تلهکابین اصفهان فقط برای تعمیرات فک پلمب شده است
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۱۱۸۵۱
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، محمود فرمانی مدیر کل استاندارد استان اصفهان گفت: در بیان اهمیت و ضرورت استاندارد، همین بس که در سطح جهان تولید و مبادلههای مشترک وجود دارد از این رو ویژگی کالاهای تولیدی نیز در سطح بینالملل باید دارای تعریف یکسانی باشد، گفت: وقتی وسیلهای را خریداری و پس از مدتی قطعهای از آن خراب میشود، اگر استاندارد و ابعاد مشخصی وجود نداشته باشد، فرد برای خرید و تامین قطعه مورد نظر دغدغه زیادی پیدا خواهد کرد در حالی که استاندارد بینالمللی این دغدغهها را رفع کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مدیر کل استاندارد استان اصفهان ادامه داد: از دیگر مثالها برای ضرورت و لزوم استاندارد باید به حوزه ایمنی اشاره کنیم، چرا که در برههای از زمان انگشتان دست کودکان به واسطه وارد شدن به چرخ گوشت دچار آسیب جدی و حتی قطع آن میشد، اما با استانداردسازی در حوزه ایمنی، این وسیله به گونهای طراحی شده که اگر دست وارد چرخ گوشت شود، دستگاه خاموش شده و این اتفاقات به حداقل ممکن رسیده است.
وی با بیان اینکه استانداردها علاوه بر ایمنی، سلامتی و مباحث عملکردی و حتی ابعادی در امنیت نیز دخیل است، تصریح کرد: با وجود استاندارد امنیت روانی و غذایی در سطح جامعه ایجاد شده است و افراد برای خرید هر محصول یا مواد غذایی دغدغه یا نگرانی و استرس ندارند.
روز جهانی استاندارد با شعار چشمانداز مشترک برای جهانی بهتر
فرمانی با تاکید بر اینکه سیاستهای دولتمردان در توسعه تولید داخل، صادرات محصولات و ارز آوری نیز به استانداردها گره میخورد، گفت: مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی دو محور مهم را در این حوزه اشاره کردند که یکی درونزایی و دیگری برونگرایی بود؛ درونزایی به معنای تشویق مردم به استفاده از محصولات ایرانی و افزایش کیفیت تولیدات با رعایت استانداردها کیفیت تولیدات است که با فرهنگسازی و تبلیغات میتوان مردم را به استفاده از کالای ایرانی راغب کرد و برونگرایی یعنی علاوه بر اینکه مردم کشورمان از تولید داخل استفاده میکنند، باید نگاهمان به بازارهای جهانی برای صادرات باشد.
وی با بیان اینکه کیفیت، قیمت، دوام و بسیاری از پارامترها در قالب کیفیت محصولات میتواند رضایت مصرف کنندگان و مشتریان را جلب کند، تصریح کرد: در حوزه خارج از کشور، کیفیت و قیمت تمام شده را شاخصهای استاندارد تعیین میکند و قطعا با استانداردسازی برگشت کالاها کم میشود.
مدیر کل استاندارد استان اصفهان ادامه داد: برای صادرات محصولات باید نگاه به استانداردهای ملی و بینالمللی و فرهنگ استفاده از آنها نیز داشته باشیم، به همین جهت استانداردها در دورههای یک تا پنج ساله تجدید نظر میشود تا ایمنی و سلامت را ارتقاء دهد چرا که بیشک رعایت استانداردها باعث ارتقای کیفی محصولات خواهد شد.
وی با بیان اینکه در چند سال اخیر سازمانهای جهانی استاندارد با یکدیگر همسو شدهاند، زیرا نمی توان با نظرات متعدد به وحدت رویه دست یافت، اظهار کرد: شعار امسال روز جهانی استاندارد «چشمانداز مشترک برای جهانی بهتر» انتخاب شده است چرا که باید همه استانداردها یکسو شود تا بتوانند جهان را بهتر کنند، البته تجربه کرونا گرچه تلخ بود، اما به ما یاد داد باید با انجام کارهای مشترک و جمعی مراقب خودمان باشیم.
فرمانی گفت: قانونگذار وظایفی را برای ما تکلیف کرده که برای رسیدن به آن اهداف برنامههایی را ابتدای هر سال مشخص و در طول سال با ابلاغ آن به بخشهای مختلف گام بر میداریم.
فعال نشدن دفاتر نمایندگی ۶ شهرستان به دلیل کمبود اعتبار
وی با اشاره به چالشها و مشکلات پیش روی اداره کل استاندارد اصفهان، گفت: یکی از مشکلات مهم این اداره کل کمبود نیرو است به طوری که به نسبت صنعت، خدمات و جمعیت پستهای سازمانی کم و ساختار آن نیز نیاز به تقویت دارد، بسیاری از صندلیها در پستهای مختلف اداره کل خالی است؛ البته در بازنگری چارت استاندارد، برای ارتقای چارت تلاش میکنیم تا گام بعد برای جذب نیرو با دریافت مجوزهای استخدام را انجام دهیم.
مدیر کل استاندارد استان اصفهان با بیان اینکه اعتبارات اداره کل استاندارد نسبت به فضای فیزیکی آن با وسعت حدود هفت هکتار بسیار کم بوده و برای تامین اعتبارت فعالیت آزمایشگاهها، تجهیزات و مواد مصرفی با مشکل جدی رو به رو هستیم، اظهار کرد: این اداره کل دفاتر نمایندگی در سطح استان دارد که به دلیل کمبود نیروی انسانی و اعتبارات هنوز فعال نشده است، به عنوان مثال دفاتر شهرستانهای مبارکه، نایین، نجف آباد، اردستان، شهرضا و نطنز علیرغم اینکه در چارت سازمانی تعریف شده، اما موفق به آغاز فعالیت نشدهاند.
وی ادامه داد: وضعیت حقوق و مزایای کارشناسان استاندارد خوب نیست و دولت باید در این باره چاره اندیشی کند، هر چند که علیرغم این شرایط امسال تعدادی از واحدهای برتر استاندارد کشور از اصفهان انتخاب شدهاند و در مجموع جایگاه اداره کل استاندارد اصفهان در کشور مطلوب است.
فرمانی خاطرنشان کرد: اداره کل استاندارد اصفهان در شاخصهای ارزیابی عملکرد به طور مشترک با دو دستگاه دیگر رتبه برتر را در شاخصهای اختصاصی کسب کرد و سال گذشته نیز در ارزیابی شاخصهای عمومی رتبه نخست را به خود اختصاص داد، همچنین پایگاه بسیج اداره نیز در سازمان ملی استاندارد به عنوان واحد نمونه معرفی شد.
وی با بیان اینکه در حوزههای ایمنی در نظارت و ایمنسازی جایگاههای سوخت سی. ن. اجی به عنوان استان برتر در سطح کشور است، تصریح کرد: سال گذشته از ۱۵۴ جایگاه سی. ان. جی در سطح استان ۱۴۴ جایگاه تایید استاندارد را دریافت کردند که امیدواریم امسال همه جایگاهها موفق به دریافت تایید استاندارد شوند.
مدیر کل استاندارد استان اصفهان با اشاره به ۲۲ مهرماه (۱۴ اکتبر) روز جهانی استاندارد)، گفت: در چند سال اخیر در کشورهفته استاندارد داشتیم و امسال نیز از ۱۷ تا ۲۳ مهرماه به این هفته اختصاص یافته که هر روز آن بر اساس وظایف استاندارد در جامعه نامگذاری شده است.
وی با اشاره به نامگذاری ایام هفته استاندارد، ادامه داد: ۱۷ مهر به نام «استاندارد، تولید، پشتیبانیها و مانع زداییها»، ۱۸ مهرماه «استاندارد و محصولات دانش بنیان»، ۱۹ مهرماه «استاندارد و مقابله با همهگیری ویروس کرونا»، ۲۰ مهرماه «استاندارد و مقررات فنی»، ۲۱ مهرماه «استاندارد و مسئولیت اجتماعی»، ۲۲ مهرماه «استاندارد و چشم انداز مشترک برای جهانی بهتر»، ۲۳ مهرماه «استاندارد و مشترکات فرهنگی جوامع» نامگذاری شده است.
فرمانی با بیان اینکه برخی اقدامات سلبی در ارتباط با کسانی که ضوابط استاندارد را رعایت نمیکنند، وجود دارد، تصریح کرد: در شش ماهه ابتدای سال جاری حدود ۱۰ جلسه کمیسیون حقوقی برای رسیدگی به پرونده واحدهایی که به نوعی در زمینههای مختلف استاندارد تخلف و کوتاهی کردند، برگزار و به ۱۱۰ پرونده رسیدگی شد؛ همچنین در این مدت حدود ۱۵ واحد تولیدی پلمب شدند که عمده آن مربوط به مصالح ساختمانی بوده است.
وی افزود: در شش ماهه نخست امسال حدود ۲۵ مورد اعلام جرم انجام شد و به تناسب تخلفات به مراجع قضایی معرفی کردیم، همچنین سه مورد امحا و معدوم سازی مواد غذایی، ۹ مورد کشف جعل علامت استاندارد در استان انجام شد و کارشناسان واحد حقوقی این اداره کل ۶۵ مرتبه برای پیگیری پروندهها در مراجع قضایی و دادسراها حضور یافتند.
رسیدگی به ۶۳ مورد شکایت مردمی
مدیر کل استاندارد استان اصفهان با بیان اینکه طبق قانون جدید برای تمام کارشناسان فنی در سطح استان با همکاری دادگستری و دادستانی اصفهان کد ضابط دریافت شده تا کارتهای آنها صادر شود، خاطرنشان کرد: بر اساس قانون جدید کمیسیون ماده ۴۲ با حضور یک قاضی و مدیر کل استاندارد، نماینده سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و اتاق بازرگانی و اتاق اصناف از ابتدای امسال برای رسیدگی به تخلفات واحدهایی که پروانه استاندارد دارند، فعال شده که در پنج ماه اخیر طی سه جلسه حدود ۱۸ پرونده در کمیسیون رسیدگی و به نسبت نوع جرم احکام مختلفی برای آنها صادر شده است.
وصول ۶۳ مورد شکایت از سوی مردم و مصرف کنندگان
وی گفت: در ۶ ماهه نخست امسال ۶۳ مورد شکایت از سوی مردم و مصرف کنندگان به اداره کل استاندارد استان اصفهان واصل شد که ۲۰ مورد با پیگیری واحد حقوقی و جلب رضایت شاکیان مختومه و ۱۰ مورد از شکایتها با بررسی کمیته فنی مورد قبول واقع نشد، بدان معنا که واحدهای صنعتی مقصر نبودند، چهار مورد شکایت نیز مربوط به سایر دستگاهها بود و ربطی به اداره استاندارد نداشت، همچنین ۱۵ مورد به مراجع قضایی معرفی شدند و پرونده چهار مورد به دلیل نداشتن مستندات لازم مختومه شد و ۱۰ مورد نیز در دست پیگیری است.
فرمانی با بیان اینکه در شش ماه نخست امسال یک هزار و ۵۴ باسکول ثابت سنگین و حدود سه هزارو ۹۷۰ ترازوی سبک در سطح واحدهای صنفی تست و یک هزار نازل سوخت مایع و سی. ان. جی بازرسی شد، اظهار کرد: در مجموع ۱۲۵ پروانه فراوردههای مشمول استاندارد اجباری و حدود ۲۲ پروانه تشویقی در شش ماهه نخست سال جاری صادر و ۷۰ پروانه تشویقی و حدود ۲۷۷ پروانه اجباری نیز تمدید شده است.
وی ادامه داد: در این مدت حدود یک هزار و ۴۳۱ تذکر و اخطار توسط حوزه فنی برای واحدهای تولیدی و خدماتی اصفهان و ۷۳ تذکر حقوقی توسط واحد حقوقی صادر شده است.
