وضعیت فعلی افغانستان خروجی توافق دوحه است/ پاکستان برای تقابل با هند در افغانستان بازی می کند/ موضع کشورهای عربی وابسته به مواضع جهانی است
تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۴۶۵۰۱
«حامد حافظ عبدالله» استاد علوم سیاسی دانشگاه کویت در تشریح تحولات اخیر افغانستان و تبیین نقش بازیگران این صحنه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت: صحبت درباره وضعیت افغانستان بسیار پیچیده و مبهم است؛ گویی وارد میدان مین میشوی اما به طور خلاصه باید بگویم که ایالات متحده پس از انفجارها و حملات ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱به افغانستان آمد و رژیمی را سرنگون کرد که گروه طالبان بر آن تسلط داشتند اما آمریکا طبق روال کار خود همان طور که در عراق نیز عمل کرد، یک نظام را سرنگون کرد اما نظام جدیدی جایگزین آن نکرد و در واقع نتوانست طبق وعدههای خود یک نظام دموکرات متشکل از مولفههای پارلمان و قانون اساسی ایجاد کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نابسامانی و عدم ایجاد ارکان دولت، رهاورد همیشگی آمریکا بوده است
حافظ عبدالله گفت: آنچه در افغانستان رخ می داد، یک حالت آشوب و نابسامانی فراگیر بود. درست است که به ظاهر انتخاباتی برگزار شد یا برخی آزادیها به مردم افغانستان به ویژه زنان و اقلیتها داده شد اما در حقیقت خبری از ارکان دولت نبود و دولتی به مفهوم واقعی شکل نگرفت و چنین وضعیتی رهاورد همیشگی آمریکا بوده است.
طالبان به عنوان نماینده قوم پشتون همواره در بافت اجتماعی افغانستان باقی مانده بود
وی افزود: طی ۲۰ سال حضور آمریکا و در سایه تشکیل به ظاهر دولت افغانستان همیشه شاهد انفجارها و آثار مخرب آنها در این کشور بودهایم ولی این دوره ۲۰ ساله باید سپری میشد تا نتایج آن به وضوح دیده شود. آمریکا نتوانست طالبان را بر این اساس که نماینده یک اقلیت و تشکل اجتماعی بزرگ به نام «پشتون» بود، از میان بردارد. این یک حقیقت است، آمریکا نتوانست این تشکل اجتماعی را نابود کند، بله جریان سیاسی این گروه را برای مدتی شکست داد اما گروه در بافت اجتماعی همچنان باقی ماند.
استاد دانشگاه کویت ادامه داد: طبیعتا طالبان در ادامه نیز امور خود را سازماندهی کرد و توانست ارتش و نیروهای مسلح و تجیزات نظامی فراهم کند. به تبع نیز با چنین امکاناتی به کابل نفوذ و نظام حاکم را سرنگون کرد.
آمریکا با خروج بیبرنامه از افغانستان، به متحدان خود توهین کرد
وی افزود: برای تشریح بهتر وضعیت باید به مرحله ما قبل خروج آمریکا از افغانستان و تسلط کامل طالبان بر اراضی این کشور یعنی مرحله مذاکرات بازگردیم. در واقع مذاکرات بین طالبان و ایالات متحده از سال ۲۰۱۶ به صورت محرمانه در جریان بود و «زلمی خلیلزاد» فرستاده آمریکا در افغانستان شخصا این مذاکرات را هدایت می کرد. در ادامه این روند نیز، مذاکرات در دوحه علنی و به توافق فوریه ۲۰۲۰ برای خروج آمریکا از افغانستان منتهی شد. اما آمریکا عملیات خروج از افغانستان را بدون هماهنگی با متحدانش و همچنین دولت افغانستان انجام داد. اصلا دولت «اشرف غنی» نمایندهای در این مذاکرات نداشت و این خود، معمای بزرگی است که باید حل شود. آمریکا به این شکل توهینآمیز از افغانستان خارج شد و همه متحدانش در ائتلاف و نیروهای سیاسی و رسانهها و نیروهای همکار با آنها را در معادلات خود به حساب نیاورد که حتی بسیاری از آنها در بحبوحه آشوبها هیچ کمکی به آنها نشد و نتوانستند نجات پیدا کنند. بله این عملکرد توهینآمیز آمریکا حتی در قبال متحدان خود بود.
پاکستان نقش محوری را در صحنه تحولات افغانستان بازی میکند
حافظ عبدالله درباره نقش پاکستان در صحنه تحولات افغانستان گفت: این کشور نقش محوری را در این زمینه ایفا میکند. در واقع پاکستان عامل و محرک اصلی برای تحرکات گروه طالبان است. اطلاعات این کشور نقش اصلی را در آموزش نیروهای طالبان به عهده داشته است و در واقع یک هماهنگی اطلاعاتی و نظامی کامل بین آنها وجود دارد. منافع پاکستان ایجاب میکند که در این منطقه به ایفای نقشهای اطلاعاتی، سیاسی، نظامی و امنیتی بپردازد، چرا که افغانستان برای پاکستان به مثابه سدی در برابر طمعورزی های هند به شمار میرود و هند یکی از گزینههای حاضر در پرونده افغانستان است.
وضعیت فعلی افغانستان، خروجی توافق دوحه است
وی درباره جنبش مقاومت افغانستان نیز تاکید کرد: مشخص است که حرکت این نیروها محدود به ولایت پنجشیر است و چنانکه از خبرها به گوش میرسد، مقاومت تقریبا به خط پایان رسیده است. طالبان نیز اعلام کرد که نیروهایشان به مرکز ولایت رسیدهاند. همچنین گمانهزنیهایی درباره فرار «احمد مسعود» رهبر جبهه مقاومت به تاجیکستان وجود دارد. این م تواند یکی از دو روی برگه باشد. وقایعی که تاکنون در افغانستان رخ داده است، بر اساس توافق دوحه ترسیم شده بود اما اگر برگه جبهه مقاومت طور دیگری ورق بخورد، ممکن است طالبان نیز از قواعد مرسوم بازی خارج شود، چرا که این گروه تصمیم به حکومت بر سراسر اراضی افغانستان گرفته است. البته تا کنون وعده داده که در حکومت خود از همه طیفها و جریان های سیاسی استفاده کند. طالبان اعلام کرده که همه نیروهای سیاسی حاضر در افغانستان را در نظر میگیرد و مرحله جدیدی از تاریخ این کشور را آغاز می کند. چنانکه میگوید چهره جدید و متفادت از دهه ۹۰ قرن گذشته و آغاز هزاره دوم میلادی به نمایش خواهد گذاشت.
ایجاد حکومتی فراگیر و عبرت از گذشته، به نفع طالبان است
استاد دانشگاه کویت افزود: اکنون نیز که اسامی چهرههای بارز دولت اعلام و به محور بحث تبدیل شدهاند، صحبت کردن درباره تحولات آینده افغانستان حتی برای دو هفته آینده نیز بسیار سختتر شده است. به نفع گروه طالبان است که در برابر کشورهای منطقه و جهان و به ویژه مردم این کشور که با صحنه جدیدی از حکومت روبهرو هستند، دولتی گسترده و فراگیر تشکیل دهد. این خواسته کشورهای اروپایی و جمهوری اسلامی ایران است. «سید ابراهیم رئیسی»، رئیس جمهوری ایران تاکید کرد که گروه طالبان باید دولتی فراگیر و متشکل از همه طیفهای سیاسی و جریانهای اجتماعی و دینی تشکیل دهد. بنابراین طالبان باید از گذشته درس بگیرد و بر اساس چنین فرمولی حکومت را تشکیل دهد.
وی درباره رویکرد و مواضع کشورهای عربی در قبال تحولات افغانستان گفت: قطر که از همان ابتدا ایستگاه مذاکرات بین طرفهای پرونده افغانستان بوده است، اخیرا نیز به بازیگر اصلی برای کاهش التهاب در این کشور تبدیل شده است. قطر در تماس دائم با طالبان است تا روند ورود کمکهای بشر دوستانه به فرودگاه کابل را تسهیل کند.
موضع عمده کشورهای عربی وابسته به تحولات آینده افغانستان و رویکرد صریح غرب است
حافظ عبدالله در ادامه تصریح کرد: امارات متحده عربی نیز کمک های بشر دوستانه به افغانستان ارسال کرده است اما موضع بقیه کشورهای عربی مشروط به تحولات آینده افغانستان است. هر چند برخی از این کشورها اعلام کردهاند که وضعیت افغانستان به مردم این کشور مربوط است و آنها باید خود درباره دولت و آینده خود تصمیمگیری کنند اما به اعتقاد من آنها منتظر مواضع قطعی آمریکا، کشورهای اروپایی و ناتو و سازمان ملل و سایر سازمان های جهانی هستند تا پس از آن موضع صریحی در قبال این پرونده اتخاذ کنند.
وی در پایان افزود: افغانستان کشور بسیار مهمی است و قطعا کشورهای عربی نیز به آسانی از کنار تحولات آن عبور نخواهند کرد.
انتهای پیام/منبع: ایلنا
کلیدواژه: افغانستان حافظ عبدالله کشورهای عربی گروه طالبان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۴۶۵۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تور منطقهای «جان بس» برای رایزنی درباره افغانستان
سرپرست معاونت سیاسی وزارت خارجه آمریکا برای رایزنی درباره افغانستان عازم قطر و پاکستان شده است. - اخبار بین الملل -
به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، «جان بس» سرپرست معاونت سیاسی وزارت خارجه آمریکا روز گذشته سفر 4 روزه منطقهای خود به قطر و پاکستان جهت رایزنی درباره افغانستان را آغاز کرده است.
آخرین سفیر آمریکا در افغانستان قرار است در تور منطقهای خود در دیدار با مقامات ارشد دولت قطر و سایر هیئتهای دیپلماتیک در این کشور درباره «حمایت از افغانستان و منافع مشترک امنیتی در منطقه» گفتگو کند.
بر اساس اطلاعیه منتشر شده توسط وزارت خارجه آمریکا، جان بس در اسلامآباد نیز با مقامات ارشد پاکستان دیدار خواهد کرد تا در مورد طیف وسیعی از مسائل منطقهای و دوجانبه گفتگو کند.
جان بس پیش از این و از سال 2017 تا 2020 سفیر آمریکا در کابل بود.
رایزنی توماس وست درباره تعیین نماینده ویژه افغانستان در دبیرایزنیهای نماینده ویژه آمریکا با برخی مقامات اروپایی و آسیایی درباره افغانستانافغانستان محور رایزنیهای مخفیانه مقامات ارتش پاکستان با آمریکاییهااین نخستین سفر یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا درباره افغانستان در سطح معاون سیاسی این وزارت به منطقه، پس از خروج مفتضحانه آمریکا از افغانستان است.
پیش از این رایزنیها و دیدارهای منطقهای توسط «تام وست» نماینده ویژه آمریکا برای افغانستان صورت میگرفت.
انتهای پیام/.