اربعین یک مفهوم کلیدی در ادبیات شیعی است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اربعین را مظهر یک پدیده مهم‌ شیعی و یک مفهوم کلیدی در ادبیات شیعی توصیف می‌کند.

به گزارش ایسنا به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ ‌و ارشاد اسلامی، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم رونمایی از کتاب‌های جدید انتشارات سروش با موضوع اربعین حسینی که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد، با بیان این‌که اربعین یک مفهوم کلیدی در ادبیات شیعه است، گفت: گاهی برای عزیزان‌مان که از ‌میان ما پر می‌کشند ‌اربعین برگزار می‌کنیم که دیگر این امر در سال‌های پیش ‌رو مورد توجه قرار نمی‌گیرد، اما این سوال همیشه مطرح است که چه اتفاقی می‌افتد که پس از گذشت ۱۴۰۰ سال از شهادت سالار شهیدان، اباعبدالله الحسین(ع) همچنان مردم نسبت به اربعین شوق، عشق و علاقه دارند؟

او با اشاره به تأثیر امام خمینی(ره) در پررنگ شدن اربعین حسینی، اظهار کرد: می‌توان گفت یکی از خاستگاه‌های اربعین، انقلاب اسلامی بوده و در اصل آغاز جنبش انقلاب مردم ایران در فاطمیه و بقای آن در مراسم‌های محرم و سخنان امام راحل در آن مقاطع بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در واقع انقلاب ما فاطمیه الحدوث و حسینی البقاست. چون آغاز نهضت بزرگ مردم ایران در سال ۴۱ مصادف با ایام فاطمیه بود و مسیر این انقلاب همچون یک تقویم شیعی جلو می‌رفت. موج بعدی انقلاب با اربعین رحلت حاج آقا مصطفی خمینی در ۹ آذر ۵۶ شروع شد که سراسر ایران را فرا گرفت و اشتباه رژیم طاغوت این بود که تمام کسانی را که در اربعین همان سال سخنرانی و آگاهی‌سازی کردند بازداشت یا تبعید کرد که یکی از سخنرانان، رهبر معظم انقلاب بودند که پس از سخنرانی در مشهد به ایرانشهر تبعید شدند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص اثرگذاری رهایی‌بخش اربعین بیان کرد: اربعین تا آن‌جا اثرگذاری داشت که در اربعین سال ۵۷ رژیم ‌پهلوی از پای درآمد، پس از انقلاب اسلامی مراسم اربعین ادامه پیدا کرد و در عراق باوجود کارشکنی‌های رژیم بعثی و صدام در آن سال‌ها، امروز شاهد چنین ‌شکوه و عظمت بی‌نظیری هستیم.

او اربعین و پیاده‌روی آن را شعبه‌ای از بهشت دانست و گفت: با وجود اشتیاق مردم خوب کشورمان برای حضور در این ‌مراسم باشکوه، امکان حضور زائران بیشتر فراهم نشد. از این رو از خیل مشتاقان خواهش می‌کنم که با دولت همکاری کنند و ان‌شاءالله سال‌های بعد، این پیاده‌روی با حضور تعداد زیادی از زائران ایرانی برگزار خواهد شد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود ‌در مراسم‌ رونمایی کتاب‌های یادشده از تلاش‌های نویسندگان این آثار قدردانی کرد.

 در ادامه سعید کرمی، مدیرعامل انتشارات سروش در خصوص پنج اثر جدید به عنوان آثار اربعینی سال ۱۴۰۰ این انتشارات، توضیحات مختصری ارائه کرد و در ادامه حامد طالبی نویسنده کتاب «پیاده‌روی اربعین؛ رسانه شیعه» هدف خود از تالیف این کتاب را شرح داد.

 محمد سلگی، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ‌ارتباطات نیز در این نشست گزارشی از این پژوهشگاه ارائه کرد.

 او با بیان این‌که مجموعه پژوهشگاه متشکل از سه پژوهشکده، یک دفتر طرح‌های ملی و یک‌ مرکز ‌رصد فرهنگی است، گفت: مجموعه پژوهشگاه در چهار سال گذشته ۱۲۶۳ اثر را منتشر کرده که از این میان ۳۹۰ اثر نشر الکترونیک است و بسیاری از این آثار نتایج پژوهش‌های صورت‌گرفته است. خوشبختانه در طول چهار سال گذشته ۱۰۶ گزارش منتشر شده که در قالب یادداشت بوده است، همچنین انتشار ۴۱۱ گزارش که نتیجه طرح‌های ملی است از دیگر اقدامات این پژوهشگاه بوده است.

او ادامه داد: در سال گذشته تاسیس مرکز آرشیو دیجیتال داده‌های فرهنگی را داشته‌ایم که کار آن جمع‌آوری داده‌های فرهنگی سراسر کشور است و تا امروز ۴۲۰ اثر پژوهشی را در آن بارگذاری کرده‌ایم. از دیگر اقدامات ما تاسیس ‌پایگاه داده‌های فرهنگی است که در آن داده‌های خام ‌حاصل از پژوهش‌ها را کار می‌کنیم که از یک سو قابلیت گزارش‌گیری داشته و از سوی دیگر پژوهش‌های ملی خود را داخل این داده‌های خام قرار می‌دهیم که می‌تواند به ما اطلاعات پروژه‌ای بدهد.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ‌ارتباطات خاطرنشان کرد: در خصوص اربعین هم‌ ‌پژوهشگاه کتابی را در سال ۹۸ منتشر کرده که محتوای آن ۱۷ گزارش از اربعین است. حدود ۶۰ کار مشترک با مراکز مختلف انجام شده و علاقه‌مند هستیم با سایر مراکز همانند انتشارات سروش نیز همکاری کنیم، خوشبختانه تا به امروز ۵۷ کار تالیفی و مشترک با مجموعه‌های بیرونی داشته‌ایم.

انتهای پیام 

منبع: ایسنا

کلیدواژه: محمدمهدی اسماعیلی اربعين حسيني ارشاد اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۴۴۱۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امام صادق(ع)‌ پرچمدار ترویج معارف شیعه و مبارزه با تحریف دین بود

ایسنا/اصفهان یک کارشناس مسائل دینی گفت: تبلیغ امامت و تبیین این مسئله به‌عنوان یکی از اصول اساسی دین اسلام، بیان احکام دین به روش فقه شیعه، تفسیر قرآن به روال بینش شیعی و وجود تشکیلات پنهانی ایدئولوژیک و سیاسی، از نکات برجستۀ زندگی امام صادق(ع) بود.

حجت‌الاسلام محمدرضا احمدی، در گفت‌وگو با ایسنا و با اشاره به اینکه چند ویژگی در سیره و شخصیت امام صادق(ع) بارز و واضح است، اظهار کرد: مبارزه، علم و دانش و راه‌اندازی تشکیلات، سه عنصر بارز در سیره امام صادق(ع) بود که از این بین تنها درباره علم و دانش امام صحبت شده که البته درباره ویژگی علم و دانش ایشان باید توجه داشت که جمع علمی امام صادق(ع) و زمینه آموزشی که ایشان فراهم کرده بود، در تاریخ زندگی ائمه(ع) بی‌نظیر بود. همه اصول و مفاهیم اصیل اسلامی که طی سال‌ها تحریف‌شده‌ بود توسط این امام بزرگوار به شکل صحیح و درست بیان شد.

او ادامه داد: ویژگی دیگر امام صادق(ع) که کمتر درباره آن صحبت شده، مبارزات ایشان بود. امام صادق(ع) مشغول یک مبارزۀ دامنه‌دار و پیگیر برای روی کار آوردن حکومت علوی بود. اما سومین ویژگی در سیره امام صادق(ع) راه‌اندازی تشکیلات توسط ایشان بود؛ به این معنا که این حضرت، مجموعه عظیمی از مردم را که حامی، علاقه‌مند و معتقد به حکومت علوی و امامت امام صادق بودند را از سراسر دنیای اسلام گرد آورده بودند. وکلا و نمایندگان ایشان در سراسر دنیای اسلام آن زمان از شمال آفریقا تا مدیترانه و ایران آن زمان حضور داشتند تا از یک‌سو موارد و دستورات مورد نیاز را از امام به مردم برسانند و از سوی دیگر برای سوالات، شبهات و مسائل دینی خود به آنها مراجعه کنند.

این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه امام صادق(ع) با راه‌اندازی چنین تشکیلاتی ۱۸ سال با حکومت بنی امیه مبارزه کردند، گفت: در زمانی که پیروزی بر بنی‌امیه قطعی بود، بنی عباس به‌عنوان یک جریان مذهبی‌نما و فرصت‌طلب آمدند و میدان را گرفتند. درواقع حکومت بنی عباس با شعارهای اهل‌بیت(ع) روی کار آمدند یعنی در ظاهر، آل علی و عمل‌شان بنی امیه بود؛ به همین دلیل امام صادق(ع) در زمان حکومت بنی امیه مبارزه را صریح و بدون پرده‌پوشی انجام می‌دادند، چراکه حاکمان بنی امیه آنقدر سرگرم بودند که فرصتِ آمدن سراغ این امام بزرگوار را نداشتند، درحالی‌که بنی عباس یک حکومت پر از تزویر، نیرنگ و در عین حال زیرک بود. حکومت بنی عباس بود که انقلابی که امام صادق(ع) ایجاد کرده بودند را منحرف کرد، به‌طوری‌که تا ۳۰ سال بعد، مردمِ نواحی دوردستِ اسلام فکر می‌کردند این حکومت، آل علی است و خبر از غاصب بودن آنها نداشتند.

احمدی اضافه کرد: در واقع امام صادق(ع) دو دوره را در زندگی خود طی می‌کنند؛ دوره اول از سال ۱۱۴ تا خلافت منصور که دوران آسایش و گشایش اهل‌بیت(ع) است و دوره دوم دوره از خلافت منصور تا شهادت امام صادق(ع) که دوران سختی  ایشان است.

او با اشاره به اینکه چند نقطه و کار برجسته در زندگی امام صادق(ع) وجود دارد، در توضیح آن چنین بیان کرد: تبلیغ امامت و تبیین این مسئله به‌عنوان یکی از اصول اساسی دین اسلام، بیان احکام دین به روش فقه شیعه، تفسیر قرآن به روال بینش شیعی و وجود تشکیلات پنهانی ایدئولوژیک و سیاسی، اقدامات برجستۀ این امام بزرگوار بود. امام صادق(ع) همچون سایر ائمه(ع)، نقطه مهم تبلیغ خود را بر مسئله امامت استوار کرده بودند و در این زمینه روایات زیادی از ایشان نقل شده است.

این کارشناس مسائل دینی با بیان اینکه تبلیغ احکام دین به روش شیعه در سیره امام صادق(ع) پررنگ‌تر از سایر ائمه است و به همین دلیل فقه شیعی را «فقه جعفری» نامیده‌اند، گفت: فقه اسلامی از سال‌های اولیه به دو جریان کلی تقسیم شد؛ یکی جریان فقه وابسته به دستگاه‌های حکومت که اغلب حقیقت و اصول دینی را بنا به مصلحت و خواست دستگاه‌های سیاسی تحریف می‌کردند. بنابراین رویارویی فقه جعفری در برابر فُقهای رسمی نه تنها یک اختلاف عقیده ساده، بلکه از یک‌سو صلاحیت نداشتن حکومت برای در دست داشتن زمامداری و از سوی دیگر  موارد تحریف اصول دین را عیان می‌کرد.

احمدی افزود: امام صادق(ع) در دوره خود بیشترین تعداد شاگردان را در زمینه فقه اسلامی به روش شیعی پرورش دادند و کمک‌تشکیلات عظیمی که قبلا بیان شد را به سراسر عالم اسلام برای پاسخگویی به مردم فرستادند، که این موضوع در گسترش اسلام شیعی و رفع شبهات و اقدامات دستگاه‌های حاکم تأثیر زیادی داشت.

انتهای پیام