مدیر کل استاندارد استان اصفهان از برگزاری ۳۰ هزار و ۵۰۰ نفر ساعت آموزش به مدیران کنترل کیفیت، کارشناسان استاندارد وکارکنان این اداره کل در حوزههای مختلف خبر داد و تصریح کرد: در شش ماهه نخست امسال از سطح واحدهای تولیدی استان، در مجموع حدود چهار هزار و ۶۵۰ نمونه برای تطبیق با استانداردهای ملی دریافت و حدود چهار هزار و ۶۰۰ بازدید فنی به صورت سرزده و بدون هماهنگی از واحدهای تولیدی و مراکز گاز پرکنی، شهربازی ها، صنایع انرژی بر، کنترل رتبهها و برچسبهای انرژی انجام شده است.
وی با بیان اینکه در این مدت حدود دو هزار و ۸۹۰ بازرسی آسانسور انجام شد که یک هزار و ۶۱۳ مورد منجر به تاییدیه آسانسور شده و مابقی در دست رفع نواقص است، خاطرنشان کرد: در بخش بازنگری و تدوین استانداردهای ملی، استان اصفهان مشارکت جدی در سطح کشور دارد به طوری که در شش ماهه نخست سال، حدود ۲۴۰ استاندارد را در دست تدوین و بازنگری کردیم و سه پیشنهاد برای استانداردهای بین المللی توسط اداره کل استاندارد اصفهان به سازمان ملی استاندارد ارایه شد.
فرمانی تاکید کرد: حدود ۵۴ پروانه تایید صلاحیت آزمایشگاه همکار در بخش خصوصی توسط همکاران ما در اداره کل استاندارد تایید و سه پروانه تعلیق شده، همچنین یک پروانه ابطال و ۱۹ اخطار داده شده است. استاندارد باید مطالبه مردمی شود
وی با ابراز خرسندی از اینکه ضریب نفوذ استاندارد سال گذشته ۱۰۰ بوده است، گفت: در ارتباط با فعالیتهای زیرپلهای به محض اعلام گزارش مردمی یا بازرسی بازرسان اداره کل و گزارش سایر دستگاه ها، اخطار حقوقی داده و از ۱۰ روز تا یک ماه برای رفع تخلف فرصت داده میشود و چنانچه اقدامی صورت نگیرد تا مرحله پلمب واحد اقدام خواهیم کرد.
مدیر کل استاندارد استان اصفهان با اشاره به استاندارد بودن شهربازیها، تصریح کرد: هیچ تجهیز بازی بدون دریافت تایید ایمنی استاندارد اجازه فعالیت ندارد، البته در حال حاضر تله کابین صفه و تله سیژ ناژوان به منظور انجام تعمیرات فک پلمب شده، اما استفاده نمیشود.
وی که معتقد است استاندارد باید مطالبه مردمی شود، گفت: مردم میتوانند در صورت مشاهده مواردی تخلف در ارتباط با استاندارد، مراتب را از طریق تماس با شماره چهار رقمی ۱۵۱۷ اعلام کنند تا رسیدگی لازم در کمترین زمان ممکن انجام شود، همچنین با توجه به اینکه زیر هر علامت اسناندارد محصولات یک کد ۱۰ رقمی وجود دارد، برای استعلام اصالت پروانه استاندارد مصرف کنندگان میتوانند کد مربوطه را به ۱۰۰۰۱۵۱۷ پیامک کرده و پاسخ را دریافت کنند.
منبع:خبرآنلاین
انتهای پیام
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: استاندارد تله کابین اداره کل استاندارد اصفهان جهانی استاندارد شش ماهه نخست مصرف کنندگان استاندارد ها اداره کل نخست امسال مورد شکایت انجام شد یک هزار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۱۱۸۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نام ماندگار معمارباشیها بر آستان زرافشان جانان
تلألو هنر است و جلوهگری خلاقیت. زیباییها در اینجا، قاب شده و رفته روی دیوار و ایوان و گنبد و گلدسته. هر آنچه چشم میبیند، میپسندد. این نتیجه سالها همجواری عشق و هنر است که از حرم مطهر حضرت علیبنموسیالرضا(ع) یک اثر برتر معماری خلق کرده است.
از مسجد گوهرشاد گرفته تا ایوان طلا و صحن قدیم و جدید، همه بناها به زیبایی ساخته و آراسته شدهاند. بنا شدن هر کدام از اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی بخشی از معماری دورههای تاریخی حاکم بر ایران را با خود دارد. اهمیت معماری در حرم مطهر، این شغل را به یکی از پرکاربردترین حرفههای مورداستفاده در حرم مطهر رضوی تبدیل کرده است. شغلی که از محمدنایب معمار گرفته تا محمدصادق معمارباشی و علینقی مشهدی و معمار بزرگی چون استاد قوامالدین شیرازی برای بنا شدن هر کدام از اماکن زیبای حرم مطهر به کار گرفته شده است.
شغلی به قدمت صفویه
از ساخت این بنای مطهر چند صد سال میگذرد و خدا میداند اولین خشت آن را چه کسی گذاشته است. عمله و بنا، نقاش، کاشیکار، آینهکار و... همه زیر نظر یک نفر کار میکردند تا صحن و سرا بسازند برای حضرت شمسالشموس(ع). آن یک نفر هم معمارباشی بوده که مهمترین شغل را در حوزه ساخت و تعمیرات حرم مطهر رضوی داشته است.
اسناد تعمیرات و ساختوسازهای حرم مطهر در دورههای مختلف را که بررسی کنیم به سند ۳۲۲۴۴ و ۳۲۳۵۷ میرسیم که قدیمیترین سند موجود در آرشیو مدیریت اسناد سازمان کتابخانههای آستان قدس رضوی درباره شغل معمارباشی است. براساس این اسناد، سابقه این پیشه در حرم مطهر رضوی به دوران صفویه بازمیگردد. به بهانه روز بزرگداشت شیخ بهایی که در تقویم رسمی کشور روز معماری نامگذاری شده، با اعظم نظرکرده، مسئول امور نمایهسازی و مستندسازی اسناد مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفتوگو کردیم تا سابقه این پیشه در حرم مطهر و سندهای بهجا مانده از آن را بررسی کنیم.
دومین شغل مهم آستان رضویه
الان هم اگر دقت کنید همینطور است. اینطور که مثلاً نام مهندس یا معمار بر پیشانی یا ورودی یا کتیبنامچه بناها ثبت و ضبط میشود. در حرم مطهر رضوی نیز نام بسیاری از معمارانی که با هنرمندی خود به این بارگاه نور زیبایی بخشیدند، علاوه بر آثار ماندگارشان در اسناد بهجا مانده از دورههای مختلف تاریخ حرم مطهر وجود دارد. دفاتر توجیهات و مقررات، استیفانامچهها، طومارهای تعمیرات، دفاتر اداره و قبضهای وصل، همگی نمونههایی است که در آنها به حضور معماران در ساخت و تعمیر اماکن مختلف حرم مطهر اشاره شده است. براساس این اسناد، معمار بالاترین شغل در انجام تعمیرات و دومین شغل پرکاربرد در مجموعه اسناد آستان قدس رضوی را داشته است. بنا به سلسله مراتبی که مرسوم بوده، معمارباشی در صدر امور قرار داشته و پس از او معمار، نایب معمار، سرکاردار عمارت، بنا و در آخر عمله و فعله قرار داشتند. در آن زمان روال کار به این صورت بوده که شخص معمار وجوهات تعمیرات را تحویل و استیفانامچههای تعمیرات را تأیید میکرده است. البته این در صورتی بوده که کار به صورت برونسپاری نبوده باشد. یعنی اگر استیفانامچه به صورت قرارداد مقاطعهکاری به معمار سرکار دیوان اعلی سپرده میشده، هزینههای آن باید توسط مستوفی سرکار آستانه و متولیباشی تأیید میشده است. اگر هم استیفانامچه آن با معمار آستان قدس منعقد میشده باید سرکاردار عمارات و ناظر کل، آن را تأیید نهایی میکرد. لازم به توضیح است