به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

نگهداری از کتاب خطی «سفینه ملاصدرا» در کتابخانه ملی

تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۴۰۱۸۸

به گزارش گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،کتاب خطی «سفینه ملاصدرا» با مضامین عرفانی، فلسفی و ادبی به خط ملاصدرا، از فیلسوفان عصر صفوی در کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود.

حمزه مرادی بهرام، یکی از فهرست نویسان نسخ خطی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اعلام این خبر گفت: صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی، مشهور به ملاصدرا از فیلسوفان عصر صفوی و بنیانگذار مکتب فلسفی حکمت متعالیه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ملاصدرا آثار بسیار ارزشمندی با موضوعات مختلف در علومی، چون فلسفه، کلام، عرفان، فقه و تفسیر نوشته و به جا گذاشته است.

وی بیان کرد: از بین آثار ملاصدرا، اثری منحصربه فرد به خط او با عنوان «سفینه ملاصدرا» وجود دارد که این کتاب خطی در کتابخانه ملی ایران نگهداری می‌شود. این اثر در واقع جُنگی است که دربردارنده مضامین عرفانی، فلسفی و ادبی است.

مرادی بهرام ادامه داد: سفینه و جُنگ دو اصطلاح در علم نسخه شناسی محسوب می‌شود که گاهی در برخی موارد به یک معنی به کار می‌رود، ولی در اصل تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد. جُنگ نویسی در بین علما و دانشمندان اسلامی شیوه‌ای رایج بوده و دربردارنده انواع مطالب علمی گوناگون در موضوعات مختلف است که از لحاظ کتابت ساختار منظم و قاعده‌مندی ندارد.

وی تصریح کرد: سفینه واژه‌ای عربی به معنی کشتی است، اما در علم نسخه شناسی همان تعریف جُنگ را دارد، با این تفاوت که از لحاظ کتابت دارای نظم و قاعده است و غالبا در قطع بیاضی، یعنی به صورت طولی گشوده می‌شود.

مرادی بهرام افزود: کتاب خطی «سفینه ملاصدرا» یک اثر بسیار ارزشمند و نفیس است که به دلیل اهمیت و منحصر به فرد بودن آن در ایران و جهان در سال ۱۳۸۸ شمسی از سوی کتابخانه ملی ایران با عنوان «رسائل و گزیده‌هایی به خط حکیم ملاصدرای شیرازی» به صورت چاپ عکسی منتشر شد.

وی گفت: این کتاب ارزشمند در تملک خاندان فیض کاشانی بود و در سال ۱۳۶۹ شمسی خریداری شده است. کتاب خطی «سفینه ملاصدرا» از دو جنبه نسخه‌شناسی و کتاب شناسی قابل بررسی است. از جهت نسخه شناسی کتاب در ۳۹۴ صفحه بر روی کاغذ اصفهانی نخودی رنگ به خط نستعلیق کتابت شده است.

مرادی بهرام ادامه داد: توضیحی که درباره خط این اثر نفیس باید داد، این است که خط بیشتر مؤلفان این ویژگی را دارد که در قالب‌های معمول خوشنویسی نمی‌گنجد و غالبا خط‌های آن‌ها به جهت سرعت در نوشتار نسخ تحریری و نستعلیق تحریری متمایل به شکسته است، خط ملاصدرا در این نسخه نیز همین ویژگی را دارد، در واقع پایه و اساس آن نستعلیق است، اما مشخصه‌هایی از نسخ را دارد و به جهت سرعت، در یک جا‌هایی به سمت ارسال و رها کردن حروف و شکسته رفته است.

وی با اشاره به این که جلد اثر تیماج مشکی ساده است، گفت: محتوای کتاب دربردارنده مضامین عرفانی، ادبی، فلسفی و کلامی است و در آن ملاصدرا مطالبی را از آثار حدود ۵۰ عالم، فیلسوف و شاعر پیش از خود برگزیده است که این منتخبات بیانگر علایق و سلایق ملاصدرا در متون ادبی و عرفانی و شاخصی در تشخیص عرفا و ادبای مورد احترام و تمجید وی است.

مرادی بهرام خاطرنشان کرد: در ابتدای این نسخه خطی نیز وقف نامه کتاب از عبدالباقی بن صدرالدین محمد الفیضی آمده است که نشان می‌دهد این کتاب در تملک خاندان فیض کاشانی از علمای مشهور عصر بوده است.

انتهای پیام/ 

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: کتابخانه ملی نسخه خطی کتابخانه ملی ایران مرادی بهرام نسخه شناسی کتاب خطی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۴۰۱۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دبیرکل کتابخانه‌ها‌‌: مردم ایران کتاب‌نخوان نیستند + فیلم

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی گفت: مردم ایران اساساً کتابنخوان نیستند و اهل مراجعه به کتاب هستند اما باید برای دسترسی مردم به کتاب تلاش بیشتری شود چراکه هزینه‌های کتاب افزایش یافته و این در کتابخوانی اثرگذار است. - اخبار استانها -

مهدی رمضانی  در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در سنندج در پاسخ به این سؤال که موضوع نوسازی و بازسازی کتابخانه‌ها در چه شرایطی است (در مصاحبه‌ای گفته بودید که با پول یک کیلومتر اتوبان‌سازی می‌توان کلی تحول در کتابخانه‌ها ایجاد کرد) الان چه مرحله‌ای است؟ اظهار داشت: آن قیاسم به مزاح بود! اما میزان اعتباری که در حوزه صنعتی، تجاری، زیرساخت، وزارت نیرو و وزارت راه و شهرسازی هزینه می‌شود، اعداد قابل توجهی است کما اینکه در آن حوزه‌ها هم اقتضائات هم به همان میزان است.

وی گفت: اگر حوزه فرهنگ از لحاظ بودجه‌ای تقویت شود، اثرگذاری و پیشرفت مسائلش بیشتر از تصور خواهد بود. بناها و ابنیه‌های فرهنگی زیادی در این دولت به همت دولتمردان تکمیل شد اما بازطراحی و بازسازی کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی نیز ضروری است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، با اشاره به اینکه در دور سفر دوم سفرهای استانی رئیس‌جمهور اختصاص اعتبار به بازسازی کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی استان‌ها از جمله کردستان لحاظ شده است، تصریح کرد: بازسازی و بازطراحی کتابخانه‌ها متناسب با نیاز و اقتضائات روز یکی از برنامه‌های اولویت‌دار این نهاد بوده و هم‌اکنون چندین پروژه مختلف در این حوزه در دست اقدام است.

وی بر ضرورت توجه به حوزه فرهنگ و کتابخانه‌ها تأکید کرد و افزود: کالبد و ساختمان ابزار بهره‌برداری است، هدف نیست، محتوا و برنامه کتابخانه‌ مهم است و این مراکز با حضور اعضا و کتابدار تجلی پیدا می‌کند، هر کدام که نقص داشته باشد، فرایند به صورت کامل شکل نمی‌گیرد.

اختصاص 70 میلیارد تومان به نوسازی کتابخانه‌های کشور

رمضانی در پاسخ به این سؤال که آیا مبلغی برای نوسازی کتابخانه‌های کشور اختصاص یافته است، اذعان داشت: در استان‌های مختلف از محل سفر استانی رئیس‌جمهور، اعتباراتی اختصاص یافته اما اکنون عدد مشخصی ندارم.

وی با بیان اینکه بودجه این نهاد محدود است، اظهار کرد: در بخش تملک 70 میلیارد تومان به نوسازی کتابخانه‌های کشور اختصاص دادیم البته نسبت به گستره این حوزه در کشور بسیار قابل توجه نیست اما مصوبات سفرهای استانی محسوس و تغییر خود را نشان خواهد داد.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار تسنیم که ایران با استانداردهای کتابخانه‌های عمومی بین‌المللی چقدر فاصله دارد بخصوص در مقایسه با کتابخانه‌های کشورهای همسایه یا در منطقه؟ خاطرنشان کرد: وضعیت ایران در این حوزه بسیار خوب است و بارها این را تکرار کرده‌ام، به اذعان فعالان بین‌الملل و مهمانان خارجی حوزه کتابخوانی و آمار و ارقام از حیث شبکه‌ای کتابخانه‌ای وضعیت مناسبی داریم اما باید بازطراحی و اصلاح فرایندها و بهینه‌سازی داشته باشیم و توسعه هدفمند باشد.

وی عنوان کرد: جزو محدود دستگاه‌های فرهنگی کشور هستیم که به سمت آمایش سرزمینی پیش رفته‌ایم و معتقدیم هر گونه توسعه‌ای باید حول محور این مهم باشد. توسعه باید هدفمند باشد تا منجر به بهره‌برداری شود.

عدد دقیقی از سرانه مطالعه در کشور نداریم!

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم که سرانه مطالعه در کشور چقدر است؟ اظهار کرد: عدد دقیقی از سرانه مطالعه نداریم! اما معتقدیم که گزاره‌ها بیانگر آن بوده که مردم ایران اساساً کتابنخوان نیستند و اهل مراجعه به کتاب هستند اما باید برای دسترسی مردم به کتاب تلاش بیشتری شود چراکه هزینه‌های کتاب افزایش یافته و این در کتابخوانی اثرگذار است.

وی ابراز داشت: فراهم کردن دسترسی مردم به کتاب جزو تأکیدات دولت و شخص رئیس‌جمهور بوده که جزو برنامه‌های اولویت‌دار قرار گرفته و باید فضاهای کلونی و محل تجمع کودکان و نوجوانان به سمت کتاب سوق داده شود. پیمایشی راجب عادت خواندن ایرانیان انجام داده‌ایم و تلاشمان این است که نتایج آن به نمایشگاه کتاب امسال برسد.

پیگیری مطالبه روستاهای فاقد کتابخانه در کردستان

رمضانی در پاسخ به سؤال پایانی خبرنگار تسنیم که با توجه به اینکه علاوه بر شهرهای استان، بسیاری از روستاهای کردستان فاقد کتابخانه هستند، فضا وجود دارد اما تجهیزات و کتاب نیست، چه برنامه‌ای برای جبران این ضعف دارید؟ گفت: بر اساس آمایش سرزمینی در روستاهای بالای 2500 نفر جمعیت سکنه امکان ایجاد کتابخانه وجود دارد و روستاهای با جمعیت کمتر را باید از طریق کتابخانه‌های سیار پوشش داد.

در ادامه گفت‌وگوی خبرنگار تسنیم با دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را به صورت ویدئویی ببینید:

.

انتهای پیام/481/