اختلاف نظر منطقه‌ای میان تهران و آنکارا به معنی تقابل دو کشور نیست
تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۴۱۲۷۰۷
آفتاب‌‌نیوز :
ایران و ترکیه به عنوان دو کشور و قدرتمند و تأثیرگذار در منطقه در سالی که گذشت نقش مهمی در معادلات منطقه ای ایفا کردند. سال ۹۹ منطقه شاهد تحولات زیادی بود که مسیر دو کشور را به سمت همکاری و همچنین رقابت برد. ۲۹ اسفندماه بود که وزیر امور خارجه کشورمان آخرین سفر سال خود را به ترکیه انجام داد و با مولود چاوش اوغلو همتای ترکیه ای خود دیدار کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اوایل سال نیز موضوع مبارزه با تروریسم و همکاری های منطقه ای ظریف را به سوریه کشاند. سفری که بیش از اینکه به خود سوریه مربوط باشد به ترکیه و تعهداتش در قبال ادلب مربوط بود. توافق بین روسیه و ترکیه که طبق آن قرار بود آنکارا نقش مهمتری را در قبال بحران ادلب ایفا کند. موضوعی که با انفعال می توانست آتش ناامنی و جنگ را در این منطقه شعله ورتر کند. به هر روی ظریف با این سفر نشان داد که ایران حتی اگر در ظاهر نشان ندهد، همه اتفاقات را در مورد سوریه و منطقه تحت کنترل خود دارد.
گفتگوی روحانی و اردوغان به منظور بازگشایی مرزها بین دو کشور
چهارم خردادماه بود که رؤسای جمهور ایران و ترکیه همزمان با عید سعید فطر در گفت‌وگوی تلفنی با تبریک متقابل عید فطر به دولت‌ها و مردم دو کشور، بر ضرورت توسعه و تعمیق روابط به‌ویژه مناسبات اقتصادی و تجاری تأکید کردند. در این تماس تلفنی، با اشاره به مشکلات اقتصادی حاکم بر جهان براثر شیوع ویروس عالم‌گیر کرونا، ضرورت بازگشایی هر چه سریعتر مرزهای زمینی و هوایی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی را برای از سرگیری تبادلات تجاری و کالایی دو کشور مورد تأکید قرار دادند.روحانی و اردوغان همچنین در این تماس تلفنی ابراز امیدواری کردند با تشکیل کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی دو کشور در آینده نزدیک و با پایان یافتن بحران کرونا، تحرک تازه و خوبی در روابط اقتصادی دو کشور و همچنین اجرایی و عملیاتی شدن توافقات قبلی صورت گیرد.
سفر ظریف به ترکیه
۲۵ خردادماه بود که وزیر امور خارجه سفری به ترکیه داشت. ظریف گفت: ضروری دیدم سفری به ترکیه برای مسائل دوجانبه و گفتوگو درباره از سرگیری روابط اقتصادی و همکاری‌های انرژی و مسائل منطقه‌ای داشته باشم.وزیر خارجه ایران دو دور گفتوگو با همتای ترکیه‌ای خود داشت و پس از آن نیز در نشست خبری مشترک شرکت کرد و گفت: تا پایان این ماه انتقال گاز طبیعی به ترکیه از سر گرفته می‌شود و برقراری پروازها بین ۲ کشور نیز در آینده در برنامه قرار دارد. وزیر امور خارجه ترکیه نیز با مثبت ارزیابی کردن این سفر با تحریم های یکجانبه آمریکا مخالفت کرد و گفت یادداشت تفاهمی را در زمینه امور دیپلماتیک و مسائل کنسولی امضا کردیم. [توافق کردیم] مقابل تحریم‌های یکجانبه علیه ایران بایستیم.
بیانیه ۱۹ بندی ایران و ترکیه/ اردوغان: گفت‌وگوهای ایران و ترکیه نقش تعیین کننده دارد
ششمین نشست شورای عالی همکاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه به ریاست روسای جمهور دو کشور در ۱۸ شهریورماه ۹۹ به میزبانی تهران و به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد و در پایان دو کشور بیانیه مشترکی در ۱۹ بند منتشر کردند.در این نشست که با حضور شماری دیگری از مسئولان برگزار شد دو طرف ضمن تأکید بر اهمیت بخش انرژی، ادامه همکاری در این زمینه را بر اساس منافع دو جانبه، مورد تأکید قرار دادند. طرفین همچنین با تأکید مجدد بر اهمیت حفظ برجام، به عنوان یک دستاورد برجسته دیپلماسی چندجانبه که امنیت و ثبات منطقه‌ای را ارتقاء می‌دهد و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل آن را تأیید نموده است، از حمایت گسترده اخیر شورای امنیت سازمان ملل در خصوص حفظ برجام استقبال کردند.
شعرخوانی نسنجیده اردوغان
یکی از مسائل جنجال برانگیز در سال ۹۹ مربوط به شعرخوانی رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در باکو در مراسم روز استقلال جمهوری آذربایجان بود. در پی این اتفاق مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه اعلام کرد که اردوغان از محتوای این شعر آگاه نبوده است. اما این توضیح نتوانست جلوی احساسات جریحه دار شده را در داخل بگیرد. در پی این شعرخوانی سفیر ترکیه به وزارت امورخارجه احضار شد و طبق گفته سعید خطیب زاده سخنگوی این وزارتخانه به سفیر ترکیه گفته شد بنا کردن سیاست خارجی بر خیالات، خردمندانه نیست. بسیارند در ترکیه که تاریخ را نیک می‌دانند. لازم است پیش از خوانش شعرها، ریشه اصلی سرایش آن را به دولتمردان خود یادآوری کنند.
نقش ایران و ترکیه در بحران قره باغ و سفر ظریف به کشورهای آسیای مرکزی
برخی از کارشناسان معتقدند ایران در موضوع بحران قره باغ به ویژه پس از آتش بس کنش گری فعالی نداشته و در این بین روسیه و ترکیه به امتیازات بیشتری دست یافته اند. از جمله مسائلی که در خصوص ترکیه مطرح شده این است که ایران در مرکز نظارت در آتش بس قره باغ که در آغدام مستقر شده است متاسفانه نماینده ای ندارد و در خصوص این موضوع در داخل به آن توجهی نشده است. موضوع از آنجایی اهمیت پیدا می کند که جنگ قره باغ در کنار مرزهای ایران اتفاق می افتد و بعضا آتش این جنگ به مرزهای کشور نیز کشیده شد. ناظران بر این باورند که حمایت همه جانبه و گسترده ترکیه و رجب طیب اردوغان از جمهوری آذربایجان و ارسال گروه های تروریستی برای جنگ در قره باغ موجب شد تا آنکارا چیزی برای باکو کم نگذارد که این مساله در آینده می تواند به تعمیق همه جانبه روابط بین باکو و آنکارا بینجامد. امری که می تواند با رشد گروه های تروریستی در نزدیکی ایران تهدیدی علیه کشور باشد.
آشتی ریاض با دوحه تهدیدی برای ائتلاف ایران، ترکیه و قطر؟
آشتی عربستان با قطر پس از سه سال محاصره، یکی از قابل تأمل ترین تحولات در چند ماه اخیر بوده است. یک آشتی که گمانه زنی های زیادی از آن شد. تأثیر آن بر روابط تهران و آنکارا از موضوعاتی که برای هر دو قابل اهمیت است. از آنجایی که قطر و ترکیه در چند سال اخیر شاهد نوسان در روابطشان با ایران بوده اند کارشناسان بر این باورند که این اتفاق می تواند ترکیه را از ایران دور کند. نزدیکی آنکارا به تل آیو می تواند یکی دیگر از دلایلی باشد که این احتمال را قوت می بخشد. آنکارا اعلام کرده که به دنبال منصوب کردن سفیر خود در تل آویو است. اتفاقی که پس از چند سال تنش در روابط می افتد و ترکیه با نگاه به مسائل اقتصادی روابط با اسرائیل را در راستای منافع ملی خود می داند.
روحانی به اردوغان: ایران با رفع تحریم ها به تعهدات خود بازخواهد گشت
اگرچه در روابط ترکیه با کشورها شاهد برخی تغییرات بوده ایم اما ایران همواره به دنبال ثبات و حمایت از کشورهای همسایه بوده و با عمل به سیاست حسن همجواری به دنبال همگرایی هر چه بیشتر بوده است.رئیس جمهوری ایران سوم اسفندماه در تماسی با اردوغان همتای ترکیه ای خود با اعلام حمایت از ترکیه در مقابل تحریم های آمریکا ، تاکید کرد: تنها راه مقابله با اقدامات یکجانبه و غیر قانونی آمریکا، اتحاد و همدلی کشورهای تحت تحریم است. روحانی با اشاره به رفتارهای غیر قانونی دولت قبلی آمریکا تاکید کرد: رفع تحریم ها از سوی آمریکا یک مطالبه قانونی و معقو.ل از طرف ایران است که باهار مورد تاکید قرار داده ایم و ایران نیز با رفع تحریم ها به تعهدات خود بازخواهد گشت. راهبرد ایران همانطور که بارها اعلام شده ، اقدام در برابر اقدام خواهد بود.
ورود ترکیه به جنگ یمن
آنچه توجه ناظران مسائل سیاسی را به خود جلب کرده، پست توییتری سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه است. رجب سویلو روز نهم مارس با انتشار یک پست توییتری از نگرانی عمیق ترکیه از حملات حوثی‌ها به تاسیسات نفتی عربستان گفته بود. سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه خواستار پایان فوری حملات حوثی‌ها به خاک عربستان شده بود.همین موضوع باعث تقویت گمانه‌زنی‌ها درباره ورود احتمالی ترکیه به جنگ یمن شده است. گفته می‌شود که ائتلاف نظامی تحت رهبری عربستان طی شش سال گذشته در مبارزه با حوثی‌ها دستاورد چندانی نداشته است. تاثیرات ناشی از تحولات سیاسی در آمریکا بر خاورمیانه در حال حاضر قابل پیش‌بینی و محاسبه نیست. اما تردیدی وجود ندارد که این تحولات منجر به شکل‌گیری صف‌آرایی‌های جدید در این منطقه خواهد شد. از سرگیری مناسبات دیپلماتیک ترکیه با مصر و تلاش برای بهبود مناسبات با عربستان را می‌باید از این منظر نگریست و تحلیل کرد.
اختلاف نظر منطقه ای ایران و ترکیه دو کشور را به کدام سمت و سو می برد؟
علی قائم مقامی کارشناس مسائل ترکیه درباره جو رسانه ای که این روزها درباره روابط تهران و آنکار منتشر شده مبنی بر اینکه دو کشور ایران و ترکیه ممکن است بر سر اختلاف نظر در مسائل منطقه در نهایت به تقابل بی‌انجامد به خبرآنلاین گفت که نشر این دست اخبار تنها یک جنگ روانی علیه روابط خوب دو کشور است که برخی از کشورهای منطقه با ساپرت مالی رسانه ها خواهان تنش میان دو کشور هستند اما مقامات دو کشور به این مسائل آگاه هستند. قائم مقامی در خصوص آینده روابط تهران و آنکارا گفت: «آمریکا پیش تر اعلام کرده که حاضر است از توان ترکیه به صورت دوجانبه و هم در قالب ناتو بهره برداری کند. در این خصوص اردوغان نیز طی نامه ای به دونالد ترامپ و همچنین جو بایدن از این موضوع ابراز خرسندی کرده و آمادگی کشورش در این خصوص را اعلام داشته است. رئیس جمهوری ترکیه در این نامه عنوان کرد که آنکارا متحد قابل اعتماد واشنگتن است و حاضر است در مورد مسائلی چون عراق، سوریه، لیبی و غیره همکاری های لازم را داشته باشد. البته باید در نظر داشت که اختلافاتی بین آمریکا و ترکیه وجود دارد. مساله خرید سامانه های اس۴۰۰ از روسیه و موضوع قانون کاتسا که واشنگتن علیه آنکارا اعمال می کند.»
