به نقل از «ساعت24»

زنم را با وضعیت بد در کوچه باریک دیدم / حرف های آن مرد مرا آتش زد

تاریخ انتشار: ۳۰ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۳۶۶۵۴۳

 اصلا شما اینطور فکر کن که من یک مرد متعصب هستم، ولی خوب برای خودم یک چارچوب فکری دارم، برای خودم یک هدف دارم. دوست دارم زنم شرایطم را بداند و بپذیرد. اصلا اگر یک زن در این مسائل اولیه با مرد زندگی‌اش همخوانی نداشته باشد که آن زندگی نمی‌شود.

- ببین احمدجان! این دختر که بی‌حجاب نیست. مادرش اهل چادر و نماز است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این دختر هم زیر نظر آن مادر بزرگ شده، خب الان سن و سالی ندارد که بد و خوب زندگی را بفهمد. زندگی مشترک را که شروع کند، همه چیز دستش می‌آید.

خیلی طول کشیده بود که به ازدواج با سعیده رضایت دهد، ولی وقتی خوب فکر می‌کرد، می‌دید مادر هم بی‌دلیل حرف نمی‌زند. سعیده در یک خانواده متشخص بزرگ شده بود. در محل همه از آنها خوب می‌گفتند و آزارشان به کسی نمی‌رسید.

فکر می‌کرد اگر این دختر زیاد اهل حجاب نیست و رعایت آنچه که برای او اولویت داشت را نمی‌کرد، حتما می‌تواند بعدها در زندگی مشترک، آنها را یاد بگیرد و از او فرمان ببرد. بعد از آنکه رضایتش را به مادر اعلام کرد، به خواستگاری سعیده رفته بودند. سعیده دختر آرام و خوبی به نظر می‌رسید. حجب و حیای خاصی را در او دیده بود. حالا بهتر علت اصرارهای مادرش را درک می‌کرد. با خودش فکر می‌کرد بعد از ازدواج همه آنچه را که انتظار دارد، از او خواهد خواست.

سعیده دختر قانعی بود که در هیچ کدام از مراحل ازدواج به او سخت نگرفته بود، به همین خاطر توانسته بودند به سرعت تمام موانع را از پیش‌رو بردارند.

روزی را به یاد آورد که جلوی پدر سعیده نشسته بود:

- پدرجان! من موفق شدم با پس‌اندازهایی که داشتم، یک آپارتمان کوچک بخرم، البته کوچک است و لیاقت سعیده خیلی بیشتر از آن است، ولی تمام تلاشم را می‌کنم که تا چند سال دیگر بزرگ‌ترش کنم تا او در یک فضای بزرگ و دلباز زندگی کند.حالا اگر اجازه بدهید ما زودتر سر زندگی‌مان برویم. پدرزنش هم پذیرفته بود و خیلی ساده و دلپذیر سر زندگی مشترک‌شان رفته بودند. سعیده به تمام امور زندگی تسلط کافی داشت، هم از آشپزی می‌دانست و هم از مدیریت زندگی. با وجود سعیده اصلا متوجه نمی‌شد که چه چیزی در خانه کم است. از صبح که سر کار می‌رفت تا غروب که برمی‌گشت، تمام خرید و امور زندگی به دست زنش انجام شده بود.

در خانه هم جز استراحت و پذیرایی از او هیچ اتفاق دیگری نمی‌افتاد. گاهی با هم به خانه پدر سعیده می‌رفتند و گاهی هم به خانه مادر خودش. به همسرش علاقه زیادی داشت تا اینکه یک اتفاق، همه چیز را به هم ریخته بود و افکار جورواجور به سراغش آمده بود.

آن روز عصر تصمیم گرفته بود که زودتر از قبل به خانه برگردد. زیاد حال و حوصله نداشت، احساس می‌کرد بدنش داغ شده و سردرد دارد. اگر به خانه می‌رفت و استراحت می‌کرد، حتما بهبود پیدا می‌کرد. سر کوچه که رسید، متوجه شد همسرش از دور در حال حرکت است. از اینکه می‌دید و تا این اندازه آرایش کرده و موهایش بیرون است، به شدت ناراحت شد به خصوص وقتی جوانی که در حال عبور بود، با خنده به او متلک پرانده بود. به طرف همسرش دویده و یقه مرد را گرفته بود:

- نامرد مگر خواهر و مادر نداری که به زن مردم توهین می‌کنی؟

پسر جوان صدایش را بالا برده بود:

- نامرد تویی که به زنت راه و رسم بیرون آمدن را یاد نداده‌ای. اگر خواهر و مادر من اینطور بیرون بیایند، هر کسی خواست می‌تواند...

