اختلاف آنکارا-واشنگتن حل می شود؟
تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۱۸۳۳۷۱
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، سر انجام پس از کش و قوسهای فراوان کاخ سفید اعلام کرد جو بایدن رییس جمهور آمریکا و رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در ۱۴ ژوئن در حاشیه نشست ناتو دیدار و گفتگو خواهند کرد.
این اولین دیدار رو در روی اردوغان و بایدن خواهد بود، در حالی که بایدن پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری برخلاف دونالد ترامپ رییس جمهور پیشین آمریکا هیچ رغبتی برای دیدار با اردوغان نشان نداده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
واقعیت این است که میان ترکیه و آمریکا موضوعات مورد مناقشه بسیاری وجود دارد، در حالی که پس از کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه و حمایت آمریکا از سازمان فتح الله گولن به عنوان عامل اصلی این کودتا شاهد اوج این اختلافات هستیم.
این روزها شش پرونده مهم پیش روی آنکارا و واشنگتن قرار دارد که انتظار میرود اردوغان در دیدار با بایدن محور پروندهها را مطرح و برای حل آن پیشنهاداتی ارائه دهد.
۱- حمایت آمریکا از پ ک ک / ی پ گیکی از مهمترین پروندههای مطرح برای دولت ترکیه در رابطه با آمریکا موضوع مبارزه با گروههای "پ. ک. ک" و "ی. پ. گ" است که خط قرمز دولت ترکیه محسوب میشود و حتی ترکیه به این بهانه عملیات مخلتف در مرزهای عراق و سوریه انجام داده است. اما در مقابل دولت آمریکا حمایت تسلیحاتی این گروهها را به عهده گرفته است. حتی اخیراً وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) برای هزینههای دفاعی سال مالی ۲۰۲۲ میلادی، ۷۱۵ میلیارد دلار بودجه درخواست کرده که ۵۲۲ میلیون دلار آن هزینه برنامه آموزش و تجهیز در عراق و سوریه که گروه پ.ک. ک / ی.پ.گ نیز شامل آن میشود.
۲- موضوع اس -۴۰۰ و تحریمهای ترکیهپرونده دیگر تمایل بیشتر دولت آنکارا به توسعه روابط خود با مسکو و خرید سامانه اس -۴۰۰ است که دولت آمریکا و ترکیه را به عنوان هم پیمان در ناتو مقابل هم قرار داده است. به طوری که در همین رابطه آمریکا طرح تحریم کاتسا علیه ترکیه را در دستور کار خود قرار داده است.
حتی در آذرماه سال ۹۹ وزارت خزانهداری آمریکا سازمان صنایع دفاعی ترکیه را به دلیل خرید سامانه دفاع موشکی اس- ۴۰۰ از روسیه مورد تحریم قرار داد. ضمن اینکه قبل تر از آن دولت آمریکا، ترکیه را از برنامه تولید مشترک جتهای جنگی اف- ۳۵ خارج کرده بود. ترس آمریکا بخاطر از دست دادن بازار تسلیحاتی و ترس از تجزیه ناتو از جمله عواملی است موجب مخالف آمریکا در خرید سامانههای موشکلی اس -۴۰۰ از روسیه شده است.
۳- مساله مدیترانه شرقیمساله دیگر پرونده مدیترانه شرقی است؛ در سالهای اخیر مدیترانه شرقی بستر مبارزه سیاست انرژی و حق حاکمیت میان دولت حاشیه این دریا شده است. ترکیه نیز به علت فعالیت حفاری گازی تنشهای بسیاری با دولتهای حاشیه مدیترانه شرقی به خصوص یونان تجربه کرد. اما اخیراً شاهد تحرکات آمریکا در مدیترانه شرقی و حمایت از یونان و قبرس یونان نشین هستیم که ترکیه آن را اقدامی علیه خود میداند. همچنین واشنگتن اهداف ایجاد جبهه مخالف گسترده علیه مسکو را دنبال میکند. آمریکا با ورود مستقیم به مساله مدیترانه شرقی قصد دارد شرایطی در این بستر دریایی ایجاد کند تا اروپا با تامین انرژی گازی خود از حالت وابستگی انرژی به روسیه خارج شود.
۴- محاکمه رضا ضراب و هالک بانک در آمریکارضا ضراب تاجر ایرانی- ترکیهای در جریان یک پرونده فساد مالی گسترده میان مقامهای دولتی ترکیه در ارتباط با کمک به دور زدن تحریمهای ایران و موارد فساد اقتصادی دیگر در آذر ماه سال ۹۲ دستگیر شد و بعد از مدتی آزاد شد اما این پرونده به اینجا مختومه نشد و ضراب بار دیگر در اسفند سال ۱۳۹۴ هنگام سفر به آمریکا بازداشت شد و در سالهای اخیر روند محاکمه اش همراه با هالک بانک ترکیه (بانک خلق) به اتهام دور زدن تحریمها ادامه دارد. هرچند شخص رجب طیب اردوغان در این خصوص با مقامهای آمریکایی صحبت کرده و خواستار توقف دادرسی این پرونده شده بود اما هنوز نتیجهای حاصل نشده است.
۵- حمایت آمریکا از فتح الله گولنحمایت آمریکا از سازمان گولن عامل اصلی کودتای نافرجام ۱۵ جولای سال ۲۰۱۶ و عدم استرداد فتح الله گولن رییس این سازمان به دولت ترکیه را میتوان نکته آغاز تنش میان آنکارا و واشنگتن عنوان کرد. علی رغم درخواست دولت آنکارا اما واشنگتن از تحویل این شخص به ترکیه سرباز میزند. این یکی از قدیمی ترین موارد اختلاف میان دو کشور محسوب میشود که با گذشت پنج سال همچنان حل نشده باقی مانده است.
۶- به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنهاقدام «جو بایدن»، رییس جمهور آمریکا در به رسمیت شناختن نسل کُشی ارامنه توسط امپراتوری عثمانی، روابط «واشنگتن» و «آنکارا» را با چالش جدیدی مواجه کرده است. هر چند مقامات ترک واکنش تندی به این موضوع نشان داده اند اما مساله اصلی احتمال درخواست غرامت از سوی ارمنستان است که میتواند به صورت مالی و ارضی مطرح شود که این موضوع دولت ترکیه را نگران کرده است.
نتیجهدر پایان باید گفت که علی رغم تلاش حزب عدالت و توسعه به عنوان حزب حاکم ترکیه جهت حل اختلافات با دولت آمریکا اما نتیجه مطلوبی که ترکیه خواهان آن است حاصل نشده است. با توجه به محدودیت زمان در دیدار اردوغان و بایدن و گستردگی ابعاد موارد مورد اختلاف، احتمال میرود که فرصت برای گفتگو در مورد جزییات تمامی این پروندهها وجود نداشته باشد.
پربیننده ترین هشدار روسیه به اعضای شورای حکام درباره برجام واشنگتن: ایران از اقدامی که بازگشت به برجام را پیچیده می کند خودداری کند ایران فرصت مذاکرات وین را غنیمت بداند مذاکرات وین برای احیای برجام پایان هفته از سر گرفته می شود ابراز نگرانی مجدد آمریکا و اروپا از تداوم تعلیق اجرای پروتکل الحاقی در ایرانمنبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: رجب طیب اردوغان انتخابات ۱۴۰۰ حمایت آمریکا مدیترانه شرقی دولت آمریکا رییس جمهور دولت ترکیه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۱۸۳۳۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کریدور عراق-اردوغان- اروپا / چالشهای فنی و زیرساختی
علی آهنگر- روزنامه اعتماد-وقتی در ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ بایدن در دهلینو توافق بر سر کریدور عرب-مد را اعلام کرد، تنها صدای مخالف رجب طیب اردوغان بود. بیست کشور ثروتمند جهان که عنوان جی۲۰ را با خود یدک میکشند، دو روز شهریور گذشته را در دهلینو به سر بردند. جهان و آنچه در او هست در این دو روز چشم به خیابانهای نه چندان پر زرق و برق دهلینو دوخته بود. همه میدانستند که چکشهای نارندرا مودی بر میز ریاست اجلاس نمادی بیش نیست و توافقهای اساسی همه از پیش صورت پذیرفته است. اما جهان بیتاب از اعلام توافقی بود که هندوستان را از یک کریدور به امارات و عربستان و از آنجا به دریای مدیترانه و اروپا متصل میکرد. کریدوری که از آن پس در ادبیات ژئوپلیتیک به کریدور عرب- مد شهرت یافت. معلوم بوده و هست که این کریدور به این سادگیها به سرانجامی نخواهد رسید. اما نکته این بود که رجب طیب اردوغان با صدای بلند مخالفتش را با این کریدور اعلام کرد و بیان داشت ترکیه باید از این معامله سهمی داشته باشد. امارات متحده عربی از سوی رهبران گروه ۲۰ ماموریت یافت تا رضایت خاطر این صدای بلند و پرغوغای آناتولی را کسب کند. نتیجه این سر و صدا و آن لابیهای پشت پرده با امارات و قطر در سفر روز دوشنبه سوم اردیبهشت ۱۴۰۳ اردوغان به عراق نمایان شد. وقتی اردوغان در فرودگاه بغداد با استقبال محمد شیاع السودانی بر فرش قرمز گام نهاد تا از یگان استقبال سان ببیند، وزیران راه و حمل و نقل امارات و قطر هم در هتلهای بغداد جا خوش کرده بودند. همه چیز مهیا بود تا رجب طیب اردوغان و شیاع السودانی در پشت میزهای سالن بزرگ تشریفات کاخ نخستوزیری بایستند و وزیران راه ترکیه، عراق، امارات و قطر امضاهایشان را پای یادداشت تفاهمی برای ایجاد کریدوری جدید بگذارند که چهره ژئوپلیتیک منطقه را تغییر میدهد.
کریدوری که از این پس کریدور عراق-ترکیه-اروپا نام دارد که ما بحق آن را در این نوشتار کریدور عراق- اردوغان-اروپا نام نهادیم، چراکه برپایی این کریدور بیش و پیش از هر چیز قاچ بزرگی از کیک تجارت و اقتصاد آینده اقیانوس هند-اروپا را نصیب ترکیه میکند و نقش رجب طیب اردوغان را در به دست آوردن این قاچ بزرگ ژئوپلیتیکی برای ترکیه روشن میدارد. با برپایی این کریدور که ظاهرا علاوه بر ارتباط با هند، تجارت و البته رضایت چین را نیز به همراه دارد، عراق و بندر فاو در جهان برجسته میشوند. فاو شهر بندری کوچکی در دهانه اروندرود است که برای رزمجویان آن سالها خاطرات عمیقی را به همراه دارد. مگر میشود فاو را بگویی و از آن همه درگذری؟!
آن فاو بیقرار با آن مسجد با نمازگزارهای مخلص بیشمار حالا تبدیل به یک بندر بزرگ میشود. بندری فخر جبل علی در امارات. اگر بندر جبل علی امارات با ۶۷ اسکله کانتینری لقب بزرگترین بندر خاورمیانه را به خود داده، حالا قرار است تا سال ۲۰۲۵ در برابر بندر ۹۰ اسکلهای کانتینری فاو کلاه از سر بردارد. میگویند با راهاندازی فاز نخست این کریدور در ۲۰۲۸ که ترکیبی از بزرگراهها، راهآهن، انتقال خطوط نفت و گاز و خطوط ارتباطات است، زمان رسیدن بارها به اروپا از ۴۵ روز دماغه امیدنیک و ۳۵ روز دریای سرخ، به ۲۵ روز کاهش مییابد. یعنی کالاهای ساخت چین و هند ده روز زودتر به دست مشتریان سیریناپذیر اروپایی میرسد. اما این تمام مطلب نیست. آنگونه که میدل ایستای میگوید؛ عراق چشم دارد در قالب این قرارداد، ۱۷ میلیارد دلار سرمایه جذب کند، ۱۲۰۰ کیلومتر راهآهن خود را از فاو به ترکیه و از آن طریق به اروپا برساند، قطارهایی با ۳۰۰ کیلومتر سرعت در ساعت در ریل بگذارد، سالانه ۴ میلیارد دلار درآمد کسب کند و برای ۱۰۰ هزار نفر از جوانان عراقی کار و شغل بسازد. اینها همه خوب است، اما یک نقص عمده و یک عیب بزرگ دارد. نقص عمده داستان پیش گفته این است که از دو مبدا اصلی تجارت امروز و آینده کریدورهایی که قرار است از خلیج فارس بگذرد، یعنی چین و هند کسی در بغداد نبود تا در کنار وزیران راه چهار کشور عراق، ترکیه، امارات و قطر، به عنوان تضمینکننده اصلی دادن کالا و کانتینر پای قرارداد را امضا کند. و، اما عیب بزرگ و بسیار بزرگش این است که هیج سهمی برای نقش ژئوپلیتیک ایران در منطقه قائل نشده است. مگر میشود ابرکشتیهای کانتینری با میلیونها تن کالا از جلوی چشمان بندر چابهار و آن پهنه بیکران دشت مکران بگذرند، برای لنجهای ماهیگیری کنارک دست تکان دهند و در شمالیترین نقطه خلیج فارس، در بندر فاو پهلو بگیرند؟! آقای رجب طیب اردوغان لابد فکری کردهاند که چنین چیزی تحقق یافتنی نیست. پس تا دیر نشده، چهار کشور ترکیه، عراق، امارات و قطر خوب است به تهران بیایند؛ وزیرانی از چین و هند هم در پایتخت ایران حضور یابند و بر نقش تاریخی ایران و بندر مکران و چابهار انگشت تایید بگذارند.