مسعود مشغول دفاع از دره پنجشیر/امرالله:مقاومت را رها نکردم/تلفات سنگین طالبان/احتمال گسترش جغرافیای جنگ
تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۰۴۶۷۵
به گزارش خبرآنلاین، با شدت گرفتن جنگ در پنجشیر حوادث به نفع جبهه مقاومت رقم خورده است. در همین حال مهمترین اخبار روز گذشته فرار امرالله صالح بود که او نیز در گفتگو با شبکه یورونیوز آن را تکذیب کرد و گفت به مقاومت ادامه خواهد داد.
در همین حال صلاح الدین ربانی نیز در پیامی ویدیویی که دقایق پیش منتشر کرده، به فرماندهان طالبان در شمال شرق گفته است که حضور شما در جنگ پنجشیر و اندراب، روزی مایه شرمساری تان خواهد شد و این جنگ از شما نیست، چون در قدرت دخیل نیستید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گزارشها از پنجشیر حاکیست که درگیری میان شبهنظامیان طالبان که کنترل خاک افغانستان در دست گرفتهاند با نیروهای جبهه مقاومت به رهبری احمد مسعود در پنجشیر، تنها ولایت خارج از تسلط طالبان روز جمعه شدت گرفت.
به گزارش منابع خبری هر دو طرف مناقشه مدعی پیشروی و فتوحاتی شدهاند حال آنکه ادعاهای مطرح شده هنوز از سوی منابع مستقل مورد تایید قرار نگرفته است.
جبهه مقاومت روز جمعه با تایید درگرفتن نبردهای شدید با نیروهای طالبان در دره پنجشیر اعلام کرد اعضای این جبهه همچنان مشغول دفاع از مواضع خود هستند و تاکنون حملات سنگین طالبان را دفع کردهاند.
نیروهای مقاومت همچنین مدعی شدهاند که در جریان نبردهای اخیر دست کم ۵۰ عضو طالبان به اسارت گرفته شده و ۳۵۰ طالب کشته شدهاند.
به گزارش شبکه خبری یورونیوز، یک سخنگوی جبهه مقاومت همچنین از پیشروی نیروهای تحت فرمان احمد مسعود در بخشهایی خارج از ولایت پنجشیر خبر داده و اعلام کرده که به زودی جبهههای جدید برای مقابله با نیروهای طالبان در دیگر نقاط افغانستان شکل گرفته و عملیاتی خواهد شد.
فرانسپرس نیز در گزارشی به نقل از علی میثم نظری، سخنگوی جبهه مقاومت ملی که دربرگیرنده شبه نظامیان ضد طالبان و اعضای سابق نیروهای نظامی دولت افغانستان است، تاکید کرده که «مسعود مشغول دفاع از دره پنجشیر است.»
در گزارش فرانسپرس همچنین ضمن طرح ادعای نیروهای مقاومت مبنی بر دفع حملات طالبان، به نقل از منابع نزدیک به شبهنظامیان اسلامگرا آمده است که نیروهای مقاومت در پنجشیر تاکنون دست کم ۳۱ عضو را خود در جریان درگیریهای از دست دادهاند.
برخی منابع از قطع شدن برق ولایت پنجشیر و بخشهایی از ولایت کایسا بر اثر شدت گرفتن درگیریها میان طالبان و نیروهای مقاومت خبر دادهاند.
پنتاگون نیز در واکنش به تحولات اخیر در پنجشیر تاکید کرده که ماموریت ارتش آمریکا در افغانستان به پایان رسیده و برنامهای برای کمک به جنگجویان دره پنجشیر ندارد.
سازمان غیردولتیِ ایتالیایی Emergency که مشغول ارائه خدمات بشردوستانه و بهداشتی در افغانستان است روز چهارشنبه با انتشار پستی در توییتر اعلام کرد که در مرکز درمانی تحت ماموریت خود در کابل چهار قربانی درگیریهای گلبهار، واقع در دروازه دره پنجشیر را ثبت کرده و پنج فرد دیگر که در درگیریهای یاد شده زخمی شده بودند را پذیرش کردهاند.
به گفته برخی تحلیلگران دو طرف مناقشه بدون قصد راه انداختن یک نبرد تمام عیار به دنبال وارد کردن ضربات سنگین به یکدیگر برای تقویت موضع و موقعیت خود در مذاکرات هستند.
