پاسخ یک ویروس‌شناس به شایعاتی پیرامون واکسن‌های کرونا؛ جلوی کاسبان ضدسلامت را بگیرید

دکتر سید علیرضا ناجی در گفت‌وگو با ایسنا، در واکنش به شایعاتی پیرامون تزریق واکسن کرونا که گاها به نقل از برخی ویروس‌شناسان معروف دنیا و در فضای مجازی مطرح می‌شود، گفت: متاسفانه به علت خلاء اطلاع رسانی وزارت بهداشت و صدا و سیما، جلوی شایعاتی نظیر همین شایعه اخیر مبنی بر اینکه «افراد ۲ سال پس از تزریق واکسن کرونا فوت می‌کنند» گرفته نمی‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چنین موضوعی به لحاظ علمی اصلا امکان پذیر نیست و هیچ مطالعه‌ای در این باره صورت نگرفته است. البته در تمام دورانی که واکسیناسیون کرونا در حال انجام است تیم‌های فرانسوی به علت شکست اقتصادی که در ساخت واکسن داشتند، بدون مطالعه مشخص صحبت‌های اینچنینی مطرح می‌کنند.

این ویروس شناس افزود: هر خبری که اعلام می‌شود باید با مطالعات علمی تطابق داشته باشد و اینکه آن حرف از قول چه کسی نقل می‌شود، مهم نیست؛ بلکه تطابق با مستندات علمی است که اولویت دارد. نکته مهم‌تر این است که واریانت‌های ویروس، ناشی از واکسیناسیون نیست، اکثر واریانت‌های کنونی اتفاقا پیش از آغاز واکسیناسیون اتفاق افتاده است و این از ویژگی‌های ویروس است که با گردش در جوامع جهش پیدا می‌کند و اینگونه نیست که با آغاز فرایند واکسیناسیون شاهد جهش‌های ویروس باشیم. در برخی مناطق بدون اینکه ارتباط جغرافیایی بین دو واریانت وجود داشته باشد، می‌بینیم برخی افراد دچار واریانت و موتاسیون‌های مشابه در نقاط دیگر شدند و این موضوع به دلیل هوشمندی ویروس است.

ناجی ادامه داد: دومین گزاره نادرستی که اعلام شد این بود که تزریق واکسن و تشکیل‌ آنتی‌بادی سبب بدتر شدن بیماری می‌شود. در برخی بیماری‌های ویروسی به واسطه تشکیل آنتی بادی وضعیت بیماری بدتر می‌شود اما، چنین موردی در خصوص ویروس کرونا اصلا شناسایی نشده است. در حال حاضر حدود ۱.۸ میلیارد نفر در دنیا واکسن کرونا دریافت کردند اما آیا دچار چنین مشکلاتی شده‌اند؟ در مواجهه با اخبار باید دنبال تایید آن باشیم. متاسفانه برخی افرادِ کاسب ضد سلامت موجب انتشار شایعات شدند و حتی از برخی می‌شنویم که به خاطر این شایعات می‌خواهند نوبت دوم واکسن را دریافت نکنند و این جای تاسف دارد که چرا واکنش‌ها به شایعات به موقع نیست.

وی درباره اینکه پس از چه مدت از تزریق واکسن، در برابر کرونا ایمن می‌شویم، اظهار کرد: معمولا ۲۱ روز  بعد از تزریق دُز دوم واکسن مصونیت کاملی شکل خواهد گرفت.

ناجی درباره آخرین جهش‌های ویروس کرونا، بیان کرد: آخرین واریانتی که اطلاعاتی از آن داریم باز هم مربوط به انگلستان است. نکته جالب این است که محل‌هایی که واریانت‌ها را شناسایی می‌کنیم مناطقی هستند که توریستی هستند. البته در انگلستان و سایر نقاطی که سعی کردند میزان واکسیناسیون را افزایش دهند هرچقدر هم که واریانت‌های مختلفی به وجود آید ممکن است میزان شیوع بیماری تغییر کند؛ اما موارد شدید و مرگ و میر بیماری رخ نمی‌دهد و این از اثرات واکسن است.

وی افزود: واکسن‌ها در برابر واریانت‌های برزیلی، هندی و بریتانیایی تا حدودی پوشش دهی مناسبی دارند ولی بیشترین نگرانی ما از واریانت آفریقای جنوبی است که واکسن‌ها عملکرد خیلی خوبی در برابر آن ندارند ولی نمی‌توان گفت کاملا هم بی اثر هستند. از این رو شرکت‌های داروسازی بزرگ شروع به تولید واکسن‌هایی علیه این جهش کرده‌اند.

ناجی گفت: با توجه به اینکه مواردی از ویروس هندی و آفریقایی در کشور ما هم مشاهده شده است و با توجه به اینکه سرعت واکسیناسیون بالایی نداریم، باید بر کنترل بیماری اهتمام ورزیم. با توجه به اینکه به نظر می‌رسد واریانت‌های آفریقای جنوبی و هندی در حال پخش شدن در کشور هستند و تعداد موارد ابتلای روزانه بالا است، این موضوع نشان از گردش ویروس در جامعه دارد و باید با روش‌های بهداشتی و محدودیت اجتماعی جلوی آن را بگیریم.

وی همچنین تاکید کرد: در حال حاضر علی‌رغم تمام مشکلات اقتصادی در مورد باز شدن تالارهای پذیرایی نگرانی‌هایی داریم ولی باید بدانیم کنترل بیماری نکته بسیار مهمی است.

این ویروس شناس درباره واکسیناسیون سنین زیر ۱۸ سال نیز گفت: در حال حاضر واکسن فایزر و مدرنا برای افراد ۱۲ تا ۱۸ سال تزریق می‌شود و واکسن اسپوتنیک برای خود روسیه مجوز این تزریق را با دُزهای متفاوت داده است. در ایران هم واکسن انستیتو پاستور در حال انجام مطالعاتی در این زمینه است و ان‌شاءالله بتوانیم پیش از مهر ماه افراد زیر ۱۸ سال را واکسینه کنیم اما اگر تا مهرماه چنین توفیقی حاصل نشد امیدوارم این امکان وجود داشته باشد که برای دانش‌آموزان واکسن‌هایی که مجوز تزریق به این گروه سنی را گرفتند، وارد کنیم. کودکان و نوجوانان از منابع مهم انتقال ویروس هستند و کنترل اپیدمی بدون واکسیناسیون آنها امکان پذیر نیست.

منبع: الف

کلیدواژه: تزریق واکسن واریانت ها واکسن ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۶۸۷۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انسان نخستین بار کی سرما خورد؟

ایتنا - انسان خردمند (هومو ساپینس) چه زمانی در تاریخ برای اولین بار سرما خورد؟
پاسخ به این سوال دشوار است؛ تا حدی به این دلیل که از میان ویروس‌های متعددی که باعث سرماخوردگی می‌شوند، تنها تعداد کمی از آن‌ها در بقایای به‌جا مانده از انسان‌ها کشف می‌شوند چرا که ویروس سرماخوردگی اغلب در بافت‌های نرم مانند ریه وجود دارد و کم‌تر در استخوان و دندان قابل ردیابی است. با این حال این امکان وجود دارد که برخی از اولین انسان‌های خردمند دست‌کم ۳۰۰ هزار سال پیش به سرماخوردگی مبتلا شده‌ باشند. 

«سرماخوردگی معمولی» یک اصطلاح کلی برای گروهی از عفونت‌‌های تنفسی است که افراد با سیستم ایمنی سالم، به صورت خفیف به آن‌ مبتلا می‌شوند. راینوویروس‌ها، کروناویروس‌ها و ویروس سین‌سیشیال تنفسی (RSV/ ویروس پیوسته‌یاخته‌ای تنفسی) اغلب عوامل اصلی‌اند. البته این عوامل بیماری‌زا (پاتوژن‌ها) قبل از آنکه بین مردم شیوع پیدا کنند، احتمالا از سایر مهره‌داران به انسان منتقل شده‌اند.

جوئل ورتهایم، ویروس‌شناس تکاملی از دانشگاه کالیفرنیا به لایو‌ساینس گفت، باتوجه به زندگی انسان خردمند با حیوانات، قرار گرفتن بشر در معرض ویروس‌های جدید اجتناب‌ناپذیر بوده است.

معمولا زمانی که ویروس حیوانی به بدن انسان وارد می‌شود، قادر به ایجاد عفونت و آلودگی نیست، زیرا با میزبان جدید سازگار نیست، با این حال ویروس‌ها گاه برای جهش موفقیت‌آمیز و حتی انتشار بین انسان‌ها مجموعه‌ای از ژن‌های مناسب دارند؛ مانند ویروس‌هایی که در همه‌گیری کووید‌ــ۱۹ یا آنفلوانزای خوکی ظهور کردند.

البته دانشمندان درباره زمان اولین شیوع ویروس‌های سرماخوردگی نظرهای متفاوتی دارند. به عقیده برخی دانشمندان، این ویروس‌ها می‌توانند هم‌زمان با طلوع تمدن بشری یعنی پنج تا شش هزار سال قبل، از حیوانات به انسان‌ها منتقل شده‌ باشند؛ زمانی که انسان‌ها زندگی در مناطقی نزدیک به هم را آغاز کردند که عوامل بیماری‌زا به‌راحتی می‌توانستند بین آن‌ها گسترش یابند و هم‌زمان پرورش حیوانات حامل این ویروس‌ها را نیز آغاز کردند.

اما همه دانشمندان با این فرضیه موافق نیستند. فرانسوا بالوکس، زیست‌شناس دانشگاه کالج لندن، می‌گوید انسا‌ن‌های «شکارچی‌ــ‌گردآورنده» که کشاورزی نمی‌کردند یا دام پرورش نمی‌دادند هم می‌توانستند از طریق شکار در معرض این ویروس‌های حیوانی قرار بگیرند. انسان شکارچی‌ پیش از انسان خردمند وجود داشت و به نظر این زیست‌شناس، ویروس‌های سرماخوردگی مختلف در طول دوران تکامل انسان در زمان‌های مختلف پدیدار می‌شدند و از بین می‌رفتند.

او می‌گوید: «من فکر می‌کنم احتمالا یکی از رویدادهایی که به افزایش قابل‌توجه جذب عوامل بیماری‌زا در انسان منجر شد، پخش شدن آن‌ها در خارج آفریقا بود که طی آن احتمالا به ویروس‌های سرماخوردگی جدید مبتلا شدند. بقایای قدیمی‌ترین انسان‌ خردمندی که در خارج از آفریقا کشف شد، متعلق به ۲۱۰ هزار سال قبل بود.»

دانشمندان برای کشف پیدایش این ویروس سراغ حفاری‌های باستان‌شناسی رفتند. به گفته کارشناسان، ویروس‌های سرماخوردگی زیاد خوبی باقی نمی‌مانند. این ویروس‌ها به طور معمول در بافت‌های نرم مانند ریه که پس از مرگ از بین می‌روند، اثر باقی می‌گذارند و در بافت‌های مقاوم مانند استخوان و دندان یافت نمی‌شوند.

البته ژنوم‌های ویروسی در بقایای انسان‌های باستانی یافت شده‌اند اما فقط ویروس‌های مبتنی بر دی‌ان‌ای بوده‌اند نه ویروس‌های حاوی آران‌آی (RNA) اما محققان یک کروناویروس متعلق به قرن شانزدهم را در پالپ دندان یک اسکلت‌ انسان در فرانسه پیدا کردند. این آران‌ای با کروناویروس‌های شناخته‌شده امروزی متفاوت است و نشان می‌دهد که این عوامل بیماری‌زای تاریخی احتمالا یا از بین رفته‌اند یا بدون آنکه شناسایی شوند، تکامل یافته‌اند.

بالوکس می‌گوید: «احتمالا در آینده از ویروس‌هایی که کمتر از ۲۰۰ سال پیش با ما بودند، تصویر جمعی مناسب‌تری خواهیم داشت. این امر ردیابی تاریخچه ویروس‌ها در گذشته‌های دور را برای دانشمندان آسان‌تر می‌کند.»