گنجینه رضوی، امانتدار قدیمیترین نسخ خطی عاشورایی
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۵۹۳۴۷
ایسنا/خراسان رضوی کارشناس ارزشیابی و ثبت نسخ خطی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از وجود نسخ خطی نفیس با موضوع کربلا و عاشورا و با عناوین زیارت، وقایع، مجالس عاشورا، مقتل، مرثیه و سوگنامه کربلا در این مرکز خبر داد.
سیدرضا صداقتحسینی با اشاره به وجود نسخههای خطی نفیس عاشورایی در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از کتاب «المزار» به قلم شیخ مفید نام برد و اظهار کرد: این نسخه از نظر تاریخ کتابت، قدیمیترین نسخه خطی این اثر در کتابخانههای ایران به شمار میرود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: این اثر به خط نسخ ۱۵ سطری و در ۷۷ برگ در آخر محرم ۹۵۷ کتابت شده و در سال ۱۳۱۱ به دست رضا نائینی وقف کتابخانه رضوی شده است.
این نسخهشناس در ادامه از کتاب «روضه الشهداء» ملاحسین کاشفی متوفی ۹۱۰ هجری قمری به عنوان دیگر نسخه خطی نفیس این مجموعه نام برد و تصریح کرد: این کتاب در بیان حادثه کربلا و شهادت امام حسین(ع) با مختصری از حالات پیامبر(ص)، حضرت فاطمه(س)، امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و همچنین شرح شهادت مسلمبنعقیل در ۱۰ باب و یک خاتمه نگارش شده که باب دهم آن به وقایع بعد از حادثه کربلا اختصاص دارد.
صداقتحسینی در بیان ویژگیهای نسخهشناسی این اثر گفت: این نسخه در ربیعالاول ۹۶۷ به خط نستعلیق خوش به دست گلشنی کاشانی کتابت شده است. عناوین نسخه به شنگرف است و برگ اول به سرلوح مزدوج مذهب مرصع با شرف مزین شده و جداول اوراق نیز به زر، تحریر، لاجورد و سرنخ ترسیم شده است.
وی گفت: این اثر در اردیبهشت ۱۳۷۸ به دست محمد علامه مداح تهرانی وقف شده و با شمارۀ ۲۲۵۵۹ در گنجینه رضوی به ثبت رسیده است.
کارشناس ارزشیابی و ثبت نسخ خطی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی همچنین کتاب «اللُّهوف علی قتلی الطُّفوف» اثر سیدبن طاووس متوفی ۶۶۴ هجری قمری را یکی دیگر از نسخههای خطی نفیس این مجموعه خواند و بیان کرد: این اثر در سه مسلک شامل حوادث پیش از شهادت امام حسین(ع)، توصیف نبرد امام حسین(ع) و امور پس از شهادت ایشان به نگارش درآمده است.
وی عنوان کرد: این نسخه در قرن ۱۱ قمری کتابت شده و با شماره ۸۱۲۴ در مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی به ثبت رسیده است. «زیارتنامه» به شماره ثبت ۹۲۵۷ و با ترجمۀ فارسی و کتابت با ناخن از دیگر نسخی است که این کارشناس از آن یاد کرد.
صداقتحسینی در ارتباط با این نسخه توضیح داد: این اثر شامل سوره مبارکه حمد و زیارت عاشورا و در حاشیه نیز دارای سوره نصر و آیه مبارکه «و ان یکاد» است. این اثر در اندازه ۱۷ در ۲۸ سانتیمتر در صفحات ۸ سطری به خط نسخ و نستعلیق خوش با ناخن حک شده است.
وی از دیگر ویژگیهای خاص این اثر نفیس را گل و بوته اندازی اوراق با ناخن ذکر کرد و گفت: این نسخۀ منحصربهفرد به دست عبدالوهاببنشیخ محمّد مومن شیرازی در ۱۲۵۶ هجری قمری کتابت شده و در مرداد ۱۳۴۲، توسط سیدابوالقاسم جواهری وقف کتابخانۀ رضوی شده است.
بر اساس گزارش روابط عمومی آستان قدس رضوی، کتابخانه آستان قدس رضوی با بیش از ۱۱۰۰ سال قدمت، از قدیمیترین کتابخانههای دنیا به شمار میرود. این کتابخانه همچنین در ردیف کتابخانههای برتر دنیا از جهت تعداد نسخ خطی قرار دارد. این مرکز تمامی نسخ خطی خود را دیجیتالسازی کرده است و برخی از این نسخ از طریق کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی به آدرسdigital.aqr.ir قابل دسترسی است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: آثار عاشورایی کتابخانه کتابخانه آستان قدس رضوی نسخ خطي موزه كربلا آستان قدس رضوی نسخه شناس آستان قدس رضوی کتابخانه ها امام حسین ع کتابت شده خطی نفیس نسخ خطی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۵۹۳۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گیاهان خوراکی خودرو؛ گنجینهای ارزشمند در چهارمحال و بخیاری
خبرگزاری مهر، گروه استانها-راضیه نظریزاده: چهارمحال و بختیاری یکی از استانهای خوش آبوهوا در ایران است که طبیعت بکر و زیبای آن میتواند هر انسانی را به وجد بیاورد.
چهارمحال و بختیاری از دیرباز به سرزمین آب و آینه و آفتاب شناخته میشده و همین ویژگیها موجب شده تا این استان سرشار از نعمتهای خدادادی باشد که رویش انواع گیاهان دارویی، خوراکی و ادویهای یکی از این موارد به شمار میآید.
گیاهانی ارزشمند که هرساله با فرارسیدن فصل بهار و زنده شدن طبیعت و زمین سر از دل خاک بیرون میآورند و خواص درمانی و صنعتی بسیاری را با خود همراه دارند البته همین خواص موجب شده تا این گیاهان با خطر انقراض مواجه شوند.
استفاده از گیاهان دارویی و خوراکی خودرو در چهارمحال و بختیاری سابقه طولانی دارد
یک کارشناس منابع طبیعی در گفتوگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: هرساله با نزدیک شدن به فصل بهار بازار فروش گیاهان خود رو مانند کلوس، موسیر، کنگر، شنگ، ریواس، موچه، آویشن، تره کوهی، سیردینگ، سن سرخ، آنغوزه و… نیز در چهارمحال و بختیاری رونق پیدا میکند که هریک از آنها خواص دارویی بیشماری دارد و همین امر نیز موجب محبوبیت بالای آنها در بین مردم شده است.
زهرا امیری افزود: با توجه به اینکه شیوه زندگی در چهارمحال و بختیاری از دیرباز روستایی و عشایری بوده است بنابراین استفاده از گیاهان دارویی و خوراکی خودرو در استان نیز تاریخچهای طولانی دارد و مردم این نواحی از این گیاهان ارزشمند در پخت غذا و موارد درمانی استفاده میکردند.
وی ادامه داد: کلوس یکی از گیاهان دارویی است که در چهارمحال و بختیاری با فرارسیدن فصل بهار رشد میکند، این گیاه با وجود اینکه هرساله در بازار با قیمتهای بالایی به فروش میرسد و شاید بسیاری از افراد امکان خرید آن را نداشته باشند اما از خواص بسیاری برخوردار است.
این کارشناس منابع طبیعی در چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: پیشگیری از ابتلاء به زخم معده، درمان چربی خون بالا، درمان اختلالات قلبی عروقی، درمان افسردگی، استرس و اضطراب، درمان اختلالات گوارشی و بیماریهای التهابی روده همچنین خواص ضدویروسی تنها بخشی از خاصیتهای کلوس هستند همچنین این گیاه ارزشمند به دلیل دارا بودن مقادیر بالای آنتی اکسیدان و ویتامین سی باعث افزایش تولید کلاژن و جوانسازی پوست میشود.
امیری اضافه کرد: کلوس معمولاً همراه با ماست مصرف میشود همچنین به دلیل عطر بالای این گاه استفاده از آن در انواع خورشتها و به صورت ترشی متداول است.
وی یادآور شد: شنگ و موچه از دیگر گیاهان خود رو با خواص دارویی هستند که در فصل بهار در چهارمحال و بختیاری رشد میکنند، مردم این استان از دیرباز با استفاده از این دو گیاه آش طبخ کرده و از مزایای دارویی آنها بهرهمند میشدند.
این کارشناس منابع طبیعی در چهارمحال و بختیاری بیان کرد: مصرف گیاه موچه در تسکین دردهای سیاتیک، رماتیسم و دردهای عصبی بسیار مؤثر است، گیاه شنگ نیز مقوی معده است و در درمان زخم معده اثرگذاری بالایی دارد این گیاه همچنین از خونریزی معده و ریه جلوگیری میکند، ریشه آن نیز برای افرادی که دارای اشتهای کمی هستند مورد استفاده قرار میگیرد.
امیری افزود: سایر گیاهان دارویی که به شکل خود رو در چهارمحال و بختیاری رشد میکنند نیز از خواص دارویی بسیاری برخوردار هستند.
وی ادامه داد: وجود و رشد گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری در حقیقت موهبتی الهی است که میتواند نقش مهمی در اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری در استان داشته باشد اما این موضوع تنها در صورت برداشت اصولی و صحیح این گیاهان رقم میخورد.
این کارشناس منابع طبیعی در چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: متأسفانه امروزه شاهد برداشتهای غیراصولی، بیرویه و غیرقانونی گیاهان دارویی در سطح استان هستیم و همین امر این گیاهان ارزشمند را با خطر انقراض و نابودی مواجه کرده است بنابراین باید متولیان امر برای حفظ و نگهداری این گنجینه پربها تدابیر مؤثری در نظر بگیرند.
زنگ خطر انقراض گیاهان دارویی در استان به صدا درآمده است
عزتالله سلیمانی رئیس اداره مرتع ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: هرساله با نزدیک شدن به پایان سال یعنی از ابتدای اسفندماه تا پایان تابستان سال بعد بسته به زمان رویش انواع گیاهان مرتعی با خواص دارویی، عطری و ادویهای شاهد فروش حجم بسیار قابل توجهی از این گیاهان مانند کلوس، تره کوهی، موسیر، قارچها، بن سرخ، کنگر، ریواس، آنغوزه، آویشن و… در بازارهای چهارمحال و بختیاری هستیم.
وی افزود: با وجود اینکه حدود ۲۷۰ گونه گیاه در استان وجود دارد که خواص دارویی و صنعتی آنها اثبات شده است ولی متأسفانه در سالهای اخیر به دلیل بهرهبرداریهای بیرویه و خارج از توان اکولوژیک مراتع و زودتر از موعد با خطر انقراض این گیاهان با ارزش مواجه شدهایم.
سلیمانی ادامه داد: گیاهان مرتعی و دارویی که در چهارمحال و بختیاری وجود دارند متأسفانه عمدتاً به صورت دستفروش و بدون رعایت مسائل و موارد بهداشتی به فروش میرسند همچنین نکته قابل توجه این است که این گیاهان معمولاً به شکل غیرقانونی و بدون مجوز مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
سلیمانی عنوان کرد: استان چهارمحال و بختیاری به دلیل تنوع اقلیمی، بهرهبرداری از روزهای آفتابی قابل توجه، بارندگی نسبتاً مناسب، ارتفاعات و رشته کوههای شاخص از قدیم خاستگاه بسیاری از گیاهان با ارزش بوده که طی دهههای گذشته به دلایلی که گفته شد دیگر شاهد وفور این گونههای گیاهی نیستیم.
رئیس اداره مرتع ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: گیاهان دارویی و ادویهای که در این استان به صورت خود رو وجود دارند دارای خواص متفاوت و قدرت دفع سموم بدن هستند و به همین جهت نیز از محبوبیت بالایی برخوردار بوده و طرفداران زیادی دارند بنابراین در صورتی که برای حفظ آنها اقدامات مؤثری انجام نشود دیری نخواهد پایید که شاهد منقرض شدن آنها خواهیم بود.
وی خاطرنشان کرد: فرهنگسازی، توسعه باغچههای خانگی، ایجاد مناطق ذخیرهگاهی، اجرای طرحهای صحیح مدیریت منابع طبیعی و طرحهای مرتعداری، استفاده از تمامی پتانسیلهای مراتع، تغییر معیشت جوامع محلی و اجرای طرحهای بهرهبرداری اصولی در کنار مشارکت مردم میتواند راهکارهای مناسبی برای پایداری و بقای اکوسیستمها باشد که یکی از اجزای این اکوسیستمها نیز گیاهان با ارزش دارویی هستند.
به گزارش خبرنگار مهر، گیاهان دارویی و خوراکی در چهارمحال و بختیاری در حقیقت گنجینهای ارزشمند هستند چراکه میتوانند منجر به اشتغالزایی در استان شده و در رفع معضل بیکاری مؤثر باشند بنابراین لازم است تمامی مسئولان و جوامع محلی با همکاری یکدیگر برای حفظ و حراست از آنها تلاش کنند.
کد خبر 6078647