به نقل از «اقتصاد آنلاین»

هزارتوی مشکلات صادرات به افغانستان / سایه طالبان چقدر بر سر تجارت ایران و افغانستان سنگینی می کند؟

تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۸۱۳۶۴

اقتصادآنلاین - محبوبه فکوری؛ تلاطم در تجارت با افغانستان بخشی از کارنامه تجاری ایران را هدف گرفته است؛ کشوری همسایه که با چند صد کیلومتر مرز مشترکی که با ایران دارد، این روزها شاهد فتح گمرکاتش یکی پس از دیگری از سوی طالبان است.

حال بسیاری از تجار و فعالان اقتصادی که حرفه‌شان تجارت با افغانستان است، روزهایی را به نظاره نشسته‌اند که مرز ناآرام است و هر محموله‌ای که به آنجا می‌رسد، معلوم نیست که در چه شرایطی پای خود را به خاک افغانستان باز می‌کند؛ ممکن است طعمه طالبان شود و شاید هم در قفسه‌های مغازه‌های افغان.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این میان البته اظهارات ضد و نقیضی در رابطه با آینده تجارت ایران و افغانستان مطرح می‌شود؛ برخی می‌گویند که استقرار طالبان در گمرکات مرزی موقت و زودگذر است، برخی دیگر هم می‌گویند حتی اگر این استقرار موقتی باشد، باز هم ناامنی ایجاد شده تا ماهها، دل تجار و فعالان اقتصادی دو طرف را در ادامه مسیر دچار لرزش می‌کند.

آمارها حکایت از آن دارد که در بهار امسال، بالغ بر ۱.۳ میلیون تن کالا بدون احتساب نفت خام از سوی ایرانی‌ها به افغانستان صادر شده و امثال محموله‌هایی که اکنون در مرز قادر به جابجایی نیستند، توانسته‌اند که بالغ بر ۵۷۰ میلیون دلار ارزآوری برای کشور داشته باشند؛ اما آن روزها خبری از حضور پررنگ و پیشروی طالبان در گمرکات مرزی با ایران نبود و بسیاری از تجار با آرامش بیشتری در این مسیر قدم گذاشته بودند.

با این وجود، بسیاری از فعالان اقتصادی هم هستند که با دیده تردید و نگاه بدبینانه به روابط تجاری ایران و افغانستان می‌نگرند و بر این باورند که به این زودی‌ها امنیت در مرزهای مشترک حاکم نخواهد شد و تجار باید به فکر بازارهای جدید باشند؛ به خصوص اینکه عراق و افغانستان از دیرباز، از جمله کشورهای اصلی و شرکای غالب تجارت خارجی با ایران بوده‌اند و حذف آنها از گردونه صادرات کالاهای ایرانی ممکن است لطمات زیادی را به تجارت خارجی کشور وارد آورد.

در این میان به نظر می‌رسد، بخشی هم از این تجارت با افغانستان در آمارهای تجاری دو کشور به ثبت نرسد، چراکه فعالان اقتصادی می‌گویند که به دلیل اینکه تجار افغان از دیرباز عادت کرده‌اند که کالاهای ایرانی را با ریال خریداری کرده و سپس از مرز خارج کنند از یک سو و سختگیری‌های بانک مرکزی بر روی به رسمیت نشناختن صادرات ریالی در شیوه‌های رفع تعهد ارزی از سوی دیگر، بخش عمده‌ای از کالاهای ایرانی از طریق تجار و صادرکنندگان گمنام و تازه‌کار به افغانستان صادر می‌شود و به دلیل اینکه این افراد از کارتهای بازرگانی یکبار مصرف استفاده کرده یا اصولا به صورت غیررسمی کالا را از مرز خارج می‌کنند، آمارهای داد و ستد دو کشور در اعداد و ارقام گمرک محاسبه نمی‌شود.

