چاره بورس کنار کشیدن دولت است
تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۶۳۸۴۷
با جدی‌شدن اجرای ۲۰۰ میلیون دلار از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه، حواشی این تصمیم دولت یکبار دیگر سر از رسانه‌ها درآورده است.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، اتفاقات یک‌سال اخیر بورس تهران یک پدیده غیرقابل باور در تاریخ اقتصادی کشور بود؛ سالی که دولت از مردم خواست به بورس اعتماد کرده و سرمایه خود را وارد بازار کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بیشتر بخوانید:
راه نجات بورس چیست؟ریزش ۴۰۰ درصدی برخی سهم‌های جذاب و قفل‌شدن صف‌های فروش، شاخص کل را از ۲ میلیون واحد به ۲ /۱ میلیون واحد کاهش داد و مردمی که برای حفظ قدرت سرمایه خود به بورس آمده بودند، نیمی از اصل پولشان را از دست دادند و هنوز هم امیدوارند با بهبود وضعیت بازار، کمی از ضررهایشان جبران شود. دولت طی ماه‌های اخیر وعده‌های فراوانی برای اصلاح وضعیت بازار داد، ولی همه وعده‌ها و البته تصمیمات، راه به جایی نبرد. شاید تیر آخر بتواند به وضعیت کمی سامان دهد.
تزریق از منابع صندوق
سال گذشته بود که تصمیم گرفته شد یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی برای اصلاح وضعیت اسفناک بورس برای بازار سرمایه هزینه شود.۲۰۰ میلیون دلاری که برخی کارشناسان آن را به سود می‌دانستند و البته دیگران، معتقد بودند دولت به جای این کارها بهتر است دست از بازار بردارد تا بازار خودش به سمت اصلاح حرکت کند.
با این وجود، چیزی به بازار سرمایه تزریق نشد تا اینکه دهنوی، رئیس سازمان بورس در این‌باره گفت: «قبلاً بخشی از منابع به بازار سهام تخصیص داده شده بود و علت اینکه این امر متوقف شد، این بود که باید منابع ارزی به ریال تبدیل شوند. رئیس کل بانک مرکزی هم قول داده این تخصیص به صندوق تثبیت بازار انجام شود. تضمین اجرایی‌شدن این موضوع تصویب در ستاد اقتصادی دولت است و خود آقای همتی هم اشاره کردند که این کار انجام خواهد شد.»
بورسی‌ها می‌گویند، اگر این پول یعنی ۵ هزار میلیارد تومان (معادل ۲۰۰ میلیون دلار) به بازار تزریق نشده، به دلیل کم کاری صندوق توسعه ملی است که البته این صندوق نظر دیگری دارد؛ صندوق توسعه ملی تأکید کرده به دلیل عدم پیگیری سازمان بورس اوراق بهادار از طریق بانک مرکزی و مشکلات تسعیر ارز از سوی بانک مرکزی، این مصوبه هنوز اجرایی نشده است.
در بیانیه صندوق توسعه ملی آمده است: «شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ جلسه‌ای با هماهنگی فرهاد دژپسند وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی و با حضور اکثریت اعضای هیئت عامل صندوق توسعه ملی، در محل سازمان بورس اوراق بهادار برگزار و مقرر شد، از محل مطالبات صندوق توسعه ملی از سازمان امور مالیاتی، مبلغ ۵ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان برای کمک به سازمان بورس و اوراق بهادار در صندوق «تثبیت بازار سرمایه» سپرده‌گذاری شود که بلافاصله نامه مربوطه به رئیس سازمان امور مالیاتی کشور ابلاغ و رونوشت آن به افراد ذی مدخل از جمله رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و جناب آقای دکتر دژپسند وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی ارسال شد.»
این در حالی است که روابط عمومی سازمان بورس به نقل قول رسانه‌ها از صندوق توسعه ملی واکنش نشان داده است. در این توضیحات آمده است، سازمان اجرایی شدن مصوبه تخصیص منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه را به دفعات از صندوق توسعه ملی و مراجع ذی‌ربط پیگیری کرده است. طرح ادعای تعلل یا عدم پیگیری سازمان در این خصوص به هیچ وجه صحت ندارد.