استیفانامچه در واقع سندی است که مطابق آن، قراردادی با معمارباشیان خارج از آستان (معادل پیمانکاری در عصر حاضر) بسته میشده است. این اسناد عموماً مربوط به دوره افشاریهاند و در آن دوره رایج بودهاند. برونسپاری ساخت و تعمیر اماکن به این دلیل بوده است که اغلب این معماران و معمارباشیان نه تنها جزو کارکنان آستان نبودند، بلکه از شهرهای دیگری هم آمده بودند. زمانی که نادر فاتحانه از هند بازگشت، علاوه بر غنایمی مانند اشیای نفیس و جواهرات، گوهرهای دیگری را نیز به خراسان آورد. او یگانههای تمام اصناف هنری از معماران، نجاران و نقاشان گرفته تا خاتمکاران و درودگران را از شهرهایی مثل قم، کاشان و اصفهان به مشهد کوچانید تا بناهایی در حرم مطهر بسازند و با هنرشان آن را آراسته کنند. در این میان، معماران که جزو کارکنان آستان قدس نبودند، در قالب استیفانامچههایی تعمیرات را انجام میدادند. از بررسی تعدادی از اسناد تعمیرات در دوره افشاریه به این نتیجه میرسیم که گچکاری و نقاشی مکانهای مختلف حرم مطهر و مسجد جامع گوهرشاد در قالب استیفانامچههایی به معمارباشیان سرکار آستانه، دیوان اعلی (حکومت مرکزی)، قم و اصفهان واگذار شده است. بعدها این شیوه در دورههای صفویه و قاجاریه کنار گذاشته شد و یا بهندرت انجام میگرفت و معماران و معمارباشیان جزو کارکنان سرکار فیضآثار به شمار میآمدند.
در دفاتر اوارجه مربوط به تعمیرات که هم تعمیرات و هم ساخت و ساز مسجد و اماکن متبرکه را دربرمیگیرد، چگونگی پرداخت اجرت و دستمزدها، خرید مصالح ساختمانی و مکانهای انجام تعمیرات به صورت تفکیک شده و مشخص آمده است. اغلب هزینههای ثبت شده در این دفاتر به صورت مقاطعهکاری به معمارباشیان دیوان اعلی پرداخت شده است. به عنوان نمونه در دفتر اوارجه مربوط به سال ۱۱۵۶ قمری تعمیرات بنایی، گچکاری و نصب سنگهای ازارههای شبستانهای ملاعبادالله و ملاملکعلی و منبر مسجد گوهرشاد به مبلغ ۷۶ نادری و ۸۲۵ دینار به بنّای سرکارآستانه که اغلب با نام استاد محمدباقر در این اسناد شناخته شده، واگذار شده است. اجرت و مصالح به کاربرده شده در مقایسه با دفاتر توجیهات بسیار کمتر بوده و به نظر میرسد بیشتر تعمیرات جزئی و کوتاه مدت در اینگونه اسناد به معماران و استادکاران محول میشده است.
نامهایی که به جا مانده
در آرشیو مدیریت اسناد سازمان کتابخانههای آستان قدس رضوی تعداد ۱۲۶ سند درباره معماری حرم وجود دارد که ۱۶ مورد متعلق به سالهای ۱۱۰۰ تا ۱۲۱۷ قمری یعنی دوره صفویه و افشاریه، ۱۸مورد مربوط به سالهای ۱۲۱۷ تا ۱۳۴۴ قمری یعنی دوره قاجاریه و ۹۲مورد مربوط به سالهای ۱۳۰۴ تا ۱۳۷۴ شمسی یعنی دوره پهلوی به بعد است. قدیمیترین این سندها مربوط به سال ۱۱۵۶ قمری است. این سند که در دوره افشاریه ثبت شده، مربوط به پرداخت مواجب به مأموران خدمت در آستان مقدسه بوده است. در این سند، پرداخت مواجب به شخصی با عنوان معمارباشی سرکار دیوان که در خدمات معماری حرم حضور داشته، ثبت شده است. جدیدترین و آخرین سند هم به سال ۱۳۷۴ شمسی میرسید که مربوط به سازمان عمران و توسعه حریم حرم رضوی و درباره مواردی مرتبط با معماری دارالولایه و صحن جمهوری اسلامی است.
اما تعداد اسناد مربوط به شغل معمار در این مجموعه اسناد بسیار بیشتر است. از میان ۳هزارو۳۶۰ مورد سند مربوط به این پیشه، ۳۴۵ سند به دوره صفوی و افشاری، هزارو۲۳۴ سند به دوره قاجار و بقیه به دوره پهلوی به بعد تعلق دارد.
در بررسی این اسناد از نام بزرگانی چون استاد قوامالدین شیرازی که بگذریم، به نامهای زیادی برمیخوریم که هرکدام در ساخت گوشه گوشه این حرم و بارگاه نقشهای کوچک و بزرگی داشتند. یکی از این افراد، استاد محمدصادق معمارباشی سرکار فیضآثار در دوره قاجاریه است. در سندی متعلق به تعمیرات حرم مطهر در سال ۱۳۰۵ قمری، برات پرداخت مواجب وی به مبلغ ۱۷ تومان نقد و ۷ خروار و ۴۰ من غله از موقوفات مطلقه ثبت شده است. معمار بعدی حرم مطهر رضوی محمدباقر معمار است که نامش در مجموعه اسناد مسجد جامع گوهرشاد در سالهای ۱۰۱۰ – ۱۰۰۸ قمری وجود دارد. همچنین محمد شریف بن عرب، معمار شیرازی نیز که تعمیرات صحن کهنه آستانه مقدسه رضویه در سال ۱۰۵۹ به دست او صورت گرفته، از استادان نامآور معماری بوده است. دیگر معماری که نامش در یکی از مهمترین مکانهای حرم مطهر ثبت شده، استاد علی نقی مشهدی معمار است. نام او در جنب توحیدخانه حرم مطهر زیر آینه بزرگ با این عنوان آمده است: «این ایوان زرافشان رفیع عالی به بنایی استاد علی نقی شاگرد استاد معصوم مشهدی به اتمام رسید».
در کنار معماران
معماران از ابتدا در جایگاه نبودند. روزگاری پیشتر کارگری کردند، بنایی کردند، در کنار معماران پیش از خود شاگردی کردند و آموختند و آموختند تا شدند معمار و معمارباشی. در اسناد بهجا مانده مرتبط با این حوزه، نام افرادی به چشم میخورد که عنوانشان «نایب معمار سرکار» بوده است. این افراد در زمان غیبت معمارباشی و معمار، عهدهدار مسئولیت امور بودند و بر انجام کارها نظارت داشتند و در عین حال برای آینده کسب تجربه میکردند. در سند شماره ۹۱/۲۱۱۶۵ نام حاجی آقا نایب معمار به عنوان یکی از این افراد ثبت شده که در دوره قاجاریه انجام وظیفه میکرده است. دیگر افرادی که در ساخت و ساز حرم مطهر حضور فعال داشتند، بنّاها بودند. این افراد از نظر سلسله مراتب کاری زیردستان معماران محسوب میشدند. بنّاها که به عبارت بهتر کمکدست معماران بودند، همه کارهای ساختمانی و مسکنسازی را انجام میدادند. در کنار آنها، یک بردست، چند عمله، یک ناوهکش و دو مقنی و یک نجار هم کار میکردند. در صفه آرامگاه شیخ حر عاملی در پایین کتیبه، نام یکی از بنّاهای آن دوره یعنی استاد ابراهیم بنّا مشهدی دیده میشود. بنایی سنگهای گنبد حاتم خانی در تاریخ ۱۲۷۱ قمری به دست این استاد بنا صورت گرفته است. این افراد که در کنار سایر افراد شاغل در مجموعه تعمیرات و ساختوسازهای حرم مطهر رضوی نامشان در جایجای این مکان مقدس ثبت و ضبط شده، آثار ماندگاری از خود به جا گذاشتهاند که تا ابد خواهد درخشید.