مشکل اصلی با طالبان بر سر چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۷ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۷۴۹۸۵
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و پیشروی سریع و غالبا آسان و بدون مقاومت طالبان، دیر و دور نیست تا بار دیگر شاهد حاکمیت طالبان بر تمام کشور همسایه باشیم که به لحاظ تاریخی و فرهنگی به حوزۀ تمدنی ایران تعلق دارد.
طنز تلخی است که آمریکا 20 سال پیش به افغانستان حمله کرد، طالبان را برانداخت و در این 20 سال 2000 میلیارد دلار هزینه کرد و 2350 کشته و هزاران مجروح داد ولی دست آخر صحنه را به سود همان طالبانی که ساقط کرد ترک میکند! خروجی که ایرانِ مخالفِ حضور آمریکا در افغانستان هم آن را «غیر مسؤولانه» توصیف کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با پذیرش هیأت طالبان در تهران و مذاکرات وزیر امور خارجه با آنان روشن است که موضع جمهوری اسلامی به تمامی منفی نیست و گفته شده با حضور و مشارکت طالبان در حاکمیت مشکلی ندارند اگرچه با حاکمیت مطلق طالبان چرا و همین جا پارادوکس یا ناسازواره شکل میگیرد:
چرا که طالبان خود را با عنوان «امارت اسلامی افغانستان» معرفی میکند و مراد از طالبان در واقع «طالب»ها هستند؛ محصلان و مبلغان دینی که در مدارس مذهبی پاکستان پرورش یافتند و با پول سعودی و حمایت آمریکا و مدیریت پاکستان روانۀ مبارزه با نیروهای اتحاد شوروی شدند و دوشادوش مجاهدین جنگیدند و بعد از بیرون راندن روسها سهم بیشتری خواستند و چون نگرفتند یا به دنبال «امارت» بودند نه «جمهوری اسلامی» بر مجاهدین شوریدند و در 1996 قدرت را در دست گرفتند.
تنها سه کشور پاکستان، عربستان سعودی و امارات عربی متحده حکومت آنان را به رسمیت شناختند و دیگران و از جمله ایران همچنان مجاهدین و برهانالدین ربانی را دولت قانونی و مشروع میدانستند و طالبان هم در برابر این تحقیر و تحریم به روی «القاعده» آغوش گشود و همین سبب حمله به افغانستان در سال 2001 و سناریوی برانداختن طالبان شد.
به بهانۀ عملیات 11 سپتامبر 2001 آمریکا قطعنامۀ 1368 را پیشنهاد داد و در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد و 26 روز بعد مجوز حمله گرفتند و 40 روزه کار را تمام کردند و افغانستان عملا به اشغال نیروهای ناتو به سرکردگی آمریکا درآمد. طالبان اما محو نشد چرا که 40 درصد مردم افغانستان پشتوناند و طالبان در میان آنان نفوذ یا منافع مشترک اقتصادی دارند.
اگرچه طالبان طی 5 سال استبداد مذهبی برپا کرد، به محرومیت اجتماعی برای شهروندان خاصه زنان دامن زد و شعایر افراطی را تحمیل و افغانستان را در صحنۀ بین الملل منزوی کرد اما همۀ کارنامۀ آنان را این موارد تشکیل نمیداد. از استقرار امنیت، کاهش تولید مواد مخدر و مقابله با فساد هم باید گفت و حالا هواداران آنان این سه را مهم تر دانسته اند که استقبال می کنند.
پس از 20 سال طالبان گام به گام به تسلط کامل نزدیک میشود و در این میان صداهای مختلفی از ایران شنیده میشود.
چنان که روزنامۀ اصولگرای جوان از پیام طالبان خبر داده که اعلام کرده اند «دیگر آن طالبان سابق نیستیم و اشتباهات گذشته را تکرار نمیکنیم و رابطۀ ما با ایران، برادرانه خواهد بود و باتجربهتر و پختهتر شده ایم» و روزنامۀ جمهوری اسلامی در مقابل نوشته « طالبان را تطهیر نکنید. همچنان ضد شیعه و ضد ایران است».
مهمترین مشکل طالبان با ایران خاطرۀ حمله به مزار شریف و قتل دیپلمات و خبرنگار ایرانی به نظر میرسد که سبب شد به عنوان روز خبرنگار انتخاب شود و همه ساله موضع منفی رسانهها در قبال طالبان تمدید و تجدید شود. اما می تواند این نباشد چرا که میتوانند بگویند آنان گروهی خودسر بودند و ما متفاوتایم یا پس از 23 سال نرم شدهایم.
برخی مهم ترین مشکل طالبان با جمهوری اسلامی را اشتهار به مواضع ضد شیعی میدانند اما این هم می تواند دیگر نباشد چون اکنون میتوانند بگویند با شیعیان افغان مهربان خواهیم شد یا در قدرت سهم میدهیم یا به مرزهای ایران نزدیک نمیشویم.
مهم ترین مشکل طالبان با ایران همچنین در نگاه برخی سابقۀ هم پیمانی با سعودی هاست که با ایران در رقابت یا خصومت اند اما حالا این هم می تواند نباشد چرا که در قطر-دوست و متحد ایران- مستقر بودند و مذاکرات صلح را قطر سامان داد.
مهمترین مشکل طالبان با ایران حتی میتواند بمبگذاریهای اخیر هم نباشد زیرا کار «داعش» میدانند و از خود سلب مسؤولیت میکنند.
اگر اینها نیست، پس کجاست؟ این است که خود را امارت اسلامی افغانستان می دانند و این یعنی پایان جمهوریت در این سرزمین.
این که تا چه میزان برقرار شد و رییس جمهوری کنونی افغانستان تا چه اندازه از آرای مردم برخوردار است بحث دیگری است. اما نظام سیاسی افغانستان در حال حاضر «جمهوری اسلامی» است و به رسمیت شناختن حکومت طالبان به معنی بازگشت به «امارت اسلامی» تفسیر خواهد شد.
مشارکت فعال ایران در کنفرانس بُن پس از سرنگونی طالبان و همکاری برای آمریکاییها برای این بود که پروژۀ بازگشت ظاهر شاه یا پادشاهی شدن مجدد منتفی شود و از این نظر حامد کرزای گزینۀ مقبولتری بود چون پادشاهی شدن مجدد افغانستان را منتفی میکرد.
طالبان اما خود را امارت اسلامی افغانستان و همچنان دولت مشروع میداند و دولتهای 20 سال اخیر را به عنوان نمایندگان اشغال گران و ناتو به رسمیت نمی شناخت و نمی شناسد.
باید دید اصول گرایی ایرانی که خود در مظان اتهام ناباوری به جمهوریت قرار گرفته در قبال طالبان و امارت اسلامی چه موضعی اتخاذ میکند چون اساسا بحث طالبان به عنوان یک گروه نیست. تبدیل حکومت افغانستان از جمهوری اسلامی به امارت اسلامی موضوع اصلی است وگرنه در کشورهای اروپایی هم احزاب تندرو و افراطی در انتخابات پیروز میشوند یا جاهای دیگر با کودتا نیروهای مسلح قدرت را به دست میگیرند.
آنچه در همسایگی ما دارد رخ می دهد تغییر حکومت افغانستان از جمهوری اسلامی به امارت اسلامی است. مسأله این است نه طالبان که مردم افغانستان به آنان می گویند «طالبها» و بیشتر به عنوان یک جریان فکری مطرح است تا یک تشکل سیاسی و خودشان هم از عبارت «امارت اسلامی افغانستان» استفاده میکنند و در غیاب آمریکا و به سبب ترجیح امنیت بر آزادیهای اجتماعی نزد مردمان گرفتار در انواع مشکلات و با پشتوانۀ پشتون ها درصدد کنار زدن دولت کابلاند.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: امارت اسلامی افغانستان جمهوری اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۷۴۹۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
استقبال طالبان از قهرمانان فوتسال افغانستان
تیم ملی فوتسال افغانستان پس از تاریخ سازی در جام ملت های آسیا و نخستین صعود به جام جهانی فوتسال پس از بازگشت به کابل مورد استقبال گرم مردم این کشور قرار گرفت.
جمعیت زیادی از شهروندان کابل به ویژه جوانان ساعت ها در فرودگاه کابل و فدراسیون فوتبال در انتظار بازگشت قهرمانان فوتسال بودند تا آنها را به گرمی در آغوش بگیرند و تاریخ سازی آنان را در عرصه ورزش تبریک بگویند.
بیشتر اعضای تیم ملی فوتسال افغانستان جوانان مهاجر هستند که در ایران به دنیا آمده و فوتسال بازی کرده اند و در همانجا به تیم ملی افغانستان پیوسته اند.
اعضای تیم ملی فوتسال افغانستان با سر مربی ایرانی خود چند روز است باعث خوشحالی مردم این کشور در شهرهای مختلف شده اند.
باشگاه خبرنگاران جوان افغانستان افغانستان