Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایسنا»
2024-05-08@00:22:06 GMT

قتل نظام‌الملک

تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۳۸۷۶۸۷

چنان‌ که می‌دانیم نظام‌الملک پاییز سال ۴۷۱ خورشیدی در چنین روزی به ضرب خنجر یکی از پیروان فرقه اسماعیلی کشته شد اما قاتل فقط مهره‌ای کوچک در بازی دربار بود و در واقع با اقدام به قتل وزیر بزرگ، مجری نقشه ملکشاه و نزدیکان او شد.

به گزارش ایسنا، روزنامه اعتماد نوشت: «کم حرف می‌زد و بیشتر اوقات سکوت می‌کرد اما برخی جملاتش در تاریخ ما مشهورند و نسل پشت نسل به یادگار مانده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مثل ماجرای اختلافش با ملکشاه سلجوقی و پاسخی که او به تهدید سلطان داد. ملکشاه گفته بود تو وزیری و من سلطان و اگر دستور بدهم دوات صدارت را از تو می‌گیرند. نظام‌الملک هم گفته بود می‌توانی چنین کنی اما مطمئن باش «دوات صدارت من با تاج سلطنت تو وابسته و همراه است. هر وقت دوات را برگیری، تاج نیز از سر تو برگرفته خواهد شد.» البته این کدورت بین شاه و وزیر به سال‌های پایانی عمر این دو برمی‌گشت و پیش از آن ملکشاه همیشه نظام‌الملک را - حداقل چنان‌ که در تاریخ‌ نوشته‌اند - مثل پدرش دوست داشت. این نظام‌الملک بود که جانشینی ملکشاه به جای پدرش آلپ‌ارسلان را ممکن کرد، نظام‌الملک بود که دشمنان و مخالفان شاه نوجوان را یکی بعد از دیگری درهم‌شکست و کنار زد، نظام‌الملک بود که با درایت و صلابتی - که بعدها در تاریخ سرمشق دولتمردان شد - مشکلات کوچک و بزرگ پادشاهی سلجوقی را چاره کرد و بزرگ‌ترین و باثبات‌ترین دولت آن روزگار را شکل داد.

به دینداری و رعایت اصول اخلاقی شناخته می‌شد اما در آن چه به سیاست و قدرت مربوط می‌شد، از خدعه و توطئه ابایی نداشت. مثلا در آغاز سلطنت آلپ‌ارسلان، زیر پای عمیدالملک کندری را خالی کرد تا جای او را در مقام وزارت بگیرد و جالب این که عمید همان زمان به او گفته بود چاهی کندی که زمانی خودت هم در آن می‌افتی. بعدها در بدو پادشاهی ملکشاه به هدف خنثی‌کردن ادعای یکی از عموهای شاه (به نام قاورد) - که سپاهیان نیز از آن پشتیبانی می‌کردند - او را مسموم کرد و کشت و بعد خودش را در جمع سوگواران جای داد. البته برخی می‌گویند که نظام‌الملک فقط در نزاع قدرت و کشکمش‌های سیاسی چنین شیوه‌هایی را به کار می‌گرفت و در مواجهه با مردم عادی بسیار مهربان و بخشنده و «چشم‌پوش از گناه» بود.

باورش این بود - و در کتابش «سیاستنامه» هم نوشت - که مردان قدرت به دعای خیر مردم نیاز دارند و مردم هم فقط برای حاکمان عادل و درستکار دعا می‌کنند. همچنین می‌گفت عاملان حکومت باید از شاه بترسند و مطمئن باشند که خطا و دست‌درازی‌های‌شان مجازات می‌شود اما لازم است مشاوران شاه جسور و - در صحبت با او - گستاخ باشند و حقیقت را بی‌پرده‌پوشی و تعدیل به فرمانروا بگویند.

چنان‌ که می‌دانیم نظام‌الملک پاییز سال ۴۷۱ خورشیدی در چنین روزی به ضرب خنجر یکی از پیروان فرقه اسماعیلی کشته شد اما قاتل فقط مهره‌ای کوچک در بازی دربار بود و در واقع با اقدام به قتل وزیر بزرگ، مجری نقشه ملکشاه و نزدیکان او شد. شاه و اطرافیانش که از سیطره نظام‌الملک بر همه امور خشمگین بودند، تصمیم گرفتند به شکلی دست او را از حکومت کوتاه کنند. اما چون حکم به عزل یا مجازات او - که بعد از سی سال وزارت، یاران و متحدان پیدا و پنهان بسیار در دولت و دربار داشت - دردسرساز و خطرناک به نظر می‌رسید، نقشه‌ای چنین هوشمندانه کشیدند و شرایطی را مهیا کردند که قتل و حذف به دست یکی از اعضای فرقه بدنام اسماعیلی انجام شود. این‌چنین بود که پیش‌بینی عمیدالملک کندری درباره افتادن نظام‌الملک در چاه تا حدی درست از آب درآمد. البته عمر و پادشاهی ملکشاه بعد از نظام‌الملک طولانی نشد و حتی به یک هم نرسید که البته شرح آن روایت دیگری است.

بنداری اصفهانی (مورخ) درست می‌گفت که بعد از مرگ نظام‌الملک «همگان دانستند که سلامت دولت سلجوقی و خداوندان مقام و تندرستی شخص سلطان به سلامت پیرمردی چون نظام‌الملک و قدرت او وابسته بود.»

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: تاريخ نظام الملک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۳۸۷۶۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رتبه علمی دانشگاه ارومیه ارتقا یافت/۱۵۰ در بین دانشگاه‌های آسیایی

به‌گزارش خبرگزاری مهر، احمد علیجانپور در این زمینه اظهار کرد: نتایج رتبه بندی منطقه‌ای نسخه ۲۰۲۴ نظام معتبر رتبه‌بندی دانشگاه‌های آسیایی تایمز به تازگی اعلام شده است و طبق این رتبه بندی، دانشگاه ارومیه با ۱۵۰ پله ارتقا نسبت به نسخه ۲۰۲۳، از رتبه ۴۰۰-۳۵۱ به رتبه ۲۵۰-۲۰۱ در بین دانشگاه‌های آسیایی صعود کرده است.

وی افزود: روند تغییرات جایگاه دانشگاه ارومیه نیز طبق این نظام رتبه بندی در بین دانشگاه‌های بین المللی و ملی نشان داده شده است که یک هزار و ۱۲۷ دانشگاه در این رتبه بندی شرکت کرده‌اند.

وی ادامه داد: نظام رتبه بندی «THE» یکی از بزرگترین و قدیمی‌ترین نظام‌های رتبه بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در سطح جهان است که در نسخه ۲۰۲۴، تعداد یک هزار و ۱۲۷ مؤسسه آموزش عالی در منطقه‌ی آسیا در آن نمایه و رتبه بندی شده‌اند و از این میان تعداد ۷۳۹ دانشگاه از ۳۱ کشور حضور دارند.

رئیس دانشگاه ارومیه با بیان اینکه از ایران نیز ۷۵ مؤسسه در این رتبه بندی شرکت کرده‌اند، افزود: طبق این رتبه بندی بین المللی، وضعیت رتبه دانشگاه در بین دانشگاه‌های جامع ایران ارتقا یافته است.

علیجانپور اضافه کرد: دانشگاه ارومیه بین کل مؤسسات ملی از رتبه ۴۴ به رتبه ۱۵ و در بین دانشگاه‌های جامع بعد از دانشگاه‌های تهران، تبریز، شیراز و فردوسی مشهد که جایگاه رتبه بندی آنها بالاتر است، به همراه دانشگاه کاشان در سبد رتبه‌ای مشترک ۲۵۰-۲۰۱ قرار دارد.

کد خبر 6099922

دیگر خبرها

  • رتبه علمی دانشگاه ارومیه ارتقا یافت/۱۵۰ در بین دانشگاه‌های آسیایی
  • ورود بانوان به ورزشگاه تصمیم نظام بوده است
  • مفاهیم: آشنایی با عوامل اجتماعی تعیین‌کننده سلامت (SDH)
  • سند تحول آموزش و پرورش، نیازمند تحول
  • فرابورس برای پذیرش شرکت‌ها شرط گذاشت
  • خودتخریبی در نظام های سیاسی
  • جدی ترین حرف‌های نعیمه نظام دوست در پشت صحنه برنامه مهران مدیری
  • یک مراقب سلامت برای هر کد ملی
  • دانشگاه تبریز در رتبه‌بندی آسیایی تایمز در جایگاه ۱۲۱ دانشگاه‌های آسیا قرار گرفت
  • نظام درمانی را به کجا می‌برند؟