به نقل از «ایرنا»

مناظره فرصتی برای رویارویی مواضع نامزدهای انتخاباتی

تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۱۹۷۴۹۸

 کم تر از یک هفته تا ۲۸ خرداد، روز برگزاری انتخابات مهم ۱۴۰۰ باقی مانده است و در این مدت مناظره‌های کاندیداهای ریاست جمهوری شروع و مردم بسیاری از طریق رسانه های خود آن‌ ها را دنبال می کنند. اگرچه بحث مناظره در بسیاری از کشورهای دنیا همیشه با مسایل و مشکلاتی همراه بوده و گاه بی اخلاقی‌هایی در مناظرات انتخاباتی آنها هم دیده می‌شود؛ اما جدا از این امر باید به بحث شعارها و مواردی که توسط کاندیداها گفته می‌شود نیز توجه کرد و به راحتی از کنار آنها نگذشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  ایجاد برابری در ارایه مباحث در میان کاندیدا ها و پرس و جو در باره میزان عملیاتی بودن برنامه ها و شعارهای آنها از مهمترین وظایف گردانندگان مناظره و تیم‌ های رسانه‌ ای از جمله خبرنگاران و روزنامه نگاران است. نظر به اهمیت این بحث پژوهشگر ایرنا  گفت و گو یی با "امید جهانشاهی"، استاد ارتباطات انجام داده است که در ادامه مشروح آن می‌خوانید:

مهمترین ویژگی‌های یک مناظره خوب

جهانشاهی پیرامون ویژگی‌های یک مناظره خوب انتخاباتی اظهار داشت: مناظره مهمترین رویداد انتخاباتی است. از دهه ۶۰ میلادی که تلویزیون در آمریکا گسترش یافت و تقریبا از هر ۱۰ خانوار آمریکایی ۹ خانوار تلویزیون داشتند، مناظره نقش مهمی در انتخابات یافت که مصادف بود با مناظره کندی و نیکسون. جالب است که کسانی که مناظره را از رادیو گوش می‌دادند، معتقد بودند که نیکسون برنده مناظره است اما جذابیت،جوانی و ژست‌های کندی باعث شد او برنده شود که هنوز هم در کلاس‌ های ارتباطات سیاسی مثالی معروف از نقش ارتباطات بصری و تاثیرگذاری تصویر در اقبال عموم به یک کاندیدا در مناظره است. از همان زمان هم مناظره تلویزیونی به  قوی‌ترین ابزار پیروزی در انتخابات تبدیل شد تا امروز که معمولا نتایج انتخابات بر اساس مناظره‌ها پیش بینی می‌شود. برنده انتخابات کسی است که در مناظره به عنوان برنده ارزیابی می‌شود. البته فقط خود مناظره نیست که برنده را تعین می کند بلکه معمولا قبل از برگزاری مناظره وضعیت‌های دو جناح تعین کننده است.

وی افزود: به هر حال جناح ها در وضعیت برابر که وارد مناظره نمی شوند. بنا به هر دلیلی معمولا یک جناح دست برتر را دارد. مثلا سال ۲۰۱۲ در فرانسه، سارکوزی در رقابت با اولاند در موضع ضعف بود؛ چون مردم از عملکردش راضی نبودند. اما اولاند، رقب سوسیالیست‌ اش فقط یک مناظره را پذیرفت چون دست برتر را داشت. یا مردم آمریکا از سیاست‌ های بوش خسته بودند لذا در انتخابات ۲۰۰۸ مردم آمریکا مک کین را ادامه وضعیت بوش دانستد و رای اکثریت را اوباما با شعار تغییر از آن خود کرد. از این گونه مثال‌ها بسیار است و به هر حال طبیعی است که کاندیداهای دو جناح با وضعیت برابر وارد مناظره نمی‌شوند اما خود مناظره هم مهم است.

این کارشناس رسانه به چگونگی طرح سوال ها اشاره کرده و گفت: یکی از ویژگی‌های مناظره خوب طرح سوالات جدی روز کشور است. یکی دیگر از ویژگی‌های مناظره آگاهی بخشی است. در آمریکا «کمیسیون مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری» کنترل مناظره‌ها را در اختیار دارد و هدف آن انجام صحیح مناظره‌های ریاست جمهوری است؛ یعنی اینکه آیا از طریق این مناظره‌ ها، اطلاعات مناسبی برای شهروندان فراهم ‌شود. همچنین حالا اگر بخواهم صادقانه جواب دهم باید بگویم مناظره خوب مناظره‌ای است که جذاب باشد به گونه ای که در کسانی که تردید دارند و کسانی که هنوز تصمیم نگرفته اند که پای صندوق بروند، ایجاد انگیزه کند. تصمیم بگیرند که به یکی از دو طرف رای دهند و البته تصمیم درست را بگیرند. اما برگزاری یک مناظره خوب فقط در شرایط و نحوه برگزاری مناظره نیست. به شرایط زمینه‌ای و محیطی فرایند برگزاری انتخابات مربوط است. در این شرایط زمینه‌ای است که مناظره معنی می‌یابد. یعنی اینکه احزاب چقدر بزرگ و توانمند و پویا باشند، فعالان سیاسی چقدر فعال باشند، رسانه‌ های چپ و راست چقدر در نقد یکدیگر اقناعی عمل کنند، فرهنگ سیاسی در جامعه چگونه باشد، اعتماد سیاسی چگونه باشد، وضعیت گفتگوی سیاسی چگونه باشد، در بستر این عوامل است که مناظره انتخاباتی معنی می‌یابد. در واقع اگر می‌گوییم مناظره خوب باید شفاف و صریح باشد این صراحت و شفافیت ریشه‌اش در عوامل زمینه‌ای تامین شود.

 اداره مناظره در موازنه گری منصفانه است

جهانشاهی درباره نحوه اداره مناظره‌ های انتخاباتی گفت: اداره مناظره البته خیلی مهم است و نباید به دو طرف رقابت بهانه جانبداری داد. حساسیت روی زمان برابر به همین دلیل است. اصلا به خبرنگاری که مناظره را اداره می‌کند، تعدیلگر یا موازنه گر می‌گویند؛ زیرا تنها کارش برقراری تعادل و موازنه است. اعتبار مناظره در همین عدالت‌اش نهفته است. اینکه برای مثال در آمریکا مناظره‌ ها در دانشگاه‌ ها برگزار می‌شود به دلیل همین اعتبار و البته استقلال نهاد دانشگاه است. اداره مناظره در تعدیلگری و موازنه گری منصفانه است.  

نقاط ضعف و قوت مناظره‌ های انتخاباتی

جهانشاهی به  بررسی نقاط ضعف و قوت مناظره های انتخاباتی پرداخت و بیان کرد: اگرچه مناظره‌ها نقاط ضعف زیادی داشتند؛ اما بخش کوچکی از آنها به برگزاری مناظره مربوط می‌شود. عمده ضعف‌ هایش به همان عوامل زمینه‌ای برمی‌گردد. مثلا اینکه ایراد گرفته می‌شود که چرا کاندیدا ها فرصت ندارند برنامه ارائه کنند و زمان کم است و حرف‌ها چرا شعاری است؟ این به خود کاندیدا ها برمی‌گردد؛ زیرا در برنامه‌های مختلف وقت برای ارائه برنامه است. مناظره فرصت رویارویی مواضع و نقد صریح مواضع روشن است. برای تبیین برنامه‌ ها که اگر برنامه‌ای باشد، برنامه‌های تلویزیونی متعددی در نظر گرفته شده است. البته نقطه ضعف هم بوده است. به هر حال اینکه هر کاندیدا سوال جدا و متفاوتی را پاسخ می‌داد، اجازه دیدن تفاوت رویکردها را به طور صریح به مخاطب نمی‌داد.

وی افزود: مخاطب می‌خواهد ببیند کاندیداها نسبت به سوالات مهم چه رویکردهای متفاوتی دارند و اصلا از نگاه آنها مهمترین مسائل و راهکارها چیست. این تقریبا در مناظره‌ها مغفول بود. در کشور ما مناظره باید به شفافیت گفتمانی کمک کند، یعنی مخاطب ببیند که چه کاندیدایی دارای گفتمان روشن است و از منظر چه نظام فکری مشخص، مسائل اساسی کشور را صورتبندی می‌کند و متناسب با آن گفتمان راهکار ارائه می‌دهد و چه کاندیدایی درک نظام مندی از مهمترین مسائل کشور ندارد و بجای راهکارهای مبتنی بر یک نظام فکری مشخص و روشن که قابل بحث و نقد باشد، فقط برای جذب اقشار پایین وعده‌های توزیع پول می‌دهد. بنابراین این مناظرات به شفافیت گفتمانی کمک نمی‌کرد.  

وی ادامه داد: نقطه ضعف دیگر این بود که در مناظره دوم که مربوط به فرهنگ بود هیچ اشاره‌ای به رسانه‌ ها نشد درحالیکه یکی از اساسی‌ترین و مهمترین عوامل در اعتماد اجتماعی، اعتماد سیاسی، گفتگوی سیاسی، همبستگی اجتماعی و رصد و نقد عملکرد مدیران، به رسانه‌ های کشور مربوط می‌شود. اگر گشت ارشاد برای مدیران، همان رسانه‌ها نیستند پس چه هستند. کارکرد رسانه‌ ها این است که به اصطلاح گشت ارشاد مدیران باشند. از این رو اگر شعارش را می‌دهیم پس باید الزاماتش را هم بپذیریم. از جمله  این الزامات بحث حقوق روزنامه نگار و استقلال حرفه‌ای رسانه است. از کاندیداها باید درباره نظام رسانه‌ای و راهکارهای ارتقای وضعیت رسانه‌ها سوال می‌شد؛ زیرا رسانه‌ها ستون فقرات مردم سالاری هستند.

ضعف فرهنگ گفتگوی سیاسی در کشور

جهانشاهی به تفاوت بین مناظره‌هایی که در داخل و خارج برگزار می‌شود، اشاره کرد و گفت: تفاوت به همان عوامل زمینه‌ای برمی‌گردد که مطرح شد. برای مثال سواد سیاسی مساله مهمی است که ما کمتر به آن می‌پردازیم. یک بخش سواد سیاسی به توان و مهارت گفتگو در مورد مسایل و موضوع‌های سیاسی برمی گردد که دو طرف بتوانند با احترام به هم دیدگاه‌های مخالف خود را مطرح کنند. فرهنگ گفتگوی سیاسی در کشور ما چندان قوی نیست. نه اینکه بگویم در همه جای دنیا یا حتی غرب این موضوع خوب است و فقط ما مشکل داریم. نه در بسیاری از کشور ها در این خصوص ضعف‌ های جدی وجود دارد، اما باید سواد سیاسی و فرهنگ گفتگو را در جامعه جدی بگیریم و آموزش مهارت گفتگو را از مدارس شروع کنیم. مساله اساسی دیگر تحزب است چون قالب مناظره باید با توافق میان احزاب اصلی تعیین شود. در آمریکا هم از سال ۱۹۸۸ همینطور بود. باید احزاب قوی باشند تا آن نهاد یا کمیسیون برگزار کننده با نماینده آنها به توافق برسد.

جهانشاهی اشاره کرد: یکی دیگر از این تفاوت‌ها می‌تواند این باشد که کاندیدا های ما در مناظره به سوالات واحد پاسخ نمی‌دهند که البته گفته شده است در مناظره سوم اصلاح خواهد شد. مناظره انتخاباتی در برخی کشورها بیش از ۶۰ سال قدمت دارد و در بستر زمان مدام اصلاح شده است. در این باره اگرچه کل جمهوری ما ۴۰ سال عمر دارد؛ اما از سال ۸۸ به طور مداوم بر اساس تجربه، ساختار مناظره هم اصلاح می‌شود.   

چگونگی بحث اخلاقیات در انتخابات

جهانشاهی در خصوص چگونگی رعایت بحث اخلاقیات در مناظره‌ها  خاطرنشان کرد: در مورد بحث اخلاق باید بین توهین، اتهام و دروغ با طعن و کنایه تمایز قائل شویم. مناظره برای نقد و حمله است. اصلا مناظره می‌کنند که همدیگر را نقد کنند و طبیعتا کنایه و حمله هم همراهش هست. برای مثال سارکوزی که عرض کردم در رقابت با اولاند خواستار برگزاری سه مناظره بود، زیرا دست پایین‌ تر داشت و در نظرسنجی‌ ها  می خواست حمله کند اما اولاند، رقب سوسیالیستی‌اش فقط یک مناظره را پذیرفت؛ زیرا دست برتر را داشت. البته وعده دروغ دادن و توهین کردن آفت مناظره آگاهی بخش است و نهاد برگزار کننده باید مقرراتی برای برخورد داشته باشد و البته هیچ برخوردی مهمتر و اثرگذارتر از نقد روزنامه نگاران و قضاوت افکار عمومی نیست. اما این را هم باید بدانیم که طعن و کنایه و لاف زدن در ذات مناظره است. همیشه بوده و همیشه هم خواهد بود. برای مثال  بوش پدر در مناظره‌اش با ال گور، گفت: اگر یک رهبر بزرگ می‌خواهید، من هستم. یا ترامپ خطاب به خانم کلینتون می‌گفت: کسی که نتوانست شوهرش را نگه دارد، چطور می‌خواهد آمریکا را نگه دارد. یا ریگان با شوخ طبعی و طعن و کنایه بود که کارتر جوان را در ۱۹۸۴ شکست داد و جوانی و خامی‌اش را تحقیر کرد.

وی ادامه داد: این کنایه و طعن طبیعت مناظره است و بی اخلاقی محسوب نمی‌شود. اما مثلا خنده‌های بلند خانم لوپن در مناظره با مکرون البته بی‌اخلاقی بود. خانم ماری لوپن می‌خواست موضع دست بالا بگیرد اما به دام بی اخلاقی افتاد و همه فرانسه از افراطی‌گری‌ های جبهه ملی فرانسه ترسیدند و به صحنه آمدند و کنارش زدند.  به هر حال طعن و کنایه و مواردی از این قبیل نشانه‌های بی اخلاقی نیستند.

برچسب‌ها انتخابات ۱۴۰۰ مشارکت انتخاباتی مناظره اختصاصی ایرنا اخلاق سیاسی پروندهٔ خبری انتخابات ۱۴۰۰

منبع: ایرنا

کلیدواژه: انتخابات ۱۴۰۰ مشارکت انتخاباتی مناظره انتخابات ۱۴۰۰ مشارکت انتخاباتی مناظره اختصاصی ایرنا اخلاق سیاسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۱۹۷۴۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دانشجویان فرانسوی ورودی دانشگاه علوم سیاسی (سیانس پو) پاریس را مسدود کردند

به گزارش گروه سیاست خبرگزاری علم و فناوری آنا، خبرگزاری رویترز نوشت: دانشجویان فرانسوی در حالی که شعار حمایت از فلسطینی‌ها را سر داده بودند، پرچم‌های فلسطین را در پنجره‌ها و ورودی ساختمان این دانشگاه به اهتزاز درآوردند.

تعدادی از دانشجویان چفیه‌هایی به رنگ سیاه و سفید که به نماد ابراز همبستگی با غزه تبدیل شده است، بر سر داشتند.

رویترز به نقل از یک دانشجوی ۲۲ ساله در مقطع کارشناسی ارشد مطالعات حقوق بشر و انسانی دانشگاه سیانس پو نوشت: وقتی که ما اتفاقاتی را که در آمریکا و اکنون در استرالیا رخ می دهند، مشاهده می کنیم واقعا امیدواریم که این اتفاقات در فرانسه نیز رخ دهند. جهان آکادمیک باید نقش خود را در این زمینه ایفا کند.

دانشجویان فرانسوی از دانشگاه علوم سیاسی پاریس خواستند جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه را محکوم کنند.

یک دانشجوی ۲۰ ساله دیگر نیز که در مقطع کارشناسی رشته مدیریت دولتی در این دانشگاه تحصیل می کند، گفت: بسیار خرسند هستیم که دانشجویان در دانشگاه های بیشتری بسیج می شوند.

این معترض فرانسوی گفت: امیدواریم این اعتراضات به همه دانشگاه ها و خارج از آن گسترش یابد... ما تا وقتی که نسل‌کشی غزه پایان نیافته تسلیم نمی شویم.

رویترز نوشت دانشگاه سیانس پو به درخواست این رسانه برای اظهارنظر پاسخی نداده است.

برخی از رسانه های فرانسوی گزارش دادند: چهارشنبه شب، پلیس فرانسه گروهی از دانشجویان را که مقابل این دانشگاه را مسدود کرده بودند، متفرق کرد. سیاستمداران چپ‌گرا، این اقدام دانشجویان را محکوم کردند.

دور تازه درگیری بین پلیس و دانشجویان بر سر جنگ غزه روز پنجشبه در دانشگاه های آمریکا در گرفت و ابهاماتی را درباره شیوه برخورد با دانشجویان با توسل به قوه قهریه به منظور سرکوب دانشجویان برانگیخت.

اعتراضات دانشجویی در آمریکا از زمان بازداشت های گسترده در دانشگاه کلمبیا در هفته گذشته شدت گرفته است. 

انتهای پیام/