به نقل از «ایسنا»

صلاة؛ در برگیرنده‌ بعد ملکوتی اعمال

تاریخ انتشار: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۶۹۲۳۰

ایسنا/خراسان رضوی استادیار الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی با اشاره به معنای متضاد واژه صلاة در قرآن، گفت: صلاة و زکات بر بعد عرشی و فرشی دلالت دارند و قطعاً هیچ عملی بدون همراهی صلاة و زکات کامل نخواهد بود.

علی‌رضا آزاد در کانال خود در فضای مجازی در خصوص نقطه مقابل و کلمه متضاد واژه «صلاة»، اظهار کرد: متضاد «صلاة» در معنای فقهی، کلمه «تارک‌الصلاة» است، اما در آیه ۳۱ سوره قیامت بیان شده است «لاصَدَّقَ وَ لاصَلَّی».

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 در واقع در این آیه صداقت و صلاة و در آیه ۳۲ نقطه مقابل آن‌ها یعنی «وَ لکِنْ کَذَّبَ وَ تَوَلَّی» بیان شده است. بنابراین در مقابل صدق، کذب و در برابر صلی، تولی (=روی برگرداندن و سرکشی) آورده شده است.

وی ادامه داد: قطعاً معنای فقهی نماز با معنایی که در قرآن عنوان شده است، ارتباط محکمی دارد و این صحبت‌ها به معنای نفی ارتباط میان معنای فقهی و قرآنی نماز نیست، بلکه منظور این است که همه استعمالات قرآن از واژه «صلاة» به معنای فقهی آن به کار نرفته است. بنابراین این دیدگاه به معنای بی‌ارتباطی با معنای فقهی نماز نیست، بلکه به معنای عدم انطباق بر معنای فقهی این واژه است.

استادیار الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی بیان کرد: در آیه ۳۵ سوره انفال نیز نقطه مقابل صلاة و یا صلاة غیرمقبول را عنوان می‌کند. در این آیه بیان می‌شود «وَمَا کَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ إِلَّا مُکَاءً وَتَصْدِیَةً ۚ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ»؛ یعنی مشرکان نیز نماز می‌خوانند و نمازی که ادعا می‌کنند در کنار خانه خدا و نزد خداوند می‌خوانند، چیزی جز سوت‌زدن و کف‌زدن نیست. برخی افراد در تفسیر این آیه، کف‌زدن به عنوان تشویق را نیز نهی کرده‌اند که به نظر من این نگرش، کج‌سلیقگی در درک این آیه است.

آزاد با بیان این‌که «یکی از معانی نماز، دعا همراه با جلب توجه معبود است»، خاطرنشان کرد: جلب توجه معبود به شکل‌های مختلفی صورت می‌گیرد. به عنوان مثال در آداب دعا گفته شده است که برای استجابت دعا بهتر است اولیاء خدا را یاد کنیم. گویی از این طریق می‌خواهیم توجه خداوند را جلب کنیم.

وی عنوان کرد: توجه و اقرار به گناه نیز سبب جلب توجه الهی می‌شود. به عنوان مثال حضرت علی(ع) در دعای کمیل، خود را پایین آورده و خفض جناح می‌کند و به این شکل می‌تواند توجه خدا را به خود جلب کند. که در بیت «دو پادشاه در یک ملک نگنجند و دو درویش در یک گلیم بخسبند» نیز به این موضوع اشاره شده است. به طوری که در آداب دعا سعی داریم خود را پایین بیاوریم تا خداوند در ما تجلی پیدا کند.

استادیار الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی افزود: از آن رو که «صلاة» به معنای دعوت و دعا همراه با جلب توجه معبود است، در آیه ۳۵ سوره انفال نیز به تعبیری گفته می‌شود که انسان‌های نابکار گمان می‌کنند با سوت‌زدن و کف‌زدن می‌توانند توجه خداوند را جلب کنند. در حالی که جلب توجه خداوند در نماز و آداب آن مانند خفض جناح است به این معنی که در پیشگاه خداوند منیت خود را کنار بگذاریم. خداوند در حدیث قدسی می‌فرماید: من استجابت دعا را در روزیِ حلال قرار داد‎ه‌ام، اما مردم آن را در فریاد می‌جویند. در آداب نماز خواندن باید محو در خدا شویم و قطره‌ خود را به دریای الهی متصل کنیم.

آزاد تصریح کرد: در خصوص ۴۶ بار قرارگیری «صلاة» و «اقامه» در کنار یکدیگر چهار تفسیر بیان شده است. یکی از این تفاسیر منظور از آن را برپا داشتن آیین و فریضه نماز در جامعه دانسته است که تفسیر خوبی است، اما همه این تفاسیر با در نظر گرفتن معنای فقهی نماز بیان شده است. برخی دیگر این قرارگیری را به معنای جاری ساختن نماز در تمام ارکان زندگی تفسیر کرده‌اند. این تفسیر نیز از جمله تفاسیر خوب به شمار می‌رود. برخی افراد منظور از این به کارگیری را انجام نماز با همه حدود، فرائض، واجبات و... دانسته‌اند. این تفسیر خوب است، اما از مفهوم موجود در قرآن دور است. برخی دیگر نیز تفسیر اقامه نماز را به معنای استمرار در نماز بیان کرده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: سوالی که در این خصوص ایجاد می‌شود این است که چرا واژه قرائت در مورد نماز به کار نرفته است و اقامه نماز مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ بنا بر آنچه در خصوص نماز بیان کردیم، اساساً نماز در قرآن به معنای فقهی بیان نشده است که بتوانیم قرائت را برای آن به کار ببریم. به این ترتیب چنانچه نماز را به معنای ستایش الهی در نظر بگیریم، واژه‌ای به جز اقامه را نمی‌توان به آن اطلاق کرد.

استادیار الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی اضافه کرد: نکته کاربستی که در این خصوص وجود دارد این است که در هر عملی باید نماز آن را به جای آورد. بعد ملکوتی و ارتباط ماوراء هر عملی، صلاة آن عمل محسوب می‌شود. ارتباط عمل با عالم غیب، بعد صلاة و اقامه صلاة آن عمل است و توجه به رعایت قواعد ناسوتی یک امر پرداخت زکات آن عمل است. به عبارتی درس خواندن نیز صلاة خواهد بود اگر در ضمن و روح درس خواندن، خدا را در نظر داشته باشیم و قصد داشته باشیم با انجام این عمل به تقرب خداوند دست یابیم.

آزاد گفت: البته این چنین اعمال و نمازهایی جایگزین نماز فقهی نبوده و کافی نیست، اما منظور ما در این گفت‌وگو این است که صلاة بیان شده در قرآن صرفاً نماز فقهی نیست، بلکه صلاة بخشی از عمل ما را به آسمان متصل می‌کند و زکات نیز بخشی از عمل ما را به زمین وصل می‌کند. بنابراین قرار گرفتن صلاة و زکات در کنار یکدیگر و در آیات قرآن در واقع توجه به بعد عرشی و فرشی امور است و قطعاً هیچ عملی بدون همراهی صلاة و زکات کامل نخواهد بود.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری قرآن کريم نماز علیرضا آزاد معنای فقهی توجه خدا جلب توجه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۶۹۲۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۷ چالش بزرگ که شما را سرسخت‌تر از آدم‌های معمولی می‌کند

 هر آزمون دشوار سنگ محکی است که در نهایت شخصیت شما را شکل می‌دهد و تاب‌آوری و مقاومتتان را تقویت می‌کند. چالش‌های زندگی همان نقاطی هستند که سرسخت بودن ذهنی ما را شکل می‌دهند و اگر از این ۷ طوفان زندگی عبور کرده باشید پس قوی‌تر از چیزی هستید که خودتان فکرش را می‌کنید.

به یاد داشته باشید که سرسختی ذهنی به معنای مصون ماندن در برابر سختی‌ها نیست بلکه موضوع نحوه پاسخگویی شما به آنهاست. سرسختی ذهنی به معنای روبه‌رو شدن با ناملایمات، درس گرفتن از تجربیات و قوی‌تر و مقاوم‌تر شدن است.

۱. پذیرش عدم قطعیت
پیچ و خم‌های زندگی می‌تواند حتی مستحکم‌ترین کشتی‌ها را از مسیر خود خارج کند. با این حال اگر شما با تسلط و ثابت‌قدم از این بلاتکلیفی عبور کرده باشید، در واقع به تاب‌آوری خود عینیت بخشیده‌اید.

پذیرش تردیدها یا عدم قطعیت‌ها یک شیرین‌کاری جسورانه نیست. بلکه تصدیق جزر و مدهای همواره در حال تغییر زندگی و یافتن آرامش در دل هرج و مرج است.