سیلی محکمی به صورت او زده بود.

به خانه که رسیده بودند، هنوز خشم بزرگی در وجودش زبانه می‌کشید:

- سعیده جان! تو نمی‌دانی که نباید با این ریخت و وضعیت از خانه بیرون بروی؟

نمی‌دانی که عده‌ای مثل گرگ بیرون از خانه هستند و...

سعیده تنها با رنگی پریده نگاهش کرده بود.

از روز بعد انتظار داشت تغییری در شرایط ظاهری زنش ایجاد شود، ولی سعیده بنا نداشت کوچک‌ترین تغییری در ظاهرش و طرز پوشش خود ایجاد کند:

- من طوری لباس می‌پوشم که احساس راحتی کنم. من ناچار نیستم طبق خوش‌آمد کسی یا برای اینکه یک آدم بی‌شعور به خودش حق می‌دهد، هر طور که خواست با من برخورد کند، در خودم تغییر ایجاد کنم.

بگومگوهای‌شان شروع شده بود. سعیده به هیچ عنوان قصد کوتاه آمدن نداشت و به حرف‌های او توجه نمی‌کرد.

ناچار دست به دامان پدر و مادرزنش شده بود:

- پدرجان شما که تا این اندازه به هر چیزی مقید هستید و برای هر چیزی اصولی را تعریف کرده‌اید و مادرجان شما که خودتان حجاب را رعایت می‌کنید، سعیده را متوجه اشتباهش کنید.

حرف‌های آنها مایوسش کرده بود:

- تنها مشکل ما با این دختر همیشه سر همین مساله بود. تو هم اگر حجاب برایت در اولویت بود، باید این را به او می‌گفتی و با سعیده ازدواج نمی‌کردی تا اینکه در آینده شاید متوجه اشتباهش شود و بفهمد که حجاب برای او نوعی امنیت است و همیشه کسی را در کنارش ندارد که از او حمایت کند و اصلا این توهین‌ها آیا ارزش دارد که به خاطر بدحجابی باشد؟

در بن‌بست قرار گرفته بود. همانطور که به سرعت کنار هم زندگی‌شان را آغاز کرده بودند، به همان سرعت هم از هم فاصله گرفته بودند.

هشت ماه از جدایی‌شان می‌گذشت. جای خالی زنش را هیچ چیزی نتوانسته بود پر کند. آنقدر به روزهای با او بودن فکر کرده بود که احساس می‌کرد بدون او در یک جهنم بزرگ و عمیق قرار گرفته است.

هنوز هم زنش را دوست داشت، هنوز هم دلش می‌خواست کنار او زندگی کند، ولی انگار شدنی نبود. نمی‌دانست چطور باید این مساله را برای او روشن کند و اولویت‌ها را بشمارد.

پاسخ کارشناس مذهبی

حجت‌الاسلام محمدعلی مطلبی فشارکی / استاد و مدیر حوزه حجه ابن ‌الحسن تهران

یکی از موضوعاتی که جزو ضروریات دین اسلام به شمار می‌رود، مساله حجاب است. نقش حجاب در تحکیم خانواده‌ها امری است که تمام مذاهب بر آن صحه گذاشته اند. مساله حجاب از عوامل تحکیم‌دهنده خانواده‌ها به شمار می‌رود. انسان‌ها هر آنچه را که دوست دارند و به آن علاقه‌مند هستند، آن را محفوظ نگه می‌دارند و از آن مراقبت می‌کنند. از سوی دیگر چون جنس زن لطیف و زود آفت‌پذیر است، به همین خاطر باید حجاب لازم به زنان توصیه شود تا خود را از آفت‌ها و آسیب‌های اجتماعی محفوط بدارند. آیات متعدد در این رابطه داریم و همچنین روایات زیادی دلالت بر حجاب می‌کند و هم از طرف دیگر جزیی از ضروریات دین اسلام شناخته شده است. همه مذاهب دینی در مورد حجاب سخنانی عنوان کرده‌اند، اگرچه به خاطر تحریف ادیان توسط برخی افراد مساله حجاب کمرنگ شده است، اما نسبت به این موضوع با اهمیت نظراتی داشته‌اند. محفوظ بودن از صفات کماله زنان به شمار می‌رود و عفاف برای زن مومن یکی از وظایف دینی و انسانی محسوب می‌شود. زنان مومن برای حفظ پاکدامنی و کسب رضایت خدا و رسول خدا(ص) و ابراز بندگی خدا باید برای حفظ امنیت اخلاقی خود و اجتماع ملزم به رعایت مساله حجاب هستند. یکی از پیام‌های صریح زندگی حضرت زهرا(س) که الگوی تمام زنان آزاده جهان بودند، اهمیت دادن به حجاب است. این بانوی بزرگوار فوق‌العاده به مساله حجاب حساس بودند و اهمیت می‌دادند. زنان علاوه بر پوشاندن خود باید نسبت به رفتارهای خود دقت داشته باشند و زنان برای امنیت اخلاقی و امنیت اجتماعی و به خاطر اینکه خودشان محفوظ بمانند، باید حجاب را رعایت کنند که خانواده‌شان دارای استحکام باشد تا تمام وجود زن محفوظ بماند.

چه بسا خانواده‌هایی بوده‌اند که به خاطر اختلاف در مساله حجاب شیرازه زندگی‌شان از هم پاشیده شده است و اگر به مساله حجاب زنان و مردان پایبند باشند، زندگی خانوادگی دارای پایه و اساس می‌شود، از این رو دین مبین اسلام به مساله حجاب در زنان اهمیت بسیاری داده است، زیرا عفاف زنان باعث وجود پاکدامنی‌شان می‌شود و نگهدارنده خانواده است، بنابراین خانواده‌ها زمینه پوسیدگی و از بین رفتن‌شان کاهش پیدا می‌کند. اما اگر بدحجابی وجود داشته باشد و زنان در اثر بدححجابی به انحراف کشیده شوند و حجاب را رعایت نکرده باشند، جامعه نیز با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود و جوانان کمتر به مساله ازدواج و تشکیل خانواده اهمیت می‌دهند.

پاسخ مشاور

عاطفه کیانی‌نژاد / روان‌شناس بالینی و مدرس دانشگاه

بررسی تناسب و هماهنگی زوجین در تمام جنبه‌ها چه در پوشش ظاهری، چه در عقاید و چه در سیستم تفکر و سبک زندگی مباحث بسیار مهمی هستند که در ثبات یا بی‌ثباتی زندگی زناشویی تاثیر چشمگیری دارد. به علت زمینه مذهبی و فرهنگی ایرانیان مردان و زنان ایرانی به نوع پوشش و حجاب اهمیت فراوانی می‌دهند، در نتیجه این مساله می‌تواند در صورت عدم هماهنگی باعث اختلاف زیادی بین طرفین باشد، از طرف دیگر مساله حجاب معیاری است که فرد به فرد ممکن است تغییر داشته باشد و هر فردی به یک نوع پوشش خاص ممکن است عنوان حجاب دهد و نوع دیگری همان نوع پوشش را بدحجابی قلمداد می‌کند. با وجودی که از نظر مذهبی معیار مشخصی برای حجاب وجود دارد، اما از نظر فرهنگی و عرفی معیار مشخصی برای محجبه بودن یا غیر از آن وجود ندارد و این معیار خانواده به خانواده و فرد به فرد متفاوت است، در نتیجه لازم است زوج‌ها قبل از ازدواج با یکدیگر عقاید خود را بیان کنند و هر کدام چه تعریفی از حجاب دارند را مبنا قرار دهند، از این رو باید نظر یکدیگر را کاملا جویا شوند. البته این موضوع به تنهایی کافی نیست و نیاز به مشاهده رفتاری در موقعیت‌های مختلف وجود دارد.

به طور مثال باید در میهمانی، جشن، محیط کار و موقعیت‌های دیگر نوع پوشش فرد مورد بررسی قرار گیرد. مبحث بسیار مهمی که وجود دارد این است که بررسی شود آیا نوع حجاب و پوششی که فرد دارد، ریشه در اعتقادات وی دارد یا در بافت خانوادگی و فرهنگی وی که در آن زندگی می‌کند، زیرا اگر نوع پوشش ریشه در بافت فرهنگی و خانوادگی داشته باشد امکان تغییر آن بعد از ازدواج بسیار زیاد است، اما اگر نوع پوشش ریشه در اعتقادات خود فرد داشته باشد، ثبات بیشتری را انتظار خواهیم داشت. از طرفی ازدواج در سنین پایین پیش‌بینی‌پذیری محکمی برای ثبات حجاب در تمام عمر نیست، زیرا معیارهای فردی تا قبل از سن 30 سالگی به شدت تغییر پذیرند و چون هنوز هویت شخص ثبات پیدا نکرده، ممکن است در نوع پوشش خود چه در حجاب و چه در نوع آرایش و چه در سبک و مدل لباسی که می‌پسندند، تغییرات چشمگیری اتفاق بیفتد. پس هم فاکتور سن و هم مقوله بافت فرهنگی و خانوادگی شخص و ثبات در اعتقادات از مواردی است که باید به آن توجه لازم داشت. از طرفی برخی زوج‌ها در انتخاب خود بر این باورند که با فرد مورد علاقه خود ازدواج کنند و سپس او را مجبور کنند به شکل خاصی لباس بپوشند. چه هدف ما این باشد که فرد را وادار به حجاب داشتن کنیم یا او حجابش را به خاطر ما تغییر دهد، در هر دو صورت با مشکلاتی مواجه خواهیم شد، چون برای تغییر در درجه اول خود آن شخص باید بخواهد تا رفتار خاصی را انجام دهد و از طرفی تغییرات مهم مخصوصا در نوع پوشش آن در سنین بزرگسالی و جوانی تقریبا غیرممکن است. به طور کلی هر نوع تلاش برای تغییر و عدم پذیرش فرد همانگونه که هست باعث اختلافات بسیار زیادی بین زوج‌ها می‌شود و دوری از آنها را به دنبال دارد. این زوج‌ها لازم است بعد از گرفتن مشاوره تصمیم خود را بگیرند.

رکنا

منبع: ساعت24

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.saat24.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ساعت24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۶۶۵۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ریه‌های محلات نفس تازه می‌کنند؟

ایسنا/مرکزی باغ‌های پولگان به عنوان ریه‌های تنفسی محلات و یادگاری از گذشته‌های نه چندان دور پس از سال‌ها کانون توجه قرار گرفتند تا شاید گام در مسیر احیای آنها گذاشته شود.

به گزارش ایسنا، محلات شهری است که از گذشته‌های دور، کوچه‌ها به عنوان یکی از شاخصه‌های آن شناخته می‌شدند و گویا نام محلات (محله‌ها، جمع محله) نیز برگرفته از همین مفهوم است. اگرچه در سال‌های اخیر محلات مانند دیگر شهرها، رخت توسعه بر تن کرده و به دلیل برخورداری از معادن سنگ‌های تزئینی، این توسعه، شتاب و کیفیت متفاوت‌تری نسبت به سایر شهرها داشته و این توسعه بر سیمای این شهر تاثیر گذاشته است، اما هنوز هم در بخش زیادی از بافت مرکزی شهر، کوچه‌های باریک و تودرتو که یادگاری از همان دوران است، به چشم می‌خورد.

از دیگر شاخصه‌های محلات، باغ‌های این شهر بوده است که می‌توان آنها را از عناصر هویتی محلات دانست. اگر از گذشتگان سوال کنیم، از باغ‌هایی سخن می‌گویند که محلات را به یک باغ شهر تبدیل کرده بودند، اما این باغ ها اکنون دیگر وجود ندارند و جای خود را به ساختمان داده اند. یکی از یادگاران محلات از آن دوران، باغ‌های پراکنده‌ای هستند که تقریبا در نواحی شمالی محلات قرار داشتند که کم کم خشک شده یا جای خود را به مزارع کشاورزی داده اند و نمی‌توان به عنوان یک مجموعه یکپارچه به آنها نگاه کرد.

پولگان، پوششی مخملی در آغوش محلات

اما باغ‌های دیگری وجود دارد که با پشت سر گذاشتن رویدادهای بسیار و ناملایمات طبیعی و انسانی، هنوز شکل خود را حفظ کرده و در میان مردم با عنوان باغ‌های «پولگان» شناخته می‌شوند. باغ‌های پولگان تقریبا در محدوده شمال غربی محلات واقع شده اند. درختان خشکیده اطراف محدوده کنونی باغ‌ها که در فاصله دور یا نزدیک از آن قرار گرفته و دیوارهای رو به نابودی که در اطراف برخی از این درخت‌ها مشاهده می‌شود، نشان می‌دهد که آن مناطق نیز روزگاری باغ بوده اند.

اگر فرضیه باغ بودن این مناطق را درست دانسته و آن را با باغ‌های پولگان مرتبط بدانیم، می‌توان اظهار کرد که پهنه باغی در این منطقه در گذشته بین ۸۰ تا ۱۰۰ هکتار بوده است اما آنچه که اکنون باقی مانده و شکل باغ دارد، به زحمت به ۲۰ تا ۳۰ هکتار می‌رسد.

باغ‌های پولگان در کنار درختان چنار و درختان بوستان سلامت، به عنوان ریه‌های عمده تنفسی شهر محسوب شده و زیبایی و طراوت را به شهر هدیه می‌کنند و از این جهت، نقش ویژه‌ای در اکوسیستم محلات بازی می‌کنند. حرکت شهرها به سمت صنعتی شدن و افزایش آلاینده‌ها، اهمیت فضای سبز را چند برابر می‌کند اما آنچه که به پولگان اهمیت دوچندان می‌دهد، تلفیق باغات با کوچه‌های پیچ در پیچی است که یکی از مشخصه‌های محلات را شکل می‌دهد. از این رو، باغ‌ها و کوچه باغ‌های پولگان به المان هویتی محلات تبدیل شده اند.

باغ‌های پولگان با بهره‌مندی از درختان مثمر بسیار از جمله آلو، آلوچه، گیلاس، آلبالو، سیب، به، گردو و درختان دیگر، علاوه بر اینکه ابزاری جهت تامین معاش خانواده باغداران بوده، در فصل بهار و تابستان با خلق جلوه‌های بصری زیبا در کنار جریان پرطراوت آب، بازدیدکنندگان را به شگفتی وامی‌دارد و قدم زدن در کوچه باغ‌هایش، آرامش را به انسان هدیه می‌کند. کمتر شهروند محلاتی وجود دارد که بخشی از خاطرات کودکی‌ اش با باغ‌های پولگان پیوند نخورده باشد.

تهدیدهایی که بلای جان پولگان شده اند

در سال‌های اخیر پنج عامل عمده، حیات این ثروت ارزشمند را تحت‌الشعاع خود قرار داده و حتی اگر طرحی روی کاغذ برای احیای باغات موجود بوده، حداقل در عرصه اجرا، از اقدام عملی برای احیای باغات خبری نبوده است. ایسنا پیشتر در گزارشی با عنوان «پرونده احیای باغات محلات دوباره روی میز!» به این موضوع پرداخته است. «ساختمان سازی»، «آتش‌سوزی‌های عمدی و اتفاقی»، «گسترش معابر شهری»، «کمبود منابع آبی» و «مالکیت (وراثتی بودن و مالکیت خرد)»؛ پنج عامل عمده‌ای است که پای خود را روی گلوی باغات گذاشته اند.

در اثر گذشت زمان، درگذشت مالکان اصلی و پیدایش خرده مالکان، رسیدگی به باغ‌ها توجیه اقتصادی خود را از دست داده و مالکان، عطای باغداری را به لقایش بخشیده اند. تعدادی از باغ‌ها نیز بدون مالک رها شد تا تقدیری جز خشک شدن برای آنها در پیش نباشد. البته این رهاشدگی در برخی موارد به شکل هوشمندانه و برای خشک شدن درختان به امید تغییر کاربری باغ است. کمبود منابع آبی نیز از دیگر علت‌هایی است که حیات باغات را تهدید می‌کند.

یکی از اقداماتی که باغات پولگان را در موقعیت جدیدی قرار داد، ایجاد خیابان شیخ زین‌العابدین محلاتی بود که خیابان امام خمینی(ره) را به خیابان آیت‌الله مقدسی متصل می‌کرد. احداث این معبر موجب شد که بخشی از درختان از بین بروند. با توجه به کم عرض بودن معابر هسته مرکزی محلات و به وجود آمدن ترافیک سنگین هسته مرکزی شهر در ساعات ابتدایی شب، این معبر توانست از بار ترافیکی آن اطراف بکاهد و احداث آن اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسید اما برخی معتقدند شاید می‌شد مسیر بهتر و هرچند طولانی‌تری برای احداث آن انتخاب کرد تا آسیب کمتری به باغات وارد شود. با گذشت چندین سال و تغییر چندباره شورای اسلامی و شهردار، بازگشت به گذشته و بررسی نقاط ضعف یا قوت احداث معبر در این نقطه نمی‌تواند جذابیتی داشته باشد پس باید از آن گذشت.

با احداث خیابان شیخ زین‌العابدینی، بخشی از باغ‌ها کنار خیابان اصلی قرار گرفت تا حیات این دسته از باغات در معرض خطر قرار گیرد. اینجا بود که آتش‌سوزی‌های متعدد بلای جان باغ‌ها شد تا شاید از بین رفتن درختان، مسیری برای سبز شدن ساختمان باشد. ایسنا در آن زمان بارها اخبار آتش سوزی باغات را پوشش داده بود و به اذعان مسئول واحد آتش‌نشانی محلات، عمدی بودن برخی از آنها به اثبات رسیده بود.

