاهی، خارجی، داخلی و از این دست تفکیک‌های روشن و مشخص. اما امسال مضاف بر این دسته‌بندی‌ها، یک طبقه‌بندی بسیار کاربردی در سایت نمایشگاه موجود است که می‌تواند کمک بزرگی برای اهالی کتاب و دانشجویان باشد. در یکی از فهرست‌های بالای سایت (تب‌ها) عنوانی به نام «دسته‌بندی موضوعی» وجود دارد که در آن کتاب‌های ناشران مختلف به تفکیک موضوع دسته‌بندی شده‌اند. سرفصل‌هایی، چون «ادبیات»، «دین»، «روان‌شناسی»، «فلسفه و منطق»، «علوم اجتماعی»، «زبان»، «علوم»، «هنر»، «علوم پزشکی»، «مهندسی»، «خانواده»، «دانش عمومی»، «ورزش»، «کودک و نوجوان» و... همه و همه از عناوینی هستند که ذیل هرکدام از آن‌ها تقسیم‌بندی‌های جزئی‌تری نیز ارائه شده و به جست‌وجوی کتاب‌های مدنظر بازدیدکنندگان کمک بسیاری خواهد کرد. برای مثال ذیل عنوان ادبیات، تقسیم‌بندی‌های زیر ارائه شده است:
داستان فارسی (رمان فارسی)، شعر فارسی، ادبیات فارسی (مقاله، سخنرانی، نامه و طنز)، نمایشنامه فارسی، گویش‌های مختلف ایرانی، داستان خارجی (رمان خارجی)، ادبیات خارجی (شعر، طنز، نمایشنامه، مقاله)، ادبیات (فلسفه و نظریه، فن نگارش، تاریخ و نقد ادبی).
بن‌های وسوسه‌برانگیز
هرساله یکی از بهترین و مهم‌ترین امتیازات نمایشگاه کتاب این بود که بن‌هایی برای خرید کتاب توسط نهاد‌های مختلف به اهالی کتاب و فرهنگ اختصاص داده می‌شد که می‌توانستند به کمک این بن‌ها بخشی از کتاب‌های موردنظر را رایگان تهیه کنند. امسال نیز برگزارکنندگان نمایشگاه، بن‌هایی را برای دانشجویان و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها اختصاص داده‌اند که همین مساله امتیاز مهم دیگری برای نمایشگاه مجازی کتاب نسبت به فروشگاه‌های اینترنتی کتاب است. بر این اساس دانشجویان و طلاب تا سقف خرید ۲۰۰ هزار تومان (۱۲۰ هزار تومان سهم خودشان و ۸۰ هزار تومان نیز یارانه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، امکان بهره‌مندی از بن را دارند. اساتید دانشگاه و حوزه نیز تا سقف خرید ۴۰۰ هزار تومان (۲۰۰ هزار تومان سهم خود استادان و ۲۰۰هزار تومان نیز یارانه معاونت امور فرهنگی) مشمول دریافت هستند. اهالی قلم نیز براساس ضوابط تعیین‌شده و سیستم رتبه‌بندی یارانه‌های متفاوتی از ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان دریافت می‌کنند.
معایب
جای خالی کتب الکترونیک
امسال که نمایشگاه کتاب مجازی شده، گمان همه کتاب‌دوستان بر این بود که کتاب‌های الکترونیک می‌تواند جزو مهمی از نمایشگاه کتاب باشد. کتاب‌هایی که در سال‌های گذشته و در نمایشگاه حضوری، چندان جایی برای عرضه نداشتند و نهایتا غرفه‌ای در فضای باز مصلی با محوریت ارائه توضیحاتی درباره یک سایت یا اپلیکیشن خاص به آن‌ها اختصاص داده می‌شد. اما امسال که اساسا بستر اصلی ارائه و فروش کتاب، فضای وب است انتظار می‌رفت کتاب‌های الکترونیکی بیشترین بخش نمایشگاه را در اختیار داشته باشند. اما تا این لحظه این کتاب‌ها نه در کلام مسؤولان و برگزارکنندگان و در فهرست کتب ارائه شده در سایت نمایشگاه جایی نداشته‌اند و این یعنی فرصت بسیار مغتنم عرضه این کتب به سادگی در حال از دست رفتن است.
بقیه ناشران کجا رفتند؟
با یک جست‌وجوی ساده در میان کتاب‌های ارائه شده در سایت نمایشگاه مجازی تهران متوجه شدیم که بسیاری از ناشران و کتاب‌هایشان را نمی‌توان در سایت مشاهده کرد. این به آن معناست که تعدادی از ناشران در این نمایشگاه شرکت نکرده‌اند یعنی امتیاز‌های این نمایشگاه مجازی برای برخی ناشران آن قدر قانع‌کننده نبوده که بتواند آن‌ها را برای حضور در نمایشگاه متقاعد کند. اتفاقا تعدادی از این ناشران از جمله ناشران پرطرفدار هستند که کتاب‌های پرتعدادشان می‌توانست به بالا رفتن میزان فروش در نمایشگاه کمک کند. اکثر این ناشران سایت‌ها و درگاه‌هایی برای فروش اینترنتی دارند که احتمالا ترجیح داده‌اند کتاب‌هایشان را در سایت‌های خود بفروشند. بدون شک این حضور نداشتن ناشران شاخص، از رونق نمایشگاه خواهد کاست.