آمارها حکایت از آن دارد که ایران بالغ بر ۱۲۴۰ ردیف تعرفه را به افغانستان صادر می‌کنند که از این تعداد، تنها ۵۰ ردیف تعرفه که عمدتا کالاهای غیرنفتی هستند، سهم ۶۶ درصدی را به خود اختصاص داده‌اند؛ ضمن اینکه بیش از ۹۰ درصد کالاهای صادراتی به این کشور، در ۱۸۷ ردیف تعرفه می‌گنجند که این نشان از تمرکز بالای صادرات کالایی ایران به افغانستان دارد و خبر از تنوع کم کالاهای صادراتی ایرانی به این کشور می‌دهد.

در واقع، بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که عمده‌ترین تعرفه‌های صادراتی ایران به افغانستان را میله‌های آهنی یا فولادی، سیب تازه، سیب‌زمینی تازه، گوجه فرنگی زراعی و کف‌پوش‌های غیرمخملی بافت تشکیل داده‌اند که به ترتیب سهم ۱۹ درصدی، ۳.۵ درصدی، ۲.۵ درصدی، ۳.۹ درصدی و ۳.۱ درصدی را از کل صادرات محصولات ایرانی به کشور افغانستان تشکیل می‌دهند؛ البته باید به این کالاها، هندوانه تازه با سهم ۱.۵ درصدی، کنسانتره آبمیوه با سهم ۱.۵ درصدی، شیرینی بدون کاکائو با سهم ۲.۱ درصدی، پروفیل با مقطع از آهن یا فولاد با سهم ۱.۴ درصدی و قوطی بدون درز آلومنیومی با سهم ۱.۴ درصدی را هم اضافه کرد.

به هر حال افغانستان با ۷ میلیون تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار سال ۹۹ یکی از کشورهای اول شریک صادراتی ایران بوده است و سهم آن را در صادرات نمی‌توان نادیده انگاشت.

پربیننده ترین تعیین تکلیف اف‌ ای تی اف؛ به زودی / قضاوت درباره آینده تجارت ایران و افغانستان زود است داخلی‌ سازی ۳.۳ میلیارد دلار اقلام گلوگاهی/ کدام استان‌ ها در ساخت داخل رکورد زدند؟ افزایش قیمت فلزات اساسی پیشنهاد جهانگیری برای حقوق ورودی کالاهای وارداتی به رهبر معظم انقلاب دستور رهبری برای ورود سران قوا به موضوع حقوق ورودی کالاهای وارداتی

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: صادرات ایران و افغانستان فعالان اقتصادی ۵ درصدی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۸۱۳۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آفریقا، اقیانوس فرصت‌ها برای تجار و بازرگانان ایرانی/ضرورت صادرات برای تحقق جهش تولید

وزیر صمت در راستای برگزاری دومین اجلاس ایران و آفریقا و با توجه به آغاز به‌کار نمایشگاه فرصت‌های صادراتی (ایران اکسپو ۲۰۲۴)، فرصت پیش آمده برای ارائه‌ی دستاوردهای کشور به بازرگانان و تجار بین‌المللی، آفریقا را اقیانوس فرصت برای فعالان تجاری کشور دانسته و از صنعتگران ایران دعوت کرد تا از فرصت‌های اقتصادی در بازار آفریقا بهره‌مند شوند.

به گزارش ایسنا، روز گذشته (جمعه ۷ اردیبهشت ماه)، دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا با حضور مقامات عالی اقتصادی بیش از ۳۰ کشور آفریقایی و با سخنرانی سیدابراهیم رئیسی در محل سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد.

عباس علی آبادی- وزیر صنعت، معدن و تجارت- نیز که در این اجلاس حضور داشته و سخرانی کرده است، شب گذشته با حضور در یک برنامه تلویزیونی، با اشاره به اجلاس مذکور، اظهار کرد: اجلاس با آفریقا را داشتیم و از روز شنبه (هشتم اردیبهشت ماه) بزرگترین نمایشگاه دستاوردهای کشور برای معرفی به بیش از ۲۰۰۰ بازرگان و تاجر بین‌المللی برگزار می‌شود که قطعا تبعات خوبی به دنبال خواهد داشت.

