به نقل از «انرژی امروز»

نسل جدید حلال های صنایع نفت تولید شد

تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۷۰۵۴۴

محققان دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر حلالی برای جداسازی متداول در صنعت نفت و پتروشیمی ارائه کردند که از مواد طبیعی استفاده شده و برای این صنعت به صرفه است.

حامد صداقت زادگان اصفهانی، دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد مهندسی شیمی گرایش فرآیندهای جداسازی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «استفاده از حلال های اتکتیک عمیق به عنوان شکننده آزئوتروپ برای جداسازی مخلوط های آروماتیک – آلیفاتیک» گفت: هیدروکربن های آروماتیک به عنوان ماده اولیه مورد استفاده در صنایع نفت و پتروشیمی بسیار با ارزش هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (به اختصار BTX ها) مهمترین مواد آروماتیکی هستند که به عنوان ماده خام اولیه برای تولید بسیاری از مواد و محصولات پتروشیمی از جمله استایرن، آنیلین، فنل، مواد روان کننده، شوینده ها، مواد دارویی و پاک کننده ها مورد استفاده قرار می گیرند.

صداقت زادگان اصفهانی با تاکید بر اینکه استخراج آروماتیک ها از محصولات پالایش مانند نفتا، نفت سفید و سوخت جت از لحاظ اقتصادی در صنعت پالایش نفت بسیار حائز اهمیت است، خاطر نشان کرد: از طرفی جداسازی هیدروکربن های آروماتیک (بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن) از مخلوط هیدروکربن های آلیفاتیک به علت دارا بودن نقاط جوش نزدیک به هم و تشکیل آزئوتروپ ترکیبات آن ها به یکی از بزرگترین چالشهای صنعت نفت تبدیل شده است.

محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: زمانی که در مخلوط هیدروکربنی مواد و اجزای تشکیل دهنده دارای نقطه جوش نزدیک بهم باشند، اصطلاحا گفته می شود که مخلوط دارای نقطه آزئوتروپ است؛ در مخلوط های دارای آزئوتوپ امکان جداسازی به وسیله برج های تقطیر امکان پذیر نخواهد بود و می بایست از روش های جایگزین نظیر جداسازی مایع-مایع استفاده کرد.

وی ادامه داد: جداسازی و خالص سازی مواد و محصولات در قسمت های مختلف صنایع نفت و گاز و پتروشیمی نقش مهمی ایفا می کند که روش های مختلفی برای جداسازی مانند تقطیر جزء به جزء، استخراج با حلال، استخراج با حلال فوق بحرانی و نظایر آن وجود دارد.

فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: استخراج مایع- مایع یکی از روش های معمول و مطلوب جداسازی برای جداسازی ترکیبات آزئوتروپ دار در صنایع نفت و پتروشیمی است که موجب صرفه جویی بسیار زیادی در انرژی و منابع مالی نسبت به فرایندهای مرسوم نظیر تقطیر می شود.

وی ادامه داد: در این فرایند جداسازی عامل استخراج باید برای ماده مورد نظر (جزء استخراج شونده) نسبت به سایر اجزای موجود در مخلوط حلالیت بیشتری داشته باشد، بنابراین، تعیین یک عامل استخراج مناسب، کلیدی برای یک فرآیند جداسازی صددرصدی و کامل خواهد بود.

صداقت زادگان اصفهانی ادامه داد: در صنعت حلال های مختلفی برای جداسازی آروماتیک ها مانند سولفولان، نرمال فرمیل مورفولین، نرمال متیل ایمیدازول یا نرمال اتیل ایمیدازول، گلایکول ها یا ترکیب این حلال ها برای افزایش ظرفیت آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این که سمی بودن و آتش گیر بودن این حلال ها از جمله معایب اصلی آنها به حساب می آید، فراریت بسیار بالای این مواد شیمیایی باعث تبخیر سریع آنها به جو می شود که از دیدگاه زیست محیطی بسیار نامطلوب است.

وی با اشاره به مشکل دیگر جداسازی ها گفت: از طرف دیگر، کاربرد این حلال های آلی شامل یک مرحله تقطیر اضافی برای جداسازی حلال از دو فاز غنی و فقیر از حلال است و خالص سازی حلال متعاقباً به تجهیزات اضافی و مصرف انرژی بالاتری نیاز خواهد داشت.

صداقت زادگان اصفهانی خاطر نشان کرد: فورفورال و سولفولان رایج ترین حلال های مورد استفاده در جداسازی هستند که با توجه به ماهیت ساختاری و بالا بودن فشار بخار آنها در دمای محیط بسیار سمی و فرار بوده و باعث بروز مشکلات زیست محیطی فراوانی خواهند شد.

وی با بیان اینکه در فرآیندهای استخراج با حلال های آلی به دلیل وجود حلالیت نسبی نسبت به هر دو جز باعث می شود که در مرحله بازیابی حلال تعداد مراحل بیشتری نیز باشد که این خود نیازمند به تامین تجهیزات فرآیندی بیشتر و به طبع آن بالا رفتن هزینه های اولیه و نگهداری خواهد بود، گفت: باتوجه به مشکلات و مخاطرات حلال های آلی رایج در صنعت برای سلامت پرسنل و محیط زیست وجود حلالی با ویژگی هایی نظیر فشار بخار ناچیزی در اکثر شرایط عملیاتی، امکان بازیابی آسان، دارای توجیه اقتصادی هزینه های فرآیندی، دارای حلالیت بالا نسبت به هیدروکربن های آروماتیک و عدم حلالیت یا حلالیت بسیار ناچیز هیدروکربن های آلیفاتیک، بالا بودن فاکتور انتخاب پذیری و ضریب توزیع پذیری، انتقال جرم سریع از فاز خوراک و ایجاد دو فاز با دانسیته متفاوت بهترین گزینه برای جایگزینی با حلال های آلی رایج است.

به گفته وی، هدف از انجام این پژوهش دستیابی به ساخت حلال جدید به عنوان جایگزینی برای حلال های آلی خطرناک رایج در صنعت و سپس استفاده از آن برای جداسازی مواد آروماتیک آلیفاتیک بوده است.

وی با اشاره به طرح خود در دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: در این پژوهش نوع جدیدی از حلال ها سنتز شده است و تحت عنوان حلال های اتکتیک عمیق نام گذاری شده اند. این نوع جدید حلال از دو قسمت دهنده پیوند هیدورژنی و دیگری گیرنده پیوند هیرروژنی تشکیل شده اند که می توانند مخلوطی از دو یا چند ماده گوناگون با حالت های مایع و جامد مانند انواع قندها، کولین کلراید، اوره، اتیلن گلایکول و غیره که با نسبت های مولی متفاوت مخلوط می شوند.

وی تاکید کرد:حلال های اتکتیک عمیق با توجه به خواصی که از خود در شرایط فرآیندی نشان داده اند، نظیر فشار بخار بسیار عمیق  به موجب آن فراریت بسیار ناچیز، سنتز با مواد خوراکی، عدم سمی و عدم آتش گیر بودن، نگهداری بسیار آسان بدون نیاز به رعایت پروتکل های شدید ایمنی، حلالیت بسیار بالای هیروکربن های آروماتیک، انتخاب پذیری و ضریب توزیع پذیری بالا، ایجاد دو فاز با دانسیته متفاوت به عنوان جایگزین های مناسب حلال های آلی خطرناک در فرآیندهای جداسازی و خالص سازی استفاده شوند.

محقق طرح با اشاره به نتایج این پروژه گفت: پروژه ای که انجام شد، در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کارایی دارد، طبق مطالعات انجام شده مشخص شده است که این حلال برای زمینه های بالادستی صنعت نفت، محیط زیست یعنی حذف کربن دی اکسید، صنایع پوششی و الکترونیک قابل استفاده است.

صداقت زادگان با اشاره به ویژگی های طرح گفت: تولید حلالی از مواد طبیعی و خوراکی که برخلاف حلال های آلی رایج و مایعات یونی بسیار ارزانتر و به دلیل نداشتن پارامترهایی نظیر فراریت بالا، سمی و آتشگیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند.

به گفته این محقق، این محلول دارای حلالیت بالایی نسبت به هیدروکربن های آروماتیک و عدم حلالیت یا حلالیت بسیار ناچیز نسبت به هیدروکربن های آلیفاتیک است که باعث کم شدن مراحل بازیابی حلال و به سبب آن کم شدن هزینه های فرآیندی می شود.

وی با اشاره به مزیت های رقابتی طرح گفت: سنتز حلال با صرف هزینه بسیارکم، کاهش هزینه های فرآیندی نسبت به حلال های آلی به دلیل کاهش مراحل بازیابی حلال و دستیابی به ترکیب درصدهای با خلوص بالاتر در تعداد مراحل کمتر، حذف مشکلات زیست محیطی حلال های آلی، کاهش بخشی از هزینه های سنگین رعایت پروتکل های ایمنی در واحدهای صنعتی به دلیل ماهیت ساختاری حلال ها از جمله مزایای این طرح به شمار می روند.

به گفته صداقت زادگان اصفهانی نتایح این پروژه در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، محیط زیست، پلیمر و الکترونیک کاربرد دارد.

به گزارش «انرژی امروز» از ایسنا، به نقل از روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دکتر غلامرضا پازوکی و دکتر علی خوش سیما اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه حکیم سبزواری از اساتید راهنمای این پروژه بوده اند. همچنین نتایج این پژوهش در  ژورنال های علمی Molecular liquids journal ،Journal of Separation Science and Engineering منتشر شده است.

برچسب هاحلال نفتی دانشگاه امیر کبیر

منبع: انرژی امروز

کلیدواژه: حلال نفتی دانشگاه امیر کبیر آسیا اروپا اقتصاد انرژی امروز ایران بین الملل تحریم خبرگزاری بین المللی خبرگزاری داخلی خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا ریاست جمهوری سازمان های بین المللی سایتهای اینترنتی شرکت ملی نفت ایران NIOC شرکت های بین المللی مجلس شورای اسلامی وزارت نفت وزارت نیرو هیدروکربن های آروماتیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر برای جداسازی مورد استفاده حلال های آلی صنایع نفت صنایع نفت حلال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۷۰۵۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طراحی و ساخت برج‌های تقطیر توسط یک شرکت دانش‌بنیان

محمدتقی اکبری مدیرعامل و مؤسس یک شرکت دانش‌بنیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در تشریح فعالیت و کارکردهای این شرکت اظهار کرد:‌ تولید و فروش مواد شیمیایی، طراحی و ساخت تجهیزات در صنایع شیمیایی ازجمله فعالیت این شرکت بوده است، سال ۱۳۹۳ گواهینامه دانش‌بنیان در زمینه ساخت تجهیزات نوین آزمایشگاهی از معاونت فناوری ریاست جمهوری را کسب کرده و سال ۱۳۹۵موفق به راه‌اندازی خط تولید اسانس‌های طبیعی با استفاده از برج تقطیر با سینی‌های مخروطی چرخان شدیم.

وی افزود:‌ طراحی و ساخت برج تقطیر با سینی‌های مخروطی چرخان از دیگر فعالیت‌های این شرکت است. برج‌های تقطیر با سینی‌های مخروطی چرخان (scc) به‌طور پیوسته کار می‌کنند و قادرند ترکیبات فرار را از جریان سوسپانسیون جداسازی کنند. افت فشار پایین، مصرف انرژی کم، بازدهی استخراج بالا، زمان ماند کوتاه، سرعت جداسازی بسیار بالا، جداسازی در دمای پایین، تجزیه شیمیایی پایین، مدیریت عطر و طعم، قابلیت حمل خوراک حاوی ذرات جامد، به‌کارگیری در صنایع فراوری میوه، آبمیوه، چای، قهوه، چاشنی و جایگزینی با برج‌های تقطیر رایج از مزایای این دستگاه است.

اکبری ادامه داد:‌ ساخت این‌گونه از برج‌ها در انحصار شرکت‌های ایتالیایی بود که برای نخستین‌بار طراحی و ساخت آن در ایران توسط این شرکت بومی‌سازی شد. لیمونن ازجمله ترکیبات پرمصرف و وارداتی در صنایع آرایشی و بهداشتی است که در سال ۱۴۰۰ خط تولید لیمونن را برای نخستین‌بار با ظرفیت روزانه ۱۰۰ کیلوگرم در این شرکت راه‌اندازی و تجاری‌سازی کردیم.

مدیرعامل و مؤسس شرکت «بهین اسانس آویژه» مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر گفت:‌ عصاره‌گیری از گیاه خار مریم با سامانه استخراج جامد-مایع پویای سریع Rapid Solid-Liquid Dynamic Extraction (RSLDE) و تولید سیلیمارین برای مصرف در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی از برنامه‌های آینده این شرکت است.

وی مطرح کرد:‌ دانش مواد شیمایی گیاهی که امروزه با عنوان فیتوشیمی به شدت در حال گسترش است به‌طور روزافزون در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی به کار گرفته شده، بسیاری از دارو‌های پیشرفته درمان کبد مانند سیلیمارین و ضد سرطان مانند تاکسول از منابع طبیعی استخراج می‌شوند در همین راستا این شرکت توانسته با تولید محصولات گیاهی بخشی از نیاز‌های مردم و کشور را برطرف کند.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بینان با بیان اینکه مهم‌ترین مانع در تجاری‌سازی سرمایه ثابت و هزینه‌های تحقیق و توسعه است، عنوان کرد:‌ شرکت از تسهیلات مالی شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، حمایت‌های غیرمالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر، تسهیلات صندوق پژوهش و نوآوری استان اصفهان، تسهیلات صندوق کارآفرینی امید استان اصفهان، تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی معاونت ریاست جمهوری استفاده کرده است.

اکبری بیان کرد:‌ برای رشد و شکوفایی مراکز رشد در دانشگاه‌ها نیازمند همکاری و تعامل مراکز رشد و شهرک‌های صنعتی، واگذاری بازاریابی به افراد متخصص و تنوع‌بخشی به روش‌های تأمین سرمایه مانند مشارکت عام دانشجویان و خانواده‌ آنان هستیم.

انتهای پیام/