مزایا و معایب کلابهاوس؛ عبور از مونولوگگویی به فضای گفتمانی
تاریخ انتشار: ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۴۶۹۲۵۴
یک کارشناس و فعال رسانهای با تشریح برخی مزایا و معایب "کلابهاوس" تاکید کرد نباید شبکههای اجتماعی نوپدید را ترد یا نفی کرد بلکه باید به آنها زمان داد تا پتانسیلهای خود را آشکار کنند و اگر مزایای آنها بر معایب چیرهشد از آنها بهره برد. - اخبار اجتماعی -
بیژن مقدم در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درباره ماهیت، مزایا و محدودیتهای شبکه اجتماعی "کلاب هاوس" اظهار کرد: با گسترش فضای مجازی و استقبال مردم از شبکههای اجتماعی باید هر روز منتظر پدیدههای جدید باشیم و کلاب هاوس هم در دسته همین پدیدههای جدید محسوب میشود؛ این شبکه با سرعت زیادی در بین مردم مطرح شده است اما درباره پایداری آن نمیتوان به این سرعت اظهارنظر کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: درست است که سرعت معرفی این شبکه اجتماعی زیاد بود اما شاید با همین سرعت هم استقبال خود را از دست بدهد و دقیق نمیتوان درباره پایداری آن اظهارنظر کرد.
مدیرمسئول سایت الف درباره ویژگیهای این شبکه اجتماعی توضیح داد: کلاب هاوس مانند یک رادیوی تعاملی امکانی را فراهم میکند که افراد بدون نظارت و بهصورت واضح با هم گفتوگو کنند که از این جهت امکان خوبی است اما مانند هر پدیده دیگری، یکسری مزایا دارد و یکسری معایب که در نهایت باید دید در طول زمان چه سرنوشتی در انتظار این نرمافزار خواهد بود.
وی افزود: البته هنوز محدودیتها در این شبکه اجتماعی زیاد است؛ تا این محدودیتها رفع نشود، کلاب هاوس فراگیر نخواهد شد به عنوان مثال در اتاقهای گفتگوی این نرمافزار یک سقف حداکثری تا حدود 8 هزار نفر وجود دارد که بیش از آن امکان حضور افراد وجود ندارد همچنین نحوه عضوگیری در این نرمافزار بهگونهای است که حتماً باید برای افراد دعوتنامه ارسال شود و فعلاً تنها سیستمهای عامل IOS امکان استفاده از آن را دارند؛ این موضوع تحلیلگران را به این فکر انداخته که شاید کلاب هاوس در راستای تأمین سیاستهای اقتصادی شرکت اپل ایجاد شده باشد.
شاید کلاب هاوس در راستای تأمین سیاستهای اقتصادی شرکت اپل ایجاد شده باشد
مقدم گفت: ویژگیهای فعلی این اپلیکیشن بیشتر بر محدودیتها متمرکز است و مانع از فراگیری آن شده همچنین سیاست برنامهریزان آن عدم استفاده از متن، تصویر و ویدئو در مباحث بوده که نوعی محدودیت محتوایی هم ایجاد میکند.
وی تصریح کرد: شبکههای مجازی، ذائقه مخاطبان را به سمتی بردهاند که مخاطب امروز حوصله متون و مباحث طولانی و زیربنایی را ندارد، حال که سلیقه مخاطبان به این سمت رفته، نمیتوان از آن انتظار داشت در اتاقهای گفتوگویی که اغلب مباحث جدی در آن ممکن است ساعتها به طول بینجامد، شرکت کنند.
مخاطب امروز با این حوصله اندک خود در مباحث مهم و طولانی مدت شرکت نخواهد کرد
این فعال رسانهای خاطرنشان کرد: مخاطب امروز با این حوصله اندک خود در مباحث مهم و طولانیمدت شرکت نخواهد کرد؛ بنابراین مخاطبان جدی مباحث که بخشی از آن خود رسانهها خواهند بود مباحث مطرح شده در این بستر را دوباره و به صورت کوتاهتر بازخوانی خواهند کرد؛ سیاسیون هم استقبال خوبی از آن داشتهاند و بعد از هر مبحثی این خبرنگاران هستند که گفتوگوها را جمعآوری کرده و در قالب خبرهای کوتاهتر بیان میکنند، به تازگی هم این بستر بیشتر جایگاه اجتماعی و سیاسی پیدا کرده است.
