چین صدرنشین سرمایه‌گذاری صنعتی در ایران شد

 به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ چین، آلمان و امارات بیشترین حجم سرمایه‌گذاری را در کشور رقم زده‌اند ضمن اینکه سه صنعت «محصولات و مواد شیمیایی»، «لاستیک و پلاستیک» و «ماشین‌آلات» کانون اصلی جذب پول‌های خارجی به لحاظ تعداد طرح‌ها بوده‌اند.

پنج استان «خوزستان»، «سیستان و بلوچستان»، «هرمزگان»، «فارس» و «آذربایجان شرقی» مهم‌ترین مناطق در کشور هستند که بیشترین حجم از سرمایه خارجی را در سال 1399 جذب کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مرور سیر کلی جذب سرمایه‌خارجی در ایران طی سه سال اخیر نیز نشان می‌دهد از نظر تعداد و حجم طرح‌های مصوب، کشور رکورد جدیدی به ثبت رسانده است.

نکته عجیب ماجرا این است که تنها کمی بیش از 20 درصد طرح‌های مصوب سال99 به مرحله بهره‌برداری و جذب رسیده است. این نسبت یک به پنج نکته مهمی است که در مقایسه با سال‌های گذشته از رشد شکاف میان سرمایه مصوب و جذب شده حکایت دارد. سهم 90درصدی بخش صنعت از آمارهای سرمایه خارجی مصوب شده صنعت، معدن و تجارت گویای جاذبه بالاتر این بخش برای بازیگران خارجی است. البته از مجموع تقاضای خارجی سرمایه‌گذاری در ایران، بخش صنعت، معدن و تجارت مجموعا 29درصد سهم دارد و مابقی پول‌ها به سمت زیرساخت‌های عمرانی و سایر پروژه‌های اقتصادی حرکت کرده‌اند.

پول‌های خارجی در سالی که گذشت عموما به سمت کلید زدن پروژه‌هایی در ایران حرکت کرده‌اند که 100درصد مالکیت آنها خارجی بوده به‌طوری‌که تقاضای این بخش را به بیش از 3/ 1 میلیارد دلار رسانده‌اند. حجم همکاری در قالب پروژه‌های جوینت ونچر نیز در 78مورد به بیش از 557 میلیون دلار رسیده است. در عین حال بخش صنعت، معدن و تجارت کشور در سال گذشته در قالب پروژه‌های «مشارکت مدنی، بیع متقابل وBOT» چیزی بالغ بر 563 میلیون دلار سرمایه خارجی جذب کرده است.

در آمارهای اعلام شده از سوی وزارت صمت در خصوص سرمایه‌گذاری خارجی، دیدن نام دو کشور اتریش و کانادا جالب توجه است. کشورهایی که عموما شراکت چندانی با اقتصاد ایران نداشته‌اند در این سال به ترتیب 116 و 271 میلیون دلار سرمایه‌خارجی و طرح مصوب کرده‌اند. با اینکه از نظر حجم، این کشورها قصد دارند ارقام بالایی را در ایران سرمایه‌گذاری کنند اما این افغانستان است که با کلید زدن 47 پروژه سعی کرده بیشترین مشارکت را در روند تولید و صنعت ایران در سال 99 بروز دهد.

سرمایه‌گذاری خارجی در فاصله 96 تا 99

بدیهی است سال96 بیشترین حجم از سرمایه‌گذاری مصوب و جذب‌شده خارجی به ثبت رسیده باشد. در این سال عموما طرح‌های بزرگی با حجم سرمایه‌گذاری بالا از دامنه متنوعی از کشورها در ایران به ثبت رسیده است که آمارهای رسمی از حجم 8/ 2 میلیارد دلاری آنها برای بخش صنعت، معدن و تجارت حکایت دارد. رقمی که در نهایت گویا تنها 1/ 1 میلیارد دلار از آن جذب شده و به پروژه‌های مولد بدل شده است. با آغاز دوباره تحریم‌ها اما این روند به شدت نزولی شده و در فاصله یک سال حجم سرمایه‌گذاری مصوب و جذب شده به ترتیب حدود 71 و 73 درصد سقوط کرد. بر این مبنا در سال 97 تنها 1/ 1 میلیارد دلار در بخش‌های مربوط به وزارت صمت سرمایه خارجی مصوب شد و تنها 300 میلیون دلار از آن جذب شد که به معنی نسبت یک به 6/ 3 سرمایه‌ جذب شده خارجی به سرمایه مصوب است. این رقم در سال 96 در سطح یک به 5/ 2 بود و تاثیر ملموس برجام بر روند جذب سرمایه‌های خارجی را اثبات می‌کند.

در سال 98 البته اندکی این نسبت بهبود پیدا کرد هرچند آمار کلی تصویب سرمایه‌ خارجی افت فاحشی داشت. در این سال کلا 854 میلیون دلار در سه بخش صنعت، معدن و تجارت سرمایه خارجی مصوب شد که 433 میلیون دلار از آن به ادعای وزارت صمت جذب صنایع و سایر بخش‌های تجاری و معدنی شد.

در سال99 اما شرایط به کل تغییر کرد و بهبود نسبی در روند جذب سرمایه خارجی در کنار رشد چشمگیر مجوزهای صادره قابل لمس است. مرور آمارهای سرمایه‌گذاری خارجی طی سه سال اخیر نشان می‌دهد کشور در سال 99 در فرآیند تصویب طرح‌های خارجی شرایطی بهتر از قبل پیدا کرده است، هرچند این موضوع باعث نشده تا روند بهره‌برداری و جذب سرمایه ‌خارجی در کشور، به شکل چشمگیری تغییر کند. تسهیل جذب سرمایه ‌خارجی در بخش صنعت، چالشی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت. منظور از تسهیل، باز کردن مسیر برای جذب کل سرمایه‌گذاری‌های مصوب است که در نهایت ارقام سرمایه‌گذاری بهره‌برداری شده یا جذب شده افزایش می‌‌یابد.

بر این مبنا گرچه در سال99 در مقایسه با سه سال قبل از آن طرح‌های بیشتری در زمینه سرمایه‌گذاری خارجی تصویب شده اما رشد عددی این طرح‌ها، حجم جذب سرمایه‌خارجی هیچ‌گاه به اعدادی که در سال 96 تجربه شده نرسیده است. در عین حال اگر سال96 را به‌عنوان سالی که تحریم‌های کمتری به کشور تحمیل بود در نظر بگیریم، کارنامه جذب سرمایه خارجی در سال 99 را با وجود حجم و تعداد عظیم تحریم‌ها باید موفقیت‌آمیز دانست. هرچند ابعاد این موفقیت کوچک و محدود است. در واقع در شرایطی که کشور سالانه دست‌کم به15 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب شده برای رسیدن به نرخ‌های رشد اقتصادی 6 تا 8 درصد نیاز دارد، رقم 550 میلیون دلار جذب نشانه غلبه روزمرگی بر مدیریت اقتصادی کشور است. موضوعی که البته به دلیل تحریم شدت گرفته و بهانه لازم را برای بی‌توجه به جذب سرمایه خارجی پیدا کرده است.

جزئیات دقیق‌تر از سرمایه‌گذاری خارجی99

طبق آمارهای منتشر شده وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال 99 بیش از 46/ 2 میلیارد دلار درخواست سرمایه‌گذاری خارجی در کشور تصویب شده است. این میزان سرمایه‌گذاری خارجی مصوب مربوط به ۱۵۸ فقره طرح و پروژه است که از این نظر در هم‌سنجی با سال ۹۸ رشد ۹۲ درصدی را نشان می‌دهد. در ۱۲ ماهه سال ۹۸ تعداد ۸۲ فقره طرح و پروژه با حجم سرمایه‌گذاری ۸۵۴ میلیون دلاری در بخش‌های مختلف صنعتی، معدنی و تجاری مصوب شده بود.

برپایه گزارش وزارت صمت، تفکیک بین‌بخشی پروژه‌ها در سال ۹۹ حاکی از آمار 5/ 90 درصدی تعداد طرح‌ها و پروژه‌های صنعتی (با ۱۴۳ فقره طرح و پروژه)، 1/ 5 درصدی پروژه‌های تجاری (با هشت فقره طرح و پروژه) و 4/ 4 درصدی پروژه‌های معدنی (با هفت فقره طرح و پروژه) است. گروه‌های ساخت مواد و محصولات شیمیایی با ۵۷۸ میلیون دلار، ساخت فلزات اساسی با ۳۱۳ میلیون دلار، ساخت کاغذ و محصولات کاغذی با ۲۸۵ میلیون دلار و فعالیت‌های پشتیبانی و کمکی حمل و نقل با ۲۸۰ میلیون دلار، به ترتیب بیشترین حجم سرمایه‌گذاری خارجی را در سال ۹۹ به خود اختصاص دادند.