این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه با بیان اینکه اردوغان بر خلاف کشورهای مرتجع عربی خواهان احیای برجام است افزود: «ترکیه همچنین از موضوع بازگشت آمریکا به برجام حمایت می کند اما در خصوص عراق و سوریه انتظاراتی دارد. دو کشوری که در آن ترکیه با آمریکا همکاری هایی دارد که شامل کردستان عراق نیز می شود. آنکارا همچنین در شمال عراق حدود ۲۵۰۰ نیروی نظامی مستقر دارد. در آن سو آمریکا نیز در سراسر عراق به ویژه کردستان عراق پایگاه های نظامی دارد. در شرق فرات سوریه نیز واشنگتن با تجهیز کردن نیروهای کُردی سبب بروز برخی اختلافات با آنکارا شده است. اختلافات دو کشور به اینجا منتهی نمی شود چرا که در شرق مدیترانه نیز اختلافاتی بر سر خط لوله گاز وجود دارد. در همین راستا آمریکا از یونان، قبرس جنوبی و همچنین رژیم صهیونیستی در برابر ترکیه حمایت می کند.»
قائم مقامی در نهایت به روابط ترکیه با کشورهای عربی پرداخت و با تاکید به اینکه اردوغان بر خلاف این کشورها خواهان احیای برجام و باز شدن راه مبادلات تجاری با ایران است بیان کرد: «از طرفی باید روابط ترکیه با عربستان را نیز مدنظر داشته باشیم. ترکیه تا قبل از روی کار آمدن محمدبن سلمان روابط خوبی با عربستان داشت اما پس از قتل جمال خاشقچی روابط دو کشور کمی تیره و تار شد. اما پس از آغاز تجاوز نظامی عربستان به یمن اردوغان شخصا اعلام کرد که آماده همکاری های اطلاعاتی و لجستیکی با ائتلاف سعودی برای تقابل با انصارالله است. با وجود چنین شرایط پیچیده ای احتمال تقابل ترکیه با ایران به زیر صفر می رسد. نه مردم ترکیه و نه سیاستمداران عاقل این کشور اجازه درگیری مستقیم بین تهران و آنکارا را نخواهند داد؛ چه با حمایت آمریکا و چه بدون حمایت آمریکا. معتقدم که طرح چنین مسائلی در قالب دامن زدن به جنگ روانی بوده و ترکیه نسبت به پیامدهای این اقدام به خوبی آگاه است.»
منبع: خبرآنلاینمنبع: آفتاب
کلیدواژه: تهران آنکارا ایران ترکیه رسانه ها جنگ روانی روحانی اردوغان تهران و آنکارا ایران و ترکیه خارجه ترکیه امور خارجه تحریم ها منطقه ای دو کشور قره باغ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۱۲۷۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازخوانی سفر اردوغان به عراق/ اهداف ژئوپلیتیکی ترکیه به بهانه مناسبات ژئواکونومیک
به گزارش جماران؛ پس از یک دهه، روز دوشنبه مورخ 3 اردیبهشت ماه، رجب طیب اردوغان؛ رییس جمهوری ترکیه به همراه هیئت بزرگی از جمله هاکان فیدان؛ وزیر امور خارجه، علی یرلیکایا؛ وزیر کشور، یاشار گولر؛ وزیر دفاع، اومر بولات؛ وزیر تجارت، آلپاسلان بایراکتار؛ وزیر انرژی، عبدالقادر اورال اوغلو؛ وزیر ترابری و زیرساخت، ابراهیم یوماکلی؛ وزیر کشاورزی و جنگلداری و فاتح کاچر؛ وزیر صنعت و فناوری، به عراق سفر کرد. اردوغان که آخرین بار در سال 2011 زمانی که نخست وزیر ترکیه بود به عراق سفر کرد، موضوعات زیادی از جمله مبارزه با تروریسم، تجارت، آب و انرژی در دستور کار اردوغان و محمد شیاع السودانی؛ نخست وزیر عراق قرار داشت.
