اعتلای اندیشه سیاسی شیعه با اهتمام علمی جوادالائمه(ع)
تاریخ انتشار: ۴ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۰۹۵۵۱۳
اهل بیت(ع) که از پرورش‌یافتگان مکتب پیامبر اسلام(ص) به شمار می‌روند، وظیفه داشتند تا رسالت الهی را از ترفندها و توطئه‌های دشمنان حفاظت کنند و امت اسلامی را نیز در برابر لغزیدن و سقوط در پرتگاه‌های انحراف مصونیت بخشند. دوران حیات تمامی ائمه معصوم(ع)، دوره مبارزه با انحرافات حکام است، زیرا بیشترین انحراف‌ها از طرف نهاد قدرت سیاسی در جامعه رواج پیدا می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امام محمدتقی(ع) نهمین پیشوای شیعیان که مانند دیگر امامان(ع) به کمالات و فضیلت های علمی و اخلاقی بسیاری مزین بود، پس از شهادت امام رضا(ع) در کودکی، امامت و پیشوایی شیعیان را بر عهده گرفت. این امام همام(ع) با وجود مشکلات فراوان جامعه مسلمانان نقش شایسته ای در راه گسترش دانش و فرهنگ حیات بخش اسلام ایفا کرد.
حجت الاسلام محمدعلی زمانی پژوهشگر امور دینی و استاد حوزه علمیه در گفت وگو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به بررسی شخصیت و سیره امام محمد تقی(ع) پرداخت. در ادامه متن نظرات وی را در این زمینه جویا می شویم.
علم مهمترین شرط امامت
حجت الاسلام زمانی با اشاره به این موضوع که یکی از مهمترین شروط امامت علم بی انتها است، گفت: مردم در دوره امامت امام محمدتقی(ع) با چالش های بسیاری روبه رو بودند و به علت اینکه امامشان سن کمی داشت، دچار سردرگمی هایی شدند. امام جواد(ع) هشت سال بیشتر نداشت که به امامت رسید اما او با علم خود بزرگترین چالش شیعه را اینطور حل کرد که امامت به سن و سال نیست از این رو، تفاوتی میان پیشوای هشت ساله و امام ۶۰ ساله وجود ندارد. هر فردی در آن زمان از امام رضا(ع) در خصوص جانشین می پرسید، ایشان، امام جواد(ع) را به عنوان جانشین خود و امام پس از خود معرفی می کرد؛ آن پدیده شگفت انگیز برای شیعه و برای مردم در آن زمان این بود که اساسا این امامتی که مدیریت دین و دنیای مردم در اختیار اوست، این امامی که ریاست دین و دنیای مردم به جانشینی پیامبر(ص) در اختیار اوست مگر می تواند، کودکی خردسال باشد. این مساله برای شیعه چالش زیادی ایجاد کرد. در میان شیعه اشخاصی پیدا شدند که سخت در حقانیت امامت امام جواد(ع) تردید کردند. بنابراین وقتی امام رضا(ع) می فرمود که «جانشین من فرزند من است» مردم به او اعتراض می کردند و امام(ع) در جواب به آنها می گفت، پروردگار پیش از این نیز در خصوص انتخاب و مبعوث کردن پیامبران خود نیز از این سنت استفاده کرده و همانطوری که پیامبر کودک داشتیم، امام کودک هم می توانیم، داشته باشیم و در ادامه به سخن گفتن حضرت عیسی بن مریم(ع) در سه روزگی و در حالی که در آغوش حضرت مریم(س) بود، اشاره داشت.
بخشی از تلاش امام جواد(ع) معطوف به این بود که بتواند فرهنگ و اندیشه امامت را در میان مردم نهادینه کند به این معنا که امامت به شرط سن نیست. آن چیزی که امام جواد(ع) در دوران امامت خود برای مردم قابل فهم کرد، همین تعریف و بازخوانی مفهوم امامت بود و در توصیف مقام ولایت، امام را فردی می دانست که به اذن خدا عالم به جمیع اشیا باشد و بر همه مسایل آگاه باشد و امام(ع) بزرگترین چالش شیعه را اینطور حل کرد. از این رو اطرافیان با طرح مسایل فقهی و اعتقادی از امام جواد(ع)، تلاش داشتند تا علم امامت ایشان را محک بزنند.
مبارزه با حکومت فاسد شیوه مبارزاتی امام جواد(ع)
حجت الاسلام زمانی، ابعاد اجتماعی شخصیتی تمام ائمه معصوم(ع) را دارای جامعیت خواند و بیان داشت: ائمه اطهار(ع) هم در مقام عبودیت و بندگی خدا و هم در مقام خدمت به خلق خدا، کمک و احسان نسبت به نیازمندان در اوج بودند و هم در ارتباط با مبارزه با حاکمان فاسد و نظام‌های استکباری و طاغوتی در ستیز دائم بودند. روشنگری های امام جواد(ع) در برابر حکومت فاسد و ظالم مأمون و بعد از او معتصم سبب شد تا وجود مطهرشان، علم، جایگاه و محبوبیت اجتماعی ایشان مزاحم حکومت‌های فاسد باشد. ایشان همواره با سخنان، رفتار و با تربیت شاگردان خود با این نظام‌های سیاسی فاسد در ستیز بودند. از این رو حاکمان فاسد بنی عباس، همیشه این امام همام را زیر نظر داشتند و اقدامات و فعالیت هایشان را رصد می کردند. تبعید و زندانی کردن امامان معصوم(ع) حاکی از روحیه ظلم ستیزانه ائمه(ع) است و امام جواد(ع) نیز از این قاعده مستثنی نبودند. یکی از سیاست‌های مأمون این بود که امام(ع) را به زندگی درباری و اشرافی بکشاند اما امام جواد(ع) مواضعی را اتخاذ کرد که در نهایت مأمون نتواند به اهداف خود دست یابد. امام جواد(ع) در شخصیت، عبادت، معنویت و عرفان الهی ممتاز و در خدمت به جامعه، مردم و مبارزه سیاسی با حکومت‌های غاصب برجسته بود که دانستن این سیره و روش برای زندگی شیعیان می تواند بسیار روشنگر و آموزنده باشد.
اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جوادالائمه(ع)
حجت الاسلام زمانی، اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دوران امامت جواد الائمه(ع) را نسبت به دیگر امامان بسیار خاص دانست و یادآور شد که مأمون عباسی بعد به شهادت رسیدن امام رضا(ع) تصمیم گرفت از جهت فرهنگی ۲ کار مهم انجام دهد. یکی تأسیس بیت الحکمه بود و دیگری تاسیس رصدخانه بود. در ساخت بیت الحکمه هدفش این بود که از این طریق بتواند تمام کتاب‌ها، آثار و اسنادی که در مناطق مختلف جهان که نیروهای مأمون به آنها دسترسی دارند در بغداد جمع تا یک مرکز برای محققان و جایگزین دانشگاه جندی شاپور و کتابخانه اسکندریه کند تا اینگونه تمام اسناد و مدارک موجود در اختیار عالمان و اندیشمندان قرار بگیرد.
از طرفی دیگر رصدخانه را با هدف رسیدگی به امور ستاره شناسی و رصد ماه و ستارگان تأسیس کرد که تا علاقه مندان به علوم جدید را پرورش دهد و از این طریق همه این مسایل و اتفاقات آینده را در اختیار بگیرد و کنترل کند. با ابتکاری که از خودش نشان داد، موفق شد که یک تغییر و تحولی در اوضاع فرهنگی جهان اسلام ایجاد کند که آوازه آن در سراسر جهان اسلام رسید. این هم یک حرکت فرهنگی جدیدی بود که در زمان مأمون و زمانی که امام جواد(ع) به امامت رسید در جهان اسلام ایجاد شد.
دوران محنت
حجت الاسلام زمانی با اشاره به اینکه تاریخ نگاران اسلام، دوران زندگی امام محمدتقی(ع) را دوران محنت نامیده اند، گفت: محدثین دوره زندگی و امامت جواد الائمه(ع) را دوران محنت نام گذاری کرده‌اند. امام(ع) با روی آوردن به معنویت، هدایت و علم آموزی به شاگردان و پیروان خودشان در این دوره خاص مشکلات مردم را حل می‌کردند. مسأله دیگری که در آن دوران پیش آمد و مأمون در این اوضاع فرهنگی مطرح کرد، قائل شدن به افضلیت امامت امام(ع) بود. عباسیان با جانشینی جواد الائمه(ع) مخالفت کردند، مأمون در پاسخ به نگرانی های آنها گفت که نگران نباشید، او مانند پدرش نمی‌پذیرد.
در نهایت با درگذشت مأمون، جانشینی خلافت عباسیان به معتصم عباسی رسید و معتصم برای اینکه نگرانی از طرف امام جواد (ع) نداشته باشد، ایشان را هم از مدینه به سامرا آورد و تحت کنترل قرار داد. این موارد پیچیدگی‌های دوران امامت امام جواد (ع) را نشان می‌دهد که این امام همام با چه شرایطی مواجه بود و با چه روشی توانست اوضاع را مدیریت کند.
برچسب‌ها حوزه علميه شیعه امام رضا امام جواد مدینه بغدادمنبع: ایرنا
کلیدواژه: حوزه علميه شیعه امام رضا حوزه علميه شیعه امام رضا امام جواد مدینه بغداد اخبار کنکور حجت الاسلام زمانی اوضاع فرهنگی امام جواد ع امامت امام امام رضا ع ائمه ع امام ع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۹۵۵۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری همایش حکمت مطهر در مراغه
مسئول نمایندگی ولی فقیه در سپاه عاشورا در همایش حکمت مطهر گفت: وعده صادق ابهت و قدرت پوشالی رژیم صهیونیستی را در هم شکست.
حجت الاسلام سرایی افزود: امروز جوانان انقلابی با درس گرفتن از مکتب شهید مطهری در مقابل دشمنان ایستاده اند.
وی اضافه کرد: تفکر ایستادن در برابر ظلم برگرفته از آثار و اندیشه‌های شهید مطهری است.
حجت الاسلام سرایی افزود: شهید مطهری به عنوان روحانی انقلابی درس آموخته مکتب امام خمینی (ره) و تنها نویسنده‌ای است که امام راحل به مطالعه و تامل در آثار این عالم مجاهد تاکید کرده بود.
وی افزود: قاطعیت، شجاعت و ایستادگی در برابر منافقان از ویزگی‌های بارز شهید مطهری است.
فرمانده سپاه ناحیه مراغه نیز گفت: تبیین اندیشه‌ها و افکار شهید مطهری برای انتخاب درست مسیر یک ضرورت است.
سرهنگ حیدری افزود: آثار این استاد بهترین الگو و تقویت کننده اعتقادات دینی و مذهبی جوانان در جامعه است و جوانانی که وعده صادق را محقق کردند درس آموخته مکتب علمای دین و شهید مرتضی مطهری هستند.
در پایان این همایش از مربیان و هادیان عقیدتی سیاسی مراغه تجلیل شد.
باشگاه خبرنگاران جوان آذربایجان شرقی تبریز
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور