«معارف کلامی شیعه» منتشر شد/آموزههای اختصاصی مکتب امامیه
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۷۹۸۱۴
به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از روابط عمومی سازمان سمت، کتاب «معارف کلامی شیعه؛ آموزههای اختصاصی» تالیف جمعی از نویسندگان به سرویراستاری حمیدرضا شریعتمداری تالیف و تدوین و از سوی سازمان سمت و با همکاری دانشگاه ادیان و مذاهب در ۲۹۴ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۳۴ هزار تومان منتشر شد.
کتاب حاضر برای دانشجویان رشته فلسفه و کلام اسلامی، سایر رشتههای الهیات و معارف اسلامی و طلاب علوم دینی تدوین شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حمیدرضا شریعتمداری ویراسته این اثر در مقدمه آن مینویسد: «قوام و دوام هر جامعه و مجموعهای به مؤلفهها و مشخصههایی است که ماهیت و هویت آن را میسازند، بدان معنا میبخشند و جهتدهنده، الهامبخش و حرکتآفرینِ آناند. بدون تحدید و تثبیتِ این اختصاصاتِ معنابخش، یک مجموعه یا از بین میرود یا در دیگر مجموعهها ذوب میشود و طبعاً پویایی و بالندگیاش را از دست میدهد. اگر بپذیریم که تنها راه نجاتبخش و ارتقادهنده مسلمانان، تفاهم و تعامل (یا فهم متقابل و همافزایی نیروها) است، باز باید هویتها مشخّص و نمایان شوند، آنگاه هویتهایی که خود را یافته و شناختهاند، میتوانند تبادل معرفت کنند و برنامههایی مشترک را با هم پی گیرند و در برابر چالشها و دشمنان مشترک، با هم و در کنار هم بایستند، بیآنکه نگران اضمحلال و از دست رفتن کیان و استقلال باشند.»
در پشت جلد این کتاب نیز نوشته شده: «در زمینه اختصاصات آموزهایِ امامیه، با دو نوع کژتابی روبهرو هستیم: کسانی هستند که امامیه را به ویژه در آراء فاخرِ عقلی، برگردان یا تحت تأثیر دیگر مذاهب و مکاتب کلامی (مثل معتزله) میدانند و طبعاً اختصاصاتش را منکر میشوند و دیگرانی هم مایلاند که امامیه را در همه آراء متمایز از دیگر مسلمانان نشان دهند تا جایی که گویا «تشیع»، دینی است در برابر دینی به نام «تسنن». راه میانه اثرِ پیش رو، به رسمیت شناختنِ اصل و کلیت اختصاصات و امتیازات خودبنیادِ امامیه است که در تعالیم اهل بیت (ع) ریشه دارند.
در این دفتر، موضوعاتی را میکاویم و گزارش میکنیم که یا به امامت خاصه مربوط میشود (روایات دوازده امام، امام مهدی (عج)، مرجعیت علمی اهل بیت (ع)، رجعت، همزیستی با دیگر مسلمانان و تشیع اعتدالی در تتعالیم ائمه اطهار) یا ناظر به دیگر معارف کلامی (بداءآ امر بین امرین و تقیه) است. از آنجا که شیعهپژوهی بدون آشنایی با نوع نگرش منابع ملل و نحل به شیعه و گزارشهایشان از آراء و مقاللات نامداران و صاحبنظران شیعه، تمامیت نمییابد، مقالهای به شیعه و انشعاباتش از نگاه ملل و نحلنویسان اختصاص یافته است.»
کتاب از ده فصل که هر فصل شامل یک مقاله است تشکیل شده است. تشیع اعتدالی از محمد جعفر رضائی است که درواقع مرز بین تقصیر (عدم التزام به «احقیت امیرالمؤمنین و تبرّی از دشمنان حضرت»، و عدم انقیاد نسبت به امامان معصوم و علم ویژه آنها) و غلو (خداانگاری یا نبیانگاریِ امامان) مورد توجه قرار داده است. در مقاله دوم علی آقانوری، نوع نگاه ملل و نحلنویسان به تشیع و انشعاباتش را بررسی کرده و جمعبندی از دادههایشان در باب تشیع و شیعیان ارائه شده است.
فصل سوم با عنوان روایات دوازده به قلم محمدباقر ملکیان است، محقق در این مقاله تلاش میکند که نص به ویژه از نوع جلیّ و صریحش را در روایات نبوی جستوجو کند. بحث مرجعیت علمیِ اهل بیت (ع) را حمیدرضا شریعتمداری در مقالهای با همین عنوان در فصل چهارم نگاشته است. این مقاله جویای تحدید خاستگاه علوم اهل بیت و تبیین چندوچون حجیت و مرجعیت علمیِ ایشان است.
باور به بداء که از اختصاصات شیعه و امتیازات معارف و تعالیم اهل بیت (ع) است که در روایات ما، بهترین وسیله برای عبادت خدا دانسته شده است. در فصل پنجم به قلم محمد جاودان، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان ارائه شده است.