وی ادامه داد: تمام این ویژگی در حال حاضر کلاب هاوس را به یک بستر تعاملی، مخصوص جامعه نخبگانی تبدیل کرده و هنوز به عموم مردم نرسیده است.
کلاب هاوس به یک بستر تعاملی، مخصوص جامعه نخبگانی تبدیل شدهاست
مقدم گفت: پیشنهاد من این است که از اینگونه فضاهای تعاملی نهراسیم و بگذاریم فضای گفتمانی در آنها شکل بگیرد؛ نباید جهتگیریهای ما در راستای نفی یا ترد این فضا باشد چرا که این نوع نگاه دیگر فایدهای ندارد بلکه باید از اینگونه فضاها استقبال کرد و از آن بهره گرفت.
وی افزود: ایجاد چنین فضاهای گفتمانی، از منولوگگوییهای یکطرفه و نادرست جلوگیری میکند مثلا وقتی یکنفر در یک شبکه اجتماعی به صورت مونولوگ متنی مینویسد و بیان میکند که "با قرار داد 25 ساله با چین، کشور را فروختند!" میشود از او پرسید که یک بند از این قرار داد را توضیح بدهد! فضا که مونولوگ باشد، او حرف غلط خودش را میزند و میرود، حال بیایید و زیر مطلب او کامنت بگذارید، این کامنت هم خود ماهیت مونولوگ دارد و گفتمانی در این بستر ایجاد نمیشود اما در فضای جدید این شبکه اجتماعی میتوان به این ادعاهای واهی و بیبنیاد پاسخ صریح داد و مانع از ترویج شایعات و دروغ شد؛ فردی که ادعایی را مطرح میکند باید در همان فضا پاسخگوی ادعای خود باشد.
امکان رفع بحران هویت در فضای مجازی
این کارشناس رسانه متذکر شد: یکی دیگر از آسیبهای موجود در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی، هویتهای جعلی و حضور افراد بیشناسنامه در این فضا بوده است؛ در کلابهاوس تلاش شده تا حضور افراد با هویت مشخص مورد تأکید باشد و هر شخص، مسئولیت سخنانی که بیان میکند را بر عهده بگیرد؛ این خود برای فضای بیدر و پیکری مانند فضای مجازی یک نکته مثبت تلقی میشود.
آیا «کلابهاوس» پدیده انتخابات 1400 ایران است؟/ گفتگو با 6 فعال فضای مجازی؛ از فرید مدرسی تا محمود رضویانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شبکه های اجتماعی فضای مجازی شبکه های اجتماعی فضای مجازی شبکه اجتماعی محدودیت ها فضای مجازی کلاب هاوس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۶۹۲۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلتر شکست خورد / حضور بیش از 40 میلیون ایرانی در اینستاگرام
به گزارش صدای ایران از اعتماد، گزارشهای غیررسمی میگویند بیش از ۴۰ میلیون ایرانی کاربر اینستاگرام هستند و این شبکه، پرمخاطبترین شبکه اجتماعی در ایران است. یافتههای دیتاک نشان میدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ میلیون اکانت پابلیک ایرانی در اینستاگرام ۴۵۰ میلیون پست منتشر شده و کاربران ایرانی در هر ثانیه بیش از ۲۵ هزار بار پستهای اینستاگرام را میبینند.
اينستاگرام از همان آغاز راهاندازياش در سال ۲۰۱۰ براي همه مردم در هرجاي جهان شبكه اجتماعي جذابي بود اما جذابيت ويژهاش را در ايران مديون يك چيز بود: فيسبوك كه يكي از بزرگترين فضاهاي اجتماع مجازي ايرانيان بود، فيلتر بود و مسدودنبودن اينستاگرام خيلي زود كاربران ايراني را از فيسبوك بيرون كشيد. البته اينستاگرام هم سالها بعد فيلتر شد اما وقتي كه ديگر قاعده بازي عوض شده بود. اينستاگرام آنقدر در زيست روزمره مردم ايران جا گرفته بود كه با فيلترشدنش هم كسي جايي نرفت؛ ماندند و پس گرفتند.