همچنین چین با ۵۴۳ میلیون دلار، آلمان با ۹/ 486 میلیون دلار، امارات متحده عربی با 7/ 363 میلیون دلار، کانادا با ۶ / 271میلیون دلار و اتریش با ۱۱۶ میلیون دلار به ترتیب پنج کشور نخست سرمایه‌گذار در ایران بوده‌اند. در سالی که گذشت، افغانستان با ۴۷، ترکیه با ۱۴، چین و آلمان با ۱۲ و امارات با ۱۰ طرح و پروژه، به ترتیب پنج کشور نخست از نظر تعداد پروژه‌های سرمایه‌گذاری در ایران محسوب می‌شوند. بیشترین حجم سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده در سالی که گذشت در استان خوزستان با ۲۶ درصد، سیستان و بلوچستان با ۲۳ درصد، فارس و هرمزگان با ۱۹ درصد و آذربایجان شرقی با ۱۳ درصد بوده است.

پربیننده ترین کره‌ای‌ها پشت چراغ قرمز بازار لوازم خانگی ایران لوازم خانگی گران می‌شود؟ پنج کشور نخست از نظر تعداد پروژه‌های سرمایه‌گذاری در ایران / کدام صنایع بیشترین حجم سرمایه‌گذاری خارجی را به خود اختصاص دادند؟ ضریب تحمل‌ رقابت‌پذیری صنعت فولاد بسیار پایین است مستند «ساید بای ساید» به روی آنتن می‌رود/ روایتی ناگفته از حضور برندهای خارجی در صنعت لوازم خانگی ایران

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: سرمایه گذاری صنعتی برجام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۸۷۲۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پرچم تجارت بالا می‌رود؟

فعالان تجاری در نخستین ماه سال جاری با ثبت تراز مثبت تجاری به کار خود خاتمه دادند. ترازی که هم با احتساب نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی و هم بدون آن مازاد دارد. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که اعداد و ارقام ثبت‌شده در ماه فروردین نمی‌تواند معیار درستی برای پیش‌بینی وضعیت تجارت تا پایان سال باشد.

به گزارش دنیای اقتصاد، تجارت خارجی ایران که سال‌گذشته را با تراز تجاری منفی ۱۶‌میلیارد دلار به پایان رساند و یک رکورد تاریخی به‌ثبت رساند، نخستین ماه امسال وضعیت مناسبی را تجربه کرده‌است. براساس جدیدترین آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران، تجارت خارجی ۴۸‌درصد رشد کرده و تراز تجاری نیز بدون احتساب صادرات نفت مثبت شده‌است. تصمیم جدید دولت برای اعلام آمار تجارت خارجی از سال‌گذشته، اعلام آمار تجارت خارجی به‌علاوه صادرات نفت، برق و خدمات فنی‌مهندسی بوده‌است.

این موضوع موجب می‌شد تا برخی از مقامات تراز تجاری را با اضافه‌کردن این موارد، مثبت ارزیابی کنند. این موضوع از یک‌سو توان بررسی ارقام تجارت خارجی را از کارشناسان می‌گرفت و از سوی دیگر واقعیت‌های تجارت خارجی را در حاشیه می‌برد. البته از یک‌سو، آمار‌های صادرات نفت، برق و خدمات فنی‌مهندسی به‌صورت شفاف اعلام می‌شد؛ چیزی که تا پیش از این سابقه نداشت.

با آغاز سال‌جدید تجارت خارجی کشور روی‌خوش به خود دید و بنا بر اعلام گمرک ایران، تراز تجاری با احتساب نفت، برق و خدمات فنی‌مهندسی و بدون احتساب آن مثبت ارزیابی شده‌است. البته باید توجه داشت که فروردین به دلیل تعطیلات نوروز معمولا یکی از کمترین ارقام تجارت خارجی را در طول دوازده ماه ثبت می‌کند، بنابراین نمی‌توان بر مبنای این ارقام پیش‌بینی درستی درخصوص تجارت در سال‌جاری ارائه کرد، ولی گزارش گمرک نشان می‌دهد که در نخستین ماه سال، ارزش صادرات به نسبت مدت مشابه سال‌گذشته کمتر بوده‌است.

تجارت ۱۰.۵ میلیاردی فروردین

گمرک جمهوری‌اسلامی ایران اعلام کرد؛ با افزایش ۴۸‌درصدی تجارت خارجی کشور در نخستین ماه از سال، تراز تجاری کشور با و بدون احتساب نفت مثبت شد. به گزارش گمرک، تجارت خارجی کشور (مجموع صادرات و واردات) با احتساب نفت‌خام، میعانات گازی، خدمات فنی‌مهندسی و برق در فروردین ماه سال‌جاری با ۴۷.۶۳ درصد افزایش به رقم ۱۰‌ میلیارد و ۴۲۰‌ میلیون دلار رسید. از مجموع صادرات و واردات کشور، هفت‌میلیارد و ۶۸۰‌میلیون دلار به صادرات و ۲‌ میلیارد و ۷۴۰‌ میلیون دلار آن به واردات اختصاص داشت.

بر اساس این گزارش، تراز تجاری کشور با احتساب نفت‌خام، میعانات گازی، خدمات فنی‌مهندسی و برق در فروردین ماه سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌قبل به میزان چهار‌میلیارد و ۹۴۰‌میلیون دلار مثبت بوده‌است. این گزارش با اشاره به اینکه صادرات بدون احتساب نفت‌خام، میعانات گازی، خدمات فنی‌مهندسی، برق و صادرات از محل تجارت چمدانی در این مدت به میزان سه‌میلیارد و ۱۷۰‌میلیون دلار بوده‌است، می‌افزاید: تراز تجاری کشور بدون‌نفت هم در فروردین ماه در مقایسه با مدت مشابه قبل ۴۳۰‌میلیون دلار مثبت بود.

این گزارش حاکیست، صادرات نفت‌خام، کوره و میعانات گازی در فروردین ماه سال‌جاری چهار‌میلیارد و ۱۸۰‌میلیون دلار بوده‌است. همچنین ارزش صادرات کشور در فروردین ماه سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌قبل ۱۶.۸۵درصد کاهش نشان می‌دهد.

این گزارش با اشاره به اینکه سه قلم عمده کالای صادراتی در فروردین۱۴۰۳ به پروپان مایع‌شده با ۲۱۸‌میلیون دلار، متانول با ۲۰۱‌میلیون دلار و قیرنفت با ۱۸۰‌میلیون دلار اختصاص داشت، می‌افزاید: میانگین ارزش هر‌تن کالای صادراتی در این مدت با ۷.۹۶ درصد کاهش به رقم ۳۲۸ دلار رسیده‌است. در این مدت، ۹‌ میلیون و ۷۰۰‌ هزار تن کالا به خارج از کشور صادر شد که نسبت به مدت مشابه سال‌قبل ۹.۶۶ درصد کاهش داشته‌است.

چین؛ مقصد نخست صادرات

عمده‌ترین مقاصد کالا‌های صادراتی ایران در فروردین ماه سال‌جاری شامل کشور‌های چین، عراق، امارات‌متحده‌عربی، ترکیه، پاکستان، افغانستان و عمان بوده‌است که این هفت کشور، ۷۸‌ درصد از وزن و ۸۳‌ درصد از ارزش کل صادرات کشور را به خود اختصاص دادند. براساس این گزارش، در فروردین ماه سال‌جاری، میزان صادرات کالا‌های پتروشیمی سه‌میلیون و ۳۰۰‌هزار تن به ارزش یک‌میلیارد و ۴۰۰‌میلیون دلار بوده که به لحاظ وزن ۲۵.۷۷درصد و از حیث ارزش ۲۴‌درصد کاهش نشان می‌دهد.

این گزارش می‌افزاید: در بین ۱۰ قلم عمده کالا‌های صادراتی، گاز‌های نفتی و هیدروکربور‌های گازی‌شکل مایع‌شده، اوره و میله‌های آهنی و فولادی از بیشترین افزایش و گاز طبیعی مایع‌شده، شمش از آهن و فولاد و بوتان مایع‌شده از بیشترین کاهش در ارزش برخوردار بودند.

گزارش گمرک درباره واردات کالا به کشور در فروردین ماه سال‌جاری، می‌افزاید: در این مدت ۲‌میلیون و ۴۰۰‌هزار‌تن کالا به ارزش ۲‌میلیارد و ۷۰۰‌میلیون دلار وارد کشور شد که به لحاظ وزن ۳۳.۳۸درصد افزایش و از حیث ارزش ۱۱.۳۶درصد کاهش داشته‌است.

اقلام عمده وارداتی

ذرت دامی با ۳۵۳‌میلیون دلار، کنجاله سویا با ۱۸۱‌میلیون دلار و گوشی‌های تلفن هوشمند با ۱۰۶‌میلیون دلار، سه قلم عمده کالا‌های وارداتی در فروردین ماه سال‌جاری بوده‌اند. بیشترین افزایش در بین ۱۰ قلم نخست کالا‌های وارداتی به طلا به اشکال خام، کنجاله سویا و روغن دانه آفتابگردان و بیشترین کاهش در ارزش نیز به قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری با کد تعرفه ۹۸۸۷۰۳۱۲، دانه سویا و برنج اختصاص داشت. متوسط ارزش گمرکی هر‌تن کالای وارداتی در فروردین ماه سال‌جاری یک هزار و ۱۲۲ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال‌قبل ۳۳.۵۴درصد کاهش داشته‌است.

مبادی اصلی واردات

بر اساس این گزارش، هفت‌کشور نخست طرف معامله با ایران در فروردین ماه سال‌جاری شامل امارات‌متحده‌عربی، چین، ترکیه، هلند، آلمان، هند و هنگ کنگ در مجموع ۷۲‌ درصد از وزن و ۷۸‌ درصد از ارزش کل واردات کشور را به خود اختصاص دادند. میزان ترانزیت خارجی کشور از مسیر ایران در فروردین ماه سال‌جاری با ۴۷‌ درصد افزایش، به رقم یک‌میلیون ۶۰۰‌ هزار تن رسید.

تداوم افزایش ترانزیت خارجی از مسیر ایران

همچنین گمرک ایران اعلام کرد: ترانزیت خارجی از مسیر ایران در اولین ماه از سال‌۱۴۰۳ با تداوم شیب افزایشی در ماه‌های اخیر، به رقم یک‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن رسید. این میزان ترانزیت خارجی از مسیر ایران در فروردین ماه سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌قبل ۴۷‌درصد افزایش را نشان می‌دهد. براساس این گزارش، بیشترین میزان ترانزیت خارجی در مدت یاد شده از مبدا گمرکات پرویزخان در استان کرمانشاه و شهیدرجایی و باشماق در استان کردستان انجام گرفته‌است.

این گزارش می‌افزاید: در فروردین ماه سال‌جاری، ۴۸۶‌هزار‌تن کالا از مبدا گمرک پرویزخان، ۳۷۷‌هزار تن از مبدا گمرک شهیدرجایی و ۲۰۳‌ هزار تن از مبدا گمرک باشماق ترانزیت شده‌است.

نخستین ماه‌های سال چگونه گذشته است؟

نگاهی اجمالی به آمار‌های تجارت خارجی در نخستین ماه سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۳ نشان می‌دهد روند تجارت در طول سال معمولا از این ارقام تبعیت نمی‌کند. در سال‌۱۳۹۹ صادرات ارزشی معادل یک‌میلیارد و ۶۴۳‌میلیون دلار و واردات ارزشی معادل یک‌میلیارد و ۸۷۷‌میلیون دلار داشته‌است. این رقم، کمترین رقم در صادرات و واردات سال‌۹۹ است و در هیچ‌یک از ماه‌های بعد تکرار نشده‌است.

در سال‌۱۴۰۰ صادراتی با ارزش ۲‌ میلیارد و ۹۵۵‌ میلیون دلار انجام‌شده و کالا‌هایی با ارزش ۲‌ میلیارد و ۷۹۵‌ میلیون دلار به کشور واردشده‌است. در این سال‌نیز آمار صادرات در فروردین ماه از سایر ماه‌ها کمتر بوده و واردات نیز از قاعده تبعیت کرده‌است. اما در سال‌۱۴۰۱ صدور کالا به ارزش ۴‌ میلیارد و ۲۴۱‌ میلیون دلار ثبت‌شده و واردات نیز به ۳‌ میلیارد و ۶۵۴‌ میلیون دلار رسیده‌است.

در این سال‌صادرات در فروردین به نسبت حداقل ۷ ماه، وضعیت بهتری در صادرات رقم خورده؛ اما در واردات همچنان کمترین ارزش مربوط به فروردین ماه است. در سال‌۱۴۰۲ نیز ۳‌میلیارد و ۸۱۵‌ میلیون دلار کالا صادرشده و در ازای آن ۳‌ میلیارد و ۸۶‌میلیون دلار به کشور واردشده که در این سال، صدور کالا در فروردین نسبت به ۱۱ ماه بعد از آن چندان پایین نبوده و در چند ماه شاهد ثبت ارقامی کمتر از فروردین ماه بودیم، اما در واردات کمترین ارزش مربوط به همان ماه نخست سال است.