تعصب و تحجر فرهنگی از دلایل خشونت‌های خانوادگی است

قتل یکی از انواع خشونت ها و قتل فرزند از پیچیده ترین های آن است. قتل «رومینا اشرفی» و بابک خرمدین توسط پدر یکی از هولناک ترین قتل های اتفاق افتاده در چند سال گذشته بودند، این گونه حوادث، نهاد امن خانواده را در نظرگاه بسیاری به محیطی ناامن بدل می سازد، فاصله و شکاف بین نسلی و عدم آگاهی بسیاری از والدین از ویژگی ها و خواسته های فرزندانشان در دوره های مختلف زندگی را به رخ همگان کشید، همچنین این قتل ها نشان داد که نه تنها وقوع چنین جنایت هایی که قوانین بازدارنده و سختگیرانه ای در مقابل آنها وجود ندارد، کمرنگ نشده است، بلکه روز به روز فاجعه بارتر می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این خصوص پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به گفت وگو با «امان‌الله قرایی‌مقدم» جامعه‌شناس و کارشناس حوزه رفتارشناسی پرداخت که در ادامه متن آن آمده است:

ایرنا: به نظر شما تا چه اندازه کرونا و فضای مجازی در سرد شدن روابط خانوادگی موثر هستند؟

قرایی‌مقدم: با شیوع کرونا در جهان، تعاملات اجتماعی و خانوادگی کمتر شد و در نتیجه در دور شدن افراد خانواده در یکدیگر موثر بود اما این تنها نیست، اصولاً در جهان امروز و از جمله ایران روابط اجتماعی در سطح خانواده و جامعه بسیار کم رنگ شده است و در حقیقت انسان ها به صورت رباط درآمده اند، یعنی رباتیک صحبت می شود و این موضوع حتی قبل از کرونا هم وجود داشت.

مردم نسبت به هم بی تفاوت شده اند و جامعه از آن حالت معنوی و سنتی خارج شده است و افراد خودمدار و مصلحت گرا شده اند، بنابراین به جز خودشان به چیزی دیگر توجه نمی کنند، یعنی تنها منفعت خود را می اندیشند و این رفتارها از درون خانواده شروع می شود که یکی از اثرات تاثیرگذاری فضای مجازی و تلفن همراه است. بنده اسم آن را در درون خانواده روابط موزاییکی گذاشته ام یعنی شما با والدین و برادر و خواهرها در یک خانواده مانند موزاییک ها کف اتاق کنار هم هستید اما هم را احساس نمی کنید، چون مشغول گوشی و فضای مجازی هستید، بنابراین در عین حال که کنار هم هستید با هم حرف نمی زنید و این امر موجب سرد شدن بیش از پیش روابط خانوادگی می شود.

همچنین باید اذعان کرد که گرچه کرونا در سرد شدن روابط خانوادگی موثر بوده اما جامعه شناسان از مدت ها قبل اعلام کردند که روابط و تعاملات اجتماعی به سمت مصلحت گرایی، خودگرایی و خودمداری می چرخد. الان در جامعه شما، همان اندازه ارزش دارید که پول شما ارزش دارد، بنابراین براساس تئوری برخی از جامعه شناسان وقتی جامعه اصل و اساسش ظاهر و ارزش های مادی باشد، معنویات دیده نمی شود و جامعه به سمت صوری شدن و دور شدن افراد از یکدیگر و بی تفاوت تر شدن افراد حرکت می کند. این پدیده از سده ۱۶ و ۱۷ آغاز شده است و همان گونه که در قرون وسطی ذهنیت شهودی بود و در یونان باستان عقلانی بود اما اکنون در بسیاری از مواقع همه امور با پول و ظاهر سنجیده می‌شود.

 ایرنا: با توجه به مطالب گفته شده، برای اینکه تعاملات اجتماعی به ویژه در درون خانواده سرد نشوند، چه راهکاری پیشنهاد می دهید؟

قرایی‌مقدم: باید در جامعه معنویات را بالا برد هر چند این امر در نگاه نخست سخت است اما باید ارزش‌ها، هنجارهای سنتی و اعتقادی گذشته را بالا برد. این را باید مد نظر داشت که بیگانگی با فرهنگ ملی از کودکستان آغاز می‌شود، بنابراین آموزش اخلاقی و باورهای دینی، ملی و مذهبی باید از این سن داده شود. برای نمونه موسیقی ایرانی یک موسیقی دینی، اعتقادی است که در آن صفا، صمیمیت، ناموس پرستی، عادات و باورهای دینی، ملی و مذهبی موج می زند، برای این نوع موسیقی چه قدم هایی برداشته شده است، اگر به این مهم توجه نشود، کم کم تمام اینها به معضل در درون جامعه تبدیل می‌شوند، باید در این زمینه همه با هم متحد شوند.

وقتی در جامعه تنها مادیات، حسیات و ظاهر ملاک قضاوت قرار می گیرد، افراد از هم دور می شوند، این امر در کشور ما وجود دارد. بی توجهی به مشاهیر و بزرگان تاریخ، یکی از دلایل دیگر این امر است. این در حالی است که  در دیگر کشورها بزرگان آن کشور را خیلی خوب به جهانیان معرفی می کنند.

ایرنا: به نظر شما چه اتفاقی می‌افتد که یک فرد حاضر می‌شود تا شدیدترین نوع خشونت را در برابر یکی از اعضا خانواده خود به کار برد؟

قرایی مقدم: از چند جهت این را باید برررسی کرد به دلیل آن تفاوت های فرهنگی که در مغز و مخیله این پدر و مادر وجود داشته و رسوبات فرهنگی و ارزش ها فرهنگی در اینها به شدت وجود دارد، آن معنویات و ارزش ها در این گونه افراد فروریخته است. بنابراین فروریختگی معنویات و ارزش ها یکی از عوامل خشونتی به شمار می رود که در جامعه امروز حاکم است. جامعه به دلیل کرونا و اخبار تلخ متعددی که هر روز شنیده می‌شود یک جامعه پرخاشگر و خشونت گرا شده و از خشونت؛ خشونت ظاهر می شود برای نمونه اخباری مانند دختری که در خوزستان به دست برادر خود کشته شد یا ماجرای رومینا و... همه اینها مجموعاً جامعه را خشن و پرخاشگر کرده است.

ریشه خشونت و پرخاشگری از درون خانواده آغاز می‌شود و سپس به جامعه سرایت می کند، اخبار تلویزیون که بیشتر به موضوعات جنگ و نزاع می پردازد در حالی که برای اینکه روحیه مردم بهتر شود، باید برنامه ها شاد در نظر گرفت به قول سعدی می‌گوید گر بگویم که مرا با تو سروکاری نیست/ در و دیوار گواهی بدهند کاری هست.

 فشارهای اقتصادی، گرانی، تورم، فضای اجتماعی و فرهنگ خشونت و خشونت پروری، کم رنگ شدن روابط معنوی و هنجارها و ارزش ها در جامعه دست به دست هم می دهد که فرد دست به این اعمال بزند.

ایرنا: به نظر شما انعکاس خبر وقوع قتل‌های خانوادگی چه تاثیری می تواند بر امنیت و سلامت عمومی جامعه بگذارد؟

قرایی‌مقدم: بدون شک بازتاب این گونه اخبار بر سلامت عمومی جامعه و بر امنیت اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، روحی و روانی اثر منفی می گذارد. وقتی انسان می شنود پدری بچه خود را کشته است، هراس اجتماعی ایجاد می شود و وقتی هراس اجتماعی ایجاد شود، باعث ترس خانواده ها می شود. همچنین در بازدهی اقتصادی و کاری بقیه افراد تاثیر می گذارد زیرا این قبیل اخبار در روحیه فرد تاثیر منفی می گذارند. از نظر سیاسی نیز نشان می دهد که قوانین موجود نتوانسته اند که امنیت شهروندان را تضمین کنند، امنیتی که دومین نیاز اساسی از نظر دین محسوب می شود و بنابراین در این زمینه به قوانین بازدارنده تری نیاز است. همچنین این گونه اخبار روح و روان مردم را آزرده می کند و حتی در سطح بین المللی و جهان تاثیری منفی می گذارند. باید خاطر نشان کرد که این گونه اتفاقات به ویژه ماجرای قتل بابک خرمدین و رومینا به دلیل تعصبات و تحجرات فرهنگی رخ داده اند.

برچسب‌ها امان الله قرایی مقدم سعدی کودک آزاری خوزستان بابک خرمدین جامعه شناسی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سعدی کودک آزاری سعدی کودک آزاری خوزستان بابک خرمدین جامعه شناسی درون خانواده قرایی مقدم ارزش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۰۲۹۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضرورت توانمندسازی خانواده‌ها در زمینه سواد سلامت

فرشید رضایی سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اظهار کرد:  سواد سلامت رسانه از جمله مقوله های مهم سواد سلامت برای توانمندسازی جامعه و سازمان ها است که جای خالی آن و ضرورت توانمندسازی خانواده ها و دانش آموزان در مورد سواد سلامت رسانه، پس از همه گیری کووید-۱۹ بیش از پیش مشخص شده است.

وی بیان کرد: پیدایش ویروس جدید کرونا در سال ۲۰۱۹ و همه گیری جهانی بیماری تنفسی کووید-۱۹ یکی از بزنگاه های مهم تاریخ بهداشت جهان محسوب می شود. علاوه بر همه گیری بیماری تنفسی در ۴ سال اخیر، همه گیری اطلاعات نادرست و شایعات و باورهای نادرست بهداشتی نیز باعث رنج و مرگ هزاران نفر در جهان شد. ناکافی بودن سواد سلامت رسانه ی مردم جهان پاشنه ی آشیل برنامه های بهداشت در برابر این ویروس شناخته شد.

رضایی ادامه  داد: فرهنگ سلامت بعنوان یکی از اثرگذارترین حوزه ها در سلامت جامعه بسیار تحت تأثیر و تعامل دو سویه با فضای تبلیغاتی و رسانه ها است.

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی افزود: توانمندسازی مادران و دانش آموزان و سفیران سلامت طلبه جزو اولین برنامه های توانمندسازی در زمینه سواد سلامت رسانه است.

وی افزود: در دوران پاندمی و گسترش اطلاعات نادرست بهداشتی مجهز بودن آحاد جامعه بویژه مادران خانواده و کودکان و نوجوانان می تواند سپر حفاظتی مهمی برای سلامت جامعه باشد. ارتقای سلامت جامعه و اعتلای فرهنگ سلامت در گرو افزایش سواد سلامت جامعه و توانمندی و مشارکت مردمی است و به همین دلیل بهبود سواد سلامت رسانه از اولویت های آموزش بهداشت محسوب می شود.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی بهداشت و درمان