یکی ما را تبلیغ کند!
ابوالفضل میرباقری، مدیر انتشارات کتابسرای تندیس به تازگی در اظهار نظری گفته: «این نمایشگاه در واقع یک فروشگاه بزرگ مجازی است و با وجود این‌که یک روز به افتتاح رسمی آن باقی است، متأسفانه در سطح شهر هیچ تبلیغاتی برای نشده است در حالی که ضروری بود برای آگاهی مردم در سطح جامعه اطلاع‌رسانی و تبلیغات گسترده‌تری می‌شد.» واقعیت ماجرا این است که اکثریت جامعه کماکان نمی‌دانند که قرار است از امروز تا ۶ بهمن نمایشگاه کتابی به صورت مجازی در کشور برگزار شود. حال آن‌که هرسال کتاب‌نخوان‌ها هم دست‌کم از ترافیک حوالی مصلی متوجه نمایشگاه کتاب می‌شدند.
نمایشگاه یا فروشگاه؟
سال‌هاست برگزارکنندگان نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بر این ادعا پا می‌فشارند که وجه نمایشگاهی این رویداد بزرگ، بر وجه فروشگاهی آن می‌چربد. البته این ادعا هر چه جلوتر آمده‌ایم، از «ادعا» به «هدف» تبدیل شده و هر سال بر آن تاکید شده است. حالا با وجود این‌که برگزارکنندگان نمایشگاه مجازی کتاب تهران اصرار دارند این رویداد مجازی با نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مقایسه نشود و این‌طور نباشد که تصور کنیم این، جایگزین آن شده است، نمی‌توان از چنین مقایسه‌ای به طور کامل چشم پوشید. باید با صراحت گفت که شیوع ویروس کرونا باعث شد، آرمانشهرِ «نمایشگاه»، بی‌ادعا و بدون حرف و حدیث، به «فروشگاه» تبدیل شود؛ همان عنوانی که همیشه با اکراه به زبان می‌آمد.
کاهش برنامه‌های جنبی
یکی از مظاهرِ وجه نمایشگاهیِ نمایشگاه کتاب تهران و یکی از دلایلی که می‌شد با استناد به آن گفت که این رویداد بیشتر به نمایشگاه شبیه است تا به یک فروشگاه بزرگ، برپایی برنامه‌ها و نشست‌های تخصصی و عمومی مرتبط با کتاب در محل برگزاری نمایشگاه بود. خب، حالا در شرایط برگزاری مجازی نمایشگاه کتاب، این برنامه‌ها رونق چندانی ندارند و از تعدادشان نیز کاسته شده؛ آن‌طور که یکی از مسوولان برگزاری این نمایشگاه به جام جم گفته، در کل شصت نشست آفلاین و آنلاین برگزار خواهد شد.
کتاب‌های تازه، بیرون در مانده‌اند
یکی از معایب نمایشگاه مجازی کتاب تهران، موعد غیرمنعطف تحویل آثار از ناشران بوده است. مسؤولان برگزاری نمایشگاه، تاریخی را برای تحویل فهرست‌ها تعیین کردند و از این رو ناشران، کتاب‌هایی را که پس از آن تاریخ منتشر کرده‌اند نمی‌توانند در این فروشگاه اینترنتی بزرگ بفروشند. لابد خاطرتان هست که یکی از ویژگی‌های برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران این بود که ناشران در طول روز‌های برگزاری کتاب‌های جدیدی را با خود به غرفه‌هایشان می‌آوردند و همین به داغ‌ترشدن تنور نمایشگاه می‌افزود. حالا کتاب‌هایی که تازه منتشر شده‌اند در نمایشگاه مجازی کتاب حضور ندارند.
گوشه‌نشینی ناشران خارجی
ناشران خارجی، یعنی همان ناشرانی که در سال‌های برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از آن‌ها به عنوان ناشران گروه بین‌الملل یاد می‌شد، در سایتی به‌جز سایت اصلی که آثار ناشران داخلی را می‌فروشد، جمع می‌شوند و آنجا باید آثارشان را بفروشند. در این صورت به نظر می‌رسد ناشران خارجی با این در گوشه‌ماندن، کمتر از پیش هم دیده می‌شوند. در سال‌های برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در مصلا نیز ناشران خارجی در طبقه فوقانی شبستان قرار داده می‌شدند و آنجا هم چندان به چشم نمی‌آمدند.   منبع: جام جم

