به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

پیوند؛ پایانی تلخ برای بیماران مبتلا به کبد چرب/ سلامت عضو بدنتان را با تغذیه درست تضمین کنید

تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۱۸۰۵۳۳

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، کبد نقش یک صافی را در بدن انسان ایفا می کند و باعث تصفیه ی خون ورودی از موادی مثل چربی ها،سلول های مرده و ناسالم،سلول های سرطانی،مواد شیمیایی و باکتری ها می شود.اگر این صافی طبیعی بدن با چربی های غیر طبیعی و اضافی، مسدود شود ، خون ورودی به آن تصفیه نمی شود و خون ناسالم در بدن به گردش در می آید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علت اصلی ابتلا به کبد چرب هنوز ناشناخته است، ولی تعدادی از اختلالات بالینی وجود دارند که به عنوان دلایل زمینه‌ای بروز کبد چرب، شناخته شده‌اند. آمار حاکی از این است که هفتاد درصد بیماران مبتلا به کبد چرب، چاق هستند و این یعنی افزایش بی رویه وزن و چاقی ارتباط مستقیم و موثر با ابتلا به کبد چرب دارد.

همچنین دیابت و بالا بودن چربی‌های خون هم از دلایل زمینه‌ای ابتلا هستند از دیگر عوامل مختلفی که باعث تغییر متابولیسم در بدن می‌شوند، شامل کاهش ناگهانی وزن، سوء تغذیه، تغذیه وریدی و گرسنگی طولانی مدت مانند گرفتن روزه نیز ممکن است باعث  بروزکبد چرب شوند.

سیدضیاءالدین مظهری متخصص تغذیه و رژیم درمانی، استاد دانشگاه و نایب رئیس انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی در ایران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت:  ابتدا باید علت کبد چرب در افراد مبتلا شناسایی شود زیرا به طور کلی کبد چرب دارای دو حالت با زمینه الکلی و یا غیرالکلی است.

او افزود: افرادی که کبد چرب آن‌ها زمینه الکلی دارد باید مصرف الکل و منابعی را که دارای الکل هستند را قطع کنند. افراد غیرالکی نیز که مبتلا به کبد چرب شده اند، معمولا افراد چاق و پرخور هستند که بیش از نیاز تغذیه می‌کنند و گرایش زیادی به مصرف مواد قندی به ویژه آبمیوه‌های شیرین و غیرطبیعی و مواد غذایی ناسالم و بی کیفیت دارند.

او توضیح داد: در بدن افراد با اضافه وزن بالا، مواد قندی و چربی ذخیره بیش از نیاز بدن، به تری گلیسیرید تبدیل شده است و کبد برای جلوگیری از آسیب دیدن سایر دستگاه‌های بدن مانند قلب و مغز این ماده اضافی را در خود ذخیره می‌کند و به همین دلیل به تدریج به صورت کبد چرب درمی آید.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: کبد چرب تا گرید سه با رژیم‌های مناسب کاهش وزن برای افراد چاق و رژیم‌های حاوی فیبر‌های محلول و نامحلول و یا دادن دارو‌هایی امکان بازگشت به حالت اول را دارد.

مظهری ادامه داد: با دادن رژیم‌های سبک و حذف منابع غذایی سرشار از کلسترول مانند گوشت‌های قرمز، گوشت‌های فراوری شده (سوسیس و کالباس)، لبنیات پرچرب و سس‌ها باید میزان تری گلیسیرید ذخیره شده در کبد را کم کرد.

او بیان با مصرف آبزیان و منابع امگا ۳، روغن زیتون به جای روغن‌های حیوانی، حبوبات و سبزی‌های پخته و خام مانند کدو، هویج، سبزی‌های حاوی فیبر و میوه‌ها درحد مناسب نیز می‌توان در بازگشت کبد به حالت طبیعی تلاش کرد.

مظهری به داشتن استراحت به اندازه کافی تاکید کرد و گفت: افراد مبتلا به کبد چرب باید تحرک داشته باشند، ولی خود را خسته نکنند چراکه باید به کبد فرصت بازسازی داده شود و کبد تنها در زمان استراحت بدن می‌تواند خود را بازسازی کند.

او ادامه داد: متخصصان گوارش و کبد، در کنار رعایت رژیم غذایی مناسب و تحرک بدون خستگی، گاهی  مکمل‌هایی به بیماران می‌دهند که به تخلیه و ترمیم کبد کمک می‌کند.

مظهری گفت: کبد یک سیستم بسیار خادم برای بدن است و اگر تنها چند درصد آن سالم باشد در صورت رسیدگی و توجه می‌تواند دوباره بخش‌های آسیب دیده خود را به طور کامل ترمیم کند. اما درصورتی که به وضعیت آن توجهی نشود، میزان تری گلیسیرید ذخیره شده در آن مرتب افزایش می‌یابد و از حالت کبد چرب با گرید‌های پایین به گرید چهار و پس از آن مبتلا می‌شود که دیگر هیچ درمانی مگر پیوند کبد را نمی‌توان برای آن انجام داد.

اسیدهای چرب امگا ۳ (به عنوان مثال روغن ماهی) می تواند سطح تری گلیسیرید را کاهش دهد و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد و همچنین خطر مرگ را از بیماری های قلبی کاهش دهد. برخی مطالعات نشان می دهد که آنها همچنین می توانند چربی را در کبد کاهش دهند.
افزایش دوز ویتامین E، آنتی اکسیدان، در چندین آزمایش بالینی برای بهبود چربی در کبد نشان داده شده است. ویتامین D، طبق یک مطالعه، همچنین به کاهش شدت چربی کبد و التهاب کمک می کند. دیگر مکمل های غذایی که به کمک بهبود NAFLD وعده داده اند، شامل پروبیوتیک ها و زنجبیل است.

برای درمان کبد چرب هیچ روش درمانی و دارویی وجود ندارد اما سبک غذای مناسب برای مدیریت این بیماری و حتی بیماری های زمینه ای مثل دیابت و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی مفید است. محدود کردن مصرف غذاهای کربوهیدرات تصفیه شده مانند غذاهای شیرین و شربت ذرت با فروکتوز بالا و جایگزینی برخی از مصرف کربوهیدرات با چربی های مضر (موجود در روغن زیتون و آجیل) نیز می تواند مفید باشد. 

علی محمد مرادی هیئت علمی بخش پیوند کبد بیمارستان امام خمینی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: کبد چرب یکی از بیماری‌های قرن بیست و یکم است و جزو بیماری هاست که کم کم نسل جدید بیشتر با آن درگیر می‌شوند.

مرادی افزود: چربی به طور کلی می‌تواند در بدن ذخیره و پخش شود. کبد ارگانی است که مثل سایر اعضای بدن اگر میزان چربی در آن بالا برود، تبدیل به منطقه ذخیره‌ای می‌شود؛ مثل چربی که زیر پوست اندام و شکم ذخیره می‌شود، وقتی چربی خون از یک حدی بالاتر می‌رود، در کبد انباشته می‌شود. اما تفاوت بین ذخیره سازی چربی در پوست و کبد این است که وقتی چربی در پوست ذخیره شود، تغییر زیادی نمی‌کنند، اما در کبد، چون یک ارگان فعال است، با افزایش ذخایر چربی به مرور زمان، عملکرد کبد دچار اختلال می‌شود.

او بیان کرد: عملکرد کبد در گذر زمان به دلیل فعالیت‌های مختلفی که دارد وقتی با حجم زیاد چربی مواجه شود، دچار اختلال می‌شود.

او اظهار کرد: در فیزیولوژی اتفاقی که در کبد چرب می‌افتد این است که سلول‌های کبد، به دلیل ذخایر چربی، کم کم در مراحل مختلف دچار تغییر کارکرد می‌شوند. اتفاق دیگر این است که حالت‌های التهابی در زمینه ذخیره چربی ایجاد می‌شود و به مرور زمان باعث تغییر ساختار کبد می‌شود.

هیئت علمی بخش پیوند کبد بیمارستان امام خمینی بیان کرد: همه این اتفاقاتی که در طی ذخیره چربی در کبد رخ می‌دهد، در طولانی مدت قابل مشاهده است به شکلی که فرد در سن ۳۰ یا ۴۰ سالگی به علت عدم رعایت رژیم غذایی مناسب و موارد دیگر دچار التهاب شدید کبد می‌شود و در طولانی مدت بافت نرم کبد که قوام مناسبی دارد به یک بافت سفت تبدیل می‌شود. به گونه‌ای که وقتی نرمی بافت کبد از یک حدی که کمتر شود، حجم کبد یک کیلویی در حد یک کبد ۲۰۰ گرمی هم فعالیت نخواهد داشت و کبد دچار نارسایی می‌شود، یعنی آن میزان فعالیت کبدی دیگر جوابگوی آن سطح بدن نخواهد بود و در نهایت اگر فرد خوش شانس باشد و به سمت پیوند کبد برود می‌تواند زندگی جدیدی را شروع کند و اگر این پروسه ادامه دار شود و فرد نتواند به سمت بهبودی برود، بیمار از دست خواهد رفت.

مرادی گفت: بیمارانی که متوجه ابتلا به کبد چرب می‌شوند نباید استرس داشته باشند و فکر کنند امکان درمان برایشان وجود ندارد زیرا، این پروسه طولانی مدت است و تا یک زمانی قابل بازگشت است و کار‌هایی که در راستای درمان این بیماری انجام می‌شود حمایتی است یعنی با متوقف کردن کار‌هایی که باعث ایجاد کبد چرب شده، میتوان روش بیماری را برگشت پذیر کرد.

مرادی در مورد علائم ابتلا به کبد چرب گفت: کبد چرب در مسیری که طی می‌کند علائم متفاوتی دارد. عمدتا به بیماری کبد چرب بیماری خاموش می‌گویند، زیرا علائم خاصی ندارد و با آزمایش متوجه ابتلا به بیماری می‌شوند. عمدتا در سونوگرافی نیز عارضه کبد چرب قابل تشخیص است.

او توضیح داد: کبد چرب سه نوع یک و دو و سه دارد، اما این انواع، اهمیت کلینیکی ندارند و تنها کمکی که پس از تشخیص قطعی این انواع می شود انجام داد این است که به طور مثال وقتی کبد چرب نوع سه تشخیص داده می‌شود، فورا درمان پیگیری شود و اگر نوع یک بود خیلی جای نگرانی نیست.

هیئت علمی بخش پیوند کبد بیمارستان امام خمینی اظهار کرد: معمولا علائمی که مبتلایان به کبد چرب، بخاطرش به پزشک مراجعه می‌کنند، بیحالی و خستگی مفرط و دل درد‌های مبهم شکمی و بی اشتهایی و کاهش زمان خواب و ... است، اما هیچ کدام از این علائم اختصاصی نیستند و باز هم باید تاکید کرد که کبد چرب یک بیماری خاموش است.

مرادی افزود:همانطور که قبلا اشاره شد، کبد چرب سه نوع یک و دو و سه دارد و همکاران رادیولوژیست با استفاده از سونوگرافی که انجام می‌دهند و با بررسی درصد درگیری کبد انواع مختلف تشخیص داده می‌شود.

او بیان کرد: از درجه سه به بعد کم کم ذخیره شدن چربی یک ذخیره شدن ساده نیست و باعث ایجاد بافت التهابی در کبد می‌شود و وقتی کبد به این مرحله التهابی می‌رسد یک سری بافت‌های ملتهب کلاژنی و فیبروز، در سلول‌های میان بافتی ایجاد می‌شود و بافت کبد را چروکیده و جمع می‌کند و این کبد به دلیل کم شدن حجمش هم از نظر ساختار و هم از نظر عملکرد دچار اختلال می‌شود که به آن فیبروز می‌گویند و مرحله برگشت ناپذیر است. از مرحله فیبروز تا زمانی که موعد پیوند کبد فرا برسد بر اساس شرایط بیمار و ابتلای و عدم ابتلایش به بیماری‌های زمینه ای، باز هم فرصت برای بیمار وجود دارد و زمان مقاومت بدن بسته به این شرایط متفاوت است.

در خیلی از موارد مشاهده شده که حتی وقتی بیمار در مرحله فیبروز بوده باز هم نیازی به پیوند کبد نداشته است

مرادی اظهار کرد: در مواردی که شرایط بیمار اورژانسی نیست ممکن است پیوند کبد یکی دو سال به تاخیر بیفتد و حتی خود بیمار در شرایط مساعدی باشد و تمایلی به پیوند نداشته باشد. هرچه بیماری پیشرفت کند، علائمش هم مشهودتر می‌شود. علائمی مانند بی اشتهایی و ضعف شدید به حدی زیاد می‌شود که برای بیمار غیرقابل تحمل است و بیمار و پزشک احساس نیاز شدید به پیوند می‌کنند، اما چون میزان کبد تولیدی برای اهدا در کشور کم است همیشه اولویت پیوند با کسی است که شرایط نارسایی کبدی اش بدتر است.

او گفت: این عوامل دلیلی می‌شود تا فرد به پیوند کبد از فرد زنده تمایل پیدا کند. در پیوند از زنده، خانواده درجه یک با گروه خونی یکسان، در اولویت هستند و وقتی پس از آزمایش بررسی‌ها متوجه شدند، کبد اهدایی از فرد زنده، از نظر عروقی مناسب باشد، پیوند کبد صورت می‌گیرد، به شکلی بخشی از کبد فرد سالم را برمیدارند و به فرد گیرنده پیوند می‌زنند.

هیئت علمی بخش پیوند کبد بیمارستان امام خمینی در مورد توصیه هایی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا اظهار کرد: مردم باید مراقب سبک زندگی و سلامتشان باشند و هر گونه اضافه وزن را جدی بگیرند و بر ورزش و پیاده روی مکرر مداومت کنند و از مصرف غذا‌های فراوری شده و فست فود پرهیز کنند و غذا‌ها و میوه‌های سالم را مصرف کنند. افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مثل قند خون، بیشتر از افراد عادی در معرض ابتلا به کبد چرب هستند و باید با مراجعه به پزشک بیماریشان را کنترل کنند.

مرادی گفت: کبد چرب هیچ درمان و داروی قطعی وجود ندارد، اما میتوان از ابتلا به آن پیشگیری کرد. مصرف آنتی اکسیدان‌هایی مثل ویتامین دی و چربی‌های مناسب مثل زیتون و کنجد و مصرف میوه و سبزیجات تازه و فعالیت بدنی مناسب، به پیشگیری از ابتلا به کبد چرب جلوگیری می کند.

علویان رئیس انجمن هپاتیت، در بخش سخنرانی همایش سلامت  ۲۰عادت غذایی را باعث سلامتی و عدم ابتلا به کبد چرب برشمرده است که این عادات به شرح زیر است: 
۱- چای را اندکی سرد بنوشید تا سرطان مری نگیرید.
۲- قند‌های قندان را ریزتر کنید.
۳- هیچ وعده غذایی را حذف نکنید.
۴- از گیاهخوار شدن صرف نظر کنید بدن به مواد گوشت نیازمند است.
۵- با سیر و پیاز به شدت دوست باشید.
۶- آب فراوان بنوشید.
۷- چیپس را دشمن خود بدانید.
۸- غذا را به خوبی بجوید.
۹- ماست کم چرب و شیر را فراموش نکنید.
۱۰- گوجه فرنگی را دوست خوب خود بدانید.
۱۱- برنج را آبکش نکنید.
۱۲-با سوسیس و کالباس سرسنگین باشید.
۱۳- با نوشابه قهر کنید.
۱۴- نان سبوس دار میل کنید.
۱۵- دیر شام نخورید.
۱۶- مصرف ماهی را جدی بگیرید.
۱۷- به یکدیگر برای خوردن شام بیش از حد تعارف نکنید.
۱۸- کافیست هر روز نیم ساعت پیاده روی کنید.
۱۹- میوه فراوان بخورید.
۲۰- به خوردن سبزیجات عادت کنید.

بیشتر بخوانید 

مراحل تشخیص و درمان کبد چرب

انتهای پیام / 

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: کبد چرب گوارش و کبد مشکلات گوارشی ابتلا به کبد چرب مبتلا به کبد چرب تری گلیسیرید طولانی مدت زمینه ای چربی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۱۸۰۵۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترویج فرهنگ غذای سالم متناسب با آموزه‌های طب ایرانی

  به گزارش ­خبرگزاری صدا و سیما؛ ­دکتر رادمنش با بیان اینکه در مکتب طب سنتی ایران چیدمان تغذیه بر اساس فصل، سن، محل زندگی و مزاج اشخاص متفاوت است، اما یکسری تدابیر عمومی نیز وجود دارد که رعایت آنها به حفظ سلامت همه افراد­ کمک می‌کند؛ تاکید کرد: پرهیز از پرخوری و درهم خوری یکی از اصول مهم تغذیه به شمار می‌آید، زیرا رعایت نکردن آن موجب تداخل و اختلال در هضم و ابتلا به انواع بیماری‌ها می‌شود. دکتر رادمنش همچنین داشتن نظم در ساعات غذا خوردن را یکی از مهمترین آداب تغذیه صحیح دانست و بر ایجاد فاصله کافی بین وعده شام و خوابیدن تاکید کرد. وی افزود: طب ایرانی، طب کلی نگر است و پزشکان متخصص طب ایرانی بر اساس شرایط هر فرد، دستورهای خاصی را به وی ارائه می‌دهند. در طب ایرانی پیشگیری از بیماری با رعایت اصول ششگانه حفظ سلامتی جز قوانین بنیادین می‌باشد. این اصول عبارتند از آب و هوا، تغذیه، حرکات بدنی، خواب و بیداری، نگهداری مواد لازم و دفع مواد زاید و حالات روحی و روانی که در این میان ورزش و تغذیه از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. این پزشک و متخصص طب ایرانی ادامه داد: ورزش اصولی، عامل مهمی برای حفظ سلامتی به شمار می‌رود و برای آن فواید زیادی ذکر شده است. به نظر برخی از حکما، چون ابن سینا، عامل ورزش در حفظ سلامتی، بر همه عوامل حتی تغذیه، تقدم دارد و برای اینکه از فعالیت‌های بدنی بیشترین فایده نصیب افراد شود، ورزش‌های متناسب با هر فرد پیشنهاد شده است. وی افزود: فعالیت بدنی منظم و متناسب با سن و شرایط جسمانی، فواید بی‌شماری برای سلامت جسم و روان دارد. تشویق اعضای خانواده به انجام فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا و ورزش‌های گروهی، متناسب با شرایط افراد خانواده می‌تواند روحیه نشاط و شادابی را در خانه حاکم کند. ­ وی در پایان گفت: با همدلی و همکاری خانواده‌ها، رسانه‌ها، سازمان‌های دولتی و غیردولتی می‌توانیم با ترویج فرهنگ غذای سالم و ورزش همگانی و متناسب بر پایه آموزه‌های طب ایرانی، جامعه‌ای سالم و پویا برای نسل‌های آینده بسازیم. هفته سلامت فرصتی مغتنم برای آغاز این حرکت ارزشمند است.