فصل ششم با عنوان «امرٌ بین امرین» است که از دیگر اختصاصات امامیه که دیگر مذاهب اسلامی هم داعیهدارش شدهاند، با استناد به فرمودههای امامان اهل بیت (ع) بوده، به قلم سیدحسن طالقانی، به رشته تحریر در آمده است. این موضوع که از مهمترین چالشهای کلامی و فلسفی در سنت اسلامی است، هم دامنه فاعلیت الهی را معلوم میسازد و هم فاعلیت انسانی را با لحاظ فاعلیت الهی تبیین میکند.
فصل هفتم با عنوان «امام مهدی، دوازدهمین پیشوای شیعه با قلم مصطفی صادقی است. نویسنده پس از منبعشناسیِ مهدویت و نشان دادن اصالت این باور و جایگاه والایش در قرآن کریم، به ولادت و گواهیهای زیستِ آن حضرت، توجه کرده، آنگاه غیبت حضرت، مقوله انتظار و وظایف منتظران را مورد بحث قرار داده و در پایان، به بررسی ظهور و نشانههای ظهور همت گماشته است.
فصل هشتم این کتاب «رجعت» به قلم حمیدرضا خادمی است با توجه به اینکه رجعت از اختصاصات امامیه و از ضروریات مذهب است و چنانکه حمیدرضا خادمی، به درستی بیان کرده، در دیگر مذاهب اسلامی و حتی دیگر فرق شیعی، جایی ندارد. نویسنده پس از معناشناسیِ رجعت و تحریر محل نزاع در این عرصه، به فرق رجعت با تناسخ، توجه کرده و ضمن بیان آراء و تفسیرهای مختلف از رجعت در میان عالمان شیعه (و گاه بنابه گزارش منابع اهل سنت)، مستندات قرآنی و حدیثی، و تبیین عقلیِ رجعت را به بحث گذاشته است.
حمیرضا شریعتمداری در فصل نهم به تقیه پرداخته است. تقیه را از اختصاصات شیعه به شمار آمده و برخی به ناروا، آن را پوششی برای پنهان کردن کاستیهای امامان در علم و عصمت وانمود کردهاند. نگارنده در این مقاله، پس از نشان دادن اهمیت تقیه در مکتب اهل بیت (ع) ابعاد و کاربستهای آن را در کلام، فقه و اخلاق، مورد کاوش قرار داده و به معناشناسی و گونهشناسی آن توجه کرده است.
فصل نهایی کتاب درباره همزیستی با دیگر مسلمانان است این مقاله را علی آقانوری نگاشته است. با توجه به اینکه اقلیت بودن شیعه از سویی، و از سوی دیگر، رسالت فرامذهبیِ امامان شیعه، باب ویژهای در تاریخ شیعه و سیره اهل بیت (ع) گشوده که نویسنده آن را در این مقاله دنبال کرده و پس از دستهبندیِ «دیگران» به نامتدینان، پیروان دیگر ادیان، حاکمان سرزمین اسلامی، پیروان دیگر مذاهب فقهی و کلامیِ اسلامی و جداشدگان از پیکره اصلیِ شیعه، به بحث از مبانی نظریِ دینیِ تعامل با دیگر مسلمانان بر پایه اخوت اسلامی (تنوع انسانها بر اساس قابلیتها و مرتبههایشان در ایمان، درجهبندیِ معارف دینی)، بیان اصول دینیِ تعامل (پرهیز از تحمیل عقیده، ترک مخاصمه، پرهیز از تکفیر و احترام به عواطف مذهبی و مقدسات دیگران) و سرانجام، راهکارهای تعامل دینی (از قبیل حضور در مراسم دینی، معاشرت اجتماعی و پرهیز از ناسزاگویی) پرداخته است.
کد خبر 5269638 محمد آسیابانیمنبع: مهر
کلیدواژه: شیعه شیعه شناسی تازه های نشر انتشارات سمت سازمان سمت محمد سرور رجایی رایزنی فرهنگی عید غدیر خم تازه های نشر درگذشت چهره ها رونمایی کتاب معرفی نشریات ترجمه انتشارات عهد مانا انتشارات سیب سرخ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ادبیات کودک و نوجوان معرفی کتاب دیگر مسلمانان دیگر مذاهب اهل بیت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۷۹۸۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امام صادق (ع) آغازگر جهاد در عرصه فقه بود
ایسنا/گیلان نماینده ولی فقیه در استان گیلان با اشاره به اینکه تشکیل حکومتی مبتنی بر احکام و آرمانهای اسلام از جمله اهداف و آرزوهای اهل بیت و عالمان دین در دورههای مختلف بود، گفت: امام صادق (ع) ۳۴ سال امامت را برعهده داشتند و آغازگر جهاد در عرصه فقه و فقاهت و تربیت جامعه اسلامی بودند.
آیتالله رسول فلاحتی امروز (۱۵ اردیبهشت ماه) در مراسم شهادت ششمین اختر آسمان ولایت و امامت، امام جعفر صادق (ع) در مصلای امام خمینی(ره) رشت اظهار کرد: شیعه به مذهب جعفری نیز تعبیر میشود، زیرا شیعه مدیون کلاسها و دانشگاه عظیم علمی و روایی است که از مکتب امام صادق (ع) دارد.
وی با اشاره به روایتی از اهل بیت که فرمودند، هر کسی نداند بر ما اهل بیت چه گذشته است و نسبت به ظلمهایی که بر ما خاندان روا شده است، جاهل باشد شریک ظلم ظالمین خواهد بود، افزود: یکی از عللی که در طول تاریخ تشیع، تشکیل حکومت اسلامی برای اهل بیت میسر نشد، شناخت نداشتن مردم نسبت به اهل بیت در هر دورهای بود. بنابراین اگر امتها، مسلمانان و شیعیان جایگاه حقیقی امام را بشناسند، جامعه اسلامی مدینه فاضلهای خواهد شد که آرزوی همه است.
فلاحتی با اشاره به ورود اسلام به برخی کشورهای اروپایی از جمله بوسنی و هرزگوین، بیان کرد: برخی مسلمانان اروپایی در تعالیمشان میگفتند تاریخ اسلام ۵۰ سال بعد از پیامبر (ص) را مطالعه و تحقیق نکنید، هدف از بازداشتن مسلمانان از تحقیق در این زمینه، این بوده که مسلمانان نسبت به حوادث و اتفاقات رخداده در جامعه اسلامی بعد از پیامبر آگاه نشوند، اما برخی تحلیلگران غربی که به آیین اسلام گرویدند اسلام را از همین رهگذر مطالعه کردند و متوجه حقایق آن شدند.
امام جمعه رشت با بیان اینکه امام صادق (ع) ۳۴ سال امامت را برعهده داشتند و آغازگر جهاد در عرصه فقه و فقاهت و تربیت جامعه اسلامی بودند، گفت: آن حضرت حدود ۴۰۰۰ شاگرد تربیت کردند و در دوران حیات و امامت خویش، با فشارهای منصور دوانیقی (لعنتالله علیه) مواجه شدند، ظلمها و فشاری که منصور بر امام وارد کرد، بر هیچ امامی وارد نشده بود. دوانیقی همواره امام صادق (ع) را تحقیر و شکنجه روحی میکرد. او آرامش را از امام سلب کرده بود و بارها تصمیم به قتل امام گرفته بود و سرانجام آن حضرت را به شهادت رساند.
وی با اشاره به اینکه تشکیل حکومتی مبتنی بر احکام و آرمانهای اسلام از جمله اهداف و آرزوهای اهل بیت و عالمان دین در دورههای مختلف بود، افزود: اهل بیت عصمت و طهارت در دوران حیاتشان، شکنجههای روحی و سختیهای زیادی را متحمل شدند تا حکومتی مبتنی بر احکام اسلام تشکیل دهند.
نماینده ولی فقیه در استان گیلان با بیان اینکه حکومت اسلامی در ایران در سایه تلاشهای شهیدان، امام و روحانیت شکل گرفت، حکومتی که آرزوی انبیا و اهل بیت عصمت و طهارت بود، اظهار کرد: دشمن امروز تلاش میکند ما را درگیر امور جزیی و سیاهنماییها کند تا از اصل نظام و حکومت اسلامی که مورد توجه انبیا و اولیاست، فاصله بگیریم.
فلاحتی با اشاره به بسط قدرت جمهوری اسلامی که معادلات تمام قدرتمندان جهانی را برهم زده و قدرتهای نظامی را وادار به خضوع کرده است، افزود: با وجود هجمههای گوناگون علیه نظام اسلامی، در این فضاهای مسموم جهانی نیز طعم شیرین اداره جامعه بر مبنای اسلام و مدیریت اسلامی در اذهان و دلهای ملل نشسته است و ملتها، حکومت اسلامی و پیام جمهوری اسلامی را باور کردند و جمهوری اسلامی در سراسر دنیا تاثیرات شگرف خود را به منصه ظهور رساند.
امام جمعه رشت با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) مبنی بر اینکه علم و عمل باید در کنار هم باشد، بیان کرد: عملِ بدون معرفت و دانش فایدهای ندارد، البته علمی که با عمل همراه نباشد نیز فایدهای ندارد.
وی به یکی از جنایات منصور دوانیقی اشاره و اضافه کرد: امام صادق(ع) صاحب مکتب بود و در مسجد نبوی، فقه شیعه و اخلاق شیعه و امور سیاسی و اجتماعی را برای دانشپژوهان بیان میکردند، در یکی از روزها، منصور فرصت را غنیمت شمرد و در کنار مسجدالنبی، آتشی برافراخت، بهطوری که شعلههای آتش به خانه امام که در همان مجاورت قرار داشت رسید؛ امام همانطور که از میان شعلهها عبور میکرد با نگاهی به خانه، شکایت از منصور (لعنتالله علیه) را به قبر پیامبر برد، بعد از خاموش شدن آتش، جمعی از شاگردان به خانه امام رفتند و آن حضرت را در حال گریه دیدند، وقتی علت گریه را پرسیدند، آن حضرت فرمودند، وقتی خانه را آتش زدند، دیدم در میان شعلههای آتش، برخی از کودکان در حال فرار هستند و به یاد کربلای جدم حسین (ع) افتادم.
انتهای پیام