از سوی دیگر گفته میشود که طالبان برای یکسره کردن کار دره پنجشیر و شکست مقاومت نیروهای تحت امر احمد مسعود از دیگر ولایتهای افغانستان نیروهای کمکی به منطقه اعزام میکند.
جبهه مقاومت اما ضمن تاکید بر حراست از دره پنجشیر که به پایگاه سنتی نیروهای جهادگر در برابر اشغالگران خارجی و نیز طالبان شهرت یافته، همچنان به گفتگو و حل مشکلات افغانستان از طریق مذاکرات امیدوارند.
احمد مسعود روز چهارشنبه از پیشنهاد طالبان برای اختصاص دو کرسی در دولت آینده افغانسان به جبهه مقاومت خبر داد و در عین حال تاکید کرد که هدف وی و نیروهای تحت امر وی فراهم کردن آیندهای بهتر برای افغانستان است.
این در حالی است که روز گذشته خبار تایید نشدهای از سوی برخی خبرگزاریها مبنی بر مجروح شده امرالله صالح در درگیریهای اخیر منتشر شد و حتی خبر از فرار او به تاجیکستان هم منتشر شد و او در این اخبار را در گفتگو با یورونیوز تکذیب کرد.
خبر خروج من از افغانستان و پنجشیر تبلیغ دشمن استدر حالی که خبرگزاری رویترز به نقل از سه منبع طالبان نوشته بود که نیروهای طالبان توانستهاند دره پنجشیر را تصرف کنند، امرالله صالح از رهبران جبهه مقاومت ملی افغانستان در تماسی تلفنی و پیامی ویدئویی به یورونیوز فارسی ضمن رد این ادعا گفت که گزارشها مبنی بر این که وی دره پنجشیر و افغانستان را ترک کرده نیز صحت ندارد و تبلیغ «دشمن» است.
او گفت: «گزارشاتی مبنی بر اینکه من کشور خودم را ترک گفتم و بیرون از افغانستان هستم پروپاگاند دشمن است. من داخل پنجشیر هستم. در پایگاه خود هستم. جلسات متعددی با فرماندهان داشتیم و با شخصیتهای سیاسی وضعیت را مدیریت میکنیم.»
امرالله صالح که در کنار احمد مسعود و در دره پنجشیر به عنوان آخرین سنگر و پایگاه در برابر سیطره طالبان مقاومت میکند افزود: «در این شکی نیست که وضعیت سختی است. ما زیر تهاجم طالبان و القاعده و تروریستها با حمایت پاکستانیها قرار داریم. ما از سرزمین خود دفاع میکنیم و مقاومت ادامه دارد. دشمن متحمل تلفات شده و ما هم تلفاتی داشتیم. دیروز در خاکسپاری همسنگران خودم شرکت کردم. دشمن امروز هم از دو سه نقطه تهاجم خود را ادامه داده است اما ما بر اوضاع مسلط هستیم.»
صالح همزمان در تماسی تلفنی به یورونیوز گفت که «طالبان پنج روز است که تهاجم خود علیه ما را آغاز کردهاند. تلفات زیادی داشتهاند. ما هم شهدایی داشتیم، زخمیهایی داشتیم.» وی افزود که «طالبان هنوز پیشرفت قابل ملاحظهای نداشتهاند.»
وی تاکید کرد: «هدفم از ارسال این پیام به یورونیوز این است که در پایگاه خود مستقر و امیدوار هستم که صدای من اطمینان خاطر مقاومت کنندگان و مردم عزیز افغانستان شود و به شایعات و پروپاگاندای دشمن وقعی و ارجی قائل نباشند.»
این پیام ویدیویی از سوی امرالله صالح در حالی منتشر شده که برخی خبرهای تایید نشده در روز جمعه از مجروح شدن وی در جریان درگیریهای دیروز و امروز در دره پنجشیر با طالبان حکایت داشت.
رویترز همچنین مینویسد که انتشار خبر سقوط دره پنجشیر، باعث شده بود که نیروهای طالبان در کابل اقدام به برپایی جشن و شلیک تیرهای هوایی کنند.
نبردها میان شبهنظامیان طالبان و نیروهای جبهه مقاومت ملی در پنجشیر روز جمعه شدت گرفت و هر دو طرف مدعی دستیابی به پیروزیهایی شدند.
یک سخنگوی جبهه مقاومت نیز عصر روز جمعه از دفع حملات طالبان خبر داده و گفته بود که نیروهای مقاومت تحت رهبری احمد مسعود همچنان مشغول دفاع از دره پنجشیر هستند و به زودی جبهههای جدید برای مقابله با نیروهای طالبان در دیگر نقاط افغانستان نیز شکل خواهد گرفت.
خبرگزاری طلوع افغانستان به نقل از نیروهای مقاومت نوشت که آنها در این روز حملۀ گسترده نیروهای طالبان را عقب زدهاند و تلفات سنگینی در جبهه طالبان بر جای گذاشتهاند.
به گفته نیروهای مقاومت، شبهنظامیان طالبان در این روز از چهار طرف به پنجشیر حمله کردهاند.
طالبان نیز در سوی دیگر این جنگ، ادعاهای جبهه مقاومت را رد میکنند و میگویند که نیروهایش موفق به پیشرویهایی شدهاند.
درخواست کرزی از طرفین: گفتگو کنید
روز جمعه همچنین حامد کرزی از دو سوی نبرد خواست که به درگیریها پایان داده و اختلافاتشان را از راه گفتگو حل و فصل کنند.
در بیانیهای که از سوی دفتر او منتشر شد، آمده است: «جنگ نه تنها راه حل نیست بلکه زخمهای افغانستانِ زخمی و درد دیده را تازه میکند و اختلال ایجاد میکند. از هر دو طرف تقاضا دارم که مشکل فعلی را از طریق مذاکرات حل نمایند تا ملت رنجدیده ما از صلح و سعادت کامل برخوردار شوند.»
نبرد سنگین در پنجشیر ؛ احتمال گسترش جغرافیای جنگ
همچنین شماری از فرماندهان و فعالان سیاسی و نظامی افغانستان همزمان با حملات سنگین طالبان برای کنترل استان پنجشیر تهدید کردند در صورتی که حملات به این استان متوقف نشود با پیوستن نیروهای مقاومت ،جغرافیای جنگ گسترش می یابد.
به گزارش ایرنا ،منابع خبری افغان از حملات سنگین طالبان در روزهای گذشته برای تصرف دره پنجشیر حکایت دارد . طالبان در شب گذشته ادعا کرد که بخش هایی از پنجشیر را تصرف کرده که این ادعا بلافاصله از سوی جبهه مقاومت رد شد.
گفته میشود که وضعیت متغییر است و هر دو طرف ادعا کرده اند که در درگیریها برتری دارند. گفته میشود صدها جنگجو کشته شده اند.
انتشار خبرهایی در باره تصرف پنجشیر در شب گذشته باعث شد که طالبان در کابل اقدام به شلیک تیر هوایی کنند که این اقدام باعث مجروح شدن تعدادی شد.
بلال کریمی سخنگوی طالبان با ادعای تصرف پنجشیر خواستار توقف شلیک هوایی شد اما افراد این گروه همچنان تا نیمه شب به شلیک تیرهوایی ادامه دادند.
"احمد الله وثیق" یکی از مقامات طالبان گفت که شهرستان پریان تصرف شده است.
نیروهای مقاومت ملی افغانستان اعلام تصرف پنجشیر را جنگ روانی طالبان و دروغ دانست و اضافه کرد طالبان هیچ پیشروی در پنجشیر نداشته اند.
تعدادی از مردم استان های پروان و کاپیسا در شمال کابل در تجمعی از طالبان خواستند که جنگ در پنجشیر را متوقف کند درصورت ادامه جنگ در این منطقه مردم مجبور خواهند شد که از خود دفاع کنند.
"صلاح الدین ربانی" رهبر حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز خواستار توقف حملات طالبان به پنجشیر شد و گفت اگر به خواست مردم توجه نشود و مشکل از طریق گفت وگو حل نشود ،مقاومت مردمی در کشور آغاز می شود.
"عطامحمد نور" رئیس اجرایی حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز خواهان حل مشکلات از طریق گفت وگو شده و تأکید کرده است که طالبان باید به تشکیل دولت فراگیر ملی متعهد باشد و در غیر آن جنگ در مناطق دیگر این کشور نیز از سر گرفته خواهد شد.
پس از چند هفته سقوط دولت محمداشرف غنی و تلاش طالبان برای اعلام دولت جدید این گروه تاکنون موفق به اعلام آن نشده اند و علت تأخیر نیز روشن نیست.
به نظر می رسد در صورتیکه طالبان دولتی فراگیر با شرکت تمام اقوام و گروهها تشکیل ندهد احتمال گسترش جنگ و مقاومت در این کشور وجود دارد.
پنجشیر که از کوچکترین ولایتهای افغانستان به شمار میرود حوالی شمال کابل واقع شده و از دیرباز به پایگاه نیروهای ضد طالبان و اعضای جبهه مقاومت ملی تبدیل شده است.
جدا از احمد مسعود، پسر احمد شاه مسعود که هم اکنون فرماندهی نیروهای مقاومت را بر عهده دارد شماری از فرماندهان محلی و نظامی و مسئولان سابق دولتی نظیر امرالله صالح، معاون اول اشرف غنی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان در دره پنجشیر پناه گرفتهاند.
310 310
کد خبر 1551471منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: افغانستان طالبان نیروهای طالبان جبهه مقاومت ملی نیروهای مقاومت دره پنجشیر مشغول دفاع امرالله صالح سنگین طالبان شبه نظامیان احمد مسعود درگیری ها دو طرف منتشر شد روز جمعه شده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۰۴۶۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طالبان در سیلاب هم آب را به ایران بست | چانهزنی بر سر آب به کجا رسید؟
یکی از بزرگترین مشکلات استان سیستان و بلوچستان، خلف وعده مقامات کشور همسایه یعنی افغانستان در رهاسازی حقابه ایران از رودخانه هیرمند است. البته قسمتهایی از این استان بهطور میانگین هر سه سال یکبار بیش از ۳ تا ۵ میلیارد مترمکعب بارش باران را تجربه میکند و حتی سیل نیز خسارتهای قابل توجهی به این نقطه از کشور وارد کرده است.
به گزارش فرهیختگان، اما به دلیل مدیریت نهچندان مناسب، این حجم از آب وارد دریا شده و فرصت استفاده از آن از بین میرود. همین بارشها در صورت مدیریت صحیح میتواند استان را از بحران اولیه آبی نجات دهد، اما ضعیف بودن راهبردهای مدیریتی باعث شده تا سیستانیها بهره چندانی از این نزولات آسمانی نداشته باشند.
از سوی دیگر مسائل امنیتی که پس از ناآرامیهای سال ۱۴۰۱ در سیستانوبلوچستان شکل گرفت و حملات تروریستی که در راسک و چابهار صورت گرفت، نگاه توسعهای استان را به امنیتی تغییر داده و اولویتها را جابهجا کرده است.
نیم قرن چانهزنی بر سر آببه دنبال کشمکشهای تاریخی بر سر ذخایر آبی در منطقه، معاهده حقابه میان افغانستان و ایران بر سر رود هیرمند که از کوههای هندوکش سرچشمه میگیرد در اسفندماه سال ۱۳۵۱ به امضای نخستوزیران دو کشور رسید و سه ماه بعد در خردادماه ۱۳۵۲ مجالس قانونگذاری دو کشور این معاهده را تصویب کردند. تصویب این معاهده شرایط حقوقی استفاده از هیرمند را برای ایران و افغانستان مشخص کرد. براساس این معاهده، حقابه ایران ۲۶ مترمکعب در ثانیه آن هم در سالهای معمولی و نرمال آبی است.
این معاهده، سال معمولی و نرمال آبی را نیز تعریف کرده که براساس سنجش مرکز سنجش دهراوود مشخص میشود و آن هم طوری است که یک سال نرمال آبی در حوضه آبی هیرمند چیزی حدود شش میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب میباشد. براساس محاسبه حقابه ایران سالانه به ۸۲۰ میلیون مترمکعب میرسد. با این حال از زمان به امضا رسیدن این معاهده تاکنون، دولت افغانستان آنچنان که باید به مفاد آن عمل نکرده است. چنانچه در سالهای اخیر با وجود دیدارها و گفتگوهای متعدد میان مقامات دو کشور بر سر احقاق حقوق ایران و رهاسازی آب هیرمند به سوی دریاچه هامون، در سال آبی جدید، ۱۱ درصد از حقابه ۸۲۰ میلیون مترمکعبی به سمت ایران روانه شده است.
ماجراجویی اردوغان در چهارراه آسیاکارشناسان معقتدند مساله آب در سیستان به دلیل قرارگیری در شرایط خاص و بحرانی، تبدیل به یک ابزار سیاسی و انتفاعی شده است. چنانچه بسیاری از سدهایی که در افغانستان ساخته میشود به صورت سفارشی هستند. در این میان، کشورهایی مثل هندوستان و ترکیه به دلایل سیاسی، اقتصادی و استراتژیکی در سدسازیهای افغانستان روی کانال هیرمند و سدهای دربندیخان و هریرود نقش بسزایی دارند.
درواقع افغانستان با این سرمایهگذاریهای خارجی موفق به اجرای برنامههای آبی خود شد و ایران یکی از کشورهایی است که از این پروژهها متضرر میشود. امنیتیسازی موضوع آب در کابینه کابل، مردم این کشور را نیز تحت تاثیر قرار داده است. مردم افغانستان و حتی دانشجویان افغانستانی که در خارج از این کشور زندگی میکنند نیز نسبت به کوچکترین کنش آبی در منطقه، واکنش نشان میدهند. این درحالی است که کشور ما از چنین نیروهای فعالی کمنصیب است و متاسفانه نسبت به دغدغهها و طرحهای همان تعداد محدود هم بیتوجهی میشود. برای درمان مشکل آب، طی دهههای اخیر سرمایههای زیادی به بهانه اجرای طرحهای توسعهای روانه جنوب شرق کشور شده، اما این طرحهای پرهزینه تقریبا هیچ آوردهای برای مردم این منطقه نداشته است.
مقامات: امیدواریم ادامه داشته باشددر روزهای اخیر تصاویر منتشر شده حاکی از رهاسازی آب هیرمند به سمت هامون است. این اتفاق درحالی رخ داده که در سال جاری افغانستان شاهد بارشهای قابل توجهی بوده و برخی از کارشناسان بر این باورند که این رهاسازی آب تحت اختیار مقامات افغانستان نبوده و به عبارتی آنها چارهای جز روانه کردن آبهای سرریز شده به سمت ایران نداشتهاند. با این حال مقامات دو کشور واکنشهای مثبتی نسبت به این موضوع نشان دادهاند.
ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان، در دیدار با حسن کاظمی قمی، سفیر ایران در افغانستان اعلام کرد که آب رودخانه هیرمند پس از پایان خشکسالی چندساله، به استان سیستانوبلوچستان رسیده است. کاظمی قمی نیز در دیدار با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان ضمن تشکر از تعهد و اقدامات کابل به تامین حقابه ایران، ابراز امیدواری کرده که این روند رهاسازی آب از سدها تداوم داشته باشد و حقابه ایران از رود هیرمند تامین شود.
علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست هم با ابراز امیدواری از ادامهدار بودن روند رهاسازی آب، از رایزنیها و نشستهای متعدد میان مقامات دو کشور خبرداد و اعلام کرد که مسئولان حاکم بر افغانستان رویکرد مناسبی نسبت به مساله حقابه داشتند.
درویش: طالبان اراده مثبتی نداردمحمد درویش فعال محیطزیست با تاکید بر اینکه هیرمند رودخانهای است که آوردهاش بیش از ۵ میلیارد مترمکعب در سال است، گفت: «حقابه ایران از مجموع آورد سالانه رودخانه هیرمند ۱۴ درصد است؛ بنابراین کشورما از این حقابه ۸۲۰ میلیون مترمکعب سهم دارد. در حال حاضر گفته میشود که از ۸۲۰ میلیون متر مکعب ۷ درصد و در خوشبینانهترین حالت ۱۱ درصد وارد کشور شده، یعنی چیزی حدود ۸۰ تا ۹۰ میلیون مترمکعب. پس هنوز بخش قابل توجهی از آن حقابه وارد ایران نشده است.
دلیلش هم این است که دولت طالبان به کمک سد «کمال خان» توانسته مسیر رودخانه هیرمند را تغییر دهد و سرریز آبی که از سد «کجکی» و سد کمال خان خارج میشود به جای اینکه مسیر طبیعی خود را طی کرده و وارد ایران شود، به سمت تالاب «گود زره» در مرز بین افغانستان و پاکستان میرود. گزارشهایی که دریافت شده حاکی از آن است که بیش از یک میلیارد مترمکعب آب به سمت گود زره رفته است، یعنی بیش از حقابه ایران که ۸۲۰ میلیون متر مکعب است. متاسفانه ایران هم نتوانسته که حقابه را از طالبان بگیرد و این آبی که اخیرا آمده بیشتر از رودخانه «فراهرود» آمده.
فراهرود یکی دیگر از رودخانههایی است که از افغانستان جاری میشود و به ایران و تالاب «هامون صابوری» که در مرز ایران و افغانستان و یکی از تالابهای تشکیلدهنده دریاچه هامون است، میرسد. بارندگی در آن ناحیه خیلی زیاد بوده و افغانستان هم هنوز آنجا سد ندارد، بنابراین آب از کنترلش خارج شده و وارد ایران شده است. پس هیچ اراده مثبتی در دولت طالبان برای این مقدار آبی که وارد ایران شده نبوده و آنها اگر میتوانستند این آب را هم نمیدادند.
در حال حاضر هم یک پروژه برای ساخت سد روی فراهرود دارند و به محض تکمیل شدن ساخت این سد، یک قطره آب هم از افغانستان وارد خاک ایران نخواهد شد. گود زره محصول طبیعی رودخانه هیرمند است. یعنی هیرمند در طول سالیان سال با طی کردن مسیرش وارد هامون میشده و سرریز آن به سمت گود زره جریان پیدا میکرده. گود زره هم یک تالاب مثل بقیه تالابها است. وقتی آب داشته باشد، پوشش هم ایجاد میکند و پرندگان برمیگردند.
اگر گود زره شورهزار است، پس هامون هم شورهزار حساب میشود. بالاخره اگر آب نداشته باشد تبدیل به شورهزار میشود. اتفاقا دیالوگی که ایران باید با طالبان برقرار کند این است که ما مخالف گود زره نیستیم و میخواهیم مسیر طبیعی رودخانه طی شود. یعنی آب وارد هامون شود، در هامون سرریز کند و وارد گود زره شود. اگر آن مسیر طبیعی اتفاق میافتاد، هم ایران از آن نفع میبرد و هم افغانستان. حتی پاکستان هم میتوانست از آن منتفع شود و کل منطقه سرسبز و خرم میشد و چشمههای گرد و خاک هم مهار میشد.
اما افغانها میانبر زدهاند و اجازه نمیدهند که آب وارد ایران شود و میخواهند آن را مستقیم وارد گود زره کنند. این اتفاق میتواند در کوتاهمدت میزان ورودی آب به گود زره را بهبود ببخشد، اما چشمه بزرگ گرد و خاک در ایران به وجود میآید و با توجه به اینکه باد غالب از غرب به شرق است، بخشهای غربی افغانستان و منطقه هرات متاثر خواهند شد و آنها هم آسیبش را خواهند دید.»
رهاسازی آب به نفع افغانستان استمتاسفانه مذاکرهکنندگان ایرانی بلد نیستند که یک مذاکره برد-برد با دولت افغانستان و طالبان انجام دهند که ورود آب به ایران درنهایت به نفع هر سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان خواهد بود. این اتفاق میتواند به شکل گرفتن حسن همجواری بهتر کمک کند. ما باید به سمتی برویم که بتوانیم با یکدیگر وارد تعامل شویم و نیازهای خود را به شکلی مطرح کنیم که حل آنها منجر به ضرر برای کشور دیگر نباشد؛ بلکه یک منفعت مشترک ایجاد کند. چنانچه از سمت خراسان جنوبی رودخانههایی هستند که وارد افغانستان میشود و ایران هم جلوی آنها را نگرفته.
اما چه دلیلی دارد که افغانستان جلوی این آبها را بگیرد؟ ما باید رفاقت خود را به همدیگر اثبات کنیم و تلاش کنیم که بگوییم هر چقدر حال این کشورها بهتر باشد و وضعیت رفاهیشان بهبود پیدا کند، به نفع همدیگر است و میتوانند به یکدیگر کمک کنند که درنهایت تجارت قویتری شکل بگیرد. افغانستان باید بداند که بزرگترین شریک تجاری آن در منطقه ایران است و بنابراین بهتر است که هوای ایرانیها را داشته باشد تا آنها هم هوای افغانستانیها را داشته باشند. تروریسم در منطقه کنترل شود و امنیت برقرار شود. به این ترتیب یک معامله برد-برد تعریف میشود.
میتوانیم حتی بیشتر حقابه بگیریمدرویش معتقد است که افغانستان بهشدت به انرژی نیاز دارد. وی در این باره گفت: «در آن منطقه بادهای ۱۲۰ روزه وجود دارد که الان به بادهای ۱۶۰ روزه تبدیل شده. خوشبختانه اخیرا چندین توربین بادی در آنجا جانمایی کردهاند و ما میتوانیم از انرژی بادی آنجا برق تولید کنیم و البته باید تعداد این توربینها زیاد شود. سپس برق را به کشورهای همسایه صادر کنیم و در ازای آن حتی حقابه بیشتری از آن ۸۲۰ میلیون مترمکعب بگیریم. افغانستان هم میتواند به مردم خودش توضیح دهد که اگر ما داریم به ایرانیها آب میدهیم، در عوض از آنها برق میگیریم و این یک معادله برد-برد است.
به این ترتیب اگر پوشش طبیعی هامون برگردد و چشمههای تولید گرد و خاک مهار شود کیفیت دریافت انرژی هم بهتر میشود و حتی میتوان در آنجا پنلهای خورشیدی احداث کرد و تولید برق را افزایش داد. مشکل و خطایی که در ایران اتفاق افتاده این است که میخواستند از حقابه برای تامین آب نهفقط در زابل بلکه در کرمان و زاهدان استفاده کنند و طرف افغانستانی هم متوجه شد که این آب هرگز به گودزره نمیرسد و ایرانیها میخواهند برای توسعه شهرهای خودشان از آن استفاده کنند؛ بنابراین حقابهای به تالاب بینالمللی هامون نرسید و چشمههای تولید گرد و خاک افزایش یافت.
باید توجه داشته باشیم که بخش قابل توجهی از متخصصان آب افغانستان در دانشگاههای ایران و در همین دانشگاه تهران تحصیل کردهاند و ما خودمان این فهم بومشناختی را به آنها منتقل کردیم. اگر تا الان هم اجازه دادند آبی وارد ایران شود به دلیل این است که آنها وزارت نیرویی مثل وزارت نیروی ما نداشتند که اگر داشتند ۳۰ سال پیش همان بلایی که ما بر سر زایندهرود آوردیم و گاوخونی را از بین بردیم؛ بلایی که با زدن سدها روی «کر» و «سیوند» بر سر «بختگان» آوردیم؛ همان بلایی که با زدن سد روی کرخه و کارون بر سر «هورالعظیم» و «چادگان» آوردیم؛ افغانستانیها همین بلاها را بر سر هیرمند و هریرود میآوردند و اجازه نمیدادند که یک قطره آب به سمت ایران بیاید. ما متوجه نیستیم که باید یک معامله برد - برد تعریف کنیم تا ضمن احترام به قوانین طبیعت، همگی از آن سود ببریم.»
حداقل آب شرب این استان را تصفیه کنیددرویش با اشاره به اینکه بیش از ۹۵ درصد بارندگی که امسال در استان سیستانوبلوچستان اتفاق افتاد، در قسمت بلوچستان بود، گفت: «در این استان شیب زمین به نحوی است که امکانی برای هدایت آب به سمت بالا فراهم نمیکند. سیستان منطقه بسیار کمبارشی است و میانگین بارندگیهایش زیر ۵۰ میلیمتر است و همیشه مدیون ورودی آب هیرمند بوده که از سمت افغانستان و ارتفاعات هندوکش میآمده. ما باید سعی کنیم با بجا آوردن حسنهمجواری کاری کنیم که این حقابه به ایران برسد و در عین حال کار دیگری که باید بکنیم این است که سیستم تصفیهخانه فاضلاب را در زابل راه بیندازیم. شما اگر وارد زابل شوید با پدیده عجیبی روبهرو میشوید و آن بوی تعفنی است که در شهر هست. این به دلیل این است که آب شربی که مردم استفاده میکنند تصفیه نمیشود و به صورت کنترل نشده در معابر عمومی جاری میشود و به این ترتیب بوی بد آن امکان زیست باکیفیت را سلب کرده است. چرا ما آنجا یک تصفیهخانه نزنیم و با بازچرخانی این آب ارزشمند، دوباره از آن استفاده نکنیم؟ دستکم برای کشاورزی میشود از آن استفاده کرد. این کارهای مهمی است که ایرانیها باید در آن منطقه انجام دهند.»