عدم دخالت یا تزریق پول؟
هنوز مشخص نیست چه زمانی قرار است ۵ هزار میلیارد تومان به بورس عرضه شود، اما بسیاری از کارشناسان، این اقدامات دولت را بیشتر به ضرر بورس می‌دانند و براین باورند دولت اگر خود را از بازار کنار بکشد و مداخلات دستوری نکند، خود سهامداران می‌توانند به بازار سر و سامان دهند.
حسین درودیان از کارشناسان بازار ، با بیان اینکه هر نوع حمایت پولی از بازار سرمایه امری غلط است، گفت: «در این‌باره این حمایت‌ها از هر نوعی مانند از طریق پایه پولی، نقدینگی، وام‌دهی بانک‌ها و نیز با حمایت بانک مرکزی باشد، نادرست است؛ چراکه در اقتصاد، کمیت‌های پولی باید در خدمت تولید و بخش واقعی اقتصاد باشد و نباید از هرگونه بورس بازی، سفته بازی و خرید دارایی حمایت شود مگر آنکه دارایی فیزیکی باشد و در نهایت از آن در تولید استفاده شود.»
درودیان با بیان اینکه ریزش‌ها و وضعیت فعلی بازار سرمایه را ناشی از بیش پرش در بازار سهام می‌داند، گفت: «این امر ناشی از فرآیند گذار از قیمت‌های قبلی سهام به قیمت‌های جدید است و اگر آن هیجانات ابتدایی نبود طی فرآیندی تدریجی قیمت‌های سهام به شرایط فعلی می‌رسید، اما به دلیل اینکه ورود مردم گسترده، هیجانی و شاید به نحوی نیز با حمایت‌های دولت از این هیجانات همراه بود، از این رو موجب شد تعدیل قیمت سهام به قیمت‌های جدید با «بیش پرش» همراه شود که بعداً این امر تصحیح شد، بنابراین این نوسانات و ریزش‌ها را چندان به سیاست پولی مرتبط نیست.»
درودیان با بیان اینکه نوسان ذات بازار سرمایه است، تصریح کرد: «تا زمانی که این اتفاقات طبیعی و خودجوش است و تعمدی نباشد، نتیجه به دست آمده از آن نیز معتبر تلقی می‌شود و نباید کسی در شرایط آن دستکاری و دخالت کند؛ بنابراین به دلیل اینکه معتقدم بازار سرمایه در چنین شرایطی قرار دارد، از نظر من مشکلی در بازار سرمایه نیست.»
این اقتصاددان با بیان اینکه افزایش قیمت سهام و ایجاد رونق در بازار سهام دلیل کافی برای کاهش نرخ بهره نیست، گفت: «در شرایط فعلی و با توجه به اینکه نرخ تورم بالاست، افزایش نرخ بهره را برای اقتصاد مفید نمی‌دانم و در عین حال برای کاهش آن نیز در وضعیت تورمی فعلی دلیل قانع‌کننده‌ای وجود ندارد.»
منبع:جوان
منبع: مشرق
کلیدواژه: کرونا فایل صوتی ظریف بورس بازار بورس شاخص بورس بورس تهران فرابورس اخبار بورس سازمان بورس و اوراق بهادار ریزش بورس دولت بازار بازار سرمایه بازار سهام سهام صندوق توسعه ملی اوراق بهادار بازار سرمایه سازمان بورس منابع صندوق بانک مرکزی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۶۳۸۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راه‌حل نشدنی نظریه‌پرداز توسعه دانشگاه جان هاپکینز
صورت مسأله
- ایران با مشکل عظیم شتاب فزاینده حجم پول روبه رو است. سیستم پولی کنونی کشور در هر ۲۴ ساعت در حدود ۶ همت (هزار میلیارد تومان) بر حجم پول می افزاید. برای احساس وضعیت، این افزایش حدوداً معادل میانگین ۳۰۰۰ سال دوران پهلوی (۱۳۵۷-۱۳۰۴) است. یعنی حکومت ایران در شبانروز یک میلیون برابر هر شبانروز پیش از انقلاب به اصطلاح پول چاپ می کند. در واقع این مبلغ را نمی توان چاپ کرد، بلکه در سیستم الکترونیک پولی بر تعداد صفرهای حجم پول، افزوده می شود.
- یکی از عوامل تورم، همین افزایش حجم پول است که موجب کوچکتر شدن قدرت خرید می شود؛ افزایش فقر و فساد از پیامدهای آن است. باز هم برای درک وضعیت، ۱۰۰ هزارتومانی در ۱۳۹۰ معادل ۱۰۰ دلار بود و امروز معادل یک و نیم دلار است.
حل مسأله
چند پرسش
- آیا نجات از مصیبت افزایش حجم پول کشور شدنی است؟ مسلماً شدنی است. زیرا بسیاری از کشورها که به این بلاء مبتلاء بودند، آن را چاره کردند، یعنی عملا شدنی است.
-آیا بدون تخصص ها و تجربه ها می توان به رفع مشکل پرداخت؟ قطعاً بدون تخصص ها و تجارب، نشدنی است.
-آیا با یک تخصص و راه حل های یک متخصص می توان مشکل را رفع کرد؟ به این پرسش می پردازم.
معمولا تصور می شود که چاره های مطرح شده توسط یک متخصص ولو مجرب، شدنی است. با موارد عدیده می توان نشان داد که چاره های پیشنهادی تخصص های منفرد، نه فقط شدنی نبوده، بلکه موجب فزونی مشکلات شده است (چرا؟ به این خواهم پرداخت). برای نمونه، چاره ی پروفسور استیو هانکه (Steve Hanke) را می آورم.
استیو هانکه استاد اقتصاد در دانشگاه جان هاپکینز است. اخیراً درباره ی نجات ایران از مصیبت تورم و توسعه کشور، در مصاحبه ای گفته است که در چند کشور آزموده است: با ارتباط ریال و طلا در کمتر از ۲۴ ساعت، تورم تمام می شود. معلوم است که توجه و تأکید وی بر مهار افزایش حجم پول است. آیا راه حل وی شدنی است؟
بررسی پیشنهاد هانکه
فرض کنید که افزایش حجم پول کنونی به طلا مربوط شود.- هر گرم طلای ۲۴ عیار به قیمت روز ۴/۸ میلیون تومان است. در این‌صورت حکومت برای همین مقدار حجم پول، در هر شبانه‌روز باید ۱/۲۵ تن و در سال ۴۵۰ تن طلا عرضه کند. کل ذخیره معدنی طلای کشور ۳۰۰ تن است و سالانه ۱۲ تن طلا تولید می شود، بگذریم از این که همین مقدار معادن طلای کشور عمدتا در دست بخش غیردولتی است و بهره مالکانه ی آن به حکومت ناچیز است. برای عرضه ی مقدار طلای لازم، چاره ای جز تأمین طلا از خارج نیست.
یک میلیارد دلار معادل ۱۲/۲ تن طلا است. ایران در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشت، معادل ۳۶۶ تن طلا. یعنی اگر همه ی پول نفت را به طلا تبدیل کند، فقط ۸۰ درصد حجم پول تولیدی در شبانه‌روز را جبران می کند. بخش عمده ای از درآمد نفت برای رفع نیازهای پایه کشور است و دو سال پیش، فرار سرمایه از کشور به میزان ۴۰ تا ۵۰ درصد درآمد نفت گزارش شده است (گزارش بانک مرکزی). یعنی اژدهای پرشتاب افزایش حجم پول، با بلعیدن همه‌ی پول نفت، باز هم بیشتر می طلبد. با همین بررسی کوتاه می توان دریافت که چاره ی استیو هانکه برای مهار تورم در کشور «نشدنی» است.
بیشتر می توان اظهارات وی را کاوید. به طور ضمنی از پیشنهاد هانکه برمی آید که دولت چون نمی تواند طلای لازم معادل افزایش حجم پول را تأمین کند، پس بر حجم پول نیفزاید. در وضعیت حاضر، اگر حکومت پول چاپ نکند، در پرداخت هزینه های خود و مصارف خواسته و نخواسته ی پولی کشور دچار مشکل می شود. یعنی در وضعیت کنونی، اظهارات ضمنی هانکه هم نشدنی است.
*عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر
بیشتر بخوانید:
کسانی می خواهند گاو اردک بزاید همه می بازیم با دروغ و فریب و بی انصافی انقلاب علمی خاموش و انفعال ما / پیشگامی تولید فکر نیازمند آزاداندیشی از قیدهای تحمیلی است استالین و پژوهش های جانبدارانه216216
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899872
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد