Web Analytics Made Easy - Statcounter

به گزارش ایرنا، بند گمبان یا چشمه گمبان از آثار شاخص و ارزشمند شهرستان ارسنجان است که در نزدیکی روستای شرق‌آباد و در کرانه شمالی دریاچه طشک جای گرفته است. فاصله این بند از شهر ارسنجان نزدیک به ۱۸کیلومتر از شرق است و در این محدوده چندین چشمه به صورت برکه وجود دارد که به آن ها گمبان می گویند.

در اصطلاح محلی جایی که آب در آن انباشت شده و جریان آرامی داشته باشد "گُمب" نامیده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گمب شیرین، گمب شور، گمب کافر، گمب علفی، گمب سیاه از جمله چشمه‌های طبیعی در این مجموعه است. این چشمه‌ها در پای تپه‌ای سنگی قرار گرفته است که از دل زمین می‌جوشد. چندین چشمه از این مجموعه به سبب برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی خشکیده است؛ اما چندی دیگر هنوز پرآب و جاری هستند.

آب چشمه‌های گمبان پس از پیمودن نزدیک به ۳۵۰۰ متر در سمت جنوب وارد دریاچه طشک می شود؛ اما هم‌اکنون کشاورزان با استفاده از چندین موتور پمپ آب، میزان زیادی از آب چشمه‌ها را با لوله کشی به زمین های کشاورزی در پیرامون انتقال می‌دهند.

روابط عمومی پایگاه جهانی تخت جمشید روز شنبه در خبری، عنوان کرد که مدیر این پایگاه در بازدید میدانی از بند گمبان و ساختارهای معماری پیرامونی آن با تاکید بر اهمیت مدیریت آب در دوران باستان، گفت: مدیریت منابع آبی در دوره‌های تاریخی و به ویژه در دوران هخامنشی و پس از آن در دوره ساسانی، نشانگرعلم به مهندسی پیچیده‌ای است که با گذشت سده‌ها همچنان حیرت‌انگیز است.

حمید فدایی با اشاره به اهمیت مستندنگاری از این بندها، ابراز داشت: شناخت چنین ظرفیت و پیشینه‌ای در مهندسی کنترل و بهره‌برداری از منابع آبی در دوران باستان، می‌تواند برای متخصصان الهام‌بخش باشد.

او عنوان کرد: پایگاه‌های میراث جهانی تخت‌جمشید و پاسارگاد با برنامه‌ریزی‌های جامع مطالعاتی در مداخلات عرصه و حریم این آثار باستانی قصد دارد از سازه‌های مهندسی مرتبط با آب همچون سدها، بندها، پل‌ها و یا شبکه کانال‌های آبرسانی باستانی در منطقه محافظت کند.

هم‌افزایی دستگاهی محافظت از سازه‌های آبی باستانی را تسریع می‌بخشد

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید با بیان اینکه ضروری است دستگاه‌هایی همچون وزارت نیرو در زمینه شناخت و ثبت و ضبط و حفاظت از این حرایم باعنوان بخشی از شناسنامه و پیشینه مهندسی دستگاه خود همکاری کنند، افزود: اگرچه وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی متولی حفاظت از چنین میراث مهندسی سترگی است با هم‌افزایی می‌توان مداخلات گسترده‌ای را کاهش داد که در عرصه و حریم این بخش از میراث مهندسی در حال وقوع است.

کارشناس باستان‌شناس پایگاه میراث جهانی پاسارگاد نیز درباره مداخلات صورت گرفته در سد گنبان گفت: در سه سوی چشمه‌های گمبان بقایای ساختاری برجای مانده است که شکل و طرح آن نشان می‌دهد با هدف بهره‌برداری از آب چشمه‌ها ساخته شده است.

حمیدرضا کرمی ‌این ساختار تاریخی را برخوردار از چند بخش دانست و ادامه داد: مهمترین بخش آن دیوار ستبری است که پیرامون چشمه‌ها قرار گرفته است. این دیوار ستبر درواقع یکی بند تاریخی است که نزدیک به ۹۵۰ متر درازا، ۱۰ متر پهنا روی تاج و ۳۰ متر در کف و نزدیک به ۶ متر بلندا دارد و مصالح به‌کار رفته در آن از خاک رس و لاشه سنگ طبیعی است.

او با تاکید بر این که روش و شیوه ساخت بندگمبان قابل تامل است، اظهار داشت: این بند همانند بندهای هخامنشی ناحیه پاسارگاد با هسته رسی متراکم و پوسته لاشه سنگی ساخته شده است. در انتهای غربی بند نیز بقایای ساختاری معماری با مصالح لاشه سنگ و ملات آهک و ساروج دیده می‌شود که نشان می‌دهد در اینجا سازه ای برای کنترل و تنظیم آب خروجی دریاچه بند وجود داشته است؛ همچنین  افزون براین، بقایای معماری سازه‌ دیگری همانند یک استخر در پایین دست دیده می‌شود.

این متخصص باستان شناس کاربردهای اولیه این بند تاریخی را بهره برداری از آب چشمه های گمبان برای مصارف کشاورزی و باغبانی دانست و به وجود بقایایی از یک گورستان اسلامی مربوط به سده‌های پیشین نیز اشاره کرد.

ارسنجان از شهرستان های شرقی فارس است.

برچسب‌ها ارسنجان تخت جمشید میراث فرهنگی باستان شناسی فارس

منبع: ایرنا

کلیدواژه: ارسنجان تخت جمشید میراث فرهنگی ارسنجان تخت جمشید میراث فرهنگی باستان شناسی فارس اخبار کنکور آب چشمه ها تخت جمشید

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۸۴۲۸۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رفع تصرف بخشی از اراضی ملی در البرز مرکزی شمالی

روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اعلام کرد: ۱۵۰ مترمربع از اراضی ملی واقع در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی شمالی ب اپیگیری اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چالوس و دستور مقام قضایی و با همکاری ماموران نیروی انتظامی رفع تصرف شد.

بر اساس گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران یک واحد پذیرایی غیرمجاز تخریب شد.

هموطنان می‌توانند در صورت مشاهده وقوع هرگونه تخلف در حوزه منابع طبیعی از قبیل قطع و حمل چوب آلات جنگلی، برداشت و حمل گیاهان مرتعی، برداشت و حمل محمولات فرعی جنگلی (چلم، خزه، سرخس و...) تصرف و تخریب اراضی ملی و حریق در عرصه‌های جنگلی و مرتعی را با شماره‌های ۲۴ ساعته امداد جنگل و مرتع ۱۵۰۴ و ۱۳۹ در میان بگذارند.

باشگاه خبرنگاران جوان مازندران ساری

دیگر خبرها

  •  کاوش در «فلک‌الافلاک»/ قدمت ۵ هزارساله سکونت انسان در این عرصه
  • رفع تصرف بخشی از اراضی ملی در البرز مرکزی شمالی
  • از باستان‌شناسی خلیج‌فارس غافل مانده‌ایم
  • رفع تصرف ۲۰۰۰ متر از رودخانه‌های استان یزد
  • اراضی محوطه ربع رشیدی بسیار مهم و حساس از نظر باستان شناسی است
  • رفع تصرف ۲ هکتار از رودخانه‌های استان یزد
  • «گردشگری دریایی» فقط یک وعده در روز خلیج فارس بود!
  • رفع تصرف ۱۵۰۰ مترمربع از اراضی ملی منطقه حفاظت شده البرز جنوبی
  • دریافت تسهیلات درجاسازی واحد‌های فرسوده روستایی واقع در حریم ممنوعه میراث فرهنگی
  • ضرورت استفاده از هوش مصنوعی و پهپاد‌ها برای حفاظت از جنگل‌ها