گزارشهاي غيررسمي ميگويند بيش از ۴۰ ميليون ايراني كاربر اينستاگرام هستند و اين شبكه، پرمخاطبترين شبكه اجتماعي در ايران است. مداراي مسدودكنندگان اينترنت در ايران با اين شبكه اجتماعي بسيار بيشتر از شبكههاي اجتماعي بود. در حالي كه ديگر شبكههاي اجتماعي با مسدودسازي و فيلترينگ دولتي مواجه بودند، اينستاگرام تا سالهاي اخير يكي از آخرين شبكههاي اجتماعي بينالمللي بدون فيلتر در ايران بود و حتي مدتي صحبت از «فيلترينگ هوشمند» آن بود اما بالاخره در انتهاي شهريور ۱۴۰۱ و به دنبال اعتراضات به مرگ مهسا اميني، اينستاگرام هم فيلتر شد.
اين اتفاق درست زماني رخ داد كه اينستاگرام فراتر از يك شبكه اجتماعي، تبديل به پلتفرمي درآمدزا براي هزاران كسبوكار ايراني شده بود و كسبوكارهاي خانگي زيادي هم بر روي اين پلتفرم شكل گرفته بود. بر اساس گزارشي كه استارتاپ پادرو در سال ۱۴۰۱ منتشر كرد، شهريور ۱۴۰۱، قبل از فيلترشدن اينستاگرام، حدود ۶۳۰ هزار فروشگاه فعال اينستاگرامي وجود داشت كه بيش از نيمي از آنها تا ماهها بعد هم نتوانستند كسبوكار خود را دوباره فعال كنند.
برخلاف كانالهاي تبليغاتي سنتي كه اغلب نيازمند سرمايهگذاري زيادي بودند و بازگشت سرمايه در آنها نامشخص بود، اينستاگرام به كسبوكارها امكان ميداد با كمترين هزينه، محصولات و خدمات خود را به صورت بصري به مخاطبان هدف ارايه دهند. علاوه بر اين، الگوريتم اينستاگرام كه محتواي تصويري را بر اساس ميزان درگيري كاربران اولويتبندي ميكرد، به كسبوكارها امكان ميداد تا ديدهشدن خود را بر اساس كيفيت و جذابيت پستهايشان افزايش دهند. اين قابليتها، تحولي اساسي بود كه زمين بازي را بين برندهاي شناختهشده و تازهواردها هموارتر ميكرد.
با اين حال، هيچكدام از اينها مسوولان را متقاعد نكرد كه دست از فيلتركردن پركاربرترين شبكه اجتماعي در ايران بردارند. از آن سو، كاربران بودند كه رفتار متفاوتي از خود نشان دادند. كمي كه محدوديتهاي اينترنتي روزهاي اعتراض كمتر شد، كاربران با فيلترشكن به اين شبكه اجتماعي بازگشتند. در گزارشي كه موسسه پژوهشي ديتاك در مورد ميزان فعاليت كاربران ايراني در اينستاگرام منتشر كرده، آمده است: «بسياري از كاربران ايراني تصور داشتند با فيلترينگ اينستاگرام، اين شبكه اجتماعي نيز همچون فيسبوك از ردهبندي شبكههاي اجتماعي پرطرفدار ايراني خارج ميشود؛ اما دادههاي ديتاك نشان ميدهد كه پس از اعتراضات ،حجم محتواي عمومي اين بستر به مرور افزايش يافت.»
يافتههاي ديتاك نشان ميدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ ميليون اكانت پابليك ايراني در اينستاگرام ۴۵۰ ميليون پست منتشر شده و كاربران ايراني در هر ثانيه بيش از ۲۵ هزار بار پستهاي اينستاگرام را ميبينند.
در گفتوگوهاي روزمره ايرانيان، توييتر فضايي سياسيتر تلقي ميشود و اينستاگرام را بيشتر شبكهاي «زرد» مينامند اما كاربران اينستاگرام، بهخصوص كمسنوسالترها، ميگويند اينطور نيست كه اينستاگرام فقط براي سرگرمي باشد. دلارام، دانشآموز سال يازدهم متوسطه كه صفحهاي با ۳۰ هزار دنبالكننده در اينستاگرام دارد، ميگويد: «اينستاگرام خيلي بزرگ است. همهجور محتوايي هم تويش پيدا ميشود. به خودتان بستگي دارد كه چه كساني را دنبال كنيد. همين اينستاگرام به خود من چيزهايي ياد داده كه 10سال ديگر مدرسه بهم ياد نميداد. چرت و آشغال هم كم نيست توش ولي ميتوانيد انتخاب كنيد چي را دنبال ميكنيد.»
او درباره تأثير فيلترشدن اين شبكه اجتماعي معتقد است: «اولش كه فيلتر كردند و اينترنت را بستند، مخاطباي همه ريزش كرد ولي الآن از قبل فيلتر هم رشد پيج من بيشتر بوده. الآن بيشتر براي دسترسي به برنامههاي فيلترنشده مثل اپهاي بانكي به دردسر ميافتيم تا برنامههاي فيلترشده. ديگه فيلترشكنها ۲۴ ساعته روشنه.»
با اين حال، فيلترينگ اين شبكه اجتماعي چندان بياثر نبوده است. پريسا، ۲۱ساله و صاحب كسبوكاري اينستاگرامي، درباره وضعيتش ميگويد: «شرايط بسيار سختي براي من و كسبوكارم بود. اينستاگرام پلتفرم مهمي براي آدمهايي مثل من است تا به مشتري دسترسي پيدا كنيم. وقتي كه دولت اينستاگرام را فيلتر كرد، ضربه بزرگي به من وارد شد. اول فكر كردم ممكن است يك اختلال موقتي باشد اما فيلترينگ چندسال طول كشيده است و در اين مدت فروش من بهشدت كاهش يافته است. اين فوقالعاده خستهكننده است.»
پريسا ادامه ميدهد: «فيلترينگ من را مجبور كرده است كه از كاربرانم بخواهم به پلتفرمهاي داخلي مثل روبيكا و ايتا بيايند اما كلي سر اين فحش خوردهام و كمتر از پنج درصد مشتريانم حاضر شدهاند در كانال روبيكا عضو بشوند. به نظرم دولت دارد كسبوكارهاي كوچك را خفه ميكند.»
او همچنان اميدوار است كه مسوولان در سياست فيلترينگ تجديدنظر كنند. «اين كار به كسبوكارها آسيب ميزند. روياي من اين است كه كسبوكار كوچكم را بينالمللي كنم اما اين فيلترهاي فعلي اين كار را بسيار دشوار ميكنند. تنها كاري كه ميتوانم انجام دهم اين است كه تا جايي كه ميتوانم خود را تطبيق دهم و به استقامت ادامه دهم.»
عدهاي هم از سياسيشدن اينستاگرام گلايه دارند و ميگويند اين كار «نميگذارد مثل بقيه مردم دنيا زندگي كنيم». علي، ۱۷ساله، در اين باره ميگويد: «اين فيلترينگ اينستاگرام ديگه واقعا ديوانهكننده شده! من نه سياسيام نه هيچي، فقط ميخوام زندگي كنم. همين الآن نصف عكسهاي اينستاگرام لود نميشود!»
او ميگويد اينستاگرام كلي محتواي مفيد براي بدنسازياش دارد اما بخش زيادي از آنها را از دست ميدهد. علي اضافه ميكند: «صادقانه بگويم، من واقعا برايم مهم نيست كه دلايل فيلترينگ چيست. من ميخواهم بهترين زندگي نوجوانيام را داشته باشم، اين را كسي ميفهمد؟ اين خيلي خواسته زيادي است كه بتوانيم به مسخرهبازيكردن و سلفيگرفتن خودمان بپردازيم؟» با همه اينها، وعده رفع فيلتر از اينستاگرام هميشه وعدهاي سر خرمن بوده است و هرگز محقق نشده است. كاربران هم سعي كردهاند خود را با شرايط جديد تطبيق دهند و حتي از مجهزبودن كاربران ايراني به فيلترشكن استفاده كنند و كار خود را در فضاهايي مثل يوتيوب كه امكان درآمدزايي سادهتري هم دارند، بسط بدهند و از آن طرف، تحريمها هم امكاناتي را براي نقد كردن درآمدهاي دلاري فراهم كرده است كه «يوتيوبرشدن» را آسانتر هم كرده است.