به نقل از «شبستان»

مسجد «مشیرالسلطنه»؛ بنایی از عهد قاجار که قدیمی‌ترین ساعت تهران را در خود جای داده است

تاریخ انتشار: ۲۰ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۲۶۴۹۱

مسجد مشیرالسلطنه، بنایی تاریخی متعلق به دوران قاجار است که یکی از قدیمی‌ترین ساعت‌های تهران را در خود جای داده است. این مسجد در سال ۸۳ به عنوان اثر ملی به ثبت رسید.

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد و مدرسه مشیرالسلطنه واقع در خیابان مولوی تهران یکی از بناهای تهران قدیم است که در سال ۱۳۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این بنا متعلق به دوران مظفرالدین شاه قاجار توسط «احمدخان مشیرالسلطنه»، یکی از نزدیکان دربار مظفرالدین شاه ساخته شده، تا به رسم آن دوران، به عنوان باقیات و صالحاتی برای وی بر جای بماند.

 

 

 

 

مدرسه و مسجد مشیرالسلطنه بخاطر داشتن صحن کوچک با هشت حجره در سه طرف آن و همچنین شبستانی ستون دار در سمت شمالی؛ تبدیل به بنایی دیدنی شده است. یکی دیگر از ویژگی های مدرسه و مسجد مشیرالسلطنه این است که چندین حجره نیز برای زندگی طلاب در آن وجود دارد.

 

    یک ساعت قدیمی نیز پس از ساخت بنا در مسجد مشیرالسلطنه نصب شده است. از هر کجای خیابان مولوی که به این مکان نگاه کنید برج ساعت آن را می بینید و به همین دلیل مسجد مشیرالسلطنه به مسجد ساعت نیز مشهور است.این ساعت مسجد و مدرسه مشیرالسلطنه را منحصربفرد کرده است که آن را از دیگر مساجد متمایز می کند.  ساعت مسجد مشیرالسلطنه سال‌ها مانند ساعت شمس‌العماره عمل کرد و زنگ خواب و بیدار و کار و استراحت مردم محله مولوی بود، اما مرور زمان نه تنها ساعت را از کار انداخت.             این ساعت یکی از ساعت های قدیمی وارد شده به ایران است. تهران ساعت‌های کمی داشته است که از جمله این ساعت‌های قدیمی می‌توانیم به ساعت بنای شمس العماره، ساعت مسجد جامع و همین ساعت مسجد مشیرالسلطنه اشاره کنیم.      

 

 

کارشناسان معتقدند به طور یقین این ساعت جزو اولین ساعت هایی است که به ایران آمده است. ساعت مسجد و مدرسه مشیرالسلطنه مدتها است کار نمی کند و بر روی ساعت ۸:۳۰ متوقف مانده است.. قدمت این ساعت احتمالا به حدود ۱۱۰ سال پیش باز می‌گردد و احتمالا تا سال های حدود ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۵ نیز کار می‌کرده است.

 

 

  در گذشته معمولا مدرسه و مسجد را در کنار هم و در یک بنا می‌ساختند و از ویژگی مسجد‌های بزرگ همچون مسجد مشیرالسلطنه این بود که چندین حجره برای زندگی طلاب نیز در آن‌ها وجود داشت.                 مسجد مشیرالسلطنه اگرچه دارای معماری ساده ایرانی است که عناصری همچون طاق‌های ضربی، مقرنس‌کاری، کاشی‌کاری و... در آن دیده می‌شود.      

 

 

ویژگی دیگر این مسجد درختان قدیمی است که هنوز تعدادی از آن‌ها در حیاط مسجد به چشم می‌خورند، از آنجا که معمولا مردم ایران در گذشته سعی می‌کردند، زندگی هماهنگی با طبیعت داشته باشند، در سمت شرقی مساجد درختان پاییزی و در سمت غربی، درختانی مقاوم‌تر را می‌کاشتند.

 

 

 

 

همچنین طلبه‌ها در نزدیکی حجره‌هایشان درختانی را می‌کاشتند که در تابستان برگ‌هایشان جلو ورود نور مستقیم آفتاب به درون حجره را بگیرد و در زمستان با ریختن برگ‌های این درختان بتوانند از آفتاب زمستانی استفاده کنند.

 

 

پایان پیام/40

منبع: شبستان

کلیدواژه: مسجد مشیرالسلطنه مسجد ساعت مسجد مشیرالسلطنه ساعت مسجد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۲۶۴۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عنوان قدیمی‌ترین نماد نهاد‌های علم جهان یونسکو به دانشگاه تهران اعطا شد

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا،  سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در آستانه سالروز شهادت استاد شهید مرتضی مطهری و روز معلم در جمع اساتید و دانشجویان دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، با اشاره به قرارگیری در آستانه نودمین سالگرد تأسیس دانشگاه تهران، گفت: ویژگی متفاوتی که آئین نود سالگی دانشگاه تهران نسبت به برنامه‌های هفتاد و هشتاد سالگی دارد، این است که تلاش کردیم قدمت نهاد علم در ایران را به سابقه دانشگاه تهران ضمیمه کنیم.

رئیس دانشگاه تهران به سابقه سنت دانشگاهی در ایران از جندی‌شاپور تا دانشگاه تهران اشاره کرد و افزود: این سابقه حتی در بین دانشگاهیان هم مغفول مانده و کمتر به آن توجه می‌کنیم. از این رو در سال ۱۴۰۲ طی مکاتبه‌ای رسمی به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد شد تا این سابقه به نوعی به تاریخ و قدمت دانشگاه تهران ضمیمه شود. جندی‌شاپور نماد نهاد‌های علم در ایران بوده و در سال ۲۰۱۷ میلادی از سوی یونسکو به‌عنوان قدیمی‌ترین دانشگاه جهان با ۱۷۵۰ سال سابقه معرفی شده است که البته این رکورد پیش از آن متعلق به دانشگاه بولونیا در ایتالیا با نزدیک به ۱۲۰۰ سال قدمت بوده است.

استاد دانشگاه تهران ادامه داد: افتخار بزرگ تعلق گرفتن پایه‌گذاری سنت دانشگاهی به ایران، در حالی مورد اذعان جهانیان است که خودمان کمتر در خصوص این داشته‌ها و هویت ایرانی- اسلامی مطالعه کرده و کمتر بر روی آن تبلیغ و فعالیت‌های ترویجی انجام داده‌ایم و جوانان ما کمتر از این سرمایه‌های ملی شناخت دارند. از دانشگاه تهران انتظار می‌رود که به‌عنوان دانشگاه پیشگام و نوآور بیشتر به این موضوع توجه داشته باشد و به تقویت هویت ایرانی-اسلامی برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی از طریق دانشگاه تمدن ساز که در گام دوم انقلاب اسلامی مورد توجه ویژه قرار گرفته است، بپردازد؛ و بدون شک آثار ارزشمند علامه شهید مطهری منبع بسیار ارزشمندی برای حرکت در این مسیر است.

مقیمی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر تمدن سازی دانشگاه، فراز‌هایی از کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران اثر شهید مطهری درباره نقش تمدن سازی نهاد علم در ایران از جندی‌شاپور و اذعان ویل دورانت که جندی‌شاپور را محور تمدن ایران در دوره ساسانی می‌داند را یادآوری کرد و بیان داشت: اینکه بگوییم دانشگاه تهران با قدمت ۹۰ ساله، نماد آموزش عالی ایران است، با واقعیت خیلی فاصله دارد. درست است که ۹۰ سال از قدمت مجموعه ساختمان‌های فعلی نماد آموزش عالی کشور که در سال ۱۳۱۳ ساخته شده است می‌گذرد؛ ولی وقتی به سیر تکامل و زنجیره چرخه عمر دانشگاه تهران به‌عنوان نماد آموزش عالی ایران را بررسی می‌کنیم، در مرحله قبلی به دارالفنون می‌رسیم و هر چه که به گذشته برمی‌گردیم به نهاد‌های آموزش عالی همچون ربع رشیدی، نظامیه‌ها و در نهایت به جندی‌شاپور می‌رسیم.

وی افزود: بر اساس مصوبه اولین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۳ که با حضور رئیس‌جمهوری برگزار شد، سابقه دانشگاه جندی‌شاپور به دانشگاه تهران منضم شد و شورای عالی انقلاب فرهنگی مأموریتی به دانشگاه تهران سپرد تا برای اینکه دانشگاه‌ها به‌ویژه دانشگاه تهران نقش محوری تمدن سازی را ایفا کنند، طرح جامعی ارائه شود و برای ارتقای فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی بر محور نهاد علم تلاش شود. اساتید، دانشجویان و پژوهشگران دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران می‌توانند نقش‌آفرینی ویژه‌ای در این زمینه داشته باشند.

رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: وقتی به سیره نظری و عملی شهید مطهری نگاه می‌کنیم، ملاحظه می‌شود که ایشان استاد و معلمی در تراز دانشگاه تمدن ساز است و شخصیتی است که نقش تمدن سازی را به اندازه چند نهاد علمی ایفا کرده است؛ لذا انتظار می‌رود اساتید دانشگاه همین نقش را ایفا کنند تا بتوانیم به اهداف تمدن سازی دانشگاه نائل شویم. آثار و نوشته‌های شهید مطهری همان چیزی است که نیاز امروز ما است و هیچ وقت کهنه نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین منابع ما در زمینه مطالعه تمدن سازی دانشگاه، آثار شهید مطهری است که باید به سهم خودمان در تقویت این مجموعه تلاش کنیم.

مقیمی در پایان از برگزاری بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی در ایران زمین هم‌زمان با نود سالگی دانشگاه تهران خبر داد و گفت: بر اساس آثار شهید مطهری، دانشگاه جندی‌شاپور نقطه عطفی است که وجوه مشترکی را برای تمدن اسلامی و ایرانی ایجاد کرد. امروز اگر می‌خواهیم به تمدن نوین اسلامی ایرانی دست یابیم، دانشگاه باید یکی از مهم‌ترین کانون‌های توجه ما باشد؛ لذا امروز به شدت به آثار شهید مطهری نیاز داریم تا با رویکرد دانشگاه تمدن ساز بتوانیم آثار مورد نیاز درباره قدمت نهاد علم در ایران را استخراج و نقشه راهی بر اساس اندیشه شهید مطهری تنظیم کنیم.

انتهای پیام/