بیشتر بخوانید:

مرگ یک نوستالژی سبز

سایه مرگ همچنان بر کوچه‌باغ‌های محلات مستدام است

۷ هزار متر مربع باغ در محلات طعمه حریق شد

کابوس بی پایان آتش در محلات

بر اساس اعلام آتش‌نشانی شهرستان محلات، از سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱، تعداد ۸۱ مورد حریق در باغات محلات گزارش شده است که ۱۰ مورد از این تعداد، ناشی از آتش‌سوزی با استفاده از کبریت عنوان شده است. ۱۰ مورد عمدی تشخیص داده شده است و علت ۶۱ مورد دیگر، «سایر موارد» اعلام شده است. سال ۹۵ با ۱۲ مورد حریق، بیشترین و سال ۱۴۰۰ بدون حریق، کمترین میزان را به خود اختصاص داده است. اگرچه علت ۷۱ درصد این آتش‌سوزی‌ها، «سایر موارد» ذکر شده است اما مشاهدات شهروندان نشان می‌دهد که بیشتر این حریق‌ها در حوالی خیابان جدیدالاحداث شیخ زین‌العابدین محلاتی و در محدوده باغ‌های پولگان بوده است و نابودی عمدی باغ به امید تغییر کاربری، در دسترس‌ترین علتی است که می‌توان برای آن متصور بود. گویا در مقطعی، اعزام آتش‌نشانان محلات برای اطفای حریق، باغات به ماموریت روتین برای آنان تبدیل شده بود.

چتر قانون برای حمایت باغ‌های پولگان باز شده است؟

وجه مشترک صحبت‌های تمام مسئولان مرتبط با باغات، عدم صدور مجوز تغییر کاربری باغات است که می‌تواند اقدام مثبتی در جهت حفظ باغ‌ها باشد. باغات در طول سال‌های اخیر قوانین متفاوتی را به خود دیده‌اند. در سال ۹۶ مصوبه‌ای ویژه باغات در محلات وضع شد که بر اساس آن، در هر باغ و با هر متراژی می‌توان اتاق کارگری ایجاد کرد. دیوارهای باغ را نیز بر اساس عرف منطقه می‌توان مرمت کرد. بر اساس این قانون، در صورت موجود بودن سند مالکیت (شش دانگ یا مشاع) یا گواهی ثبتی مالکیت از اداره ثبت اسناد و املاک و با پیش شرط حفظ کاربری باغ، امکان احداث اتاق کارگری تا متراژ ۲۰ متری برای باغات تا هزار و ۵۰۰ متر، اتاق ۳۰ متری برای باغات هزار و پانصد تا دو هزار متری و اتاق ۴۰ متری برای باغاتی که مساحت آنها بیش از دو هزار متر است، فراهم شده بود.

با آغاز سال ۱۴۰۰ این مصوبه ابطال شد و در قانون جدید، احداث اتاق کارگری مستلزم وجود سند مالکیت شش دانگ به همراه مساحت حداقل یک هکتاری باغ است. اتاق نیز باید در ورودی باغ احداث شده و نقشه و کروکی اتاق نیز توسط نظام مهندسی تعیین می‌شود. در این قانون حداکثر ارتفاع دیوار قابل احداث باغ نیز ۱۲۰ سانتیمتر تعیین شده است. در صورتی که زیرساخت‌هایی از قبیل آب، برق و گاز در دسترس بوده و دستگاه خدمات‌رسان بتواند خدمات خود را ارائه دهد و احداث اتاق بدون تخلف و بر اساس موافقت‌نامه انجام شود، امکان ارائه آن به متقاضی وجود خواهد داشت. فلسفه اجبار به احداث اتاق در ورودی باغ می‌تواند به منظور جلوگیری از محوطه‌سازی یا ایجاد فضاهای دیگر از ورودی باغ تا اتاق باشد.

تزریق خون گردشگری به رگ های پولگان

در سال ۱۴۰۲ شهرداری محلات تصمیم به بازسازی یکی از معبرهای کوچه‌باغ‌های پولگان محلات گرفت تا با تزریق خون گردشگری در یکی از رگ‌های پولگان، گامی در مسیر احیای آن برداشته شود.

عزیز تقی‌زاده، شهردار محلات در گفت و گو با ایسنا با اشاره به قوانین شهرداری در ارتباط با حفظ و نگهداری باغات و فضای سبز شهری اظهار کرد: شهرداری در قبال تمام فضاهای سبز موجود یا قابل ایجاد در محدوده شهر مسئولیت داشته و به آن توجه ویژه‌ای دارد و برای استفاده از باغات داخل محدوده یا ساخت و ساز  در آن ضوابطی وجود دارد که شهرداری با حساسیت بسیار به آن عمل می‌کند.

وی با تاکید بر عدم امکان تغییر کاربری باغات در محدوده شهر، گفت: شرط ساخت و ساز در باغات، حفظ و احیای سبزینگی و فضای سبز باغ است و با این شروط، امکان ایجاد ساختمان با حداکثر فضای اشغال ۱۵۰ متر در دو طبقه وجود دارد. در غیر این صورت امکان ارائه پایان کار به آن بنا وجود ندارد. در خارج از محدوده شهر اگرچه شهرداری در بسیاری از موارد برای جلوگیری از نابودی باغات و فضای سبز همکاری می‌کند اما متولی آن جهاد کشاورزی است. البته کمیسیون قطع اشجار شهرداری ناظر بر عدم قطع درختان در محدوده تا انتهای حریم شهری است.

وی یکی از دلایل خشک شدن برخی باغ ها را کم بودن مساحت آنها دانست و افزود: شاید تعداد باغات پنج هزار متری در حریم شهر کمتر از ۱۰ مورد باشد و مساحت قریب به اتفاق باغ‌ها در حدود هزار متر مربع است. با توجه به بالا بودن هزینه های حفظ باغات، نگهداری از باغ با این مساحت برای مالکین صرفه اقتصادی ندارد و باید با ایجاد جذابیت برای مالکین، انگیزه و علاقه حفظ و احیای باغ برای آنان به وجود بیاید.

تقی‌زاده تغییر سبک زندگی را یکی از دلایل عدم جذابیت حفظ باغات برای مالکین دانست و ادامه داد: از طرفی نبود صرفه اقتصادی باعث رها شدن‌ باغ ها شده و با رها شدن آن، وضعیت کنونی اتفاق می‌افتد. شهرداری از هرگونه اقدامی که ضمن حفظ فضای سبز، به ایجاد انگیزه در مالکین کمک کند، حمایت می‌کند.

وی تصریح کرد: با اجرای «طرح ساماندهی، بازپیرایی، احیا و محوطه‌سازی کوچه باغ‌های پولگان»، به دنبال ایجاد جذابیت برای حضور مردم در باغات هستیم. اگرچه مجوز هیچ‌گونه تغییر کاربری برای باغ‌ها صادر نمی‌شود اما امکان اجرای طرح‌های گردشگری در باغ‌ها وجود دارد. با اجرای این طرح به صورت پایلوت در یکی از کوچه باغ‌های پولگان می‌توان نسبت به ایجاد نگاه مثبت در باغ‌ها امیدوار بود.

در طرح ساماندهی چه اتفاقی می افتد؟

محمد صالحی، رئیس شورای اسلامی شهر محلات نیز در اینباره گفت: از گذشته کوچه‌باغ‌های محلات به عنوان یک ظرفیت مناسب گردشگری مطرح بود اما به دلایل مختلف در دوره‌های گذشته به آن پرداخته نشده بود. با برنامه ریزی صورت گرفته در دوره ششم شوراهای اسلامی شهر محلات و هماهنگی با شهرداری، ساماندهی کوچه باغات با هزینه‌ای بالغ بر ۵ میلیارد تومان در دست اقدام بوده که در روزهای آینده به بهره‌برداری کامل خواهد رسید.

وی استفاده از ظرفیت گردشگری باغ‌های پولگان را از اهداف این پروژه برشمرد و اظهار کرد: با توجه به پیشرفت‌های شهری و حرکت به سمت توسعه شهرنشینی، مدرنیزه و صنعتی شدن جوامع، حفظ بافت‌های قدیمی با استفاده از مصالح قدیمی می‌تواند تداعی کننده آداب و رسوم و فرهنگ کهن منطقه باشد. با توجه به گردشگر پذیر بودن محلات، می‌توان از این ظرفیت برای توسعه گردشگری شهر استفاده کرد.

