تبعات شهر فروشی بر آینده شهرها
تاریخ انتشار: ۱۷ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۷۱۷۹۷
زیرپاگذاشتن ضوابط طرح‌های شهری و فروش فضاهای عمومی شهر، جان و مال شهروندان را تهدید و دستیابی به شهری با توسعه پایدار را ناممکن می‌کند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، تقسیم فضاهای شهری بنا بر خواست و نیاز شهروندان و آینده توسعه شهر از جمله اهداف طرح‌های شهری است که حداقل هر ۱۰ سال یک بار هزینه زیادی برای تهیه آن صرف می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شهری که منافع عموم شهروندانش فدای زیاده خواهی و منافع اقتصادی افراد شده و زیرساخت‌های طبیعی آن به مرور زمان از بین می‌رود. از این فرآیند مخرب با نام شهر فروشی یاد می‌شود؛ فرایندی که از درون شهر را خالی و پوک می‌کند تا جایی که تاب مقابله در برابر کوچک‌ترین حوادث و رویدادها را ندارد و قادر نیست تأمین کننده آسایش، رفاه و امنیت ساکنانش باشد. در این زمینه گفت‌وگویی با «محمود اولاداولاد» پژوهشگر اقتصاد شهری داشته‌ایم مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
شهر چگونه به فروش می‌ر سد؟
معضل شهر فروشی مرتبط با چند موضوع است؛ اولین مورد تغییر کاربری است. طرح‌هایی که تحت عنوان طرح تفصیلی و طرح جامع شهر تهیه می‌شود، زمین‌هایی را برای استقرار کاربری‌های عمومی شهر از جمله کاربری خدمات شهری، فضای سبز و معابر در نظر می‌گیرد. این کاربری‌ها به نوعی نیاز شهر هستند و سرانه برای هرکدام از این کاربری‌ها مشخص است به عنوان مثال برای مجتمع مسکونی مشاعاتی مثل لابی، پارکینگ، حیاط و راه پله وجود دارد اما اگر هیئت مدیره بخشی از این مشاعات را واگذار کند، به افرادی که ساکن مجتمع مسکونی هستند، ضربه وارد می‌شود در شهر نیز زمانی که سرانه‌های خدماتی رعایت نمی‌شود و به کاربری‌های دیگر تبدیل می‌شود، این شهروندان هستند که آسیب می‌بینند. زمانی که شهرداری توان تملک این زمین‌ها را نداشته باشد، این سرانه‌ها محقق نمی‌شود. بسیاری از این زمین‌ها متعلق به سازمان‌های دولتی و نهادهای حاکمیتی است و آنها حاضر نیستند این زمین‌ها را به ارائه خدمات عمومی شهر اختصاص دهند. در شهر فروشی فضاهای عمومی و مشاعات شهری که مورد استفاده عموم شهروندان است، به فروش می‌رسد و صرف ساخت وسازهای عمدتاً شخصی می‌شود. در این صورت شهرداری با مالک زمین توافق می‌کند که ۳۰ درصد زمین را با تراکم بالا بسازد و ۷۰ درصد باقی مانده را در اختیار شهرداری قرار دهد تا طرح فضای سبز در آن پیاده شود در حالی که ممکن است ساخت و ساز در همان ۷۰ درصدی نیز که در اختیار شهرداری قرار گرفته است، و طی فرایندی مشارکتی در زمین صورت بگیرد و همین امر موجب شده تا فضاهای خدماتی شهر به تدریج کاهش پیدا کند. متأسفانه امروزه سرانه فضای سبز در بسیاری از شهرها به خصوص شهرهای بزرگ کمتر از دو متر است. حتی برخی زمین‌های دولتی که برای جبران کمبود خدمات شهری در نظر گرفته شده است، تحت عناوین مختلف از جمله مسکن مهر زیر ساخت و ساز برده می‌شود و سرانه پیش بینی شده برای خدمات شهری تأمین نمی‌شود.
شهرداری تا چه اندازه در این فرآیند دخیل است؟
البته همیشه شهرداری در این فرآیند دخیل نیست بلکه سایر نهادهای خدمات رسان مثل آموزش و پرورش و بهداشت و درمان نیز زمین‌هایی که طرح جامع و تفصیلی برای ۲۰ سال آینده به منظور تأمین سرانه‌ها در نظر گرفته است، تملک نکرده و طرح را اجرایی نمی‌کنند زیرا بر این باور هستند که در حال حاضر آن منطقه مشخص از شهر نیازی به این خدمات آموزشی یا درمانی ندارد در حالی که این نیاز برای ۱۰ تا ۲۰ سال آینده در نظر گرفته شده است. این نهادها مبلغی را از مالک که زمین وی در طرح است، دریافت می‌کنند و اجازه تغییر کاربری می‌دهند؛ از این طریق هم برای خود درآمدزایی می‌کنند و هم زمین را از طرح خارج کرده و اجازه تغییر کاربری و ساخت و ساز در آن را می‌دهند و بعد از گذشت ۱۰ تا ۲۰ سال منطقه با کمبود فضای آموزشی و یا درمانی مواجه می‌شود. تراکم فروشی نیز در بحث شهر فروشی مطرح می‌شود.
تراکم فروشی چه تبعاتی برای شهر در پی دارد؟
زمانی که تراکمی بیشتر از طرح جامع برای ساخت و ساز داده می‌شود. این افزایش تراکم در کمیسیون‌های ماده ۵ مجوز می‌گیرد و شهرداری با دریافت مبلغی مجوز را صادر می‌کند. این تخلفات در پاره‌ای موارد با چراغ سبز شهرداری انجام می‌شود و بعد از دریافت جریمه از مالک مجوز صادر می‌شود. نتیجه آنکه اجازه ساخت برج‌های مسکونی در برخی مناطق شهری که مناسب ساخت وسازهای بلندمرتبه نیست، داده می‌شود؛ حتی در معابر کم عرض ساختمان‌های بسیار بلندمرتبه ساخته می‌شود و این ساختمان‌ها شهر را در برابر بحران‌ها آسیب پذیر می‌کند، جلوی چشم اندازهای زیبای شهری را می‌گیرد و موجب ایجاد مشکلات ترافیکی می‌شود.
کمبود بودجه توجیهی برای شهر فروشی است؟
بخش زیادی از این مسئله به اصلاح نظام بودجه شهرداری و سازمان‌ها مربوط می‌شود. این موضوع از دو جنبه قابل بررسی است. اینکه برای شهرداری بودجه و شارژ شهری مناسبی در نظر گرفته نشده است، بخشی از مسئله است اما از طرفی مقصر دانستن شهروندان در ندادن شارژ شهری نیز همیشه درست نیست. نمی‌توان در همه موارد مردم را مقصر دانست. بر طبق تحقیقی که سال ۹۶ انجام دادیم، ثابت کردیم شهر تهران را با نصف بودجه‌ای که در نظر گرفته شده بود و با همان کیفیت می‌توان اداره کرد. بنابراین به نظر می‌رسد نیاز است اصلاح اساسی در میزان و نوع هزینه کرد شهرداری‌ها و سازمان‌های دولتی انجام شود. شهرداری در پاره‌ای موارد هزینه‌هایی در حوزه‌هایی انجام می‌دهد که جز وظایفش نیست. شهروندان زمانی که عوارضی، کم یا زیاد، پرداخت می‌کنند حق انتخاب دارند و باید بدانند که این مبالغ در کجا هزینه می‌شود در حالی که محل هزینه کرد شهرداری بر اساس خواست و نیاز شهروندان نیست. شهرداری هزینه مورد نیاز خود را از طریق جریمه کردن تأمین می‌کند و آنچه از بین می‌رود شهر و زیرساخت‌های حیاتی آن است.
گفت و گو از بهناز عرب زاده خبرنگار سرویس شهرهای ایران خبرگزاری ایمنا
کد خبر 505808منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهرهاي ايران شهر شهر فروشی تغییر کاربری شهرداری خدمات شهری بودجه شهرداری بودجه شهر طرح شهری طرح جامع شهری طرح تفصیلی شهر طرح تفصیلی مدیریت شهری اقتصاد شهری تملک اراضی تملک كميسيون ماده 5 سرانه فضای سبز شهری سرانه سلامت سرانه آموزشی تراكم فروشي مناطق شهری زیرساخت شهری توسعه زیرساخت ها تخلفات ساخت وساز فضاهای عمومی شهری فضاهای عمومی در شهر حقوق شهروندی رضایت شهروندان عوارض شهری پرداخت عوارض عوارض شهرداری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ساخت و ساز کاربری ها شهر فروشی زمین ها طرح ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۷۱۷۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پایان تملک پروژه باغ مزار مشاهیر قم تا یک ماه آینده
سیدمرتضی سقائیان نژاد،شهردار قم امروز یکشنبه نهم اردیبهشت در جلسه هیئت مدیره سازمان بهسازی، زیباسازی و نوسازی اطراف حرم مطهر، در خصوص پروژه بهسازی قبرستان نو و احداث باغ مزار مشاهیر اظهار کرد: از ۱۳۲ مغازه اطراف قبرستان نو، بیش از ۹۰ درصد تملک شده و تا یک ماه آینده پروژه تکمیل و مغازه‌ها پاکسازی می‌شود.
وی افزود: دفن در قبرستان‌های داخل شهر ممنوع است و شهرداری منطقه باید این مسئله را کنترل کند.
شهردار قم با اشاره به طرح ایجاد باغ مزار مشاهیر و بازآفرینی محله آبشار قم نو تصریح کرد: پس از تصویب طرح توسط شورای اسلامی شهر قم در حوزه فنی، برنامه‌ریزی‌های لازم برای اجرای طرح انجام می‌شود.
سقائیان‌نژاد اضافه کرد: اگر پختگی در طرح اجرای این طرح و نگاه بلندمدت وجود نداشته باشد، مجموعه مدیریت شهری زیر سوال می‌رود.
وی با اشاره به اینکه از مجموعه مدیریت شهری خواسته شده است تا با دقت و تلاش طرح‌های شهری را تکمیل کند، تاکید کرد: برنامه‌ریزی و مطالعات روی طرح‌ها مطابق چشم‌انداز و راهبرد‌ها انجام می‌شود.
شهردار قم در خصوص قبرستان وادی السلام گفت: اراضی‌های بین سازمانی در شهر قم همچون وادی سلام، قبرستان نو، پروژه شهید کاظمی و میدان تره‌بار میدان مطهری باید بررسی و برای آن تصمیم‌گیری شود.
سقائیان‌نژاد با تاکید بر اینکه چندین پروژه در شهر بازآفرینی شده است، گفت: ۱۱ پلاک در حریم ریل راه‌آهن وجود دارد که باید تملک شود و به میدان سپاه برسد و در ادامه به بزرگراه امیر کبیر متصل شود.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»