آگاه‌سازی جامعه موجب حفظ حرمت ائمه در شعر آیینی می‌شود
تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۱۱۰۷۴
به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه رادیویی گفتگوی فرهنگی در مصاحبه با کامران شرفشاهی، شاعر از آنتن رادیوگفتگو پخش شد.
شرفشاهی در ابتدای این‌برنامه در پاسخ به این‌سوال که آیا می‌توانیم چیزی به وقایعی که در ارتباط با زندگی ائمه اطهار علیهم‌السلام است بر اساس فکر شاعرانه خود اضافه کنیم، گفت: پرسش اینجاست دست شاعر در ساحت شعر آیینی چه‌قدر باز است و تا کجا قادر است جلو بیاید؟ آن حرمت‌ها و این مسایل را حفظ کند و دست به خلاقیت بزند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با اشاره به ورود شاعران به شعر آیینی بدون باورمندی در در چند دهه گفت: بعضی‌ها متاسفانه دنبال مطالعه نمی‌روند، سخنان بزرگان و ائمه علیهم السلام را مطالعه نمی‌کنند و عده‌ای هم به طمع دیگری وارد این حوزه می‌شوند. این‌ها صدمه به شعر آیینی ما می‌زند. در گذشته وقتی کسی قصد داشت که نام از هریک از اهل بیت بزرگوار را ببرد، معمولا با کنیه و با احترام در این‌باره زبان به سخن می‌گشود ولی به تدریج شاهد هستیم که این حرمت‌گذاری کم‌رنگ‌تر شده تا اینکه ما در نوحه‌های محرم می‌بینیم که اصلا نام امام حسین (ع) کامل تلفظ نمی‌شود. این نوعی حرمت‌زدایی و تقدس‌زدایی است و این‌صمیمیت را شاعر یا گوینده با اهل‌بیت (ع) می‌تواند به شکل زیباتر، رساتر و عالمانه‌تری ابراز کند.
این‌شاعر لازمه جلوگیری از این نوع آسیب در شعر آیینی را آگاه سازی جامعه دانست و گفت: جامعه باید نسبت به این مساله آگاه شود و ما نقد هوشمندی داشته باشیم. کسانی که این چنین برخورد می‌کنند و آثاری که به این شکل منتشر می‌شود مورد نقد و اعتراض قرار بدهیم. اجازه ندهیم این‌مساله قدم به قدم جلوتر بیاید و متاسفانه در طول چند دهه اخیر، روند پرشتابی داشته و شاهد هستیم برخی به‌گمان نوآوری و خلاقیت و ایجاد صمیمیت و تحریک احساسات و عواطف مخاطب دست به چنین کارهایی می‌زنند که به اعتقاد من این‌کارها نشانه ناآگاهی و ضعف باور و عدم مطالعه‌ی سراینده این آثار است.
شرفشاهی در ادامه، حبِّ بدون معرفت را پایین ترین درجه دوست داشتن برشمرد و گفت: دوست داشتن بدون شناخت ارزش چندانی ندارد ما در احادیث و روایات هم بسیار شاهد هستیم رسیدن به این مرتبه معرفت دعوت شده‌اند.
وی به واژگان معشوق و محبوب در شعر نگاهی مفهوم داشت و تصریح کرد: بعضی واژه‌ها در ادبیات ما بدجوری دستمالی شده‌اند و مورد سو استفاده قرار گرفتند . واژه‌ی عشق یا معشوق یکی از واژه‌هایی است که متاسفانه دچار این وضعیت شده است. گاهی در مواجه با بعضی واژه‌ها در دوره‌هایی متوجه می‌شوید آن واژه دیگر معنا و مفهوم اصیل خود را ازدست داده است شاید یکی از دلایلی که در شعر آیینی تاکید به واژه‌ی محبوب می‌شود این مساله باشد، از این واژه سواستفاده‌های نابه جایی شده است خصوصا در دوره‌ی بعد از مشروطه که ما شاهد رواج جریان رمانیسم اروپایی در ادبیات خودمان بودیم.
این‌نویسنده و شاعر ادامه داد: بحث غلو هم مساله‌ای است که اهل بیت(ع) به شدت با این جریان مخالف بودند و نسبت به این اعتراض داشتندو در منابع روایی ما آنچنان از غلو و مداحی منع شده است که در روایتی از امام منقول است که «احص التراب فی وجه من مدحک، بر صورت مداح خویش خاک بپاش» مساله به بعضی شاعران آن دوره بر می‌گشته است علیرغم که ما از صدر اسلام تا دوره‌های متمادی شاهد هستیم اهل بیت(ع) از شعر به عنوان رسانه‌ی برتر یا حرکت آفرین تجلیل می‌کنند و شاعران را مورد تکریم قرار می‌دهند. اما جاهایی که متوجه می‌شوند طرف دچار اغراق بی رویه‌ای شده است تذکر می‌دهند و مانع از ادامه‌ی چنین جریانی می‌شوند که خوب است در تبعیت از اهل بیت(ع) شاعری که در این قلمرو کار می‌کند این نکته را در نظر بگیرد.
شرفشاهی گفت: یکی از نکات بسیار مهم در بحث ما، این‌واقعیت است که حضرت امیر(ع) می‌فرماید: «آن کس که‌شان خودر را نشناخت هلاک شد». ساحت شعر ساحت مقدسی است. شاعر می‌باید هم نسبت به شخصیت و مقام والای بزرگان دین آگاهی داشته باشد و لازمه این قضیه این است که شاعران ما زحمت مطالعه‌ی کتابهایی راکه باقی مانده از آن روزگار ترجیحا نزدیک ترین منابع به دوران صدر اسلام را حتما مطالعه کنند. این مطالعه کردن کمک می‌کند شاعر دچار پراکنده گویی نشود. بسیاری از شاعران ما یک دور نهج البلاغه وصحیفه سجادیه را مطالعه نکردند. یک دور حافظ را نخواندند. خود مرور این کتابها باعث می‌شود افق‌های تازه‌ای پیش روی شاعر باز شود.
شعرهایی که برای جایزه خلق شوند ماندگاری ندارند
شاعر مجموعه «آبروی آب»، جایزه‌زدگی را آفت شعر امروز دانست و گفت: یکی از آفت‌هایی که دامن شعر آیینی ما را گرفت مساله‌ی سرودن بخاطر جایزه است. بسیاری از شعرهایی که ما به نام شعر آیینی می‌شناسیم با این مساله مواجه هستند که بیان دقیقی ندارند ادبیات شیعی باید ادبیاتی موضوع مند باشد و در عن حال درگیر با مسایل روزگار باشد پس شاعر باید از خودش بپرسد این شعری که من سرودم چه‌پاسخی به مسائل روزگار می‌دهد. وقتی که ما بررسی می‌کنیم نه تنها ادبیات آیینی را بلکه ادبیات جهان را بررسی می‌کنیم آثاری شاهکار شدند که با دو بال احساس و عقل به پرواز در آمده‌اند. آثاری که صرفا متکی بر عقلانیت و اندیشه باشند عاظفه نداشته باشند حالت خشکی دارند. آثاری که عاطفی هستند ضعف اندیشه دارند این آثار به مرتبه‌ی بالایی راه پیدا نکردند.
وی در پایان گفت: معتقدم آثاری که مرحله شاهکار شده و به قبول عامه و ماندگاری می‌رسند که علت تامه در آن حادث شود. شاعر صرفا از روی ذوق به سمت شعر نیامده است معرفت درآن باشد و جنبه جوششی شعر داشته باشد. بسیاری از شعرهای ما در این چند دهه شاهدش بودیم بعضی‌ها از جشنواره جایزه گرفتند جنبه کوششی داشتند.
کد خبر 5183765منبع: مهر
کلیدواژه: کامران شرفشاهی شعر آئینی رادیو گفتگو تازه های نشر رایزنی فرهنگی معرفی کتاب نهاد کتابخانه های عمومی کشور انتشارات شهید کاظمی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات نقد کتاب ترجمه آموزش زبان فارسی کودکان فلسفه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران شاهد هستیم شعر آیینی اهل بیت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۱۱۰۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اسلامی‌سازی علوم انسانی امری ضروری است
به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام سیدرسول موسوی صبح یکشنبه در نشست «پیشینه‌شناسی رویکردهای اسلامی به علوم انسانی» اظهار کرد: یکی از مباحثی که در نظام جمهوری اسلامی مهم است، مباحث علوم انسانی است، به این معنا که علوم انسانی باید بومی شود و به تعبیر دقیق‌تر اسلامی‌سازی علوم انسانی یعنی نگاه ما به انسان یک نگاه معنوی و الهی باشد.
وی با بیان اینکه رویکرد کشورهای غربی به علوم انسانی غالباً اومانیستی و انسان‌محوری است. طبیعتاً هنگامی که اختلاف مبنایی حاصل شد، در شاخه‌ها و فروع نیز به طریق اولی اختلافاتی وجود دار.، تصریح کرد: در این زمینه تاکنون کتاب‌های زیادی در زمینه اسلامی ساز علوم انسانی نوشته شده است و دیدگاه‌ها و نظریه‌های زیادی در این زمینه وجود دارد اما در این میان باید مورد توجه باشد، روش شناسی است.
مدیر گروه و عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی (ره) با اشاره به ۲ دیدگاه در رابطه با اسلامی‌سازی علوم انسانی گفت: یک دیدگاه از منظر فلسفی بررسی می‌شود، یعنی از دانش و علم فلسفه به ویژه حکمت متعالیه که ملاصدرا آن را بنیان نهاده، برای اسلامی‌سازی علوم انسانی استفاده شود البته فارابی نیز از فیلسوفانی است که از او به عنوان مؤسس توسعه فلسفه به علوم اجتماعی و انسانی یاد می‌شود.
وی با بیان اینکه از آنجایی در یونان هم دیدگاهی اجتماعی نسبت به علوم انسانی وجود داشت و علوم انسانی دارای جایگاه بود؛ پس پیوندی میان فلسفه و دانسته‌های اجتماعی و علوم انسانی از ابتدا در یونان وجود داشته است، افزود: پس از ورود فلسفه به حوزه اسلامی توسط مسلمانان و فیلسوفانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی، بوعلی سینا، فارابی و… نگاه به فلسفه چنین بود که بر علوم انسانی مسلط است.
حجت‌الاسلام موسوی با اشاره به اینکه استفاده از قرآن و سنت، روشی دیگر در رابطه با اسلامی‌سازی علوم انسانی است، اضافه کرد: پیشینه این روش نیز به مفسرینی باز می‌گردد که از نگاه قرآن و حدیث مطالبی را بیان کردند.
وی درخصوص طبقه‌بندی تفسیرهای قرآنی نیز گفت: یکی از این تفاسیر، تفسیرهای اجتماعی، تفاسیری هستند که به مردم، جامعه و نیازهای اجتماعی توجه دارند. تفاسیر عصری (زمانی) هم مسائل روز و مورد نیاز را بیان می‌کنند. دسته سوم نیز شامل تفاسیر موضوعی هستند که نیازهای جامعه را بر مبنای آیات قرآن پاسخ می‌دهند. یعنی موضوع از جامعه استخراج شده و براساس قرآن بررسی می‌شود. کتاب «سنت‌های تاریخ در قرآن» از شهید سید محمد باقر صدر نیز در راستای تفسیر موضوعی است.
مدیر گروه و عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی (ره) اضافه کرد: در بحث اسلامی‌سازی علوم انسانی، چه با روش فلسفی و استفاده از ایده‌های فیلسوفان و چه با روش تفسیری، منابع و پیشینه متعددی وجود دارد.
وی با تقسیم تفسیر موضوعی به دو نوع درون قرآنی و برون قرآنی گفت: منظور از تفسیر موضوعی درون قرآنی آن است که موضوع در قرآن وجود دارد و تفسیر موضوعی برون قرآنی به مسائل روز و دانش‌های بشری اشاره دارد.
حجت‌الاسلام موسوی در خصوص کارکردهای خانواده در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی ابراز کرد: پیدایش کارکردهای خانواده در غرب مطرح شد و کتاب‌های متعددی نیز در این رابطه نوشته‌اند. به طور کلی ۲ شاخه و مکتب فکری در تمام عرصه‌ها میان غربیان رواج دارد که مباحث را به دو شاخه ساختارگرایی و کارکردگرایی تقسیم می‌کند.
وی تأکید کرد: ساختارگرایان معتقد بودند در موضوعات علوم انسانی باید به مبادی، ساختارها، اصول و ریشه‌ها نگریست اما به فواید و منافع کمتر توجه داشته اند. کارکردگرایان نیز در پی تحولاتی که در غرب به وجود آمد، منفعت‌گرا شدند و به سمت بیان کارکردها و فواید رفتند.
این پژوهشگر دینی که بر این باور است خانواده از مباحث بین رشته‌ای است، گفت: هم در روان‌شناسی و هم در جامعه‌شناسی این امر مورد بحث قرار می‌گیرد. اما از آنجا که مبحثی اجتماعی به‌شمار می‌رود، پس جامعه‌شناسان بیشتر به آن پرداخته‌اند.
وی اضافه کرد: جامعه‌شناسان کارکردگرا نیز بحثی با عنوان «کارکردهای خانواده» را مطرح کردند. برای مثال بحث تولید مثل و تنظیم و کنترل نسل را از کارکردهای خانواده برشمردند.
کد خبر 6097051
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند