آزادی رسانه و میدان دادن به سازمان‌های مردمی، ۲ راهبرد ضد فساد
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۸۵۵۸۵
سیدابراهیم رئیسی که با شعار «مبارزه با فساد» وارد رقابت انتخاباتی شده بود، حالا اصول ۱۲ گانه ای را برای مقابله با فساد اداری و اقتصادی ابلاغ کرده است.
رئیس جمهوری پیش از این، ده سال ریاست سازمان بازرسی کل کشور را برعهده داشته و متکفل نظارت بر عملکرد دستگاه های اجرایی بوده و بعدا سمت‌های معاون اول و ریاست دستگاه قضایی را هم تجربه کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همکاران رئیسی در سازمان بازرسی و قوه قضائیه، قاعدتا صدها و بسا هزاران پرونده تشکیل داده و بررسی کرده اند و برخی از آنها به صدور حکم و مجازات مجرمین نیز منجر شده است؛ با این حال وضعیت کشور در شاخص فساد خوب نیست. طبق شاخص‌های سازمان شفافیت بین‌الملل ایران در سال ۲۰۱۹، از بین ۱۸۰ کشور در رده ۱۴۶ قرار گرفته و از ۱۰۰ امتیاز ۲۶ نمره گرفته که بدترین رتبه کشورمان در چند سال گذشته است. در سال ۲۰۱۸، ایران با ۲۸ امتیاز در رده ۱۳۸ این جدول قرار داشت و در سال ۲۰۱۷ در جایگاه ۱۳۰.
اما چرا وضعیت کشور در شاخص فساد مناسب نیست و اجرای راهبردهای اعلامی دوازده گانه چه تاثیری بر آن خواهد داشت؟
علت ناکامی در مبارزه با فساد، تن ندادن به الزامات آن بوده است
دکتر محمدجواد شیرازی، پژوهشگر موضوع «فساد»، پایبندی به اصول ۱۲ گانه اعلام شده برای مبارزه دولت با فساد را زمینه ساز کاهش فساد در کشور می‌داند، اما تاکید دارد: علت ناکامی در مبارزه با فساد، تن ندادن به الزامات آن بوده است.
وی در تعریف فساد گفت: سازمان شفافیت بین الملل، سوء استفاده از قدرت اعطاشده برای منافع شخصی یا بهره برداری از ادارات دولتی برای سود شخصی را فساد می‌دانند. اما تعریف فساد در در اسلام گسترده تر است و با توجه به محوریت عدالت، هر رفتاری در تقابل با عدالت قرار گیرد، در زمره فساد قرار می گیرد که از کمترین بی عدالتی‌ها در زمینه محیط زیست و حقوق حیوانات تا موارد بالاتر درباره حقوق مردم را شامل می شود.
شیرازی با بیان این که فساد در کشور ما تاریخچه چندصد ساله دارد، دلیل اصلی تداوم این معضل را بی‌توجهی به اصول مقابله با فساد نظیر نظارت موثر و کارآمد و حمایت از فعالیتهای سالم دانست و بیان داشت: این اصول، راهکارهای جهانی مبارزه با فساد است؛ به عنوان نمونه، در سالهای اخیر، زیاد درباره دولت الکترونیک صحبت شده و کارهایی هم انجام شده، اما هنوز در مقایسه با پیشرفت‌هایی که دنیا در این زمینه داشته و همچنین تجربه جهانی بهره گیری از پنجره واحد خدمات دولتی و ارائه یکسان و شفاف خدمات به همه ذی‌نفعان، عقب هستیم و همین موضوع، ما را در مبارزه با فساد هم دچار مشکل کرده است.
مدیر پیشین سازمان بازرسی شهرداری تهران یکی از دلایل مهم توفیق دیگر کشورها در مبارزه با فساد را «شایسته گزینی و شایسته سالاری» دانست و گفت: عنصر اصلی در سازمان‌ها و نهادهایی که توانمند می شوند، شایسته گزینی است؛ بدون مدیران شایسته، امکان فعالیت سالم و کارآمد برای یک سازمان وجود ندارد و سازمان و نهادی که فرد غیر شایسته در راسش قرار گرفته، نمی‌تواند فسادستیز باشد.
مقابله روزآمد با معضل فساد
انقلاب اسلامی که قرار بوده عدالت را حکمفرما کند و با مدیرانی سالم زمینه شکوفایی مادی و معنوی جامعه را فراهم کند، اکنون با معضل فساد روبرو است؛ شاید یکی از دلایل آن این است که با پیچیده شدن فرایندها، راه‌های دور زدن قانون، دستیابی به رانت و فساد هم پیچیده تر شده و دیگر مقابله سنتی با فساد جوابگو نیست و در همین فضاست که کارکرد اصول مورد اشاره بروز می یابد.
حالا رئیس جمهور در تحقق وعده خود، این دوازده اصل حاکم بر نقشه ملی پیشگیری و مقابله با فساد اداری و اقتصادی در دولت سیزدهم را به اعضای دولت و دستگاه‌های اداری و اجرایی ابلاغ کرده است:
دکتر شیرازی شفافیت را رکن اساسی مقابله با فساد خواند و افزود: این شفافیت باید از تولید تا ارائه اطلاعات به مردم و مراجع ذیصلاح وجود داشته باشد، با این حال گرچه کارهای کوچکی در زمینه شفافیت انجام شده، اما هنوز در این بخش ضعیف هستیم و دولت و نهادهای ذی‌ربط نیز اشراف کافی و موثر ندارند.
این پژوهشگر حذف بسترهای فسادزا را نتیجه نظارت موثر و کارآمد خواند و گفت: برای افزایش نظارت و بالا بردن اثربخشی آن، نیازمند طراحی نظام هوشمند نظارتی هستیم. همچنین حمایت از فعالیتهای سالم، تکریم کارآفرینان و تسهیل فعالیت آنان و حمایت از مدیران و کارکنان پاکدست لازم است تا انگیزه فعالیت سالم بالا رود، نه اینکه برای کارآفرینانی که به دنبال فعالیت سالم اقتصادی هستند، محدودیت ایجاد کنیم.
شیرازی یکی از عناصر مهم تقویت فرهنگ فسادستیزی و نظارت همگانی را رشد فرهنگ پاسخگویی در کشور ارزیابی کرد و با اشاره به نتایج پژوهش های خود توضیح داد: بخش جدی این فرهنگ سازی و نظارت همگانی، توجه به دو رکن رکین دموکراسی و آزادی است که ثمره عملی آنها از یک سو حضور و فعالیت سازمان‌های مردم نهاد و از سوی دیگر آزادی دادن به خبرنگاران و رسانه ها برای مبارزه با فساد و حمایت از افشاکنندگان فساد است. در کشورهای رده بالا از نظر شاخص شفافیت و مقابله با فساد، سمن‌ها نظارت مستمر بر حاکمیت دارند و نهاد دولت به جای ایجاد انواع محدودیت برای NGO ها، مطابق با یافته‌های علمی از آنها حمایت می‌کند چرا که دریافته سلامت دولت در گرو این نظارت همگانی است که از سوی نهادهای مستقل انجام می‌شود. همچنین مدال‌ها و درجاتی به «سوت‌زن»ها و افشاگران فساد می‌دهند؛ در حالی که متاسفانه در کشور ما غالباً رسانه ها محدودیت‌های زیادی دارند و بارها اتفاق افتاده که کشف و اعلام فساد، زمینه ساز برخورد با آنها شده است.
به جای برخورد با مفسد، باید با فساد برخورد کرد
شیرازی در پاسخ به سوالی درباره نقش قوه مجریه در مقابله با فساد گفت: براساس مطالعات علمی انجام شده در کشور ما، بستر اصلی فساد قوه مجریه است و اگر قوه مجریه وظیفه خودش را درست انجام دهد، به استفاده از عناصر شایسته و کارآمد توجه و شهر شیشه‌ای ایجاد کند و نظارت موثر و به هنگام بر فعالیتهای جاری انجام دهد، درصد ورودی پرونده های فساد به قوه قضاییه به شکل محسوس کاهش می یابد.