به آن لحظاتی فکر کنید که مسیر پیش‌رویتان پوشیده در غبار بود. آیا لنگیدید یا با شجاعت و اعتقاد پیش رفتید؟

به خاطر داشته باشید که تاب‌آوری به معنای فرار از طوفان نیست. بلکه به معنی بالا بردن بادبان‌ها و پیمایش مسیر است. با هر موجی که فتح می‌کنید قوی‌تر ظاهر می‌شوید.

۲. پذیرش شکست
شکست، آن اهریمن مخوف، ما را به زمین می‌اندازد و تردیدها را در گوش‌مان زمزمه می‌کند. اما پیچیدگی داستان اینجاست:‌ نحوه برخاستن دوباره شما چیزی است که پولادین بودن ذهن و درون شما را آشکار می‌کند.

شکست نه یک بن‌بست، بلکه سکوی پرتابی برای رشد است. بنابراین، اگر به جای غرق شدن در ناامیدی، غبار را کنار زدید، درس گرفتید و به جلو رفتید، آفرین بر شما!

۳. تنها قدم زدن
تنها قدم زدن به این معنی است که باید به نیروی درونی، خرد و انعطاف‌پذیری خود تکیه کنید. این به این معنی است که مجبور شده‌اید با زمختی زندگی روبه‌رو شوید بدون اینکه کسی از شدت ضربات کم کند یا بار آن را با کسی تقسیم کنید.

این موضوع ربطی به انزوا یا تنهایی ندارد. بلکه قضیه پذیرش و درک این موضوع است که ماجراجویی ما در این جهان عمیقاً شخصی است.

۴. زیستن در حال
در طوفان برنامه‌ها و جاه‌طلبی‌های ما، به راحتی می‌توان زیبایی عمیق لحظه حال را نادیده گرفت. اما کسانی که یاد گرفته‌اند اینجا و اکنون را گرامی بدارند، استقامت ذهنی منحصر به فردی از خود نشان می‌دهند.

ذهن‌آگاهی ما را دعوت می‌کند تا به طور کامل در هر لحظه زندگی کنیم و از چنگال پشیمانی‌های گذشته و عدم قطعیت‌های آینده رها شویم. اگر این تمرین را بپذیرید، به‌ویژه در طول آزمون‌های زندگی قدرت درونی قابل توجه خود را نشان می‌دهید.

۵. رها کردن نفسانیت و منیت
همه ما نفْس داریم؛ بخشی از ما که به دنبال شناخته‌شدن، اعتبار و برتری است. این بخشی از طبیعت انسان است. و توانایی رها کردن منیت، سطحی از قدرت ذهنی را نشان می‌دهد که حقیقتاً قابل ستایش است.

اگر توانسته‌اید نفس خود را کنار بگذارید، انتقاد را بپذیرید و از آن درس بگیرید، اشتباه خود را بپذیرید و موفقیت‌های دیگران را به اندازه موفقیت خود تحسین کنید، درنتیجه نوعی از سرسختی ذهنی خود را نشان می‌دهید که نادر است.

۶. یافتن آرامش در تنهایی
برای بسیاری از افراد فکر تنهایی ترسی را برمی‌انگیزد که مترادف تنهایی است. با این حال اگر آرامش خود را در تنهایی کشف کرده‌اید درواقع عمق تاب‌آوری ذهنتان را آشکار می‌کنید.

اگر تنهایی را نه به‌عنوان خلأ انزوا، بلکه به‌عنوان پناهگاهی برای تکامل شخصی پذیرفته‌اید، پس شما نمونه فردی هستید که استقامت ذهنی‌اش ستودنی است. زیرا در سکون، ما اغلب عمیق‌ترین حقایق خود را کشف می‌کنیم.

۷. رها کردن کنترل
رها کردن به معنای تسلیم شدن نیست. بلکه به اعتماد به جریان طبیعی زندگی و گشودن آغوش خود به روی فرصت‌های جدید اشاره دارد.

برخلاف تصور رایج، قدرت مترادف با حفظ کنترل سفت و سخت جنبه‌های مختلف زندگی نیست. اگر هنر تسلیم شدن در برابر جریان زندگی را بپذیرید، سطح قابل‌توجهی از تاب‌آوری ذهنی خود را به نمایش می‌گذارید.

منبع: روزیاتو

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی