چالش‌های تدوین و پیاده‌سازی برنامه راهبردی شهری در ایران
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۰۷۶۸۴
کشور ایران دارای بیش از ۶۰ سال سابقه رسمی برنامه ریزی دارد، برنامه ریزی در خلال این مدت به تبعیت از شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور همواره با تغییرات و دگرگونی‌های فراوانی همراه و فراز و فرودهای بسیاری را شاهد بوده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی به منظور برنامه ریزی برای شهرها از جمله نخستین رویکردهایی بود که در تمامی جهان و از جمله کشور ما مورد توجه قرار گرفت، اما ناکارآمدی این طرح‌ها در برخورد با شرایط متحول مناطق شهری در دهه‌های گذشته، انتقادات صاحب نظران مسائل شهری را برانگیخت و زمینه را جهت گسترش و توسعه دیدگاه سیستمی در برنامه ریزی شهری فراهم کرد که حاصل آن ظهور الگوی جدید و پویای در برنامه ریزی شهری با عنوان برنامه ریزی شهری راهبردی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
برنامه ریزی راهبردی با تمرکز بر موضوعات اساسی شهر، اساس پیوند فعالیت‌های مرتبط همه ذی نفعان را برای دوره زمانی مشخص برقرار می‌کند و به سازمان‌های مرتبط در امر مدیریت شهر کمک می‌کند تا منابع محدود خود را به گونه‌ای مؤثر مورد استفاده قرار دهند. شهرهای پیشرو در امر برنامه ریزی شهری، سال‌هاست که از این رویکرد در تهیه برنامه برای شهرهایشان استفاده می‌کنند.
مزیت‌های رویکرد برنامه ریزی راهبردی، به خصوص ویژگی‌های منحصر به فرد آن در ایجاد یک فرایند ساده و پویا برای استفاده نهادها، ارگان‌ها و سازمان‌های درگیر با مدیریت شهرها سبب شده که در کشور ما نیز این رویکرد به شدت مورد استقبال متولیان مدیریت شهر قرار گیرد، اما متأسفانه به رغم این سابقه نسبتاً طولانی نتایج تدوین و اجرای برنامه‌های راهبردی در شهرهای کشور علی رغم برتری نسبت به پیاده سازی طرح‌های جامع، نتایج مثبت قابل توجهی را به ارمغان نیاورده است.
برنامه‌های ناموفق در حوزه شهر و مدیریت شهری«سمیه احمدی نژاد» دکترای برنامه‌ریزی شهری در این باره به ایمنا می‌گوید: بر شیوه تدوین و اجرای بسیاری از برنامه‌ها در حوزه شهر و مدیریت شهری به ویژه در کشور ما نشان می‌دهد در بیشتر موارد برنامه‌هایی به انجام رسیده یا در حال انجام است که صرفاً در لفظ راهبردی بوده و در عمل نتوانسته چندان موفقیت‌آمیز باشد.
وی می‌افزاید: به نظر می‌رسد نظام برنامه ریزی شهری هنوز چه از جنبه نگرش و درک ماهیت برنامه راهبردی و چه از جنبه اجرایی ظرفیت پیاده سازی در شهرهای کشور را نیافته است.
دکترای برنامه ریزی شهری اظهار می‌کند: تا حدود دهه ۱۹۶۰ معمولاً چنین تصور می‌شد که شهر و مسائل آن مثل هر پدیده دیگری به کمک تعقل و علوم مختلف قابل شناخت و در نتیجه قابل نظارت و هدایت است و فقط می‌باید از علوم و فنون مختلف در این راه کمک گرفت، اما تجارب و تحولات بعدی تردیدهای جدی در این نحوه نگرش به شهر و برنامه ریزی برای آن به وجود دارد.
وی تصریح می‌کند: اول اینکه معلوم شد که ماهیت شهرها بسیار پیچیده‌تر از آن است که گمان می‌رفت، دوم اینکه امکانات شناخت و مداخله ما در روند تحولات شهرها بسیار محدود است و دیگر اینکه میزان و نوع مداخله در ساختار و عملکرد شهرها امری بسیار حساس است و احتمالاً با عوارض پیش بینی نشده همراه خواهد بود در نتیجه این تحولات و تغییر دیدگاه‌ها نسبت به شهر و انتقادات وارد بر طرح‌های جامع و تفصیلی الگوی جدیدی مبتنی بر نگرش سیستمی در برنامه ریزی شهری مطرح شد.
احمدی نژاد ادامه داد: به طور کلی در برنامه ریزی سیستمی اعتقاد بر این است که شناخت همه جانبه شهر از طریق تمام اجزا و زیر سیستم‌های تشکیل دهنده آن امکان پذیر نیست، بلکه شهر و مسائل آن به عنوان یک کل، چیزی فراتر از اجزای خود دارد.
وی خاطرنشان می‌کند: براساس تئوری سیستم‌ها، کوتاه‌ترین راه شناخت یک سیستم پیچیده انسانی مانند شهر، شناخت ساختارها و نظام‌های حاکم بر آن سیستم است و تنها از این طریق است که کنترل آن امکان پذیر می‌شود؛ نگرش سیستمی در برنامه ریزی، خود ساخت مایه نوع دیگری از برنامه ریزی با نام برنامه ریزی راهبردی قرار گرفت.
برنامه ریزی راهبردی رویکرد نوینی در مدیریت شهری استاین کارشناس حوزه شهری می‌گوید: برنامه‌ریزی راهبردی یکی از شیوه‌های متعدد برنامه ریزی و رویکرد نوینی در مدیریت شهری است که بر ترسیم چشم‌انداز، تدوین اهداف پیشرفت و توسعه، رویارویی همه جانبه با مسائل اساسی شهر، استفاده بهینه و اثربخش از منابع کمیاب (حفاظت و اعتلای کیفیت محیط) و دستیابی به نتایج مناسب برای عموم (تأکید بر اجرا و مشارکت) استوار است و جهت توسعه یک شهر را با استفاده از وضع موجود آن و تحلیل عوامل محیطی مشخص می‌کند.
وی اظهار می‌کند: برنامه ریزی راهبردی سازمان را ملزم می‌کند دوباره آنچه انجام خواهد داد و یا آنچه انجام نخواهد دارد دست به انتخاب بزند.
احمدی نژاد می‌افزاید: مفاهیم مربوط به مدیریت راهبردی و برنامه ریزی راهبردی چند سالی است که در فضای مدیریتی کشور مطرح شده تا حدی که در دهه‌های اخیر مقوله تدوین و اجرای برنامه‌های راهبردی یکی از بحث برانگیزترین مباحث مدیریتی بوده و تعداد قابل توجهی از سازمان‌ها و ارگان‌های دخیل در مدیریت شهری از جمله بسیاری از شهرداری‌های کشور سعی کرده اند تا با استفاده از رویکرد راهبردی به تدوین برنامه‌های توسعه شهری خود اقدام کنند.
وی اظهار می‌کند: متأسفانه مرور اجمالی این طرح‌ها گویای آن است که این برنامه‌ها در لفظ راهبردی بوده و از محتوای تفکر راهبردی بی بهره است، از آنجا که با شناخت و رفع عوامل مؤثر در شکست یک برنامه می‌توان به اجرای درست آن امیدوار بود.
کد خبر 493478منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهرهاي ايران شهر شهر سازی برنامه ریزی شهری مدیریت شهری شهرداری شهرداری ها ایران شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق برنامه ریزی راهبردی برنامه ریزی شهری برنامه ریزی مدیریت شهری مدیریت شهر برنامه ها طرح ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۰۷۶۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجلی زندگی بر مدار مدیریت زمان
اهمیت زمان و مدیریت صحیح آن در دنیای امروز بیش از پیش احساس می‌شود و چرخه فعالیت، صنعت و زندگی بر مدیریت صحیح زمان استوار است؛ در واقع زمان، منبعی مهم، اما فناپذیر و مدیریت صحیح این منبع گرانبها، حائز اهمیت است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، بنا بر اعتقاد متخصصان حوزه روانشناسی، زمان یکی از مهمترین و باارزش‌ترین منابعی است که افراد در اختیار دارند و درک اهمیت مدیریت زمان و داشتن برنامه‌ریزی برای رسیدن به چگونگی بهبود عملکرد از دیرباز مورد توجه تمام افراد بوده است.
فرایند برنامه‌ریزی و کنترل زمان مصرف شده برای انجام فعالیت‌های خاص، تحت عنوان فرایند مدیریت زمان شناخته می‌شود که می‌تواند بهبود عملکرد، افزایش بهره‌وری، کاهش فشارها و آسیب‌های روانی، کاهش سطح استرس، تحقق اهداف و تسهیل مسیر رسیدن به هدف را به همراه داشته باشد.
بر اساس نظر صاحبان امر، زمان، منبعی محدود است و مدیریت نامناسب آن نتایج فاجعه‌باری به بار خواهد آورد، اما در مقابل، مدیریت مناسب زمان می‌تواند فرصت‌های بسیاری را در اختیار افراد قرار دهند تا با بهبود کارایی و بهره‌وری، در مدت زمانی کمتر به اهداف خود دست پیدا کنند.
اولویت‌بندی اهداف و فعالیت‌ها و اختصاص دادن زمانی مشخص برای انجام آنها، می‌تواند تعریف ساده‌ای از مدیریت زمان باشد؛ البته مد نظر داشتن فرصتی برای استراحت و تفریح در میان سایر فعالیت‌ها به منظور حفظ انگیزه و قوای روحی و جسمی حائز اهمیت است.
حسین روزبهانی، دکترای روانشناسی و عضو سازمان روانشناسی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: مدیریت زمان یکی از مهمترین مهارت‌هایی است که نقش کلیدی در موفقیت دارد و به افراد کمک می‌کند تا بتوانند کنترل زمان و زندگی خود را به دست بگیرند، در واقع مدیریت زمان فرایند نظم بخشیدن و برنامه‌ریزی برای تعیین چگونگی تقسیم زمان به منظور انجام فعالیت‌های خاص است.
وی با بیان اینکه مدیریت زمان به افراد اجازه می‌دهد هوشمندانه‌تر کار کنند و از همین رو می‌توانند فعالیت‌های بیشتری را در مدت زمانی کمتری به پایان برسانند، افزود: در صورتی که افراد نتوانند زمان خود را به خوبی مدیریت کنند، کارایی آنها کاهش خواهد یافت و دچار استرس می‌شوند.
عضو سازمان روانشناسی کشور با بیان اینکه افراد باید بدانند که اولویت فعالیت‌ها به چه صورت است و اوقات و زمان خود را صرف فعالیت‌هایی کنند که اولویت بالاتری دارند و زندگی آنها را متحول می‌کنند، تصریح کرد: مدیریت زمان در واقع عمل یا فرایند طراحی به‌کارگیری کنترل آگاهانه روی زمانی است که صرف فعالیت‌های مشخص، به منظور افزایش اثربخشی کارایی یا باروری می‌شود.
روزبهانی با بیان اینکه در طول تاریخ، زمان و ابعاد مختلف آن مورد توجه تمام افراد و تمدن‌ها بوده است و امروزه نیز این توجه بیش از پیش احساس می‌شود، ادامه داد: در واقع فناوری‌های نو محیطی فراهم کرده است که در کوتاه مدت افراد می‌توانند به اطلاعات بی‌شماری دسترسی پیدا کنند و فعالیت‌ها را بسیار سریع‌تر و آسان‌تر از پیش انجام دهند.
نقش سرعت عمل در انجام فعالیت‌ها پررنگ‌تر میشودوی با اشاره به اینکه تمایل داشتن سرعت عمل در انجام فعالیت‌ها روز به روز بیشتر می‌شود، گفت: اعتقاد بر این است که برای موفقیت بیشتر در زندگی شخصی و در زندگی حرفه‌ای، افراد نیازمند به‌کارگیری راهبردهای مدیریت زمان هستند و این راهبردها برای استفاده بهینه از وقت تنظیم شده و به عنوان روش‌هایی برای پایش و کنترل زمان به کار می‌رود.
عضو سازمان روانشناسی کشور اضافه کرد: در واقع با استفاده مؤثر از زمان، می‌توان اهداف را مشخص و وظایف فعالیت‌ها را برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی کرد، با برنامه‌ریزی و اختصاص زمان، درک افراد از زمان در دسترس افزایش می‌یابد و در نتیجه می‌توانند از زمان خود به صورت هدفمند و سازمان یافته بهره‌مند شوند.
روزبهانی خاطرنشان کرد: اولویت‌بندی امور و اختصاص زمان مشخص به هر فعالیت موجب می‌شود وظایف گوناگون به موقع انجام شود، استفاده از روش‌های مدیریت زمان، بینش افراد در خصوص نحوه استفاده از زمان را بهبود می‌بخشد، تخمین دقیق‌تری از مدت زمان لازم برای انجام فعالیت‌ها به افراد ارائه می‌دهد و در نتیجه، نتایج مفیدتری حاصل خواهد شد.
سمیه طاهری، کارشناس روانشناسی با بیان اینکه برنامه‌ریزی راهکاری است که مسیر دستیابی به اهداف را مشخص می‌کند، اظهار کرد: در واقع می‌توان اعتقاد داشت که داشتن برنامه‌ریزی، صرفه‌جویی در زمان و انرژی را به همراه خواهد داشت و افراد با این شیوه می‌توانند بر احمال کاری و تنبلی غلبه کنند.
وی افزود: برنامه‌ریزی بر اساس اهمیت اولویت‌ها انجام می‌شود و انعطاف‌پذیر بودن از ارکان اصلی یک برنامه مناسب به شمار می‌رود، همچنین اولویت‌ها می‌توانند به صورت دوره‌ای تغییر کنند و افراد حتی در اولویت‌های فعالیت‌های روزمره خود باید بازنگری و امکان ایجاد تغییرات را مدنظر قرار دهند.
این روانشناس با بیان اینکه مدیریت زمان نقش اساسی در موفقیت یا شکست افراد دارد، تصریح کرد: گام برداشتن به سمت هدف بدون برنامه‌ریزی مانند گام برداشتن در مسیری مه آلود است و امکان خطا و بروز اشتباه در این مسیر افزایش می‌یابد.
طاهری با اشاره به افزایش بهره‌وری و کارآمدی افراد در پی داشتن برنامه‌ریزی و مدیریت زمان ادامه داد: افراد هنگام داشتن برنامه‌ریزی، روی اولویت‌های اصلی تمرکز بیشتری خواهند داشت و این موضوع به مرور زمان منجر به افزایش اعتماد به نفس آنها خواهد شد.
افزایش خلاقیت و نوآوری؛ ارمغان مدیریت زمان برای افرادوی گفت: بسیاری از افراد، هنگام مواجه شدن با تعداد زیادی فعالیت در دستور کار، دچار اضطراب و استرس خواهند شد، از همین رو داشتن برنامه‌ریزی یکی از بهترین راهکارهای کنترل و کاهش استرس و اضطراب به شمار می‌رود.
این روانشناس با بیان اینکه سردرگمی از دیگر مشکلاتی است که افراد هنگام نداشتن برنامه‌ریزی با آن مواجه می‌شوند، اضافه کرد: افزایش خلاقیت و نوآوری از دیگر فوایدی است که مدیریت زمان به افراد هدیه می‌دهد؛ مدیریت زمان همچنین نقاط ضعف افراد را بهبود می‌بخشد و در نتیجه مانع از دست رفتن فرصت‌ها خواهد شد.
طاهری با اشاره اینکه اختلالات خواب، اختلالات خوردن، درگیر شدن با مشکلات روحی متعدد حتی افسردگی از جمله مواردی است که می‌تواند افراد بدون برنامه‌ریزی را درگیر سازد، خاطرنشان کرد: ایجاد تعادل میان کار و زندگی، از دیگر دستاوردهای داشتن برنامه‌ریزی و مدیریت زمان است که اثرات آن بر تمام ابعاد زندگی افراد قابل مشاهده خواهد بود.
متخصصان معتقدند؛ مهارت‌های ضعیف مدیریت زمان می‌تواند مشکلات زیادی از جمله کمبود خواب، نارضایتی، مشکلات سلامتی و اضطراب را به همراه داشته باشد، اما در مقابل، مدیریت زمان می‌تواند باعث شود که فرد در مدت زمان کمتری، فعالیت‌های بیشتری را انجام دهد، همچنین افرادی که مهارت‌های مدیریت زمان را می‌دانند، نظم بیشتری دارند، لذا داشتن توانایی در برنامه‌ریزی و پایبندی موجب بهبود و ارتقای میزان کارایی افراد در زندگی فردی و اجتماعی آنها خواهد شد.
کد خبر 748738
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»