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: نمایشگاه کتاب فضای مجازی بیماری کرونا ویروس کرونا نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نمایشگاه مجازی کتاب تهران نمایشگاه کتاب تهران برگزاری نمایشگاه ناشران خارجی هزار تومان کتاب هایی ارائه شده کتاب ها سایت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۴۶۵۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«شهر آفتاب» فضای مناسب برای برگزاری نمایشگاه کتاب را ندارد + فیلم

علیرضا نادعلی سخنگوی شورای شهر تهران پیش از آغاز دویست و سی‌امین جلسه شورای شهر تهران با اشاره به برگزاری جلسه هم‌اندیشی اعضای شورای شهر تهران اظهار کرد: این جلسه با دعوت مهدی چمران و با حضور اکثریت اعضا صبح امروز برگزار شد.

وی درباره موضوعات مطرح شده در جلسه هم‌اندیشی تصریح کرد: موضوعات داخلی در جلسه امروز مطرح شد و درباره کلیات برنامه‌ها و اقدامات شورا تا یک سال و نیم عمر این شورا نکاتی مطرح شد تا بتوانیم بر مبنای همدلی، همبستگی اقدامات را پیگیری و دنبال کنیم.

سخنگوی شورای شهر تهران درباره شکایت دیوان عدالت اداری از شورای شهر تهران در رابطه با یکی از مصوبات شورا تصریح کرد: جزئیات این موضوع را نمی‌دانم و از ریاست شورای شهر تهران پیگیری بکند.

نادعلی در رابطه با برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب در سال جاری تصریح کرد: بنا بر برنامه‌ریزی انجام شده و با توجه به اعلام معاونت فرهنگی وزارت ارشاد نمایشگاه بین‌المللی کتاب امسال در مصلی برگزار خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که چرا نمایشگاه پرمخاطب از جمله نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب برگزار نمی‌شود، گفت: تاکید شورا بر این است که چنین نمایشگاه‌هایی در محل شهر آفتاب برگزار شود، اما مساحت مورد نیاز برای نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب فراهم نشده و به همین جهت این نمایشگاه امسال نیز در محل مصلی برگزار خواهد شد.

سخنگوی شورای شهر تهران در پاسخ به این سوال که مسئولان نمایشگاه شهر آفتاب اعلام کردند که مشکلی برای تامین مساحت مورد نیاز نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب ندارند، گفت: نمایشگاه کتاب یک رویداد ملی و بین‌المللی است و قاعدتا در برگزاری این نمایشگاه کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران و همچنین در نهایت در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد تصمیم می‌گیرد و امیدواریم ان‌شاءالله سال آینده، سال آخر این دوره از مدیریت شهری، سرانجام نمایشگاه کتاب در محل شهر آفتاب برگزار شود.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری