Web Analytics Made Easy - Statcounter

قحطی بزرگ ۱۹۱۹ - ۱۹۱۷، بی‌تردید بزرگ‌ترین فاجعه تاریخ ایران و بسیار فراتر از همه فجایع پیش از خود بوده است. کتاب «قحطی بزرگ» نشان می‌دهد ۸ تا ۱۰ میلیون ایرانی، ۴۰ تا ۵۰ درصد کل جمعیت ایران، در اثر گرسنگی و مرض‌های ناشی از آن و سوء تغذیه از میان رفته‌اند.

خبرگزاری میزان - با وجود بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی اول، در طول این جنگ به ضربات و خسارت جبران ناپذیری بر پیکره میهن و ملت ما وارد آمد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ورود بی‌محابای قوای بیگانه و نیروهای متخاصم به خاک ایران در فقدان یک دولت قوی و متمرکز و دارایی سامانه اداری کارآمد، هرج و مرج و ناامنی و پراکندگی و بی‌ثباتی را دامن زده و به تشدید ضعف دولت مرکزی و ضخامت حال و وضع اقتصادی و اجتماعی مردم ایران انجامید. در نتیجه ایران بی‌طرف که با هیچ کشوری در جنگ نبود، تقریباً به اندازه یک کشور در حال جنگ خسارات و خرابی تحمل کرد.

در میان آن همه نابسامانی و بدبختی، بروز قحطی بزرگ و فراگیر در ایران مزید بر علت شد. قحطی‌ای که علاوه بر خشکسالی چند ساله، حضور نیرو‌های بیگانه - به ویژه قوای انگلیس - در تشدید آن مؤثر و بلکه از علل اصلی آن بود؛ در نتیجه آن شمار زیادی از مردم ایران، در ابعادی باورنکردنی به ورطه مرگی هولناک افتادند.   کتاب «قحطی بزرگ» بازبینی و تکمیل شده کتاب نخست «محمدقلی مجد» درباره قحطی بزرگ ۱۹۱۹_۱۹۱۷ است که در ۲۰۰۳ منتشر شد. خبرگزاری میزان در سلسله برش‌هایی، به بازخوانی این کتاب می‌پردازد. *** قحطی در خراسان روزنامه نوبهار در تاریخ ۲ اوت ۱۹۱۷ (شماره ۲) می‌نویسد درست پنج ماه قبل از اوضاع فعلی، مردم خراسان وقوع قحطی را پیش‌بینی کرده و به دولت درباره بحران قریب‌الوقوع بود تلگراف زدند و از دولت خواستند غله آن ولایت را به خودشان بفروشد. با وجود قحطی، ارزاق همچنان صادر می‌شد، مفتش‌ها سخت کار می‌کردند و هیچ قدرتی که بتواند از پس بحران ارزاق برآید وجود نداشت. روزنامه زبان آزاد در ۱۴ اوت ۱۹۱۷ (شماره ۵) از کمبود نان در مشهد گزارش می‌دهد. این روزنامه می‌نویسد خباز‌های مشهد دکان‌های را بسته‌اند و جماعت گرسنه و عصبانی در خیابان‌های مشهد جمع شده و علیه دولت شعار می‌دهند.
وزیر داخله از ترس بروز آشوب از وزیر مالیه می‌خواهد که به سرعت به این ولایت غله ارسال کند. زبان آزاد، در ۹ سپتامبر ۱۹۱۷ (شماره ۱۶) نامه‌ای از عبدالحسین خراسانی آورده است که می‌نویسد این ولایت از قحطی، وبا و ناامنی دارد می‌سوزد. برخی از ساکنان قوچان به حرم امام رضا (ع) پناه برده، روی خود نفت ریخته و آتش زده‌اند.
شماره ۱۲ آوریل ۱۹۱۸ نشریه نییر ایست (خاور نزدیک) لندن اوضاع مشهد را در نوامبر ۱۹۱۷ گزارش می‌کند. تا آوریل ۱۹۱۸ قوای روس از ایران عقب نشسته‌اند و سراسر شرق ایران در اشغال انگلیس هاست و آن‌ها در مارس ۱۹۱۸ مشهد را اشغال کرده‌اند. کالدول در مقاله ارسالی خود چنین نوشته است: «اگرچه این مقاله اندکی دیر ارسال می‌شود، اما به خوبی شرایطی را که در پاییز گذشته و حتی در حال حاضر در ایران وجود داشته و دارد توصیف می‌کند. امید می‌رود این مقاله مورد توجه قرار گیرد شرایط مشابه و حتی بدتر و گرانی بیشتر همچنان در تهران، همدان، شیراز، تبریز و دیگر شهر‌های ایران حاکم است.»
این مقاله با عنوان «اوضاع در شمال شرق ایران» که با تأخیر هم ارسال شده، تاریخ ۲۸ نوامبر ۱۹۱۷ را بر خود دارد و به شرح زیر است:
«یک سال و نیم است که در ناحیه مشهد برف و باران نباریده، و خشکسالی دارد، خیلی جدی می‌شود. قیمت گندم از بهای عادی آن که حدود دوازده تومان در هر خروار (۶۵۰ پوند) است، به خرواری چهل و پنج تومان افزایش یافته است. مردم فقیر که همان دستمزد گذشته خود را دریافت می‌کنند، نان را به قیمت چهار برابر معمول آن می‌خرند، آنها، چیز‌های دیگر نظیر چای، شکر، میوه و ... را به کلی کنار گذاشته‌اند؛ چرا که فراتر از ظرفیت جیب آنهاست، هزاران نفر از آن‌ها ماه‌هاست لب به گوشت نزده‌اند، آن‌ها همه پولشان را برای نان می‌دهند و بسیاری‌شان همان نان را نیز به قدر کافی تهیه کنند. از منابع موثق شنیدم که نوزادان را سر راه می‌گذارند تا کسی آن‌ها را بردارد و تیمار کند. حدود بیست و پنج نفر از این نوزادان سر راهی را به مریضخانه حرم امام رضا (ع) برده‌اند.. اتفاقی که شرح می‌دهم کاملاً موثق است. بیرون یکی از دروازه‌های شهر لاشه حیوانی را در فضای باز انداخته بودند. (مردم هیچ‌گاه دردسر حمل مردار حیوانات را به بیرون شهر به خود نمی‌دهند، آن‌ها اغلب اوقات مردار در خیابان یا هر فضای باز دیگری رها می‌کنند و سگ‌های خیابانی باقی کار را انجام می‌دهند.) به محض این که لاشه بیرون انداخته شد؛ مردم به سوی آن دویدند و شروع کردند به بریدن و بردن پاره‌های گوشت حیوان؛ در حالی که سگ‌ها دورادور ایستاده بودند و جسورانه دمشان را تکان می‌دادند و منتظر بودند تا نوبتشان برسد و آنچه را باقی است تمام کنند. نزد روستاییان که شهری‌ها برای غذایشان به آن‌ها وابسته‌اند، تعداد دام زنده به دلیل نبود علوفه به شدت کاهش یافته است. برگ خشک درختان را به خرواری چهار تومان می‌فروشند. در حالی که پیش از این قیمت عادی یک خروار کاه خوب دو تومان بود. حیوانات یا می‌میرند و یا کشته می‌شوند. زیرا چیزی برای تغذیه آنان وجود ندارد. یک گوسفند و برده‌اش را به یازده قران می‌فروشند، البته این قیمت فعلی گوشت نیست بلکه از آن بالاتر است. اما هرشتر، اسب، قاطر یا خری که می‌میرد و یا کشتار می‌شود بلافاصله به افزایش قیمت کالایی که یا در مزارع تولید می‌شود و یا هر کالایی که نیاز به حمل ونقل دارد، کمک می‌کند؛ زیرا غیر از حیوانات وسیله دیگری برای حمل ونقل وجود ندارد.»
در آخرین بند این مقاله، چنین آمده است:
«تجارت دچار افت بسیاری شده است، قیمت‌ها بسیار سلامت، لیره استرلینگ را به جای پنجاه و پنج قران پیش از جنگ، سی قران با کمتر می‌فروشند، روبل روسیه را که قبل از جنگ یکصد و شانزده شاهی فروخته می‌شد، هشت شاهی می‌فروشند. واردات از روسیه عملاً متوقف شده است... گمان می‌کنم دولت‌های بزرگ معمولاً در زمان جنگ درگیر کار‌های بشر دوستانه نمی‌شوند. با این حال گاهی اوقات می‌شنویم که چنین می‌کنند. اگر انگلیسی‌ها تنها نوعی تجارت را برای تسهیل انتقال کالا از هند به خراسان و تا مشهد راه بیندازند، نه تنها عملی انسان دوستانه است، بلکه سود سرشاری نیز در بر خواهد داشت.»   نویسنده پرسشی مطرح می‌کند؛ چرا دولت انگلستان از هند ارزاق نمی‌آورد؟ در گزارش بعدی که ساثرد تهیه کرده، مشخص می‌شود که در هندوستان غله کافی با قیمت‌های بسیار پایین موجود بوده است. ساثرد همچنین افشا می‌کند که درست در آن سوی کرمانشاه، که هر روز تعداد زیادی از مردم در آنجا از قحطی می‌مردند، غله کافی در بین‌النهرین وجود داشت. چرا در حالی که در هند و بین‌النهرین، غله کافی وجود داشت، ایران در میان آن دو، دچار گرسنگی بوده است؟ انگلیسی‌ها نه تنها هیچ آذوقه‌ای به خراسان نیاوردند، بلکه در مقیاس گسترده درگیر خرید ارزاق برای ذخیره آذوقه ارتش خود در ایران و روسیه بودند.
نامه‌ای از ثی. ای. داگلاس در مریضخانه آمریکایی‌ها در تهران به کالدول با تاریخ ۱۵ ژانویه ۱۹۱۸ اوضاع مشهد را این گونه شرح داده است: کشیش ال. اف. اسلتین در مشهد، در ۲۱ دسامبر می‌نویسد «قحطی در اینجا در حال گسترش است و هر روز جدی‌تر می‌شود. گندم اکنون پوندی شصت و پنج تومان است.» او بار دیگر در سوم ژانویه می‌نویسد: «مردم فقیر در اینجا به شدت از نظر غذا در رنجند. ما شمار اندکی از آن‌ها را از ظهر هر روز با پولی که برای این کار از سوی دوستان داده شده، اطعام می‌کنیم.»   بیشتر بخوانید: پس از تهران؛ انتقال قحطی به دیگر ولایات   انتهای پیام/ برچسب ها: قحطی قحطی بزرگ ایران انگلیس

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: قحطی قحطی بزرگ ایران انگلیس قحطی بزرگ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۱۰۱۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیات اقدامات منطقه هفت حوض برای توسعه گردشگری مشهد در ۱۴۰۳

ایسنا/خراسان رضوی مدیر عامل شرکت توسعه گردشگری شهرداری مشهد گفت: در تلاش هستیم که در سال ۱۴۰۳ رشد و توسعه مناطق مختلف را در دستور کار خود قرار دهیم و این تصمیم باعث شد تا منطقه هفت حوض درصدی از مردم شرق مشهد را به سمت خود بکشاند. 

امیر رمضانی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص برنامه‌های ۱۴۰۳ شرکت توسعه گردشگری شهرداری مشهد، اظهار کرد: امسال علاوه بر برنامه‌هایی که در نظر داریم و در این خصوص برنامه‌ریزی شده در تلاش هستیم منطقه هفت حوض را توسعه دهیم تا مورد توجه مردم به خصوص افرادی که در جنوب شرق مشهد زندگی می‌کنند نیز قرار گرفته شود.

وی اضافه کرد: در حال حاضر مقدمات انجام فعالیت‌هایی در زمینه توسعه منطقه هفت حوض آغاز شده و امیدواریم که به زودی این برنامه‌ریزی‌ها انجام شود. یکی دیگر از برنامه‌هایی که ما در مجموعه خود برنامه‌ریزی کردیم اتوبوس گردشگری برای زائران و مجاوران است که آن‌ها را از کوه پارک به سمت قله‌زو منتقل کنیم و این اتفاق به زودی انجام می‌شود.

مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری شهرداری مشهد خاطرنشان کرد: اقدامات دیگری در خصوص توسعه هفت حوض و تقویت فضای نوری این منطقه در دستور کار قرار گرفته است و قصد داریم فضاهای درختکاری را در این منطقه افزایش دهیم تا مردم بتوانند از فضای بیشتری نیز استفاده کنند.

وی بیان کرد: در حال حاضر ظرفیت پارکینگ هفت حوض حدود ۱۷۰۰ خودرو است و قصد داریم این فضا را گسترش دهیم تا مردم در این خصوص دغدغه‌ای نداشته باشند. همچنین راه‌اندازی روستا بازار تقریباً به اتمام رسیده و تلاش می‌کنیم که در روزهای آینده به بهره‌برداری کامل برسد و به محض اینکه به صورت جامع و کامل راه‌اندازی شود، قطعا حدود ۱.۵ برابر در ورودی‌ منطقه هفت حوض تاثیرگذار خواهد بود.

رمضانی با بیان اینکه در تلاش هستیم که در سال ۱۴۰۳ رشد و توسعه مناطق مختلف را در دستور کار خود قرار دهیم، عنوان کرد: این تصمیم باعث شد تا فعالیت‌ها و برنامه‌های شرکت توسعه گردشگری شهرداری مشهد متفاوت از سال‌های گذشته باشد و این تغییرات منجربه اقبال بیشتر مردم به این منطقه شده است. بنابراین منطقه هفت حوض می‌تواند درصدی از شهروندان شرق مشهد را به سمت خود سوق دهد، زیرا خدمات در این منطقه نیز ارزان قیمت است.

مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری شهرداری مشهد با بیان اینکه نیاز است سرمایه‌گذاران پای کار بیایند تا ارائه این خدمات به مردم را افزایش دهیم، تصریح کرد: این مجموعه برنامه‌های دیگری مانند بازی‌های هیجانی را در دستور کار خود قرار داده و لایحه آن برای شورای اسلامی مشهد ارسال شده است تا در صورت موافقت نیز اتفاق رخ دهد. این بازی‌های هیجانی در ۴ نقطه مشهد با ۱۰ مورد تنوع برای علاقه‌مندان اتفاق خواهد افتاد. همچنین اقدامات اولیه‌ای برای ایجاد شهر برفی و گفت‌وگو با سرمایه‌گذار آکواریوم شهری نیز از جمله برنامه‌هایی است که در این مجموعه در حال انجام است.

انتهای پیام

دیگر خبرها

  • پس از انتقادات فراوان: وی‌اِی‌آر در سوئد اجرا نمی‌شود!
  • آمریکا عامل قحطی و گرسنگی در افغانستان
  • جزئیات اقدامات منطقه هفت حوض برای توسعه گردشگری مشهد در ۱۴۰۳
  • تسلیت رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) در پی درگذشت خانم معصومه حائری
  • اعضای شورا از بطن مردم انتخاب شده و همیشه و در تمام سختی‌ها در کنار مردم هستند
  • اعضای شورا در سختی‌ها کنار مردم است
  • ستاره میلان: از شدت سختی بازی‌های سری A شگفت‌زده شدم
  • انتقاد تند علم الهدی از تلاش برای بازگرداندن خواننده ها و هنرمندان خارج نشین به ایران /بخاطر جذب حداکثری باید عناصر ناپاک و ضدانقلاب به کشور برگردند؟
  • فیلم| پیاده‌روی خانوادگی با طعم بی‌تدبیری / مردم در گِل ماندند
  • شگفتی بزرگ صداوسیما برای مردم ایران؛ صبح بخیر مسئولین!