به نقل از «ایسنا»

به سبک و سیاق قدیمی نمی‌توان ادبیات فارسی آموزش داد

تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۹۷۷۹۷۳

ایسنا/چهارمحال و بختیاری دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکردبا اشاره به اینکه آموزش‌های زبان و ادبیات فارسی در مدارس باید بروز باشد، تصریح کرد: برای آموزش زبان فارسی باید از تکنولوژی جدید استفاده شود، نمی‌توان با سبک و سیاق قدیمی دانش‌آموز را علاقه‌مند کرد، فرزندان امروز در عصر ارتباطات متولد شده‌اند، طبعا این افراد انتظار دارند که زبان و ادبیات فارسی به‌نحوی دیگر آموزش داده شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علی محمدی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه دو حوزه زبان و ادبیات فارسی از هم مجزا هستند، اظهار کرد: اگرچه ادبیات وابسته به زبان بوده و بدون آن وجود و معنا ندارد، اما این دو مقوله با هم تفاوت دارند، از نظر زبان‌شناسان، کارکرد ادبی یکی از ویژگی‌های فرعی زبان بوده و کارگرد ارتباطی زبان، مهم‌ترین ویژگی زبان است.

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد با اشاره به کم بودن علاقه در یادگیری زبان و ادبیات فارسی، بیان کرد: البته که همیشه افراد علاقه‌مند به ادبیات در کلاس‌ها بوده‌اند و حتی بعضا به ادبیات تغییر رشته داده‌اند، اما این‌ها موارد نادری هستند که این افراد از قبل زمینه داشته‌اند.

وی افزود: یکی از دلایل کم بودن علاقه برای فراگیری زبان و ادبیات فارسی، مربوط به دوران دبیرستان است، در حال حاضر در مدارس جو مسمومی به‌علت کنکور برای همه دروس و به‌ویژه برای دروسی مانند ادبیات به‌وجود آمده است، دانش‌آموزان اصلا ادبیات نمی‌خوانند، همچنین از آن لذتی نمی‌برند و فقط به دنبال تست زدن هستند.

محمدی با اشاره به تاثیر پراکندگی متن‌های کتاب‌های درسی ادبیات در بی‌علاقگی دانش‌آموزان به این درس، تصریح کرد: متن‌های پراکنده کتاب‌های ادبیات تاثیر مثبتی در علاقه‌مندی و یادگیری دانش‌آموزان ندارد، آنان به چیزی جذب می‌شوند که ادامه‌دار باشد، معمولا سریالی را می‌بینند یا کتابی و داستان‌هایی را می‌خوانند که دنباله‌دار باشند.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: اما نوع گزینش متن در کتاب‌های ادبیات به‌گونه‌ای است که هر جلسه دانش‌آموزان با شخصیت‌ها، داستان‌ها و فضای متفاوتی مواجه می‌شوند و این چیزی نیست که بچه‌ها بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.

محمدی در ادامه با اشاره به نقش شبکه‌های اجتماعی، در علاقه‌مندی به دیگر زبان‌ها، توضیح داد: شبکه‌های اجتماعی فرامرزی بوده و مرزهای جغرافیایی را درمی‌نوردند، همین مسئله باعث شده است که نسل جدید به زبان‌های میانجی بیشتر اهمیت دهد، زبان‌هایی که می‌توانند ارتباط اشخاص و جوامع را بیشتر کنند و در نتیجه ناخودآگاه علاقه‌مندی به زبان مادری یعنی فارسی کم‌رنگ می‌شود.

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد شد: زمانی افراد تنها برای سفر به کشورهای دیگر، زبان انگلیسی یا هر زبان دیگر را یاد می‌گرفتند و یا تنها در مدرسه برای درس زبان انگلیسی مکالمه فرا گرفته می‌شد، اما امروزه تولیدات مختلف از جمله محصولات هنری، سینمایی و ... عاملی برای یادگیری دیگر زبان‌ها است.

وی خاطرنشان کرد: از طرفی دیگر اگر تولیدات فارسی‌زبان مانند اشعار به کشورهای دیگر و در حجم گسترده ارسال شود، خود عاملی برای ترویج زبان فارسی است، مثلا ادبیات کلاسیک فارسی مانند مثنوی، دیوان حافظ، رباعیات خیام بسیار در دنیا معروف است، اما در ادبیات معاصر پیشرفت و زبانزدی زیادی وجود ندارد، خلاقیت و نقد و نظریه‌پردازی در حوزه ادبیات فارسی معاصر، باعث انتشار و علاقه‌مندی به این زبان هم در داخل کشور و هم در سراسر دنیا می‌شود.

محمدی با اشاره به اینکه آموزش‌های زبان و ادبیات فارسی در مدارس باید بروز باشد، تصریح کرد: برای آموزش زبان فارسی باید از تکنولوژی جدید استفاده شود، نمی‌توان با سبک و سیاق قدیمی دانش‌آموز را علاقه‌مند کرد، فرزندان امروز که در مقطع ابتدایی و دبیرستان در حال تحصیل هستند، در زمانی متولد شده‌اند که اینترنت وجود داشته است، طبعا این افراد انتظار دارند که زبان و ادبیات فارسی به‌نحوی دیگر آموزش داده شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد اضافه کرد: بهتر است مباحث دستور زبانی در مقاطع راهنمایی و دبیرستان به دانش‌آموزان آموزش داده شود و در پایه ابتدایی از طریق شعر و قصه افراد را به زبان فارسی علاقه‌مند کنند، روش تدریس معلمان در مقطع ابتدایی قدیمی بوده و همین عاملی برای بی‌رغبتی نسبت به یادگیری زبان و ادبیات فارسی است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی علمی دانشگاهی منطقه چهارمحال و بختیاری آموزش زبان فارسی شبكه اجتماعي زبان و ادبیات فارسی دانش آموزان علاقه مندی زبان فارسی علاقه مند زبان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۹۷۷۹۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عاشق شعر عالمگیر ایران هستم/ بهترین سوغاتی از نمایشگاه کتاب تهران

طالب آذرخش گفت: عاشق شعر عالمگیر ایران هستم و همچنین ادبیات معاصر فارسی را نیز دوست دارم. من از نمایشگاه کتاب تهران بازدید کرده و کتاب‌های شعر شاعران معاصر ایرانی را برای دوستانم سوغاتی بردم.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، طالب آذرخش شاعر ملی تاجیکستان (با تخلص آذرخش) و سردبیر نشریه «پیام سغد» است. تاکنون به قلم او کتاب‌های بسیاری به خط سیریلیک در تاجیکستان منتشر شده است. اثری هم به نام «دیوان عشق» به خط فارسی و سیریلیک دارد که گلچینی از آن توسط انتشارات خردگان در تهران با عنوان «چشم، جانم، چشم...» منتشر شده است.

او بسیار تاکید دارد که آثارش به خط سیریلیک و فارسی منتشر شوند تا کسانی که در تاجیکستان با خط فارسی آشنایی ندارند با آن آشنا شوند و فرصتی برای مقایسه پیدا کنند. همچنین برخی اشعارش نیز در چند نشریه در تهران منتشر شده است. در چندین کنگره و همایش در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شرکت کرده و به قول خودش این «شهر‌های عزیز» را دوست داشته است.

طالب آذرخش سابقه حضور در محافل ادبی بسیاری در ایران را دارد و کتاب شعر را بهترین سوغات از ایران می‌داند. آذرخش درباره سابقه حضورش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: خوشبختانه تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارم که برایم بسیار جالب بود. همچنین در چندین محفل فرهنگی از جمله محفل جشنواره فضولی نیز شرکت داشته‌ام.

وی افزود: نمایشگاه کتاب تهران یک بازار بزرگ کتاب است. یکباری که حضور داشتم از صبح تا عصر نتوانستیم حتی نصف نمایشگاه را هم ببینیم. من از حضور در این نمایشگاه که به عنوان یک فروشگاه بزرگ کتاب به نظر می‌رسد بسیار شاد و مسرور شدم. کتاب‌های جالبی در این نمایشگاه دیدم.

آذرخش ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران، کتاب‌های ادبیات کلاسیک را که سال‌ها آرزوی دست‌یابی و مطالعه‌شان را داشتم پیدا کردم. با ناشران گوناگونی که آثار شعرای بزرگ مثل حافظ، سعدی، فردوسی و ... را منتشر کرده‌اند، گفتگو کردم. وقتی هم که به تاجیکستان بازگشتم کتاب‌های جیبی این شاعران را به عنوان سوغات برای دوستانم آوردم.

این شاعر فارسی‌سرا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که به ادبیات معاصر ایران بسیار علاقه‌مند است، گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محل آشنایی من با آثار معاصر ادبیات ایران بود. من عاشق شعر و خصوصا شعر عالمگیر ایران هستم. با شعر معاصر ایران هم آشنایی دارم. آثار شاعرانی همچون شهریار، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاملو و ... در تاجیکستان شناخته شده است. از اینکه در نمایشگاه کتاب تهران بدون واسطه و به راحتی به این کتاب‌ها دسترسی داشتم موجب خشنودی‌ام بود.

آذرخش همچنین با اشاره به این نکته که گویش تاجیکستانی‌ها و ایرانی‌ها باهم تفاوتی ندارد، ادامه داد: ما یک زبان داریم. شعر معاصر ایران و شعر معاصر تاجیکستان یک زبان دارد که همان زبان رودکی، خیام و حکیم فردوسی است. ما همان چیزی را که شما می‌خوانید، می‌خوانیم. البته در حوزه شعر معاصر ایران شعر‌هایی هم هست که به لهجه تهرانی یا شیوه‌های متفاوت است. اما همه این‌ها به زبان فردوسی و حافظ است. ما امروز شعری که در شاهنامه می‌خوانیم در شعر معاصر تاجیک هم می‌بینیم.

وی اضافه کرد: وقتی از ادبیات ایران حرف می‌زنیم، تفاوتی بین ایران و تاجیکستان نمی‌بینیم. فقط یک ادبیات فارسی در میان است. حتی ادبیات معاصر ایران هم در تاجیکستان شناخته شده است. بسیاری از آثار رمان‌نویسان معاصر در تاجیکستان منتشر شده است. اما در تاجیکستان شاعران ایرانی بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفته‌اند. من در اخبار دیده بودم که یکی از کتاب‌های فاضل نظری در یک فروشگاه در تهران، فروش چند هزار جلدی داشته است. این کتاب در تاجیکستان هم به زبان سیریلیک برگردانده شده است و غزل‌های او علاقمندان خاص خودش را دارد. من سردبیر مجله «پیام سغد» در تاجیکستان هستم. ما در هر شماره از مجله شعری از هم‌زبانان ایرانی یا افغانستانی را چاپ می‌کنیم. من تاکید می‌کنم که شعر هم‌زبان خود را منتشر می‌کنیم نه شعر ادبیات ایران یا افغانستان را.

آذرخش در بخش دیگری از این گفتگو به نقش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در بهبود دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور ایران و تاجیکستان اشاره کرد و ادامه داد: خیلی خوب می‌شد اگر نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران در کشور‌های فارسی‌زبان یعنی افغانستان و تاجیکستان هم می‌داشتیم. چون در افغانستان و تاجیکستان نمایشگاه‌های صنعتی و اقتصادی مشترک و غیرمشترک بسیاری برگزار می‌شود، اما نمایشگاه کتاب نداریم. نکته دیگر این است که خیلی خوب می‌شد اگر در نمایشگاه کتاب تهران مکان معینی وجود داشت تا خوانندگان با ادیبان، نویسندگان و ناشران گفتگو و دیدار داشته باشند. من خیلی علاقه‌مندم که آثار شاعران تاجیکستانی در نمایشگاه کتاب تهران معرفی شود و در معرض دید و خرید عموم قرار گیرد. ما می‌توانیم کتاب‌هایی منتشر کنیم که یک طرف آن خط فارسی و طرف دیگر آن خط سیریلیک باشد. این موضوع به آموزش زبان فارسی کمک خواهد کرد، چون تاجیکستانی‌ها حتما باید خط فارسی را یاد بگیرند. آشنایی با خط فارسی باعث می‌شود که از گذشته خود آگاه شوند و آینده خود را ببینند. البته اگر خوانندگان ایرانی هم با خط سیریلیک آشنا شوند خیلی خوب می‌شود.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوند‌های فرهنگی و زبان مشترک میان ایران و تاجیکستان، ارتباطات فرهنگی محدودی میان دو کشور وجود دارد؟» گفت: فکر می‌کنم سرحدات و مرز‌های جغرافیایی دلیل این موضوع باشد. اخیرا قابلیتی ایجاد شد و در فضای مجازی صفحاتی پدید آمد که خوانندگان، ادیبان و شاعران ایرانی و تاجیکی با یکدیگر در تعامل باشند و مثلا یک شاعر تاجیکستانی بتواند با خواننده ایرانی طرف گفتگو قرار گیرد. چون تاجیکستانی‌ها هم به زبان فارسی سخن می‌گویند. فقط لازم است که با زبان فارسی آشنایی داشته باشند تا بتوانند از آثار شاعران ایرانی استفاده کنند. اگر رفت‌وآمد این محافل ادبی بیشتر شود شاهد نتایج بهتری هم خواهیم بود. همچنین ارسال کتاب‌های تاجیکستانی به ایران و بالعکس می‌تواند عامل مهمی برای تقویت این پیوند‌ها باشد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.