برای تحقق جهش تولید، صادرات ضروری است

وی با بیان اینکه اجلاس آفریقا با تعداد زیادی از مقامات ارشد سیاسی آفریقا به خوبی برگزار شد که می‌تواند تاثیرات خوبی در رفاه و اقتصاد کشور داشته باشد، تصریح کرد: آفریقا، می‌تواند اقیانوس فرصت‌ها برای بازرگانان و تجار ایرانی باشد؛ از جمله مهمترین این فرصت توسعه‌نیافتگی کامل آفریقاست. البته آفریقایی‌ها به صورت جامع برنامه‌هایی را برای توسعه پیگیری می‌کنند و توانسته‌اند در این زمینه موفقیت خوبی با تلاش بسیار کسب کنند؛ این موفقیت‌ها نشان می‌دهد که آفریقایی‌ها بطور جامع و به صورت برنامه‌ریزی شده برنامه خوبی را دنبال می‌کنند و همین برنامه‌ها نشان می‌دهد که فرصت‌های بسیار زیادی برای صنعتگران، تجار و بازرگانان ما وجود دارد.

وی ضمن تاکید بر اینکه برای تحقق جهش تولید باید دروازه صادرات باز شود، گفت: در بسیاری از کالاهایی که در کشور تولید می‌شود، به‌سبب اینکه فرصت صادرات ندارد یا بازار صادراتی ندارد، مطابق با ظرفیت تولید صورت نمی‌گیرد و مجبوریم تولید را محدود کنیم؛ بطور مثال در حوزه‌ی لوازم خانگی، رشد خوبی به لحاظ کیفیت، کمیت و تیراژ داشته‌ایم اما همچنان در تهدید کالاهای قاچاق هستیم.

مقام عالی وزارت صمت، در تشریح چالش‌های موجود در آفریقا، تاکید کرد: یکی از مهمترین چالش‌های ما برای فعالیت در آفریقا، نبود زیرساخت است؛ البته این موضوع با توجه به ظرفیت‌هایی که در توسعه زیرساخت حوزه‌های انرژی و حمل‌ونقل داریم، یک فرصت محسوب می‌شود؛ نرخ رشد اقتصادی در آفریقا از متوسط جهانی بیشتر است، این به معنای فرصت است و ما باید از آن استفاده کنیم.

علی‌آبادی ادامه داد: درباره چالش‌های توسعه تجارت با آفریقا نیز مهم‌ترین چالش‌، رقبا هستند که تلاش می‌کنند پس از حضور ما در آفریقا با ابزارها و شیوه‌های مختلفی همچون تحریم، جلوی این موضوع را بگیرند. البته که برنامه وزارت صمت این است که تجارت ایران و آفریقا را توسعه داده و صادرات و واردات نسبت به شرایط فعلی، دو برابر شود. در این خصوص باید ظرفیت‌های مالی و اقتصادی خود را به نفع صادرات بسیج کنیم و هر مانعِ در مسیر صادرات را، برداریم.

وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: برای آنکه بتوانیم در وهله‌ی اول در این اجلاس، بصورت رو در رو صنعتگران، تجار و بازرگانان و مسئولان  اتاق‌ها را در مقابل هم قرار دهیم تا شناخت آن‌ها از یکدیگر بیشتر شود، در گان نخست بایستی همین افزایش شناخت طرفین از یکدیگر فراهم شود. بنظر بنده در این نقطعه ضعف بسیار است؛ آفریقایی‌ها ما را خوب نمی‌شناسند ما هم آنها را خوب نمی‌شناسیم، نمی‌دانیم چه فرصت‌هایی آنجا وجود دارد. آنچه که تاکنون منعکس شده به نظر بنده کافی نیست،؛ فلذا باید بررسی جامع صورت بگیرد. مطالعات گسترده‌ای را در دست انجام داریم. سازمان توسعه تجارت نیز در تلاش است تا این فرصت‌ها را شناسایی و به اصحاب تجارت و صنعت معرفی کند.

وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: در این توسعه‌ی تجارت، اولویت را در اختیار شرکت‌هایی قرار خواهیم داد که صادرات محور و دانش‌بنیان هستند؛ شرکت‌هایی که حداقل ارزبری و بیشترین میزان ارزآوری را دارند. در حوزه‌ی مشارکت مردم نیز، این مشارکت زمانی رخ خواهد داد که بتوانیم از سرمایه‌های خُرد مردم استفاده کنیم. تلاش ما بر این است که ارز را به افراد و شرکت‌هایی که در اولویت تخصیص ارز هستند، تخصیص دهیم تا به سمت تجارت و صادرات، آن هم صادرات به‌ مقاصدی نظیر آفریقا گام بردارند.

وی افزود: در حال حاضر به‌دنبال تعریف پروژه‌هایی هستیم که بر اساس آن‌ها بتوانیم صندوق‌های پروژه تاسیس کنیم تا مردم با سرمایه‌های خرد خود در پروژه‌های ملی مشارکت کنند؛ در این راستا به زودی اطلاع‌رسانی‌هایی صورت خواهد گرفت؛ چنانچه بتوانیم این هدف را محقق کنیم، بخش مشارکت مردم در شعار سال را به معنای واقعی و الگوی تازه محقق کنیم.

نمایشگاه دائمی کالاهای ایرانی در آفریقا تا پایان سال

او تاکید کرد: تلاش ما بر این است که تا پایان امسال در تمام یا حداقل بخشی از کشورهای آفریقایی که محوریت دارند، نمایشگاه‌های دائمی برای کالاهای ایرانی را فراهم کنیم؛ ضمن اینکه برای آفریقا نیز این فرصت را ایجاد خواهیم کرد که در کشور ما پایگاه معرفی خود را داشته باشند. خوشبختانه تراز تجاری ما با آفریقا کاملاً مثبت است؛ بنابراین رویکرد این است که واردات خود را نیز از آفریقا افزایش دهیم. تا پایان امسال تعداد رایزن‌های بازرگانی ما در آفریقا به ۱۲ مورد می‌رسد و تعداد مراکز بازرگانی به ۱۵ مرکز خواهد رسید.

علی‌آبادی تصریح کرد: رقبای ایران حتماً برای ایران مزاحمت ایجاد خواهند کرد؛ از جمله اقدامات مهمی که در این حوزه باید انجام داد، ایجاد و فراهم کردن ابزار تجارت است. مهمترین ابزار آن، حمل‌ونقل است. برای شرق و شمال آفریقا پوشش نسبتاً خوبی وجود دارد و طبق دستور رئیس‌جمهور نیز برای غرب و جنوبی آفریقا هم از لحاظ حمل‌ونقل پوشش بایستی داشته باشیم؛ کارهای سختی است اما حتماً انجام خواهیم داد.

 از اشتیاق آفریقا به استفاده از خودروهای روز دنیا، بهره‌ ببریم

وزیر صمت با تاکید بر اینکه آفریقا فرصت خوبی برای صنایع دانش‌بنیان ایران است، گفت: کشورهای آفریقایی در حوزه آموزش، هدف‌گذاری‌های خوبی کرده‌اند، ایران باید از این فرصت استفاده کند. همچنین شرکت‌های مهندسی و زیرساخت ما نیز می‌توانند پروژه‌های بزرگی در آفریقا اجرا کنند. کشورهای آفریقایی علاقه‌مند هستند از خودروهای روز استفاده کنند و این فرصت مناسبی برای ایران است.

وی در ادامه تاکید کرد: ما در بخش معدن ظرفیت‌های خوبی داریم، متاسفانه تا به امروز به قدر کافی به این موضوع پرداخته نشده است و در فرمایشات مقام معظم رهبری نیز به وضوح این موضوع را می‌بینیم. بارها تاکید داشتند و همین امسال هم تاکید داشتند که از فرصت معدن استفاده شود، اتفاق خوبی که باید بیافتد و تا حالا نیافتاده، اکتشاف است. ما باید اول ببینیم چه داریم. متاسفانه دراین بخش کم کار شده و بایستی بیشتر شود.

علی آبادی در پایان خاظرنشان کرد: برنامه ما این است که تا پایان سال ۱۴۰۳ همه کشور را پایش کرده و از همه ظرفیت‌ها استفاده کنیم. فراخوان خواهیم داد تا بدانیم چه داریم؛ بعد از آنکه  بدانیم چه داریم، این‌ها را به مزایده می‌گذاریم و مردم و صندوق‌های پروژه مردمی می‌توانند شرکت کنند. این صندوق‌ها بسیار سودآور هستند.

انتهای پیام