وی با بیان این که «به جای برخورد با مفسد، باید با فساد برخورد کرد» توضیح داد: طی سالهای گذشته بسیاری از برخوردها با مفسد بوده و در همین راستا برای افرادی پرونده تشکیل شده و مجازات شده‌اند؛ اما آن افراد رفته‌اند و دیگرانی جایگزین آنها شده‌اند، چون بسترهای فساد همچنان پابرجاست و تا وقتی ساختارهای معیوب اصلاح نشود، در بخش‌های مختلف از گمرکات تا نظام بانکی و شهرداری‌ها باید مدام دنبال مفسدان جدید بگردیم؛ حال آن که باید بسترهای فسادزا را به درستی شناخت و آنها را از بین برد و قوه مجریه هم اگر این موارد را برشمرده و با آسیب شناسی، فرایندها را اصلاح کند، زمینه وقوع فساد تا حد زیادی کم شده و درنتیجه پرونده‌های ارسالی به دستگاه قضایی به شدت کاهش می‌یابد.
این پژوهشگر در پایان بر اهمیت نقش قوه مقننه در اصلاح ساختارها هم تاکید کرد و گفت: مجلس هم باید با سرعت و بدون از دست دادن زمان، به کمک قوه مجریه بیاید و با اصلاح برخی قوانین، در حذف بسترهای شکل گیری و رشد فساد کمک کار دولت باشد.
برچسب‌ها سید ابراهیم رییسی افشاگران فساد فساد رسانه سمن مبارزه با فساد اقتصادیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: سید ابراهیم رییسی افشاگران فساد فساد سید ابراهیم رییسی افشاگران فساد فساد رسانه سمن مبارزه با فساد اقتصادی مبارزه با فساد مقابله با فساد قوه مجریه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۸۵۵۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدعیان آزادی بیان استاد دانشگاه را به زمین می‌اندازند!
به گزارش روابط عمومی سازمان بسیج اساتید کشور، اولین نشست قرارگاه علم و فناوری سازمان بسیج اساتید کشور با حضور معاونین علمی و پژوهشی، معاونین فناوری و نوآوری در مراکز بسیج اساتید استانی، دفاتر هماهنگی و تهران بزرگ با موضوع تشریح برنامه‌ها و ماموریت‌های سال ۱۴۰۳ با حضور رئیس سازمان بسیج اساتید کشور برگزار شد.
در این نشست محمدرضا مردانی رییس سازمان بسیج اساتید کشور ضمن تبریک روز معلم و روز استاد و هفته معلم از تلاش‌ها و زحمات مخلصانه اساتید بسیجی تشکر و قدردانی کرد.
وی گفت: خدمت در بسیج خدمت در مدرسه عشق و لشکر مخلص خداست. ان‌شاءالله این خدمات اساتید در لوح محفوظ پروردگار ثبت شده و ما همگی جزو یاران امام زمان در دوره آخرالزمان باشیم.
مردانی در ادامه از تلاش‌های معاونین علمی و پژوهشی و فناوری و نوآوری سازمان تشکر کرده و افزود: از مهم‌ترین بخش‌های سازمان بسیج اساتید حوزه علم و فناوری است. بسیج اساتید در بستر نهاد علم شکل گرفته است و در آئین‌نامه اجرایی این سازمان نوشته شده «بسیج اساتید در دانشگاه تشکیل می‌شود برای کمک به نهاد علم، کسب مرجعیت علمی و کمک به نظام حکمرانی در مواقع حساس».
وی اسلامی شدن دانشگاه‌ها را از اهداف و برنامه‌های بسیج اساتید عنوان کرده و گفت: بسیج اساتید همواره با دانشگاه است و برخی تعبیر می‌کنند بسیج اساتید بر دانشگاه است و یا در دانشگاه اما ما همواره گفتیم بسیج اساتید با دانشگاه و همراه دانشگاه است. حضور اساتید اثرگذار در بسیج اساتید هم جایگاه علمی و اندیشه‌ای و تاثیر علمی شاخصی دارد و باید بهترین استادها در بالاترین مقام‌ها در بسیج اساتید در مباحث علمی پرچمدار باشند. آنان که میدان دار و تلاش‌گرند و مرزهای علمی را می‌پیمایند از بسیج اساتید باشند.
این استاد دانشگاه به پیشرفت‌های دانش فضایی، هسته‌ای، نانوتکنولوژی، پزشکی اشاره کرده و از لزوم جذب اساتید تلاشگر با روحیه جهادی که با تفکر الهی گام برمی‌دارند سخن گفته و افزود: به عنوان مهم‌ترین اولویت‌ها باید سراغ جذب و محوریت قرار دادن این اساتید رفت. اساس حرکت علمی در راهبرد بسیج اساتید را نباید فراموش کرد. اگر بخواهیم منویات امامین انقلاب را در دانشگاه به نتیجه برسانیم باید با نگاه علمی، نگاهی که رهبری در پیامشان می‌فرمایند همه در حوزه علم راهبردی و نرم و بحث‌های کاربردی علاوه بر استفاده از تازه‌های علمی دنیا اهل اجتهاد باشیم، حرکت کنیم.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور همچنین تاکید کرد: باید دوگانه‌ها را توجیه کرد و موضوعات اصلی را در دستور کار قرار دهیم که تحقق منویات مقام معظم رهبری در این بستر انجام شود. ماموریت‌محوری و مسئله‌محوری آموزش عالی دغدغه نظام و مقام معظم رهبری است. استاد بسیجی در صیانت از دستاوردها مشکل مردم را حل کنند. مشکل اساسی مردم امروز معیشت، اقتصاد، رفاه و مسکن است. چه کسی باید این‌ها را حل کند؟ موضوع عدالت، مسئله شناسی و مسئله‌یابی و یافتن راهکار برای کمک به مسئولان در حل مسائل کشور و مطالبه‌گری از جمله نکاتی است که باید در دستور کار جدی بسیج اساتید باشد. این مهم وقتی نتیجه می‌دهد که عالمانه بررسی شده و به راهکارهای پیاده سازی توجه شود.
وی در ادامه به شعار سال اشاره کرده و گفت: شعار سال «جهش تولید با مشارکت مردم» است. چه کسی این نسخه را باید بدهد؟ چه کسی بهتر از استاد می‌تواند در این موضوع مطالعه کرده، نسخه نوشته و مشارکت نماید؟ باید در زیست بوم راهکارها بررسی شده و به مسئولان ارائه شود تا این فرمان ولی امر مسلمین محقق شود.
مردانی سپس از لزوم تشکیل کارگروه شعار سال و پیدا کردن راهکارهای تحقق آن در هر زیست بوم، در سطح استانی و ملی خبر داد و در کنار برنامه‌های تخصصی سالانه بر بررسی این مهم تاکید کرده و از اساتید خواست میدان دار کار علمی باشند. در بسیج علمی یا معاونت علمی استان اساتید میدان دار و محور باشند.
وی به ظرفیت‌های خوب دانشگاه در موضوع مرجعیت علمی اشاره کرده و افزود: باید از ظرفیت اساتید بر اساس رشته و گرایش تخصصی‌شان استفاده کرد و برای اساتید ماموریت تعریف کرد. تعیین وظیفه و ماموریت برای استاد برای او مسئولیت سازمانی و شرعی ایجاد می‌کند. اساتید یک وظیفه عمومی دارند در عمل به واجبات دینی و رفع نیازهای انقلاب اسلامی برای دفاع از آرمان‌های انقلاب به عنوان یک مسلمان که در صحنه جهاد تبیین گره‌های ذهنی را حل کنند. در تبیین و امید آفرینی در حوزه عمومی و هم و در موضوعات تخصصی اساتید می‌توانند نقش آفرین باشند و با تخصص خود در علوم مختلف و فناوری‌های جدید و نو در حل مشکلات و برای تحقق تمدن‌سازی نوین اسلامی و اهداف بیانیه گام دوم اثرگذار باشند.
مردانی عنوان کرد: هر استاد بر اساس رشته خود وظیفه‌ای را انجام دهد. کتاب یا پایان نامه‌ها را هدایت کند، ۳۶ هزار عضو هیات علمی حتی اگر ۱۰ هزار نفرشان پایان نامه‌ای را در راستای آرمان‌های انقلاب اسلامی جهت‌دهی کرده و فعالیتهای دانشجویان را به سمت و سوی اهداف انقلاب هدایت کنند حرکت عظیمی شکل خواهد گرفت. هر استادی با ۵۰ شاگرد که دارد می‌تواند تشکیل حلقه علمی دهد و با این ظرفیت کارهای خوبی انجام خواهد شد.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور همچنین بر تقویت جنبه تربیتی و شاگرد پروری در بسیج اساتید و توجه اساتید به موضوعات دانشجویان و حل گره‌های ذهنی آنان، پاسخ به ابهامات و رفع شبهات در شرایط کنونی که دشمن مدام شبهه فراکنی می‌کند تاکید کرده و گفت: استادان تخصصی اگر یک جمله بگویند از زاویه تخصص خود دانشجویان بیشتر از هر کسی می‌پذیرند. استاد تخصصی اگر در موضوعی ورود کند با توجه به رتبه عالی علمی که دارد، سخنش را دانشجو پذیراست چون جایگاه فرهیختگی علمی دارد. در حوزه جهاد تبیین با نگاه به تخصص و دیپلماسی علمی و ارتباط با دانشگاه‌های جهان همزمان با خیزش دانشجویی در دنیا و آمریکا و اروپا فرصت مغتنمی است که این ارتباط را تقویت کنیم.
وی افزود: در موضوع خیزش دانشجویان جهان به صورت فراگیر ما در دانشگاه و در سطح ملی دو وظیفه داریم یکی حمایت از این خیزش و حرکت آزادی‌خواهانه و دیگری استفاده از آن برای روشنگری در میان جوانان خودمان. کسانی که با لعاب و روکش حقوق بشر و آزادی بیان، به قرآن سوزی و اهانت به مقدسات دینی می‌پرداختند امروز برای جلوگیری از هر گونه روشنگری نسبت جنایات رژیم صهیونیستی، استاد و پروفسور دانشگاه را روی زمین پرت می‌کنند!
مردانی در ادامه به جشنواره علمی شهید چمران پرداخته و هدف این جشنواره را تقویت رویکرد تخصصی و علمی اساتید عنوان کرد و افزود: در حوزه علمی این بحث در کنار جهاد تبیین دنبال شود. انتظار از جشنواره علمی چمران آن است که از جشنواره‌های فارابی و خوارزمی هم بالاتر رود. این جشنواره ۲سال دیگر باید بین‌المللی گردد، چون تراز شهید چمران تراز بین المللی بودن است.
تشکیل حلقه‌های علمی از دیگر مطالبات مردانی از اساتید بود. وی گفت: حلقه علمی با گروه‌های مسئله محور متفاوت است، حلقه‌های علمی گروه‌های استاد دانشجو در موضوعات علمی مشخص هستند تا رابطه استاد شاگردی شکل بگیرد. کمک به ارتقای کارآمدی نظام حکمرانی با حضور متخصصین از دیگر موضوعات صحبت مردانی در این نشست بود.
وی ضمن اینکه مسئولین کارگروه‌های قرارگاه کمک به ارتقای حکمرانی را معرفی کرد که برخی از روسای دانشگاه‌های مطرح هستند، افزود این حرکت نمی‌تواند موفق باشد مگر با شکل‌گیری و تقویت حلقه‌های میانی در کمیته‌های استانی. باید اندیشکده‌ها و گروه‌های مسئله محور کنار هم قرار گیرند و شبکه علمی تقویت شود، شبکه سازی در دستور کار بسیج اساتید است. مسئله کمک به نظام حکمرانی یعنی اینکه مشکل کشور را بدانیم و با گروه مسئله محور به سراغ آن رفته و بسته سیاستی تهیه کنیم، همه این کارها با ظرفیت‌های کانون‌های بسیج اساتید در دانشگاه‌های سراسر کشور که به صورت شبکه‌ای عمل کرده و با دانشگاه و رئیس آن ارتباط گرفته و منابع را از طریق معاونین پژوهشی کمیته‌ها دریافت کرده در اختیار اساتید قرار دهند، میسر خواهد شد.
مردانی همچنین گفت باید منابع نیروهای مسلح و سپاه برای انجام حرکت علمی را هدایت کرده با نگاه به جایگاه استادی در حوزه نظری و تئوری و تخصصی میدان دار باشیم، این مسئولیت را عهده دار بوده و به آن توجه کنیم.
کد خبر 6094319
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان