شرط ضد ایرانی عربستان برای مشارکت در بازسازی سوریه

خبرگزاری مهر: روزنامه الاخبار لبنان در مطلبی با عنوان پیشنهاد سعودی به دمشق؛ بازسازی در ازای محدودیت روابط با ایران آورده است: عربستان سعودی در سایه ناامیدی پی درپی از هم پیمان آمریکایی چاره‌ای جز بازسازی سیاست منطقه‌ای خود به ویژه در قبال ایران و هم پیمانان آن ندارد. در این راستا سعودی‌ها تلاش دارند که روابط خود با سوریه را تغییر دهند واخیرا هیأتی سعودی در سفری به دمشق پیشنهاد مشارکت در بازسازی سوریه را داده‌اند اما مشکل اینجاست که این تلاش‌ها همچنان برپایه تصورات و شرط بندی‌های اشتباه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این روزنامه لبنانی با اشاره به فراز و نشیب‌های روابط ریاض و دمشق از سال ۲۰۱۱ تا این لحظه نوشت: اخیراً اخباری در رابطه با سفر هیأت سعودی به دمشق منتشر شده و سعودی‌ها تنها اعلام کردند که این اخبار غیردقیق است و آنها را به طور کامل تکذیب نکردند و دلیلش این است که اطلاعات روزنامه گاردین صحیح نیست و خالد الحمیدان، رئیس سازمان اطلاعات عربستان به سوریه سفر نکرده بلکه یک مسئول دیگری بود و تقریباً پس از یک دهه اختلاف بین دو طرف در سوم ماه جاری این دیدار انجام شده است اخیراً اخباری در رابطه با سفر هیأت سعودی به دمشق منتشر شده و سعودی‌ها تنها اعلام کردند که این اخبار غیردقیق است و آنها را به طور کامل تکذیب نکردند و دلیلش این است که اطلاعات روزنامه گاردین صحیح نیست و خالد الحمیدان، رئیس سازمان اطلاعات عربستان به سوریه سفر نکرده بلکه یک مسئول دیگری بود و تقریباً پس از یک دهه اختلاف بین دو طرف در سوم ماه جاری این دیدار انجام شده است.

الاخبار در ادامه می‌نویسد: سفر هیأت سعودی به سوریه چند روز پس از اظهارات محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان مبنی بر اینکه کشورش تمایل به ایجاد روابط خوب و متمایز با ایران دارد انجام شد، همچنین سفر این هیأت پس از دیدارهای مسئولان امنیتی ایرانی و سعودی در بغداد با وساطت مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق بود.

این روزنامه نوشت: عوامل زیادی وجود دارد که باعث شده است عربستان به سوریه روی بیاورد و همه این عوامل به ناامیدی‌های مکرر عربستان از سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا بویژه بعد از روی کار آمدن جو بایدن مرتبط است.

الاخبار آورده است: اکنون کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات بر این باورند که سوریه با توجه به جنگ ویرانگر طی ده سال اخیر از ضعف رنج می‌برد و در سال ۲۰۱۹ هزینه بازسازی سوریه ۲۰۰ الی ۴۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است بنابراین دمشق ناچار به همکاری با کشورهای عربی است و از نظر پایتخت‌های عربی بهای هرگونه ارتباط دمشق با کشورهای عربی لزوماً منوط به محدود شدن روابط سوریه با تهران است اما این باور عرب‌ها با این واقعیت رو به رو است که بشار اسد رئیس جمهور سوریه روابط خود با تهران را کاهش نخواهد داد زیرا در طول سال‌های جنگ روابط میان این دو کشور مستحکم شده است.

الاخبار می‌نویسد: ائتلاف سعودی-اماراتی بر این باور است که بشار اسد مجبور به ایجاد روابط متعادل با ایران از یک طرف و با کشورهای حاشیه خلیج فارس از طرف دیگر است و براساس اطلاعات برخی منابع آگاه سوری، ریاض از طریق برخی تاجران و سرمایه داران سوری که روابط تاریخی با عربستان دارند و برخی از آنها در آن کشور اقامت دارند پیشنهاد مشارکت در بازسازی سوریه را داده است اما پیشنهاد سعودی‌ها هنوز معلوم نیست که از دیوار تحریم‌های آمریکا علیه سوریه عبور کند یا خیر.

در این گزارش تاکید شده است: کارشناسان بر این باورند که این برنامه‌ریزی‌ها تنها در حد توهم است زیرا بشار اسد شروط سعودی‌ها را نخواهد پذیرفت و از روابطش با تهران کوتاه نخواهد آمد و این مساله از همان ابتدا در رسانه‌های عربی به ویژه قطری و اماراتی نمایان شد زیرا با انتقاد از رویکرد جدید عربستان اعلام کردند که این رویکرد تنها منجر به تضعیف جبهه مخالفت عربی با نظام بشار اسد می‌شود.

منبع: فردا

کلیدواژه: عربستان بازسازی سوریه بازسازی سوریه بشار اسد سعودی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۷۷۳۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توافق امنیتی جدید عربستان و آمریکا در انتظار چراغ سبز اسرائیل!

به گفته مقامات آمریکایی، عربستان سعودی و ایالات متحده در حال نهایی کردن جزئیات یک توافق مهم برای تقویت تجارت و دفاع دوجانبه هستند، اما اگر عربستان و اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار نکنند، توافقی حاصل نخواهد شد.

به گزارش جماران، سی ان ان در تحلیلی در این باره می‌نویسد:

یک معاهده دفاعی، ائتلاف امنیتی هفت دهه‌ای بین عربستان سعودی و ایالات متحده را مستحکم و آن‌ها را هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک می‌کند، زیرا دشمنان ایالات متحده مانند ایران، روسیه و چین به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه هستند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدت‌هاست که به دنبال روابط با عربستان سعودی است، زیرا این اقدام می‌تواند در سراسر جهان اسلام تاثیر خود را بگذارد.

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت که ایالات متحده در حال مذاکره برای یک قرارداد بزرگ شامل سه جزء است.

مولفه اول شامل بسته‌ای از توافقات بین آمریکا و عربستان سعودی، مولفه دیگر عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل و مولفه سوم تشکیل کشور فلسطین است.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این سه با هم مرتبط هستند و هیچ کدام بدون دیگران جلو نمی‌روند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک میزگرد در کنفرانس اقتصادی این هفته در ریاض گفت: برای اینکه عادی سازی بین عربستان سعودی و اسرائیل محقق شود، باید مسیری برای تشکیل کشور فلسطین و «آرامش در غزه» وجود داشته باشد. به نظر من کاری که عربستان سعودی و ایالات متحده با هم در زمینه توافقات خود انجام داده اند، به طور بالقوه به اتمام نزدیک است، اما برای پیشبرد عادی سازی دو چیز لازم است: آرامش در غزه و مسیری معتبر به سوی یک کشور فلسطینی.

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، در حاشیه این مجمع، بلینکن با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی (MBS) دیدار کرد تا در مورد این توافق گفتگو کند. کارشناسان، پیمان عربستان و آمریکا را «مجموعه‌ای جامع از تفاهمات» توصیف می‌کنند که شامل تضمین‌های امنیتی، اقتصادی و فناوری برای سعودی و همچنین حمایت از برنامه هسته‌ای غیرنظامی این کشور می‌شود.

انتظار می‌رود این توافق عادی‌سازی از توافق‌نامه ابراهیم، مجموعه‌ای از معاهده‌هایی که چهار کشور عربی اسرائیل را در سال ۲۰۲۰ به رسمیت شناختند و تقاضای دیرینه اعراب برای تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی به عنوان پیش‌شرط به رسمیت شناختن اسرائیل را نادیده گرفتند الگوبرداری شود.

محمد بن سلمان پیشتر گفته بود که توافق با اسرائیل «بزرگترین توافق تاریخی از زمان جنگ سرد» خواهد بود. در سال ۲۰۲۱، نتانیاهو این توافق را اینگونه توصیف کرد که اسرائیل را قادر می‌سازد «دکترین قدیمی و خطرناک سرزمین در ازای صلح را جایگزین کند و صلح را در ازای صلح به ارمغان آورد، بدون اینکه اسرائیل حتی یک سانتی‌متر از دست بدهد».

از آن زمان، دولت بایدن عادی سازی اسرائیل و عربستان را در مرکز سیاست خاورمیانه‌ای خود قرار داده است. ایالات متحده و عربستان سعودی در سال ۲۰۲۳ به گفتگو‌ها درباره این پیمان ادامه دادند و انتظار می‌رفت که بلینکن در ۱۰ اکتبر سال گذشته به ریاض برود تا درباره جزئیات آن صحبت کند، این تاریخ درست سه روز قبل از حمله حماس به اسرائیل بود که عملا این توافق را به تاخیر انداخت.

تحلیلگران می‌گویند که حمله بعدی اسرائیل به غزه که این منطقه را ویران کرده و بیش از ۳۴۰۰۰ فلسطینی را کشته، ممکن است پارامتر‌های توافق را برای عربستان سعودی تغییر داده باشد. اکنون پذیرش بخشی که خواستار مسیری «غیرقابل بازگشت» به سوی تشکیل یک کشور فلسطینی است، کلید اصلی بخش عادی سازی توافق گسترده‌تر خواهد بود.

نتانیاهو بار‌ها چشم انداز تشکیل کشور مستقل فلسطینی را رد کرده و استدلال می‌کند که این امر به امنیت اسرائیل آسیب می‌زند و بر ادامه جنگ غزه تا زمانی که حماس از بین برود، مصمم است.

تحلیلگران می‌گویند که این موانع ممکن است منجر به تلاش عربستان برای بستن توافق دوجانبه بدون جزء عادی سازی توافق شود. اما چنین رویکردی با موانع بزرگی روبرو خواهد شد. سناتور جمهوری خواه لیندسی گراهام در این باره می‌گوید: توافقی که تعهد نظامی قاطعانه ایالات متحده به امنیت عربستان سعودی را بدون مولفه عادی سازی ایجاد می‌کند، بعید است از کنگره آمریکا عبور کند.

اگر توافقنامه دفاعی متقابل در قالب یک معاهده مورد مذاکره قرار گیرد، برای الزام آور شدن نیاز به ۶۷ رأی در سنا دارد. گراهام در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر تصمیم عربستان سعودی گفت: بدون عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان و اطمینان از تامین نیاز‌های امنیتی اسرائیل در مورد پرونده فلسطین، رای بسیار کمی برای توافق دفاعی متقابل بین ایالات متحده و عربستان سعودی وجود خواهد داشت.

کارشناسان می‌گویند که شاید بایدن بتواند با الگوبرداری از توافقنامه امنیتی دیگری که سال گذشته با بحرین امضا کرد، کنگره را برای رسیدن به توافق دور بزند. به گفته فراس مکساد، کارشناس ارشد و مدیر توسعه استراتژیک در موسسه خاورمیانه در واشنگتن دی سی، مسیر دیگری وجود دارد که حول توافقنامه یکپارچگی و رفاه امنیت جامع که دولت بایدن در سپتامبر ۲۰۲۳ با بحرین امضاء کرد، الگوبرداری شده است. متن این پیمان صراحتاً بیان می‌کند که ممکن است از طرف‌های دیگر برای پیوستن دعوت شود.

با این حال، هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه دولت بایدن برای تصویب توافق دوجانبه با عربستان سعودی، کنگره را دور بزند، وجود ندارد. برای عربستان سعودی، توافق دوجانبه با ایالات متحده یک پیروزی بزرگ خواهد بود، که نشان دهنده پایان دورانی است که بایدن به دنبال تضعیف محمد بن سلمان به اتهام دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در کنسولگری سعودی در استانبول بود.

برخی کارشناسان معتقدند که این توافق همچنین «سلطه آمریکا را در خاورمیانه برای نسل‌ها تثبیت می‌کند و چالش رو به رشد چین و روسیه را کمرنگ می‌کند.» محمد بن سلمان مشتاق تقویت سیستم دفاعی عربستان و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان به دور از هیدروکربن است، زیرا او یک سیاست اقتصادی بلندپروازانه به نام چشم انداز ۲۰۳۰ را دنبال می‌کند. پادشاهی سعودی دارای یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی نوپا است که ولیعهد مایل به توسعه آن با حمایت ایالات متحده است.

به گفته کارن یانگ، محقق ارشد پژوهشی در مرکز دانشگاه کلمبیا، عربستان سعودی مایل است با ایالات متحده معامله کند و این احتمالاً بهترین زمان در دوران دولت بایدن برای کمک به برخی از مسائل مهم در کنگره نظیر سیاست جهانی انرژی است.

یکی دیگر از نقاط سخت در حمایت ایالات متحده از چنین برنامه ای، مخالفت آمریکا با غنی سازی محلی اورانیوم در داخل خاک کشور‌ها است، غنی سازی یک جزء کلیدی برای تولید انرژی هسته‌ای است که می‌تواند برای تولید سلاح‌های هسته‌ای نیز استفاده شود. عربستان سعودی از نظر ذخایر اورانیوم غنی است و اصرار دارد که بتواند آن را در داخل غنی سازی کند. در صورت تحقق چنین مسئله‌ای این برای یک کشور عربی برای اولین بار خواهد بود. برای مثال، امارات متحده عربی همسایه، اورانیوم غنی شده را برای نیروگاه‌های هسته‌ای خود وارد می‌کند.

روز چهارشنبه، سناتور دموکرات، اد مارکی، رئیس مشترک گروه کاری تسلیحات هسته‌ای و کنترل تسلیحات، از دولت بایدن خواست اطمینان حاصل کند که ریاض از غنی‌سازی و بازفرآوری مواد هسته‌ای خودداری می‌کند. او در بخش‌هایی از سخنان خود به اظهارات قبلی محمد بن سلمان استناد کرد که گفته بود عربستان سعودی در صورت حرکت تهران به سمت سلاح هسته‌ای در این مسیر گام خواهد گذاشت. وی گفت: مسیر صلح خاورمیانه نباید شامل چشم انداز عربستان سعودی مجهز به سلاح هسته‌ای باشد که منافع آمریکا، متحدان و شرکای خود را در سراسر منطقه تضعیف کند.

پیمان عربستان سعودی و آمریکا دو کشور را موظف می‌کند که برای بازدارندگی و مقابله با هرگونه تجاوز خارجی با یکدیگر همکاری کنند، اما به این تعهد جنبه معاهده رسمی نمی‌دهد.

زمانی که شرایط سیاسی اجازه دهد، هنوز جایی برای یک توافق امنیتی چندجانبه که در نهایت شامل اسرائیل، بحرین، ایالات متحده و دیگران باشد، وجود خواهد داشت. انتخاب با اسرائیل خواهد بود که چه زمانی آماده پاس دادن توپ به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطین باشد.