گذری بر آداب و رسوم قزوینی‌ها در ماه مبارک رمضان/از آئین گُل‌خندانی تا دوختن کیسه برکت
تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۲۲۰۶۳
محمدحسین سلیمانی گفت: مردم قزوین در آخرین چهارشنبه ماه رمضان، کیسه‌های کوچک رنگی را در مساجد دوخته و مقداری برنج و پول داخل آن قرار می‌دادند و بعد از قرائت قرآن و توکل به ذات باری تعالی، از خداوند طلب برکت برای زندگیشان می‌کردند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح قزوین، "رمضان" مبارک ماهی است که خداوند متعال برای اعطای کارنامه قبولی بندگی به خلقش، حداقل ضریب نمره‌ها را «هزار» تقدیر کرده و لیله‌القدرش را «خیرٌ مِن الف شَهر» و تلاوت یک آیه را ختم قرآن و خواب شان را نیز «عبادت» برمی‌شمارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هرچند زندگی ماشینی و پیشرفت تکنولوژی موجب رنگ باختن بسیاری از آداب و رسوم در استان قزوین شده است، اما قزوینی‌ها مانند ساکنان سایر نقاط کشور همچنان آداب و رسوم بسیاری در این ماه دارند، که به آنها عمل می‌کنند.
در کتب مختلفی از آداب و رسوم مردم ایران در ماه مبارک رمضان آمده است: «در عصر قاجاریه افراد قشون و قزاق‌خانه در ۲ وقت سحر و افطار در میدان توپخانه و دروازه‌های شهر مبادرت به شلیک چند تیر توپ می‌کردند، تا بدین‌ترتیب با صدای توپ مردم را از رسیدن این دو زمان با خبر سازند.».
لبخند به ماه مبارک رمضان با آئین «گُل‌خندانی»
بیدار شدن در سحرگاه و خوردن سحری و قرائت ادعیه این زمان از دیرباز برای قزوینی‌ها اهمیت داشته است تا جایی که اغلب قزوینی‌های قدیم، دعای سحر را حفظ بودند و گاها با مناجات‌خوانی در وقت سحر در کوچه‌های شهر، مردم را برای سحر بیدار می‌کردند.
محمدحسین سلیمانی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین درباره آداب و رسوم مردم قزوین در ماه مبارک رمضان اظهار کرد: مردم قزوین در طول سال دوبار یعنی در آستانه سال نو و ماه رمضان خانه تکانی می‌کردند و خانه‌تکانی از جمله آداب مرسوم مردم قزوین به منظور غبارزدایی آلودگی‌ها و آمادگی برای پذیرش ماه مبارک در گذشته بود.
وی افزود: از جمله سنت‌های رایج دیگر بین مردم قزوین، آئین «گل‌خندانی» در آستانه ورود به ماه مبارک بود که البته در برخی از مناطق کشور از این آئین با نام «کلوخ‌اندازان یا کلوخ‌اندازی» یاد شده است و این آئین در قزوین به گل‌خندانی تعبیر می‌شود.
سلیمانی عنوان کرد: براین اساس در جمعه آخر ماه شعبان و یک روز قبل از ماه رمضان، جشنی برگزار و غذاهای مقوی در آن تهیه می‌شد، این جشن در نیمه اول سال در دشت و باغستان برگزار و در نیمه دوم سال در داخل خانه برگزار می‌شد.
برگزاری آیین گل‌خندانی با هدف تشویق روزه‌اولی‌ها
پژوهشگر قزوینی اذعان کرد: هدف از برگزاری آئین گل‌خندانی، برگزاری جشن برای ورود به ماه مبارک، تقویت بنیه و تشویق نوجوانان روزه اولی‌ها به روزه گرفتن بود تا انگیزه مضاعفی پیدا کنند و وارد ماه شریف شوند.
سلیمانی گفت: همچنین در گذشته مرسوم بود، وقتی مردم به صحرا می‌رفتند در عصرها کلوخی را برداشته و پرتاب می‌کردند، این امر نشان از آن داشت همانگونه که کلوخ در برخورد با زمین پودر می‌شود، گناهان انسان نیز برای ورود به ماه رمضان از بین می‌رود لذا باید با روح و جان پاک وارد ماه مبارک شویم.
وی گفت: قزوینی‌ها در گذشته اگر قبل از ماه رمضان یکی از بستگان دچار مصیبتی می‌شد، یک شب را وعده کرده و افطاری خود را به منزل آن خانواده مورد نظر برده و افطاری را دورهم باز می‌کردند که این به نوعی تسلی قلب خانواده داغدار بود، این سنت امروز بسیار کمرنگ شده است.
دوخت کیسه برکت در آخرین روز ماه رمضان!
پژوهشگر قزوینی ابراز کرد: از جمله آدابی که در گذشته بین مردم به ویژه مردم قزوین مرسوم بوده و امروز هم گاها مرسوم است، بردن افطاری به منزل نوعروس خانواده در ایام نامزدی بود.
سلیمانی ادامه داد: قزوینی‌ها عادت داشتند در ماه رمضان نماز یومیه خود را در مسجد بخوانند که اقامه بین سه تا 30 مسجد عنوان شده است؛ اقامه نماز در مسجد را به نوعی ثواب می‌دانستند و باور داشتند این مساجد به اقامه نماز و اجرای آئین شرعی توسط انسان در روز قیامت گواهی می‌دهند یا در باوری دیگر در ماه مبارک به زیارت چند امامزاده می‌پرداختند.
وی مطرح کرد: مردم قزوین در آخرین چهارشنبه ماه رمضان، کیسه‌های کوچک رنگی را در مساجد دوخته و مقداری برنج و پول داخل آن قرار می‌دادند و بعد از قرائت قرآن و توکل به ذات باری تعالی، از خداوند طلب برکت برای زندگیشان می‌کردند؛ این کیسه‌ها را تا آخر ماه رمضان سال بعد نگهداری می‌کردند و معتقد بودند چون این کیسه‌ها در ماه رمضان و داخل مسجد تهیه و دوخته می‌شود رزق و روزی آنها را سامان می‌دهد.
قرائت دعای سحر و بیدار کردن همسایه‌ها در وقت سحر
این پژوهشگر قزوینی مطرح کرد: برگزاری جشن شب 27 ماه مبارک رمضان از آداب دیگر مرسوم بین قزوینی‌ها بود؛ بعد از شهادت امام علی(ع)، ابن ملجم مرادی دستگیر و براساس وصیت آن حضرت، قصاص شد؛ براساس این اتفاق، قزوینی‌ها جشنی برپا می‌کردند و در افطاری کله پاچه می‌خوردند که البته این آئین کم و بیش بین مردم مرسوم است.
سلیمانی ادامه داد: تغییر زمان در فعالیت حمام‌های عمومی از جمله آداب دیگر بود؛ حمام‌های عمومی در ایام معمولی از شامگاه تا هنگام صبح مردانه و صبح تا غروب ویژه بانوان بود؛ اما ساعت فعالیت این حمام‌ها در ماه رمضان تغییر می‌کرد و از افطار تا سحر مردانه و از سحر تا طلوع آفتاب زنانه بود و بعد این ساعت تعطیل می‌شد.
وی مطرح کرد: افراد قشون و قزاق‌خانه در ۲ وقت وقت سحر و افطار در میدان توپخانه و دروازه‌های شهر مبادرت به شلیک چند تیر توپ می‌کردند، تا بدین‌ترتیب با صدای توپ مردم را از رسیدن این دو زمان با خبر سازند؛ به این ترتیب هنگامی که توپ شلیک می‌شد مردم افطارشان را باز می‌کردند و وقتی توپ در سحر شلیک می‌شد از خوردن آن امتناع می‌کردند.
«دیماج» پای ثابت وعده افطار قزوینی‌ها
این پژوهشگر قزوینی عنوان کرد: سفره افطاری قزوینی‌ها ویژگی‌هایی دارد که این ویژگی‌ها، سفره قزوینی‌ها را نسبت به سفره سایر استان‌ها متفاوت کرده است؛ «دیماج» به عنوان پای ثابت سفره همه قزوینی‌ها بود؛ دیماج یک میان وعده تبریزی است اما این نوع میان وعده که در دوره صفویه وارد قزوین شده، تغییراتی را به خود گرفت.
سلیمانی اذعان کرد: تبریزی‌ها مواد دیماج را به تهیه سبزی، نان خشک و پنیر بسنده می‌کنند اما مردم قزوین به افزودنی‌های بسیاری که موجب مقوی شدن این غذا می‌شود، روی آوردند.
وی گفت: «شیربرنج»، « فرنی»، «مشکوفی» و «شله زرد» نیز پای ثابت سفره قزوینی‌ها بود؛ معمولا افراد صاحب ثروت و حتی فقیر تلاش می‌کردند یک مهمان را برای صرف افطار به خانه خود ببرند که این به نوعی افتخار و شادی برای مردم قزوین بود و سبب خیر و برکت می‌دانستند و به همین دلیل مردم قزوین یکی از مهمان‌نوازترین مردم کشور هستند.
پژوهشگر قزوینی در پایان بیان کرد: وعده سحر نیز در قزوین آئین خاصی داشت و برخی افراد با حرکت در کوچه‌ها و مناجات‌خوانی مردم را بیدار می‌کردند.
انتهای پیام/
منبع: دانا
کلیدواژه: ماه مبارک رمضان پژوهشگر قزوینی مردم قزوین ماه مبارک آداب و رسوم گل خندانی قزوینی ها ماه رمضان کیسه ها وقت سحر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۲۲۰۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجمع دانشجویان قزوینی در حمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا
دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین در حمایت از خیزش دانشجویان بیدار دانشگاه‌های آمریکا و اروپا در جوار مزار شهدای گمنام دانشگاه تجمع کردند.
سردار محمدرضا آهنگر رئیس دانشگاه جامع امام حسین (ع) در این مراسم گفت: ریشه رژیم صهیونسیتی بر جنگ و جنایت و نسل کشی بنا شده است.
وی افزود: سردمداران اصلی رژیم صهیونسیتی از ثروتمندترین و بانفوذترین افرادی هستند که تمام قدرت و اقتصاد آمریکا در دست آنان است.
رئیس دانشگاه جامع امام حسین (ع)، ترور و آدم کشی را مهمترین خصوصیت آمریکا و رژیم صهیونیستی عنوان کرد و گفت: این افراد حتی به تعدادی از رییس جمهوران آمریکا نیز رحم نکردند.
سردار آهنگر ایستادگی جبهه مقاومت در برابر رژیم صهیونسیتی را دستاورد عظیمی برای این جبهه برشمرد و گفت: جبهه مقاومت تمام معادلات رژیم صهیونسیتی را بر هم زد و امروز اسرائیل از اقتدار و پیشرفت‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت شوکه شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان قزوین قزوین
استرداد ۸۵ میلیون ریال به حساب زائران حج تمتع ۱۴۰۲