آینده شهرهای اسلامی چگونه است؟
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۶۱۰۶۸۲
از نظر متفکران معانی متفاوتی برای شهر اسلامی در نظر گرفته شده باید ابتدا معنی آن را معلوم کرد. شهر اسلامی باید تجلی فطرت انسان باشد.
به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی از «حسین فتحی اکبری»، دانشآموخته مطالعات شهری اسلام به کجای شهر بر میگردد؟ قطعاً جوابهای زیادی برای این سوال وجود دارد، به کالبد، نظم، باور شهروندان و یا قوانین جاری شهری؟ باید نگاهی به رابطه شهر، اسلام و انسان بیاندازیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از نظر متفکران معانی متفاوتی برای شهر اسلامی در نظر گرفته شده باید ابتدا معنی آن را معلوم کرد. برخی شهر اسلامی را شهر حکومتهایی که در آنها احکام اسلامی جاری است میدانند این دیدگاه که رنگ و بوی سیاسی دارد هم اینک از طرف سازمانهای سیاسی غرب تقویت میشود میتوان به پروژه مطالعاتی تحقیقاتی شهر اسلامی پارلمان آمریکا اشاره کرد. دسته دیگر شهر اسلامی را شهری میدانند که در فرهنگ اسلامی ساخته شده است؛ این دیدگاه بیشتر مربوط به شهر سازان لینچ، بنه ولو و بسیاری که شهرهای تمدن اسلامی تا دوران مدرن را اسلامی دانستهاند (مانند مرحوم دکتر حبیبی) در این دسته جای میگیرند.
از دیدگاه این متفکران دوران مدرن و سبک جهانی پایان شهر اسلامی بود. یعنی اگر شهر را دارای نظامی متأثر از عقاید بدانیم که نسبت شهر با هستی و تاریخ را مشخص میکند باید ورود مدرنیته را پایان شهر اسلامی بدانیم هرچند که تعداد زیادی مسجد در شهرها وجود داشته باشد که روزی سه بار اذان پخش کند، اما نظام شهری مبتنی بر دین بعد از مدرنیته جای خود را به نظام شهری مبتنی بر قانون و دولت داد پدیدهای که کاملاً محصول فردگرایی مدرن است.
عدهای شهری که جامعه اسلامی و حکومت حقه در آن وجود دارد را مقدمه شهر اسلامی میدانند و جز حکومت معصوم که چند سالی بیشتر نبود را شهر اسلامی نمیدانند این دیدگاه متعلق به عالمان دینی است، اما عدهای که جسورانه میتوان نام آنها را نیمه متخصص گذاشت لفظ شهر اسلامی را ابزاری برای توجیه حضور دوباره عناصر کالبدی میدانند و مصلا، مسجد، قوس، گنبد، سقاخانه و… منظور نظر آنها است.
نظم و کالبد شهرهای جوامع اسلامی امروزه و بعد از مدرنیته غیر اسلامی شدهاند از این جهت در بسیاری کتابها (به خصوص آنهایی که به کالبد شهر پرداختهاند) شهر اسلامی مربوط به یک دوره تاریخی تمدن اسلامی بوده است، اما آیا این موضوع و موضع باقی خواهد ماند؟ در این روایت توان بالقوه شدن تمدن و شهرنشینی اسلامی از برداشتی که از اسلام شده، اسلامیتر ممکن الوقوع است. جهتگیریهای موجود به نظر به تأخیر و شاید تعلیق این پتانسیل شبیه است چراکه وقتی مشکل در کالبد خود را نشان داده، اما در نظم هم وجود جدی و قوی دارد نمیتوان با مسجد ساختن و یا به قولی مسجدی ساختن شهر آن را صورتی اسلامی داد که این کار هم صورت و سیرت مسجد را در میان مردم خراب میکند و هم همگان میدانند که این صورت چه وزنی دارد و این زهد ریایی آسیب زننده خواهد بود تلاش برای بازسازی این شهر که ذیل تلاش برای بازیابی هویتی اسلامی تأویلپذیر است خود نشانهای از این وضع تاریخی است که لفظ شهر اسلامی به عنوان نحوهای از خود آگاهی مولد دوران مدرن شهرهای تمدن اسلامی است، اما خود این لفظ و تلاش مستتر در ایجاد و ترویج آن نشانه وجود نوعی پتانسیل برای آیندهای از آن است یعنی این امکان وجود دارد و یا در بدترین تفسیر موجود فرض شده است که آیندهای موفق از شهرهای اسلامی وجود دارد.
برای اسلامی کردن شهر که به طور منطقی اوج انسانیسازی شهر است باید سوال از انسانیت کرد و این سوال را بر اساس انسانیترین منابع جواب داد باید نسبت انسان را با محیط، طبیعت، علم، حکومت، تکنولوژی پاسخی فراخور داد. باید خوب و بد انسان و ابزار دستیابی را شناخت، به عبارت دیگر شهر اسلامی باید تجلی فطرت انسان باشد و نه تکرار شهری که قبلاً اندکی اسلامیتر بوده، این فطرت نه تبلیغاتی است و نه تبلیغپذیر است، باید به جای بزرگ کردن این اسم به تقویت محتوا پرداخت. آینده همیشه دو وجه سیاه و سفید دارد، پتانسیلها در میان این دو حد به اراده انسان تحقق مییابند.
کد خبر 486576منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهرهاي ايران شهر اسلامی شهر یادداشت تمدن اسلامي انسان محور شهرنشینی مسجد مدرنیته شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق شهر اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۱۰۶۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضرورت همراهی اوقاف برای بازگشایی دروازه ری در قم
محسن محرری،رئیس شورای اسلامی شهر قم، برنامه مدیریت شهری برای بازگشایی خیابان دروازه ری را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: خیابان دروازه ری در کنار قبرستان نو و وادیالسلام از طرحهای بازآفرینی شهری است که تسریع در عملیات اجرایی و بازگشایی کامل آنها در گرو همراهی اداره کل اوقاف و امور خیریه بهعنوان بخشی از متولی بقاع موجود در مجموعههای فوق است.
محرری با بیان اینکه تملک و بازگشایی خیابان دروازه ری بهعنوان یکی از ۱۶ خیابان بنبست قم تا پایان امسال نهایی میشود، گفت: ساماندهی و بازگشایی کامل این محور نیازمند همراهی اوقاف و امور خیریه است.
وی با اشاره به پیشبینی احداث ۲ پارکینگ در طرح بازگشایی و ساماندهی خیابان دروازه ری، ابراز کرد: طی چند سال گذشته برخی از خیابانهای بنبست شهری مانند خیابان شهیدان صادقی، برقعی، خسرو بیگی، بلوار جمهوری اسلامی و عمار یاسر بازگشایی شدهاند.
محور دروازه ری به طول یکهزار و ۳۰۰ متر است و در آخرین طرح تفصیلی شهر قم که در اسفندماه ۱۳۹۸ به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده و پس از ابلاغ به استاندار به شهرداری اعلام شدهاست.
وی همچنین با بیان اینکه تبدیل قبرستان نو در هسته مرکزی شهر و در جوار حرم حضرت معصومه (س) به باغ مزار در مساحت ۵ هکتاری جزء طرحهای جاری مدیریت شهری است، گفت: تملک پلاک مغازههای پیرامون این قبرستان در مراحل پایانی خود قرار دارد.
قبرستان نو یکی از آرامستانهای قدیمی شهر قم است که در محدود خیابان امیرکبیر در نزدیکی حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) واقع شدهاست.
رئیس شورای اسلامی شهر قم همچنین با اشاره به عملکرد شورای ششم، گفت: طی نزدیک به سه سال از فعالیت این شورا ۱۲۴ جلسه رسمی برگزار و ۸۲۰ مورد لوایح و ۷۸ طرح مورد بررسی قرار گرفته است.
محرری برخی اختلافنظرها در بین اعضای شورای اسلامی شهر را مورد توجه قرار داد و افزود: اختلافنظر و دیدگاه در بین افراد عادی است؛ ولی رسانهای شدن این مباحث و کشیدهشدن آنها به کف جامعه میتواند آثار منفی در عملکرد شورا داشتهباشد.
باشگاه خبرنگاران جوان قم قم