وی تلاش جهت احیای باغات را از دیگر اهداف این پروژه عنوان کرد و ادامه داد: باغ‌ها علاوه بر اینکه ریه‌های تنفسی شهر محسوب می‌شوند، در حفظ و افزایش زیبایی سیما و منظر شهری نیز نقش ویژه‌ای دارند. می‌توان با زیباسازی معابر باغ‌ها و ایجاد زیرساخت‌ها، نسبت به ایجاد انگیزه در مالکین برای احیای باغ‌ها امیدوار بود. با توجه به کم تردد بودن و فقدان نور در این معابر، بعضا شاهد آسیب‌های اجتماعی در این معابر بوده ایم ولی با ایجاد زیرساخت و تامین روشنایی، می‌توان از این آسیب‌ها پیشگیری کرد.

صالحی افزود: با همکاری فرمانداری، اداره جهاد کشاورزی، اداره منابع طبیعی و دستگاه‌های خدمات رسان محلات مانند اداره برق، یکی از معابر اصلی کوچه‌باغ‌ها به طول حدود ۴۷۰ متر که دارای کوچه‌های فرعی متعددی بود، انتخاب شد تا با مصالح قدیمی مانند کاهگل، درپوش آجری، ایجاد طاقچه‌های قدیمی و کف سازی سنتی سنگی با بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی، بازسازی شود. وسعت پروژه با احتساب مساحت دیوارها و کوچه‌های فرعی به چهار هزار متر مربع می‌رسد.

وی با اشاره به تصویب چند طرح گردشگری برای این باغات در سنوات گذشته، تصریح کرد: در نقاطی از این معبر، ایجاد مبلمان شهری و ارائه برخی خدمات انجام خواهد شد اما هدف اصلی، طرح گردشگری این محدوده است که کاربری‌های متعددی از قبیل باغ رستوران و اماکن بوم‌گردی در آن دیده شده که امیدواریم با اجرای پروژه جاری، اجرای این طرح‌ها تسهیل شود.

با احداث این معبر می‌توان امیدوار بود که دسترسی آتشنشانی به باغ‌ها تسهیل شود و در صورت وقوع آتش‌سوزی، در کمترین زمان ممکن نسبت به اطفای حریق اقدام شود چراکه مردادماه سال ۱۴۰۲ نیز وقوع آتش‌سوزی در ۶ باغ از باغ‌های پولگان، مساحتی نزدیک به پنج هزار متر را در بر گرفت و به دلیل عدم امکان تردد خودرو به داخل باغ، اطفای حریق از طریق ۳۰۰ متر شیلنگ انجام شد و اطفای حریق دو ساعت و نیم طول کشید.

به گزارش ایسنا، در سال‌های اخیر با کمرنگ شدن امید سودجویان نسبت به تغییر کاربری باغات به مسکونی یا تجاری، حریق در محدوه باغ‌های پولگان به شکل محسوسی کاهش پیدا کرده است اما تنها با تکیه بر این موضوع نمی‌توان دلخوش به احیای باغات بود زیرا کمبود منابع آبی نیز تهدیدی بالقوه برای باغات محسوب می‌شود که باید برای آن تدبیری اندیشید. شناسنامه‌دار کردن و ثبت این باغات به عنوان یک میراث ملموس شهر محلات که یکی از مولفه‌های هویتی آن است می‌تواند چتر حمایتی قانون برای باغات را محکم‌تر و گسترده‌تر کند.

حرکت در مسیر توسعه شهرنشینی و پیشرفت صنعت اجتناب ناپذیر است، اما آلودگی‌های مختلف زیست محیطی را به همراه دارد ، بر این اساس، نقش درختان و فضای سبز در کاهش آلودگی هوا بسیار قابل توجه است، بر این اساس باغ‌های پولگان علاوه بر زیبایی بصری و ظرفیت‌های متنوع گردشگری، در پالایش هوای محلات به عنوان ریه‌های این شهر، نقش غیرقابل انکاری دارند، بنابراین باید توجه دوچندانی به این پهنه سبز و ارزشمند محلات داشت.

البته نباید فراموش کرد که در تدوین طرح‌های گردشگری برای باغات پولگان، ظرفیت پذیرش جمعیت در کوچه باغ‌ها و زیرساخت های خدماتی مورد نیاز گردشگران در منطقه به میزان کافی و با کیفیت مناسب نیز باید دیده شود چراکه افزایش بی‌رویه و بی ضابطه حضور افراد در این عرصه از سویی و نبود خدمات مورد نیاز به اندازه کافی می‌تواند عوارض منفی دیگری را نیز به همراه داشته باشد.

انتهای پیام