به نقل از «فارس»

ناتوانی متولیان حوضه آبریز کرخه در انجام مسئولیت‌ها/متهم ردیف اول بحران آب خوزستان کیست؟

تاریخ انتشار: ۱۰ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۶۶۶۷۵

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بحران آب استان خوزستان در تابستان سال جاری فصل جدیدی در حوزه منابع آبی کشور رقم زد. این اتفاق بسیار مهم ثابت کرد، هزینه سوء مدیریت‌های ایجاد شده در مدیریت منابع آب دیگر با فرض منابع نامحدود این مایع حیات قابل پوشش نیست و هرگونه تصمیم بدون تفکر و غیر کارشناسی در این حوزه می‌تواند منشا بحران‌های گسترده قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در گزارش‌های پیشین تهیه شده پیرامون مسئله آب خوزستان واکاوی مسئله بحران آب خوزستان در قالب گزارشی با عنوان «دلیل تاخیر در بازتر شدن خروجی سد کرخه/ آب چطور به هورالعظیم رسید؟» و همچنین راهکارهای تداوم جلوگیری از شکل‌گیری فرا بحران در خوزستان در قالب گزارشی با عنوان «نیاز آبی کشت پاییزه خوزستان 3 برابر آب موجود سدها/ جلوگیری از فرا بحران، نیازمند ورود سریع دولت» مورد واکاوی قرار گرفت.

بر همین اساس در این گزارش قصد داریم، ابعاد متفاوتی از شکل‌گیری و تشدید تنش آبی خوزستان و نقش وزارت نیرو در این مسئله را بررسی کنیم.

*نظارت بر مصرف آب وظیفه حاکمیتی وزارت نیرو است

در همین رابطه اگر نگاهی به حاکمیتی وزارت نیرو بیندازیم، متوجه این مسئله می‌شویم که سازماندهی نظام تخصیص خرد آب در سطح حوضه‌های آبریز کشور و ایجاد بانک اطلاعاتی مربوطه و نظارت کلی بر مصرف به علاوه پیشنهاد سهم هر یک از بخشهای مصرف در سطح حوضه های آبریز با توجه به وضعیت منابع آبی مناطق به منظور اخذ تخصیص کلان حوضه‌های آبریز کشور از حوزه ستادی وزارت نیرو از اهم وظایف این وزارت‌خانه در حوزه آب و آبفا به حساب می‌آید.

این وظایف حاکمیتی وزارت نیرو در قالب بخش‌های 9 گانه حوضه‌های آبریز شکل‌گرفته زیر مجموعه شرکت مدیریت منابع آب ایران انجام می‌شود.

با توجه به مسئولیت‌های مذکور، واکاوی سوءمدیریت‌های شکل گرفته در استان خوزستان و به خصوص حوضه آبریز کرخه که کانون شروع بحران آب این استان به حساب می‌آید، تصویر مشخصی از دلایل شکل‌گیری و تشدید بحران آب خوزستان را نمایان می‌سازد.

*متولیان حوضه آبریز کرخه به مسئولیت خود عمل نکردند

به گزارش فارس، به استناد وظایف حاکمیتی وزارت نیرو که از طریق ساختار حوضه‌های آبریز 9 گانه در کشور پیگیری می‌شود و به تبع این موارد در حوضه آبریز کرخه نیز حکم‌فرماست، تخصیص خرد آب و نظارت بر مصرف از وظایف ساختار وزارت نیرو به حساب می‌آید.

 این در حالیست که یکی از عوامل اساسی تشدید بحران آب خوزستان مسئله تخصیص نادرست آب و برداشت غیر قانونی در پایین دست حوضه آبریز کرخه به حساب می‌آید. برای مثال در سد کرخه بر اساس مدلسازی‌های پیشرفته مقرر شد، در هر ثانیه  75 متر مکعب آب رهاسازی شده و این آب با پرداخت حق‌آبه قانونی در مسیر نهایتا با دبی 13 الی 14 متر مکعب در هر ثانیه به هور العظیم برسد. این در حالیست که برداشت بیشتر از حق آبه در مسیر به ویژه توسط مزارع شلتوک‌کاری سبب شد تا هیچ آبی به تالاب هور العظیم نرسد و شاهد بحران آب در روستاهای اطراف این منطقه باشیم.

در این خصوص، شاهپور رجایی، رئیس حوضه آبریز کرخه و مرزی غرب در بیان عوامل شکل‌گیری بحران کمبود آب تابستان استان خوزستان و برداشت غیر قانونی آب، گفت:« بحث مهم همان موضوع ممنوعیت کشت تابستانه بود که برنامه را به هم ریخت.»

این اظهارات رئیس حوضه آبریز کرخه و مرزی غرب به عنوان عامل وزارت نیرو در حالی مطرح می‌شود که مسئولیت تخصیص خرد آب و مهم‌تر از آن نظارت بر این تخصیص، آن هم در شرایط خشکسالی که منابع ورودی آب سد کرخه تا 70 درصد با کاهش مواجه شده است بر عهده وزارت نیرو بوده و این وزارت‌خانه باید از همه اختیارات خود در راستای انجام وظایف استفاده می‌کرد.

به عبارت دیگر اولین متهم شکل‌گیری و تشدید بحران خوزستان وزارت نیرو است که در انجام وظایف محوله از جمله تخصیص و نظارت بر اجرای دقیق این حوزه کوتاهی کرده و برداشت غیر قانونی در این مدت سبب شد تا شاهد شروع بحران آب در این استان باشیم.

*افتادن از چاله به چاه به دلیل سوء مدیریت منابع آب سد کرخه

علاوه بر این مسئله، ردپای متولیان تصمیم‌گیری حوضه آبریز کرخه در تشدید بحران‌های شکل‌گرفته و تبدیل این بحران به فرا بحران نیز به وضوح میسر است. بازخوانی اتفاقات این حوزه بیانگر این مسئله است که بر اساس کار کارشناسی خروجی سد کرخه به منظور در نظر گرفتن ریسک تداوم خشکسالی باید حداکثر 75 متر مکعب بر ثانیه در نظر گرفته شود.

بر همین اساس برداشت آب غیر قانونی و نرسیدن آب به هورالعظیم سبب ایجاد بحران شد و در اقدام غیر کارشناسی به جای اینکه برداشت‌های غیر قانونی آب متوقف شده و زمینه رسیدن آب به هورالعظیم فراهم شود، خروجی سد کرخه 2 برابر شده و به 160 متر مکعب بر ثانیه برسد.

با توجه به اینکه مسئولیت ارتقا خروجی با وزارت نیرو است، جای سوال است که چرا متولیان این مسئله در حوضه آبریز کرخه با علم به ذخایر بسیار محدود سد کرخه و همچنین پیش‌بینی تداوم خشکسالی در فصل پاییز چنین تصمیمی گرفته و بحران تابستان خوزستان را به فرا بحران بی‌آبی در این استان تبدیل کردند.

اقدام غیر کارشناسی افزایش خروجی سد کرخه به جای برخورد ریشه‌ای با مسئله کم آبی خوزستان سبب شد، تا برداشت‌های غیرقانونی از رودخانه کرخه بیشتر از گذشته شده و آب با ارزش و محدود پشت سد رها شود.

در حال حاضر تراز آبی سد کرخه فاصله بسیار اندکی با تراز نیروگاهی داشته و از هفته آینده برداشت آب از این سد باید از تخلیه‌گر تحتانی انجام شود. به عبارت دیگر سوء مدیریت آشکار متولیان حوضه آبریز کرخه سبب شده تا سد کرخه در دوره بحرانی برداشت قرار گرفته و در صورت تداوم خشکسالی شاهد گسترده شدن ابعاد بحران در استان خوزستان باشیم.

انتهای پیام/ب

منبع: فارس

کلیدواژه: بحران آب خوزستان حوضه آبریز کرخه سو مدیریت وزارت نیرو بحران آب خوزستان حوضه آبریز کرخه حوضه های آبریز استان خوزستان حساب می آید خروجی سد کرخه تشدید بحران غیر قانونی فرا بحران شکل گیری منابع آب متر مکعب سبب شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۶۶۶۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعهدات وزارت نفت در بخش درمان بوشهر نیازمند بازنگری جدی است

اکبر پورات در نشست با معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران که با حضور مدیر عامل و کارکنان پتروشیمی بوشهر در عسلویه برگزار شد اظهار داشت: اقدامات فرهنگی و خدمات رسانی پتروشیمی بوشهر در راستای مسئولیت‌های اجتماعی، ارزشمند بوده و امروز هم تعداد ۸۸۸ بسته معیشتی برای افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی تدارک دیده اند که امیدواریم این اقدامات تداوم یابد.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار بوشهر تصریح کرد: ارتباط و تعامل خوبی توسط مجموعه استان بوشهر با حوزه‌های مرتبط وزارت نفت برقرار است که قطعا این سیاست گذاری‌های وزارت نفت می‌تواند در عمق بخشی به این تعاملات اثرگذار باشد.

پورات عنوان کرد: تاکنون اقدامات مناسبی در راستای مسئولیت‌های اجتماعی صورت گرفته ولی مطالبه استان بیش از این مقدار است.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار بوشهر گفت: در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی در بخش فرهنگی نیاز استان بیش از آن چیزی است که تاکنون محقق شده و در کنار آن تسریع در پرداخت‌ها نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

پورات خاطرنشان کرد: تعهدات وزارت نفت در بخش بهداشت و درمان و اقدامات آنان در سطح استان بوشهر نیازمند توجه اساسی و بازنگری جدی است و باید با تلاش و پیگیری ویژه در جهت ایجاد زیرساخت‌های نوین در حوزه بهداشت و درمان و ساخت مراکز درمانی وزارت نفت در استان بوشهر نقش به سزایی ایفاء کند.

وی تاکید کرد: در حوزه اشتغال نیز با توجه به پیگیری‌های مستمر کمیته جذب ۵۰ درصدی نیرو‌های بومی و تاکید رئیس جمهور بر تحقق این موضوع و تلاش‌های استاندار بوشهر، این مصوبه تاکنون محقق نشده است که وزارت نفت باید در این رابطه به تعهدات خود عمل کند.

پورات در پایان با بیان اینکه اقدامات و عملکرد پتروشیمی بوشهر قابل تقدیر است، اذعان کرد: در حال حاضر در این پتروشیمی ۷ هزار نفر مشغول به کار هستند و جایگاه پتروشیمی بوشهر در اشتغال، توسعه منطقه، ارزش آفرینی اقتصاد و اقتصاد ملی بسیار ارزشمند است که امیدواریم در ادامه در بحث مسئولیت‌های اجتماعی و اشتغال نیرو‌های بومی این روند توسعه و تداوم داشته باشد.

باشگاه خبرنگاران جوان بوشهر بوشهر