اردوغان در این سفر با عبداللطیف راشد؛ رییس جمهوری عراق نیز دیدار کرد. اردوغان در یک کنفرانس خبری مشترک گفت: «من معتقدم که سفر من و توافقات امضا شده نقطه عطف جدیدی در روابط ترکیه و عراق خواهد بود. این سفر گامی رو به جلو در جهت تنظیم مجدد روابط دوجانبه بین آنکارا و بغداد است که با یک توافق چارچوب راهبردی که مجموعه‌ای از موضوعات مورد علاقه دوجانبه را پوشش می‌دهد، ضمیمه شده است.»
در این سفر، اردوغان تاکید کرد که آنکارا با کل جمعیت عراق صرف نظر از پیشینه قومی و مذهبی آن‌ها از جمله عرب‌های شیعه و سنی، کردها، ترکمن‌ها و غیرمسلمانان روابط و همکاری دارد. بنابراین، ترکیه دیدگاه همه جانبه خود را در قبال عراق تایید کرد.
اهداف سفر چه بود؟
در مجموع، بیش از 24 یادداشت تفاهم جداگانه از جمله همکاری در زمینه تجارت، خطوط حمل و نقل و ایجاد یک محور ترانزیتی بین‌المللی تحت «عنوان جاده توسعه»، نفت و انرژی، آب، کشاورزی، بهداشت و آموزش در طول این بازدید به امضا رسید. در این راستا، باسم العوادی؛ سخنگوی دولت عراق، با ارزیابی سفر اردوغان اظهار داشت که سفر اردوغان به عراق «نقطه شروع اصلی در روابط عراق و ترکیه است.»
همکاری برای مهار پ‌پ‌ک و شبه نظامیان کرد
در راس فهرست اولویت‌ها، همکاری ضد تروریسم، یعنی رسیدگی به مسئله حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک)، که یک گروه جدایی‌طلب کردی با ایدئولوژی مارکسیستی-لنینیستی است و به دنبال ایجاد یک دولت خودمختار کردی در بخش‌هایی از این کشور که مقر و پناه گاه اصلی آن در منطقه نیمه خودمختار کردستان شمال عراق است، قرار دارد.
اگرچه ایالات متحده با گروه‌های کرد در مبارزه با داعش همکاری کرد اما از سال 1997 این گروه را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی اعلام کرد.
در این سفر وزیر امور خارجه ترکیه به همتای عراقی خود گفت: «ترکیه نمی‌خواهد عراق با درگیری‌های داخلی همراه شود ترکیه مصمم است برای ثبات عراق تلاش کند؛ چراکه توسعه ظرفیت و توانایی دولت مرکزی عراق پیش شرط اصلی برای بهبود روابط دوجانبه بین کشورهاست.»
به نظر می‌رسد ترکیه قرار است زمینه و بستر لازم برای یک حمله همه جانبه به شبه نطامیان کرد مستقر در عراق به ویژه پ‌پ‌ک به عنوان مهمترین تهدید برای ترکیه فراهم و رضایت عراق را برای این اقدام به دست آورد.
آنچه از گزارش‌های رسانه‌های بین‌المللی پیداست بر این موضوع دلالت دارد که ترکیه قرار است در تابستان امسال برای یک حمله بزرگ علیه پ‌ک‌ک آماده شود. این عملیات بی شک برای پاکسازی پایگاه‌های کردی در امتداد مرزهای مربوطه به دوکشور برای توسعه پروژه جاده توسعه خواهد بود.
ماه گذشته میلادی، در نشست بین وزرای خارجه عراق و ترکیه، شورای امنیت ملی عراق حضور پ پ ک در خاک عراق را غیر قانونی و نامشروع اعلام کرد.
ترکیه سابقه اخیر حملات زمینی و هوایی به مناطق مشکوک پ ک ک در کردستان عراق را دارد. با این حال بغداد از نقض حاکمیت خود شکایت دارد، بنابراین مذاکرات این هفته با هدف حل این موضوع در آینده انجام می‌شود.
اردوغان در بغداد و اربیل با مقامات دولت مرکزی و اقلیم کردستان دیدار کرد. ترکیه در تلاش است تا مواضع متعادلی بین بغداد و اربیل حفظ کند زیرا مهمترین عامل در توسعه روابط ترکیه و عراق روابط بغداد و اربیل است. هر چه روابط بین دولت مرکزی و حکومت اقلیم کردستان تضاد برانگیزتر باشد، همکاری بین ترکیه و عراق کمتر خواهد شد. بنابراین، ترکیه می‌خواهد در حل مشکلات بین دو دولت نقش آفرینی کند.
جاده توسعه
جاده توسعه یک پروژه کریدور ترانزیتی بلندپروازانه که برای رقابت با کانال سوئز در نظر گرفته شده است و بخشی از قرارداد 17 میلیارد دلاری است که توسط عراق، ترکیه، قطر و امارات متحده عربی امضا شده است. جاده توسعه به طول 1200 کیلومتر، بندر بزرگ فاو در بصره را از طریق زیرساخت‌های حمل و نقل و لجستیک به ترکیه و اروپا متصل می‌کند. اما نگرانی‌های فزاینده‌ای وجود دارد که پ.ک.ک می‌تواند چشم انداز جاده توسعه عراق-ترکیه را تهدید کند.
با این حال، این پروژه رقبای قابل توجهی دارد. ابتکار کمربند و جاده چ (BRI)، ابتکار عمل امضای سیاست خارجی پکن و همچنین کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) که اولین بار در جریان نشست G-20 اعلام شد، همگی پروژه‌های ترانزیتی بین‌المللی است که در دستور کار کشورها قرار دارد.
گفتنی است؛ در نشست سپتامبر گذشته در دهلی نو، یک یادداشت تفاهم برای IMEC توسط ایالات متحده، هند، اتحادیه اروپا، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، فرانسه، آلمان و ایتالیا امضا شد.
قرارداد این پروژه در زمانی انجام می‌شود که اهمیت وجود مسیرهای تجارت و حمل و نقل جایگزین برای زنجیره‌های تامین جهانی و جابجایی کالا در کانون توجه جامعه بین‌المللی قرار گرفته است.
همه‌گیری COVID-19، حمله روسیه به اوکراین و تنش‌های اخیر در خاورمیانه که مسیر دریای سرخ را مختل کرد، جایگزین‌هایی برای پایداری و اجتناب از اختلالات را ضروری کرده است.
تجارت انرژی در سایه بحران آب
علاوه بر این، ترکیه و عراق مایل به فعال شدن مجدد خط لوله نفت عراق-ترکیه که در دهه گذشته غیرفعال بوده و جریان نفت منطقه شمالی عراق به ترکیه و بازار بین‌المللی را همراه می‌کند، هستند.
خط لوله نفت عراق-ترکیه زمانی حدود 0.5 درصد از عرضه جهانی نفت را تامین می‌کرد و بیش از یک سال است که به دلیل ادعاها و اقدامات متقابل، از جمله ارسال پرونده به اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) از سوی عراق، فعال نیست و حکمی از سوی دیوان بین‌المللی کیفری صادر شده است که بر اساس آن ترکیه باید 1.5 میلیارد دلار غرامت به عراق بپردازد.
همچنین انتظار می‌رود امکان بحث‌های فنی و همکاری در مورد مسائل مربوط به آب بین دو همسایه در مورد منابع آب فرامرزی هر دو رود فرات و دجله فراهم شود. عراق آنکارا را به محدود کردن جریان آب متهم کرده و از ترکیه می‌خواهد حجم آب پایین دستی را در امتداد این دو رود افزایش دهد.
با این حال، آنکارا می‌گوید اجازه جریان آب را می‌دهد اما مشکل به منابع آب و مدیریت فنی آب در عراق مربوط می‌شود. اردوغان در این سفر گفت: «ما باید طرح‌های جدید، برنامه‌های سازگار با شرایط آب و هوایی در حال تغییر و استفاده پایدار از آب را تهیه کنیم. به خاطر داشته باشید که ترکیه به اندازه عراق به آب نیاز دارد. ما کشور پرآبی نیستیم و در واقع جزو کشورهایی هستیم که تنش آبی دارد. مگر اینکه به زودی طرح‌های جدیدی ایجاد کنیم، می‌توانیم از نظر تامین آب با چالش مواجه شویم. ما به اقدامات دقیق نیاز داریم.»
ترکیه انتظار دارد که مسئله آب از نظر فنی حل شود و موضوع به اختلاف سیاسی تبدیل نشود. اردوغان تاکید کرد: : «آب موضوع درگیری نیست، موضوعی است که از طریق همکاری به منافع مشترک ما کمک می‌کند.»
بازی ترکیه با کارت عراق
آیا این واقعا یک نقطه عطف است؟ در این سفر ترکیه چه به دست آورد و عراق چه به دست می‌آورد؟ ترکیه، امارت و قطر در ساخت یک کریدور در خاک عراق همکاری می‌کنند که قرار است تا سال 2050 تکمیل شود. اردوغان به صراحت گفت ترکیه خود به آب نیاز دارد، یعنی انتظار بالایی برای رهاسازی منابع آبی از ترکیه نداشته باشید.
خطوط نفت شمال عراق باز گشایی می‌شود و بدون شک برای احیای این جریان انرژی عراق باید از غرامت 1.5 میلیارد دلاری خود چشم پوشی کند تا ترکیه نیز برای احیای این خطوط همکاری کند.
ترکیه به بهانه محور ترانزیتی جاده توسعه، قرار است شبه نظامیان مستقر در خاک عراق را سرکوب کند و این مسئله بی شک با ورود و عملیات گسترده‌تری در خاک عراق همراه خواهد بود. این یعنی ورود ترکیه به خاک عراق که نشان دهنده ناتوانی دولت عراق در ایجاد ثبات در خاک خود است.
اردوغان به خوبی یک بازی ژئوپلیتیکی در منطقه را به بهانه توسعه ژئواکونومی آغاز کرده و این میان عراق از وزن ژئوپلیتیکی پایین‌تری نسبت به ترکیه برخوردار است. دولت عراق همه امتیازهای خود را در سبد ترکیه گذاشت و دست آوردهای بسیار کمتری نسبت به ترکیه کسب کرد.
برخی قرارداها در زمینه کشاورزی و فناوری آب دست آورد دولت عراق است. در حالی که منطقه اقلیم کردستان به عنوان یک حائل میان دولت عراق و ترکیه عمل می‌کند در صورت محقق شدن برنامه‌های اردوغان در عراق، بی شک عراق کارت بازی دیگری ندارد که در برابر ترکیه ارائه دهد.
از بعد جغرافیای سیاسی عراق یک کشور چند دسته است که زمینه‌های ایجاد اختلاف در آن بسیار بالا است و حتی در صورت محقق شدن برنامه‌های ترکیه در عراق بر سر مناطق کرد نشین هیچ ضمانتی وجود ندارد که ثبات در کشور عراق همچنان برقرار باشد.
ریشه اختلافات قومی و ظهور چندین گروه تروریستی در دهههای اخیر نشان دهنده آن است که در این کشور زمینه و بستر وجود بی ثباتی بسیار بالا است.
در حالی که ایران در چند دهه اخیر تلاش بالایی در جهت مبارزه با تروریسم در این کشور کرده و بی شک وجود ثبات در عراق نتیجه کمک‌های ایران است، اما دولتمردان این کشور بجای همکاری با همسایه شرقی همه امتیازهای خود را در سفر اردوغان به ترکیه واگذار کردند. باید دید که در آینده آیا ترکیه به برنامه‌های خود در قبال عراق عمل می‌کند یا خیر؟ اما هر چه باشد پیشینه روابط دوجانه کشورهای ترکیه و عراق نشان داده است که ترکیه الزام و اجباری برای تعهد به وعده‌های خود در قبال عراق ندارد.
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند