قرآن باید در زوایای پیدا و پنهان زندگی انسان رخنه کند
تاریخ انتشار: ۲۳ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۱۹۹۰۳
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، عبدالهادی فقهی‌زاده روز چهارشنبه (۲۳ تیر) در آیین گشایش همایش ملی جریان‌شناسی تدبر قرآن کریم و ظرفیت‌های اجتماعی آن در ایران معاصر گفت: کمک به جریان سازی‌های فرهنگی به صورت عام به ویژه در حوزه فرهنگ دینی را یکی از وظایف و ماموریت‌های معاونت قران و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به آیاتی از قرآن کریم، اظهار داشت: تدبر و فهم قرآن با عقل، روح و قلب انسان که هم ظرف و هم ابزار تدبر است، ارتباط دارد؛ با الهی بودن و آسمانی قران در ارتباط است و با برکتی که به مفهوم صحیح دینی، خداوند در آخرین وحی‌نامه آسمانی به ودیعه گذاشته، پیوند دارد.
فقهی‌زاده بیان کرد: تدبر ارتباط تنگاتنک با عمل ارتباط دارد، قرآن کریم نازل نشده که فقط حفظ و خوانده شود، بلکه قرآن بیش از باید خوانده و حفظ شود باید به آن عمل شود، قرآن باید در زوایای پیدا و پنهان زندگی انسان رخنه کند و اندیشه و عمل بیافریند و انسان را در ارتباط با آموزه‌های آسمان و در فراز نردبان رشد و کمال و ارتقای به حرکت پویا و مستمر روحی وا دارد عقل را در انسان برانگیزد همان که هدف بعثت پیامبر(ص) است. خداوند دین و آیات الهی و آموزه‌های رحمانی را خردپذیر معرفی می‌کند و راه دستیابی به این آموزه‌ها را تدبر می شناسد.
تدبر همگانی است در مقابل تفسیر که تخصصی است، به طور مثال اگر چه بسیاری می‌توانند فیزیکدان و پزشک و جامعه شناس باشند، در مقام عمل و تحقق بیرونی همه جامعه‌شناس فیزیکدان، شیمی‌دان و پزشک نیستند؛ همه می‌توانند تدبر کنند، اما همه نمی‌توانند مفسر به معنای مصطلح باشند.
تدبر درون‌زاست و نیازمند علوم پیشینی نیست
فقهی‌زاده تصریح کرد: تدبر درون‌زاست و چندان نیازمند به علوم پیشینی نیست، البته منظورم ظهور تدبر در خلا نیست. هیچ عملیات تفسیری چنین حالتی ندارد، هیچ فهمی این‌چنین ظهور پیدا نمی‌کند، اما تفسیر معمولا متاثر از علوم پیشینی مفسر است که گاهی با پیش فرض‌های فراوان هم‌نشین می‌شود؛ تدبر می‌تواند سایه درونی معمولا با خود قرآن به وجود آورد.
وی با تاکید بر اینکه تدبر بی نیاز از حدیث و تاریخ تعقل نیست، افزود: مگر می‌توان کلام الهی را بدون اندیشه‌ورزی و خردورزی دریافت؛ کلام الهی را نمی‌توان بدون پیش‌زمینه ظهور متن مقدس به صورت بایسته و شایسته دریافت.
تحمیل عقاید مهمترین آسیب تفاسیر است، کاربرد اصطلاح تفسیر تدبری شایسته‌تر است که تفسیری بدون تحمیل عقاید است.علامه طباطبایی (ره) مهمترین آسیب همه تفاسیر را درافتادن به حوزه تطبیق قران بر آرای شخصی معرفی می‌کند. در تدبر باید به شدت از درافتادن در وادی تحمیل آرا در قرآن، وادی تفسیر قرآن حتی با نگرش‌های قالب اجتماعی پرهیز کرد.
وی افزود: بیشتر مفسران «سعی» را در این آیه قرآن کریم که می‌فرماید «وَ اَن لَیسَ لِلاِنسانِ اِلّا ما سَعیٰ» به سعی دنیایی تفسیر می‌کنند. مفسران بسیار برجسته، نام آور، فرهیخته و دانشمند عملا از آیه بعد از آن «وَأَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُرَی» غفلت کرده‌اند. ادامه همین آیات درک بر معنای مورد نظر را تایید می کند. اما چرا تفسیرها به طور معمول در این آیه از مسیر اصلی خود به جای دیگر رفته است، به گمانم چیزی جز غلبه نگرش‌های اجتماعی در متن و تحمیل آرا بیرون از قرآن در قرآن در نزد مفسران حتی دغدغه‌مند نیست.
فقهی‌زاده اظهار داشت: تفسیر تدبری شناخت همه جانبه قرآن با توجه به ریشه واژگانی تدبیر و پس و پیش چیزی را در نظر گرفتن است که شامل شناخت واژگان می‌شود، طیفی از معانی را در برمی گیرد، جوانب گوناگون و مراتب مختلفی دارد، البته از طرق مفاد استعمالی آیات شروع می‌شود و به مقاصد آیات هم می‌تواند ختم شود.
تفسیر بریده بریده تفسیر تدبری نیست
تفسیر بریده بریده تفسیر تدبری نیست، تفسیر متاثر از آرای شخصی مفسران و پیش‌دانسته‌های آنها شیفته و دلبسته آن می‌شود نیست و نخواهد بود. تفسیر متاثر از جریان های غالب اجتماعی که جوی پرهیاهو را به وجود می آورد و ممکن است مفسر در آن جو غرق شود و فراموش کند سیاق چه اقتضا و واژه چه معنایی افاده می‌کند و پیش زمینه‌های تاریخی ظهور ایه و نزول آیه کدام است، تفسیر تدبری نیست.
وی اظهار داشت: تفسیر تدبری پلی است میان ترجمه تفسیری و تفسیر درازدامن و کم فایده که از مقاصد الهی دور می‌افتد و تفسیر را به گزارش آرای شخصی مفسران تبدیل می‌کند. ویژگی دیگر تفسیر تدبری یا تدبر و لوازم آن در قرآن ناظر به نیازهای فردی و اجتماعی بودن در بستر تحولات اجتماعی است. انسان معاصر قران را دیگر گونه نمی خواند، بلکه دیگرگونه می‌بیند و می‌فهمد، خواندن قرآن در بستر تاریخ یکسان بوده و خواهد بود، اما فهم قرآن یک جریان سیال است.
وی تاکید کرد: البته فهمنده، متدبر و مفسر در قرآن باید با حساسیت به آیات نگاه و برخورد کند که مبادا از مقاصد آیات الهی به دور بیفتد؛ مبادا چیزی را به قرآن تحمیل کند که قران آنرا نمی‌گوید و نمی خواهد، اما گاهی افراد ناخودآگاه هم که شده در چارچوب پیش‌دانسته‌های فراوان با متن مقدس و آموزه‌های الهی و سنت، چارچوب نیازهای روزآمد جامعه تفسیر می‌کنند، به ویژه اگر مفسر تجربیات اجتماعی و سیاسی هم داشته باشد.
معاون وزیر فرهنگ اظهار داشت: در گذر تاریخی تفسیر در دوره معاصر به تفسیرهایی برمی‌خوریم که مفسران این تفاسیر در زندان تفسیر نوشته‌اند این تفسیر دارای تجربیات سیاسی و اجتماعی به زندان در افتاده با تفسیر مفسری که در حوزه علمیه درس خوانده و در کنج خانه نشسته و چه بسا ارتباطی با نگرش‌ها و شبهات و تحولات فکری جدید و موج‌های بزرگی که در جهان اسلام برخاسته آشنایی ندارد، متفاوت است.
ویژگی تفسیر تدبری ؛ گزیده گویی در مقابل تفصیل نویسی
فقهی زاده گفت: یکی از ویژگی های تفسیر تدبری گزیده سخن گفتن است؛ گزیده گویی در مقابل تفصیل نویسی و دراز نویسی است. هر اندازه که این درا نویسی بد است و مخاطب قرآن را از مقاصد آیات الهی دور می‌کند، گزیده‌گویی در چارچوب سخن گفتن و با مبنا سخن گفتن با تدبر و تفسیر تدبری سازگارتر است مفید و ارزشمند است.
معاون وزیر فرهنگ با اشاره به آیات دیگری از قرآن کریم و اشاره به ویژگی‌های تدبر و تفسیر گفت: در این آیات لزوم استمراری بازنگری و بازاندیشی بیان شده است؛ به هر آنچه که نوشته می‌شود و گفته می‌شود نباید زود شیفته و دلبسته شد و خام آن نشویم که بهترین نوشته و گفته است و همواره باید برگردیم و بازاندیشی و نقد درون گفتمانی کنیم.
می توان چند بار آیات را خواند و معنای آن را دریافت نکرد؛ زیرا این آیات را در فضای اجتماع و صحنه زندگی ندیدیم برخی از مفسران نواندیش تاکید دارند مبلغ دینی باید از همه چیز جز خدا مستقل باشد، مبلغ دینی باید سرسپرده حقیقت باشد و فقط به خدا دل بندد ، نباید دلبسته حزب و جناح و جریان فکری وابسته باشد.
وی بیان کرد: در تدبر چیزی به دست فهمنده و تدبرکننده نمی‌آید، بلکه نکاتی به ذهن می رسد که باید پالایش شود، دور از شیفتگی و با دقت بررسی کرد و در مقام نسبت دادن به کلام الهی به ایاترحمانی حساسیت ورزید؛ اما چه بسیار می توان در آثار تدبری جدید نگاتی و دستمایه‌های علمی و معرفتی جدید را یافت که در تفاسیر مفسران متقدم و متاخر وجود ندارد.
ادامه دارد...
برچسب‌ها عبدالهادی فقهی زاده قرآن کریممنبع: ایرنا
کلیدواژه: عبدالهادی فقهی زاده قرآن کریم عبدالهادی فقهی زاده قرآن کریم فقهی زاده قرآن کریم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۱۹۹۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(ویدئو) لحظه تکان‌دهنده فوت دکتر آیت‌الله‌زاده شیرازی پشت میکروفن پس از تلاوت قرآن
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
منبع: خبرآنلاین
tags # تاریخ معاصر ایران سایر اخبار
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»