به نقل از «فردا»

بهترین و بدترین زمان‌های خواب

تاریخ انتشار: ۴ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۱۵۲۵۵

تسنیم:  خواب فرآیندی است که طی آن، بدن پس از فعالیت‌های روزمره‌ای که دارد، به صورت غیر ارادی نیاز به آن پیدا می‌کند. در واقع خواب در یک معنا یعنی دست کشیدن موقت از فعالیت‌های شبانه‌روز و استراحت دادن مطلق به بدن. خداوند در دو آیه به این مسئله اشاره دارد. در آیۀ47 سورۀ فرقان می‌فرماید «وَ هُوَ الَّذی جَعَلَ لَکُمُ اللَّیْلَ لِباساً وَ النَّوْمَ‌ سُباتاً وَ جَعَلَ النَّهارَ نُشُوراً» یعنی اوست که شب را براى شما پوشش و خواب را مایۀ استراحت و آرامش و روز را [ زمان ] پراکنده شدن [ جهت فعالیت و کوشش ] قرار داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در آیۀ9 سورۀ نبأ نیز مجدد اشاره به این مسئله کرده، می‌فرماید «وَ جَعَلْنا نَوْمَکُمْ‌ سُباتاً؛ و خوابتان را مایه استراحت و آرامش [ و تمدّد اعصاب ] قرار دادیم». اهل لغت، سُبات را به معنای «بریدن» و «قطع کردن» و در معنایی دیگر «آغاز خواب رفتن‌» گفته‌اند و شاید وجه اشتراک آنها، بریدن از فعالیت‌های روزمره و پرداختن به استراحت بدن باشد.

از جهت علمی و تجربی به اثبات رسیده خوابیدن باعث می‌شود که توانایی‌های ادراکی خود مانند حافظه، صحبت کردن و تفکر خلاق را در حد مطلوب نگه داریم؛ به عبارت دیگر، خواب نقش مهمی در رشد مهارت‌های مغزی ما دارد. اما به آن اندازه که خواب برای بدن مفید است، کم‌خوابی نیز معضلاتی را به همراه دارد؛ همچنان که کم‌خوابی سبب بروز مشکلات روانی و کاهش مهارت‌های مغزی در انسان می‌شود و به این ترتیب، فعالیت روزانۀ فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به طور میانگین یک سوم از شبانه‌روز افراد اختصاص به خواب دارد البته بسته به طبع انسان‌ها، این زمان متغیر است و در برخی تا 5 ساعت هم کاهش می‌یابد. از این جهت ضرورت دارد آگاهی‌های لازم دربارۀ ابعاد مختلف خواب را کسب کنیم. در این باره سیرۀ پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمۀ معصومین علیهم‌السلام منبع مناسبی محسوب می‌شود. با مطالعه در احادیث صادره از این انوار مقدس، در می‌یابیم آن بزرگواران بسیار نسبت به آداب خواب و حتی قبل از خواب، اهتمام خاصی داشته‌اند و با علم لدُنی خویش به نکاتی اشاره داشتند که علم نوین به تازه‌گی به آنها دست یافته است.

از جملۀ آداب نماز، مربوط به زمان خواب است. بر اساس روایات معصومین علیهم‌السلام، باید در زمان‌های خاصی مبادرت به خواب کرد، چرا که خوابیدن در برخی از زمان‌ها برای بدن و سیستم مغزی آسیب‌زا است. در این باره رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود:

خواب اول روز موجب کودنى است؛ النَّوْمُ مِنْ أَوَّلِ النَّهَارِ خُرْق

و خواب قیلوله (نزدیک ظهر) نعمت است؛ وَ نَوْمُ الْقَائِلَةِ نِعْمَةٌ

و خواب بعد از عصر موجب احمقى است؛ وَ النَّوْمُ بَعْدَ الْعَصْرِ حُمْقٌ

و خواب میان مغرب و عشاء آدمى را از روزى محروم می‌دارد. وَ بَیْنَ الْعِشَاءَیْنِ یَحْرِمُ الرِّزْقَ. (من لا یحضره الفقیه، ج‌1، ص502)

‌ یا در روایتی دیگر امام سجاد علیه‌السلام به ابی حمزه ثمالی فرمود «لا تَنامَنَّ قَبلَ طُلوعِ الشَمس فَاِنّی اکرهها لَکَ إِنَّ اللهَ یُقَسِّمُ فِی ذَلِکَ الْوَقْتِ أَرْزَاقَ الْعِبَادِ عَلَى أَیْدِینَا یُجْرِیهَا؛ هرگز قبل از طلوع خورشید نخواب که من آن را برایت خوب نمی‌دانم، زیرا خدواند در آن وقت، روزی بندگانش را به دست ما تقسیم می‌کند. (بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم، ج‌1، ص343)

اما بهترین موقعیت برای خوابیدن در شب، مدتی پس از عشاء یعنی پس از تاریکی هوا است که متأسفانه این زمان در عصر تکنولوژی و با وجود ابزارهای رسانه‌ای طولانی‌مدت شده است. سیرۀ نبوی گویای آن است که حضرت در همان ساعات اولیۀ شب به بستر می‌رفتند و بعد نیمۀ شب بر میخاستند و به عبادت و تهجد مشغول می‌شدند.

بنابر آیات اولیه سوره مزمل، رسول خدا صلی الله علیه و آله مکلف به بیداری در بخش عمده ای از شب بودند «یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلا نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلا أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا؛ ای جامه به خویشتن فرو پیچیده، به پا خیز شب را مگر اندکی، نیمی از شب یا اندکی از آن را بکاه، یا بر آن ]نصف [بیفزای، و قرآن را شمرده شمرده بخوان.» (مزمل 1ـ 4) از آیه آخر همین سوره نیز چنین برمی‌آید که حضرت و جمعی از مؤمنان خاص، بر اساس این دستورالعمل، بخش زیادی از شب را به تهجّد و عبادت بر می‌خاستند: «إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ أَنَّکَ تَقُومُ أَدْنَی مِن ثُلُثَیِ اللَّیْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَکَ وَاللَّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ...در حقیقت، پروردگارت می‌داند که تو و گروهی از کسانی که با تواند، نزدیک به دو سوم از شب یا نصف آن یا یک سوم آن را ]به نماز [ بر می‌خیزند و خداست که شب و روز را اندازه‌گیری می‌کند...» (مزمل 20) هرچند عمل به نسخۀ پیامبر (ص) دشوار است، اما انسان با تقید به این سیره، از جهت جسمی و معنوی در صحت قرار می‌گیرد.

منبع: فردا

کلیدواژه: زمان های خواب الله علیه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۱۵۲۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جامعه المصطفی، بازوی صادرکننده گفتمان انقلاب است

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی گفت: جامعة المصطفی العالمیه شجره‌ طیبه‌ ای است که به برکت انقلاب اسلامی شکل گرفت تا همراه با مبانی دین و ارزش‌ های تشیع، گفتمان انقلاب اسلامی به کشورها تسری پیدا کند بنابراین این مولود مبارک را  نباید تنها جریانی تعلیمی دانست.

  آیت‌ الله سید احمد علم‌ الهدی در دیدار با هیئت علما و رؤسای مدارس علمیه هندوستان که با حضور جمعی از طلاب غیرایرانی جامعة المصطفی العالمیه برگزار شد، اظهار داشت: جامعة المصطفی همان بازوی صادرکننده گفتمان انقلاب است و از این جهت، تلاش شما در تقابل مستقیم با اراده شیطانی استکبار قرار دارد.     آیت الله علم الهدی افزود: همه تلاش‌ هایی که در عرصه تبلیغ دین در سرزمین هندوستان انجام می شود، باید در خدمت پیروی از خط ولایت حضرت بقیة الله الاعظم (ارواحنا له الفدا) باشد.   عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: امروزه نه‌ فقط دوستان و دلسوزان بلکه حتی دشمنان اسلام نیز از مسائل سیاسی عبور کرده اند و چشم به ولایت معصوم دارند. این منطقی است که به برکت انقلاب اسلامی جهانی شد تا هرکس در هر گوشه از این عالم، چشم به ظهور داشته باشد و مهدی صاحب الزمان (عج) را در کانون توجه و تحلیل خود قرار دهد.     وی تأکیدکرد: استادان برجسته سیاست در نظام سلطه، شیعه را همچون پرنده‌ ای با دو بال نهضت حسینی و قیام مهدوی توصیف می کنند، بر همین اساس، هرکس در جهت ترویج ارزش‌ هایی مبتنی بر این دو اصل بکوشد، بیش از سایرین سرباز و مورد عنایت وجود اقدس امام زمان (عج) خواهد بود.   آیت‌ الله علم‌ الهدی گفت: فرصت مدیریت مدارس و حوزه‌ های علمیه در سرزمین هندوستان با گستره جمعیتی و فرصت‌ های تبلیغی را غنیمت بدانید. در موقعیتی که شما قرار دارید، هر مدرسه علمیه به مثابه اردوگاه بقیة الله (عج) است بنابراین طوری عمل کنید که گویا از طرف امام زمان (عج) به این مسئولیت منصوب شده‌ اید.   وی بیان کرد: این همان عرصه‌ ای است که سربازی شما در دستگاه امام زمان (عج) با آن سنجیده خواهد شد؛ به طوری که اگر امروز طلبه از فقه و اصول و کلام بهره‌ مند باشد و سطوح عالی حوزه را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارد اما از بینش سیاسی و تقید به انقلاب اسلامی بی‌ بهره باشد، تلاش و مجاهدت او برای کسب علوم حوزوی ابتر است و راه به جایی نخواهد برد.   بیش از ۵۰ میلیون شیعه اثنی عشری و ۲۰۰ میلیون مسلمان اهل سنت علاقمند به اهل بیت (ع) در هندوستان زندگی می‌کنند و سه هزار طلبه در ۱۰۰ مدرسه و حوزه علمیه هندوستان مشغول تحصیل علوم حوزوی هستند.